Κ. Τεχνίτης: Ένα δυσοίωνο άρθρο για τις προοπτικές του τουρισμού στην Ελλάδα «Μήπως είναι ώρα η Ελλάδα να αλλάξει τουριστικό μοντέλο;»

Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν στα ύψη και οι αφίξεις τουριστών αυξάνονται, η Ελλάδα δέχεται πιέσεις να αναθεωρήσει ένα τουριστικό μοντέλο που η κλιματική αλλαγή το καθιστά ολοένα και λιγότερο διατηρήσιμο, σημειώνει ο συντάκτης του άρθρου και προσθέτει:

Με τα γαλαζοπράσινα νερά και την αξιόπιστη ηλιοφάνεια, η Ελλάδα είναι εδώ και καιρό δημοφιλής προορισμός διακοπών, προσελκύοντας σχεδόν 33 εκατομμύρια επισκέπτες πέρυσι και δημιουργώντας έσοδα 28,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Ο συνολικός αριθμός των επισκεπτών φέτος αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς ο παγκόσμιος τουρισμός σημειώνει νέα ρεκόρ από τα προ πανδημίας επίπεδα.

Όμως η οργή για τον «υπερτουρισμό» έχει προκαλέσει ακόμη και διαμαρτυρίες τα τελευταία χρόνια στις Κυκλάδες.

Προσωπικά εκτιμώ οτι ούτε ο υπερτουρισμός ,ούτε η μείωση του RBNB θα συμβάλουν στην έλειψη εκμίσθωσης κατοικιών, τα κίνητρα τα οποία θα μπορούσε να δώσει η εκάστοτε Κυβέρνηση είναι πολλά και διαφορετικά στους ιδιώτες οι οποίοι θα ήθελαν να ανακαινήσουν, ή να οικοδομήσουν οικίες πρός εκμίσθωση έτσι ώστε η προσφορά κατοικιών να αυξηθεί και να ισορροπήσει με την ζήτηση.

«Οι άνθρωποι στην Ελλάδα ανησυχούν περισσότερο ότι τα Κυκλαδονήσια αλλάζουν πολύ γρήγορα και, σε λίγα χρόνια, ό,τι σε αυτά παραμένει ιδιαίτερο θα χαθεί», δηλώνει ο Δημήτρης Βαγιανός, οικονομολόγος στο London School of Economics.

Η Ελλάδα δεν είναι μόνη σε αυτήν τη θέση. Πολλοί κάτοικοι σε άλλους δημοφιλείς ευρωπαϊκούς προορισμούς λένε ότι οι επισκέπτες βλάπτουν το περιβάλλον και τις τοπικές οικονομίες, ιδιαίτερα καθώς οι βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις, τύπου Airbnb, αυξάνουν το κόστος στέγασης και εκτοπίζουν τους ανθρώπους από τις πόλεις και τα χωριά τους.

Ωστόσο, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την υπερθέρμανση του πλανήτη καθώς η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι καύσωνες, οι ακανόνιστες βροχοπτώσεις και οι συχνές πυρκαγιές αλλάζουν το τοπίο.
Ο τουρισμός επιβαρύνει τους λιγοστούς υδάτινους πόρους και απειλεί τα εύθραυστα παράκτια περιβάλλοντα, οδηγώντας σε εκκλήσεις για περιορισμό της οικοδόμησης, περιορισμό στις τουριστικές ροές και επενδύσεις στη διαχείριση υδάτων και υποδομών.

Ισορροπίες

Η ελληνική κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει μεταξύ του μετριασμού αυτών των απειλών και της διαφύλαξης των κρίσιμων κερδών που αποφέρει ο τουρισμός, μεταξυ 62,8 δισ. ευρώ και 75,6 δισ. ευρώ ποσά που συνιστούν περίπου το ένα τρίτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ετησίως.

Αλλά η κλιματική αλλαγή θέτει υπαρξιακά ερωτήματα για τη βιομηχανία.

Ένας παρατεταμένος καύσωνας τον Ιούνιο, ακολουθούμενος από τον θερμότερο Ιούλιο που έχει ποτέ καταγραφεί , ανάγκασε τα τουριστικά αξιοθέατα να κλείσουν και προκάλεσε ένα «κύμα θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη», γράφει το Reuters αναφερόμενο στα -μεμονωμένα πάντως- περιστατικά θανάτων τουριστών.

Οι πυρκαγιές , που γίνονται πιο έντονες και συχνές λόγω του θερμότερου, ξηρότερου καιρού που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, απειλούν επίσης την τουριστική βιομηχανία. Μια τεράστια πυρκαγιά νωρίτερα αυτό το μήνα ήρθε σε απόσταση χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα Αθήνα.

Πέρυσι, περισσότερες από 8.000 δασικές πυρκαγιές μαίνονταν σε ολόκληρη τη χώρα και χιλιάδες τουρίστες χρειάστηκε να απομακρυνθούν από νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Ρόδου.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, ο Έλληνας αξιωματούχος που διερευνά δημόσιες καταγγελίες, ανέφερε σε έκθεση του Ιουνίου ότι η χώρα πρέπει να μειώσει τις κατασκευές και να προστατεύσει τους υδάτινους πόρους και τις παράκτιες περιοχές για να διατηρήσει έναν υγιή τουρισμό.

Προειδοποίησε για τους αυξανόμενους περιβαλλοντικούς κινδύνους από τον τουρισμό, ιδιαίτερα τις πρόσθετες απαιτήσεις σε αποθέματα νερού για πόσιμο, πισίνες και υδάτινα πάρκα.

Πιο ζεστά καλοκαίρια

Οι τουρίστες φωτογραφίζουν τη θέα στο ηλιοβασίλεμα από την κορυφή του λόφου του Λυκαβηττού, Αθήνα, Ελλάδα. 30 Ιουλίου 2024. Thomson Reuters Foundation/Beatrice Tridimas

Πιλοτική μελέτη που διεξήχθη από Έλληνες ερευνητές σε συνεργασία με την UNESCO, διαπίστωσε ότι τα μικρότερα νησιά στο Αιγαίο χρειάζονται ήδη διπλάσια ποσότητα νερού από αυτή που μπορούν να παράγουν φυσικά για να καλύψουν τη ζήτηση από τους τουρίστες, η οποία πρόκειται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030 .

«Όσο περισσότερο αναπτύσσονται αυτά τα νησιά, τόσο λιγότερο ελκυστικά θα είναι για τους επισκέπτες», λέει ο Βαγιανός.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα δεν περιορίζονται στην άνοδο της θερμοκρασίας και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Η διάβρωση των ακτών και τα ολοένα και λιγότερα υποθαλάσσια λιβάδια που βοηθούν τη Μεσόγειο Θάλασσα να αποκτά το χαρακτηριστικό τιρκουάζ χρώμα της, προσδιορίζονται πλέον, εκτός από τις πλημμύρες, τη λειψυδρία, τις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία ως απειλές για τον τουρισμό αναφέρει έκθεση του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (INΣΕΤΕ).

Το ΙΝΣΕΤΕ συνιστά επίσης την προώθηση ενός πλούσιου σε βιοποικιλότητα τουρισμού για να βοηθηθεί η χρηματοδότηση για την προώθηση εναλλακτικών λύσεων από τις διακοπές στην παραλία, όπως ο αγροτουρισμός, ο γαστροτουρισμός, ο τουρισμός ευεξίας και υγείας και περιπέτειας.