Η Εβδομάδα της Διακαινησίμου μετά το Πάσχα
Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη (-Κως 24/4/2025-)
Η νέα εβδομάδα της Διακαινησίμου και η γιορτές του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής, που ακολουθούν μετά το Πάσχα.
Η καινούργια Εβδομάδα, που ακολουθεί την λαμπερή Κυριακή της Αναστάσεως, λέγεται Εβδομάδα της Διακαινησίμου, και αρχίζει από την Δεύτερη ημέρα του Πάσχα και τελειώνει την Κυριακή, αφιερωμένη στην απιστία του μαθητή Θωμά. Η Δικαινήσιμος για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, είναι η νέα εβδομάδα, της ανακαίνισης και της ανανέωσης των ψύχων μας. Πήρε το όνομά της και από τους Χριστιανούς, που συνήθως Βαπτίζονταν εκείνη την νέα εβδομάδα, μετά το Πάσχα, ανακαινίζοντας ψυχή και σώμα. Πολλές γιορτές Αγίων την συνοδεύουν, όπως και η κινητή εορτή του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στην εβδομάδα της Διακαινησίμου και ακολουθεί την μνήμη, του Μαθητή του Χριστού Ναθαναήλ. Πολλά Εξωκλήσια είναι αφιερωμένα, στον Μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο. Αλλά και περικαλλείς Ιεροί Ναοί όπως Άγιος Γεώργιος της Αλικαρνασσού, στην περιοχή Λάμπη της Κω. Άλλος ένας υπέρλαμπρος Ιερός Ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο, βρίσκεται στο ορεινό χωριό Πυλί, όπου τελείται αποβραδίς Μέγας κατανυκτικός Εσπερινός. Έπειτα ακολουθεί η γιορτινή, Πασχαλινή τράπεζα, αφού όλη την εβδομάδα της Διακαινησίμου επιτρέπεται η κρεοφαγία και η κατάλυσης οίνου και ελαίου. Την επομένη γίνεται η πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, με πολλούς ευλαβείς πιστούς, να ανηφορίζουν για να προσκυνήσου τον Άγιο Γεώργιο. Το έθιμο με τις ιπποδρομίες λαβαίνει χώρα κάθε χρόνο, εμπρός από την ομώνυμοι Εκκλησία, με πλήθος κόσμου να παρακολουθούν τους τυπικούς αγώνες των αλόγων, προς τιμήν του Στρατηλάτη Μεγαλομάρτυρα Αγίου Γεωργίου.
Επίσης άλλη μια σημαντική γιορτή, μέσα στην εβδομάδα της Δικαινησίμου, είναι και η γιορτή της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής. Το Πάσχα ήρθε για να δώσει χαρά, στους απανταχού Χριστιανούς. Το συντροφεύουν χιλιάδες ευχές και παραδοσιακά ήθη και έθιμα, που βρίσκουν χώρο στον τρόπο ζωής των Ελλήνων και στο δρόμο με τις βαθιές, παραδοσιακές μας ρίζες. Σε καιρούς παρακμής, όπου βάλλονται πανταχόθεν η Θρησκεία, η πίστη, τα ιδανικά της Πατρίδας και η Οικογένεια, το νόημα του Πάσχα, δίνει σημασία στη Χριστιανική ζωή. Μετά τη Σταύρωση έρχεται η Ανάσταση, μέχρι και την Ανάληψη, που θα φωτίζει τη ζωή όλων μας. Μετά το σκοτάδι, το Άγιο Φως. Η παραδοσιακή Ελλάδα θα κρατηθεί όρθια, με την οικογενειακή φιλοξενία, τα φιλικά τραπέζια, με το Πασχαλινό γεύμα, το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών. Με τις ευχές, τον οβελία, το ψητό αρνί, τις λαμπρόπιτες και τα κουλουράκια της Λαμπρής, με τα διάφορα πανηγύρια. Είναι όλα αυτά, που δίνουν την ενότητα στην κοινωνία και το μήνυμα της αδελφοσύνης, της συγχώρησης και της αγάπης. Το Ελληνικό Πάσχα, μας θυμίζει τη χαρά της οικογένειας, όταν όλοι τρέχουμε στα χωριά και στην παλιά μας γειτονιά, για να το γιορτάσουμε. Το Πάσχα είναι οικογενειακή γιορτή χαράς, που μας γυρίζει πίσω στις ρίζες μας, στην γιαγιά και στον παππού, που περιμένουν για να μας καλοδεχτούν. Είναι η χαρούμενη περίοδος, που σμίγουν οι οικογένειες, για να γιορτάσουν να συνφάγουν και να διασκεδάσουν όλοι μαζί. Στην παρακμιακή εποχή των εγκλημάτων, των βιασμών, της αμφισβήτησης αξιών και κανόνων και του παράλογου νεοτερισμού, των αφύσικων κοινωνικών καταστάσεων και των πολέμιων ενάντια στην οικογένεια, η γιορτή του Πάσχα μας υπενθυμίζει τις διαχρονικές άξιες, τις βαθιές ρίζες, τις αρχές και τις καταβολές του τόπου μας. Αυτές που μας κράτησαν ενωμένους, στο πέρασμα των αιώνων. Η λέξη Πάσχα, εκτός από το πέρασμα των Ιουδαίων στην ελευθερία, για τους Χριστιανούς σημαίνει το πέρασμα προς μια νέα ζωή, αυτή που συμβαίνει στην Εβδομάδα της Διακαινησίμου. Άλλωστε τι νόημα έχει πνευματικά στην ψυχή μας, η Γέννηση και η Ανάσταση του Χριστού, όταν δεν μπορούμε να Τον κλείσουμε στην καρδιά μας και να ακολουθήσουμε τους κανόνες Του; ‘Αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία, ομολογήσωμεν.’
Αν μπορούμε θα πρέπει να κατανοήσουμε τις έννοιες των μηνυμάτων του Χριστού, όπως η αγάπη, ο αλληλοσεβασμός, η συγχώρηση, η μετάνοια, η ελεημοσύνη, ο αλτρουισμός και να τις εφαρμόσουμε στην ζωή μας, ξαναγεννημένοι από την Θεία Ανάσταση; Είναι οι σημαντικές έννοιες και οι κανόνες, που προστατεύουν την οικογένεια και τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων. Τόσο δύσκολο όμως, να τις αποδεχτούμε και να τις βιώσουμε καθημερινά. Το πέρασμα από τα Άγια Πάθη στη λύτρωση της Ανάστασης, στην αποτίναξη του φόβου του θανάτου και στην πίστη της αιώνιας ζωής της ψυχής, είναι το ξεκίνημα μιας ολοκαίνουργιας ζωής, είναι η γιορτινή Εβδομάδα της Διακαινησίμου.
Βρισκόμαστε στην Εβδομάδα της Διακαινησίμου, της καινούργιας εβδομάδας, μετά την Λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας. Την πρώτη Παρασκευή της Διακαινησίμου, γιορτάζει η Πηγή της Ζωής, η Παναγία, η Μητέρα του Χριστού, η Ζωοδόχος Πηγή όλων των Χριστιανών.
Όσο ο Ανοιξιάτικος ήλιος θα λούζει με τις πρωινές λαμπερές ακτίνες του τη γύρω πλάση, ζωγραφίζοντας τη χρυσή Ανατολή, οι πιστοί ευλαβικά θα ανηφορίζουν για να παρακολουθήσουν την Θεία Λειτουργία. Στις φυλλωσιές του παρακείμενου δάσους, όπου βρίσκουν καταφύγιο χιλιάδες ωδικά πουλιά και μυριάδες πολύχρωμες πεταλούδες, βρίσκεται κρυμμένο το Εκκλησάκι της Παναγιάς, στα Τσουκαλαριά της Κω. Το μικρό Εξωκλήσι, είναι όλο κτισμένο από πέτρα και έχει την δική του Θρησκευτική και ιστορική αξία. Βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της περιοχής στον Αμπάβρη, όπου δίπλα του περνά μικρός, ειδυλλιακός, πλούσιος χείμαρρος. Ο Ναΐσκος κτίστηκε από το 1929 και έχει παμπάλαιες, τοιχογραφίες -νωπογραφίες και Αγιογραφίες, με μέγιστη Θρησκευτική και Αρχαιολογική αξία, όσες από αυτές βέβαια διασώζονται. Το Εξωκλήσι είναι ευλαβικά αφιερωμένο, στην Παναγία της Ζωοδόχου Πηγής και είναι κτισμένο στην περιοχή Τσουκαλαριά. Μετά την Καρδάμαινα και τα ξακουστά κεραμικά στα κεραμουργεία της, υπήρχαν και τα πηλοποιία στα Τσουκαλαριά, όπου οι αγγειοπλάστες κατασκεύαζαν κυρίως πήλινα τσουκάλια, που τα χρησιμοποιούσαν στην μαγειρική. Επί πλέον έφτιαχναν και κανάτια, λαγήνες και κεραμικές λεκάνες, για το ‘λακανιώτικο’ Πασχαλινό αρνί, καθώς επίσης γλάστρες, κούπες και πιάτα και πιθάρια, μαζί με πολλά και διάφορα άλλα χρηστικά είδη της κουζίνας και του νοικοκυριού.
Μια γλυκιά Βυζαντινή μελωδία, ακούγεται κάθε χρόνο, από τον Ιερέα, παπά Αναστάσιο και τους υμνωδούς, κατά την Θεία Λειτουργία. Κάθε χρόνο, δεκάδες ευλαβείς προσκυνητές, διασχίζουν το πυκνόφυλλο δάσος, για να προσκυνήσουν στην χάρη της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής, που γιορτάζει την πρώτη εβδομάδα μετά το Πάσχα, την Παρασκευή της Διακαινησίμου. Τα Λαμπρά Αναστάσιμα τροπάρια στον κατανυκτικό Εσπερινό, χαρίζουν αγαλλίαση στις ψυχές των προσκυνητών. Τα πολυάριθμα αναμμένα κεριά, στο μπρούτζινο μανουάλι, είναι φορτωμένα με ικεσίες και προσευχές και φωτίζουν τις παμπάλαιες Αγιογραφίες. Το ευωδιαστό θυμίαμα, πλημυρίζει το εκκλησίασμα και ενώνεται με τις προσευχές των πιστών.
‘Κατευθυνθήτω η προσευχή μου, ως θυμίαμα ενώπιων Σου.’
Όλοι οι προσκυνητές θα προσκυνήσουν με ευλάβεια, την εικόνα της Παναγιάς της Ζωοδόχου Πηγής, για να πάρουν Ζωή από την Θεία Χάρη της.
Το καθιερωμένο πανηγύρι που ακολουθεί μετά την Θεία Λειτουργία, είναι το μεγαλύτερο και το πιο γιορτινό. Αξέχαστες φιγούρες επισκεπτών, σκόρπιες στο δάσος, βρίσκονταν εκεί για την Πασχαλινή διασκέδαση, απολαμβάνοντας την γενναιόδωρη, καταπράσινη φύση. Κάθε χρόνο αυτοδίδακτοι μουσικοί και οργανοπαίκτες, συνοδεύουν τους ντόπιους τραγουδοποιούς, ενώ ο χορός ανεβάζει μαζί με το τραγούδι, το κέφι στα ύψη.
Η πλούσια Πασχαλιάτικη τράπεζα γύρω από το Εκκλησάκι, χορταίνει τους επισκέπτες με φαγητό, κέφι και πολύ διασκέδαση. Γιορτινή πινελιά και οι μικροπωλητές παιχνιδιών, που είναι η χαρά των παιδιών. Και εφέτος πολλοί προσκυνητές θα ζήσουν την χαρμόσυνη γιορτινή ημέρα, με το ξακουστό, παραδοσιακό πανηγύρι, στην Παναγιά της Ζωοδόχου Πηγής, στα θρυλικά Τσουκαλαριά. Χριστός Ανέστη – Χρόνια Πολλά.
Ξανθίππη Αγρέλλη
