Μια νέα τουριστική εγκατάσταση με δύο Resorts σε ενιαία οικοπεδική έκταση 60 στρεμμάτων σχεδιάζεται στη Ρόδο, που στοχεύει να ενταχθεί στο επίπεδο υψηλού ποιοτικού τουρισμού. Η μελέτη του συγκεκριμένου έργου ανατέθηκε στο γραφείο των αρχιτεκτόνων Θεοφάνη Μπομπότη και Λουκά Μπομπότη (Bobotis+Bobotis Architects). Ένα γραφείο με διεθνή παρουσία σε σύνθετα έργα, πολλά από τα οποία είναι δημοσιευμένα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, στην Ελλάδα και σε πολλές άλλες χώρες.
Στα πλαίσια αυτού του νέου εγχειρήματος, είναι εξαιρετικού ενδιαφέροντος οι θέσεις του αρχιτέκτονα Θεοφάνη Μπομπότη για τις επιλογές σχετικά με τον σχεδιασμό του συγκεκριμένου έργου, αλλά και γενικότερα.
Ο Θεοφάνης Μπομπότης θεωρείται από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες αρχιτέκτονες. Το World Architectural του Λονδίνου, τον έχει συμπεριλάβει στους 300 σημαντικότερους αρχιτέκτονες του κόσμου, η έκδοση ΤΟΤΟ του Τόκιο στους 500, η Verlagshaus Braun Publishing στη Γερμανία και η Images Publishing Group στην Αυστραλία στους 1.000.
Ποια είναι τα βασικά κριτήρια σχεδιασμού της συγκεκριμένης εγκατάστασης;
Η κατεύθυνση του όλου project στοχεύει στη δημιουργία μιας συνθέτης τουριστικής εγκατάστασης με υψηλές ποιοτικές προδιάγραφες και αποτελεί συγχρόνως μια παρέμβαση που θα συνδράμει σε συνδυασμό και με άλλες αντίστοιχες παρεμβάσεις και ενέργειες στην αναβάθμιση του Τουρισμού. Θα συμβάλει επίσης, στην ανατροπή της σημερινής μη αποδοτικής σε όλα τα επίπεδα κατάστασης, που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια από μια σειρά αμφιλεγόμενης ποιότητας επιλογών, εφησυχασμούς και αγκυλώσεις που είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος, μια πραγματικότητα την οποία βιώνει και η Ρόδος.
Τα καθοριστικά κριτήρια που αντιστοιχούν στον σχεδιασμό της συνολικής εγκατάστασης, πέραν των διαχειριστικών, είναι μια σειρά επιλογών του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού αλλά και των τεχνολογιών, ψηφιακών και μη, που συμβάλουν στην κάλυψη των σύγχρονων απαιτήσεων.
Οι επιλογές χωροθέτησης των κυρίως κτηρίων, των bungalows και των υπολοίπων χρήσεων εξασφαλίζουν τη λειτουργία, την αισθητική και γενικότερα την ατμόσφαιρα του όλου συγκροτήματος. Εύληπτες εξωτερικές και εσωτερικές προσβάσεις και κινήσεις, διάρθρωση και οργάνωση, καθώς και δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας των επιμέρους χώρων, εξασφάλιση ιδιωτικότητας, δημιουργία φυσικής θερμοκρασιακής άνεσης με ελαχιστοποίηση του κλιματισμού, έλεγχος του θορύβου, εντάσσονται επίσης στα βασικά κριτήρια του σχεδιασμού.
Προς την κατεύθυνση δε των σύγχρονων τάσεων του ποιοτικού τουρισμού, εντάχθηκαν στον σχεδιασμό και οι παράμετροι που αφορούν στην ευεξία. Η ένταξη της ευεξίας, συμβάλλει στη διαμόρφωση του ποιοτικού βιωματικού πλαισίου, προσεγγίζοντας και την αρχαία φιλοσοφία γύρω από το ευ ζην. Ο δε σχεδιασμός των αντίστοιχων χώρων, έχει ως βασική παράμετρο την ολιστική προσέγγιση των σύγχρονων αναγκών, η οποία συντασσόμενη με τη φιλοξενία, συμβάλλει στην αύξηση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος.
Πώς η συγκεκριμένη παρέμβαση εντάσσεται στην ανάπτυξη ποιοτικού τουρισμού στη Ρόδο;
Η προσέγγιση του συνολικού έργου γενικότερα, όπως προαναφέρθηκε, εντάσσεται στα πλαίσια της ποιοτικής αναβάθμισης του τουρισμού. Προς την κατεύθυνση αυτή, πέραν της κατάλληλης αξιοποίησης και προβολής του πολιτισμού, η αύξηση του αριθμού των ποιοτικών τουριστικών εγκαταστάσεων με σύγχρονη αντίληψη, αποτελεί μια από τις βασικές προϋποθέσεις απεξάρτησης της Ρόδου από το σημερινό τουριστικό καθεστώς, το οποίο, κατά κοινή ομολογία, δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες και στις προσδοκίες της.
Άλλωστε, στη σημερινή συγκυρία, ανεξάρτητα από τη χρονική διάρκεια των θεμάτων που προκύπτουν από την πανδημία, ανασυντάσσεται μεταξύ άλλων, και ο χάρτης του ποιοτικού τουρισμού, όπως επίσης και μια σειρά προδιαγραφών που ταυτίζονται και με την ποιότητα. Πολλές δε από αυτές, έχουν ήδη ενταχθεί στον σχεδιασμό του συγκεκριμένου έργου.
Η Ρόδος διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά, που αξιοποιώντας τα μπορεί και δικαιούται να βρίσκεται ανάμεσα στους πλέον ιδιαίτερα ποιοτικούς τουριστικούς προορισμούς. Προς την κατεύθυνση αυτή, οι όποιες ενέργειες και παρεμβάσεις, θα πρέπει να στοχεύουν στο μέγιστο, ώστε να επανακτήσει την παλιά αίγλη που δικαιωματικά κατείχε.
Γιατί δύο Resorts στην ίδια οικοπεδική έκταση;
Ένα από τα θέματα που σχετίζονται άμεσα και επηρεάζουν το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν, είναι το πληθυσμιακό μέγεθος των τουριστών ανά εγκατάσταση. Πέραν ενός ορίου, εκτός της αίσθησης του “μαζικού” που αποπνέει το μεγάλο μέγεθος του αριθμού, δρα ανασταλτικά στη δημιουργία και διατήρηση του ποιοτικού συνολικού επιπέδου.
Η επιλογή για τη δημιουργία δύο μονάδων 5* και 5*plus, μικρότερου μεγέθους, αντί μιας πολυπληθούς, στοχεύει σε δύο κατευθύνσεις. Στην εξασφάλιση των ζητούμενων υψηλών συνθηκών φιλοξενίας, καθώς και τη δυνατότητα προσέγγισης της τουριστικής αγοράς σε δύο διακριτές κατηγορίες. Προσφέροντας παράλληλα τη δυνατότητα συμπληρωματικής λειτουργίας σε χρήσεις, όπως η εστίαση τύπου fine dining ή του wellness.
Ποια τα κριτήρια εφαρμογής ενιαίου concept στις δύο διαφορετικές κατηγορίες Resort;
Όπως προαναφέρθηκε, μια από τις κομβικές επιλογές ήταν η διάσπαση μιας ενιαίας μονάδας σε δύο μικρότερου μεγέθους. Η επιλογή εφαρμογής του ίδιου concept στις δύο αυτές μονάδες και ιδιαίτερα στα κυρίως κτίρια, εκφράζει σχηματικά την έννοια της διάσπασης και του διαχωρισμού του ενιαίου.
Λόγω δε της άμεσης γειτνίασής τους, μια διαφορετική αρχιτεκτονική προσέγγιση ανά μονάδα, θα αποδυνάμωνε την ένταση της ταυτότητας της συνολικής εγκατάστασης. Με τη διάσπαση σε δύο κτιριακούς όγκους, το κενό που δημιουργείται μεταξύ τους, οριοθετεί ένα πλαίσιο προβολής και θέασης του ορίζοντα και της θάλασσας, αντί του οπτικού φραγμού που θα δημιουργούσε ένας ενιαίος κτιριακός όγκος. Η δε σύνθεση των όψεων με επαναλαμβανόμενο το στοιχείο της αψίδας, πέραν της ταυτότητας, δημιουργεί ένα λιτό αλλά έντονα διακριτό και ήρεμο οπτικό πεδίο.
Παρά το γεγονός του ενιαίου concept, ο χωροταξικός, λειτουργικός και οπτικός διαχωρισμός μεταξύ των δύο μονάδων, σε επίπεδο περιβάλλοντος χώρου, είναι σαφής και επιτυγχάνεται μέσω ενός τεθλασμένου πρισματικού υδάτινου όγκου, η αφετηρία του οποίου βρίσκεται στον χώρο μεταξύ των δύο κτηρίων και καταλήγει στην ανατολική πλευρά του οικοπέδου προς την θάλασσα.
Περαιτέρω διαφορές μεταξύ τους εντοπίζονται κυρίως στον εσωτερικό σχεδιασμό των χώρων, καθώς και στην γκάμα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σε πρόσφατο άρθρο σας αναφερθήκατε στη σύγχρονη αρχιτεκτονική, σε σχέση με την ιστορία. Υφίσταται σχέση της ιστορίας της Ρόδου με την αρχιτεκτονική του συγκεκριμένου έργου;
Η δημιουργία συγκεκριμένης ταυτότητας ενός έργου είναι πάντα ζητούμενο. Ιδιαίτερα δε εκείνα του δημοσίου ενδιαφέροντος. Είναι προφανές, ότι η αναγνωρισιμότητα που προσφέρει μια συγκεκριμένη ταυτότητα ενός έργου, συμβάλλει σε πολλά επίπεδα. Στην προκειμένη περίπτωση, η κύρια κατεύθυνση προς τη δημιουργία ταυτότητας, ήταν ο σύγχρονος σχεδιασμός και η συμβολική του συνάντηση με την ιστορία.
Η ένταξη ιστορικών αναφορών στη σύγχρονη αρχιτεκτονική αποτελεί δυνητική επί μέρους επιλογή, που σε καμία περίπτωση, δεν μπορεί να υπερκεράσει τη σύγχρονη έκφραση. Άλλωστε, η όποια αντιγραφή του ιστορικού, αφαιρεί το δικαίωμα στον σύγχρονο πολιτισμό να διαμορφώσει το δικό του στίγμα.
Σήμερα, η αρχιτεκτονική δεν ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες και ρυθμούς. Διανύουμε μια άκρως ενδιαφέρουσα περίοδο, όπου μπορούν να συνυπάρχουν εξαιρετικές αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις με τελείως διαφορετικές κατευθύνσεις. Σε όλες δε τις περιπτώσεις, στο υπόβαθρο του οποιουδήποτε concept, υπάρχει πάντα μια συγκεκριμένη αναφορά. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι αναφορές αφορούν σε σχήματα και μορφές που εκπορεύονται από τη γεωμετρία, σε άλλες που δημιούργησε η φύση, ή αντίστοιχα, που δημιούργησε η ιστορία.
Στην τελευταία δε περίπτωση, η σύγχρονη αρχιτεκτονική, μέσω και της σύγχρονης τεχνολογίας, θα χρησιμοποιήσει αφαιρετικά κάποια από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των σχημάτων και των μορφών, προσδίδοντας σε αυτά και λειτουργικό χαρακτήρα.
Συμβάλλοντας στην εξέλιξη του πολιτισμού, η σύγχρονη έκφραση μπορεί να συνυπάρχει και με την ιστορική, όποιο και αν είναι το υπόβαθρο του concept, ώστε με το πέρασμα του χρόνου, να διευρύνει με τη συμμετοχή της το ιστορικό μωσαϊκό.
Στην προκειμένη περίπτωση, οι δύο συμβολικές αναφορές στην ιστορία, που εντάχθηκαν στον σχεδιασμό είναι : η συστοιχία των αψίδων στις όψεις των κυρίως κτηρίων, χαρακτηριστικό στοιχείο των κτηρίων της Ιταλικής περιόδου, καθώς και η μονολιθικότητα των bungalows και η χωροταξική τους διάταξη, που παραπέμπουν σε τμήμα του ιστού της μεσαιωνικής πόλης. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στις αψίδες που δημιουργούν και την ταυτότητα του έργου, ο σχεδιασμός τους, δεν ακολουθεί ούτε το μέτρο του ρυθμού, ούτε τις αναλογίες τους, όπως αυτά εφαρμόζονται στα ιστορικά κτήρια. Παρά ταύτα δημιουργεί συνειρμικά την αίσθηση “συνάντησης” της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με την ιστορία.
Ποιες είναι οι βασικές επιλογές σε σχέση με το περιβάλλον;
Στο πλαίσιο προσαρμογής για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών γενικότερα, πέραν της εξασφάλισης φυσικής θερμοκρασιακής άνεσης των χώρων με ελαχιστοποίηση του κλιματισμού, επελέγη η χρήση φωτοβολταϊκών πάνελ και η φύτευση δωμάτων.
Η επικάλυψη των κυρίως κτηρίων με φωτοβολταϊκά, με τρόπο που να συμμετέχει στην αρχιτεκτονική των συγκεκριμένων όγκων, συμβάλλει σημαντικά στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του συγκροτήματος. Η φύτευση δε των δωμάτων των bungalows, εκτός της συμβολής των στην ενεργειακή απόδοση, βελτιώνει τη θέαση των δωματίων των κυρίως κτηρίων προς τη θάλασσα. Στη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου, σημαντική είναι η παρουσία του υδάτινου στοιχείου, που εκτός από τη συμμετοχή του στην αισθητική και τις ποιοτικές συνθήκες παραμονής, συμβάλλει στη βελτίωση του μικροκλίματος.
Είναι βιώσιμες οι τουριστικές εγκαταστάσεις υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών;
Ευθύνη του αρχιτέκτονα είναι, ο συνολικός σχεδιασμός των κτιριακών εγκαταστάσεων, εξωτερικά και εσωτερικά, καθώς και του περιβάλλοντα χώρου, να ανταποκρίνεται στο ζητούμενο ποιοτικό επίπεδο και τους στόχους, εντός του προκαθορισμένου budget.
Η ποιότητα της διαχείρισης και των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι εκείνη, που μέσα από το κατάλληλο περιβάλλον και την ατμόσφαιρα που δημιουργεί η αρχιτεκτονική, θα δώσει το “φύσημα” της βιωσιμότητας του εγχειρήματος.
Το βέβαιο, είναι ότι υπάρχει ένα αξιόλογο ποσοστό τουριστών που αναζητά καταλύματα με υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές. Η στροφή στον ποιοτικό τουρισμό, ιδιαίτερα σε προορισμούς με εξαιρετικά χαρακτηριστικά, όπως η Ρόδος, οφείλει να είναι μονόδρομος. Όπως άλλωστε διαφαίνεται, έχουν ήδη ωριμάσει οι συνθήκες για τη, μερική έστω, ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος τουρισμού χαμηλού κόστους, που συνήθως αντιστοιχεί σε υποβαθμισμένη ποιότητα.
Πόσο επηρεάζει το κόστος ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός;
Το κόστος ενός έργου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Η ποιότητα των υλικών, η οργάνωση κατασκευής του έργου, η τήρηση του χρονοδιαγράμματος κατασκευής είναι από τους βασικούς αυτούς παράγοντες.
Η ποιοτική και απρόσκοπτη δε κατασκευή εξαρτάται κυρίως από την πληρότητα και την ποιότητα όλων των εμπλεκομένων μελετών οι οποίες οφείλουν να είναι πλήρως συντονισμένες μεταξύ τους.
Μια κατασκευή που εκτελείται σύμφωνα με συντονισμένα σχέδια είναι η πλέον ενδεδειγμένη διαδικασία για τον πλήρη έλεγχο του χρονικού προγραμματισμού και των δαπανών.
Οι ποιοτικές κατασκευές εκ των πραγμάτων μειώνουν το αθροιστικό κόστος που προκύπτει από τις μελλοντικές δαπάνες συντήρησης.
Μέσω του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και γενικά των συντονισμένων μελετών, μπορούν να επιτευχθούν εντυπωσιακά έργα, χωρίς αυτό να συμβαδίζει με την αύξηση των δαπανών.
Πώς θα περιγράφατε την αρχιτεκτονική σας ταυτότητα;
Ο σχεδιασμός του κάθε έργου εξαρτάται από μια σειρά παραμέτρων, ανθρωπιστικών και εφηρμοσμένων. Η χρήση του έργου, ο τόπος, οι τεχνολογίες και προφανώς η παιδεία είναι παράγοντες που καθορίζουν τις επιλογές στον κάθε σχεδιασμό, ο οποίος οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να αντιπροσωπεύει την εποχή του. Να δημιουργεί το σύγχρονο, με σεβασμό και ήθος απέναντι στο περιβάλλον όπου εντάσσεται, ιστορικό ή μη, που εκ των πραγμάτων θα το επηρεάσει.
Η σημαντικότητα στην αρχιτεκτονική εξαρτάται από το μέγεθος του έργου;
Ένα σύνθετο και μεγάλο έργο απαιτεί διαφορετική και πολύ πιο σύνθετη προσέγγιση και οργάνωση, από ένα μικρού μεγέθους. Από την άποψη όμως της δημιουργίας και της σύνθεσης του concept, το ενδιαφέρον παραμένει να είναι εξίσου σημαντικό.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η σημαντικότερη καινοτομία στην αρχιτεκτονική σήμερα;
Η δυνατότητα να μπορεί να κατασκευαστεί οτιδήποτε σχεδιάζεται.
Τι σημαίνει για σας Αρχιτεκτονική;
Μια αέναη, γοητευτική, δημιουργική διαδρομή.
Η Ρόδος σε τρεις λέξεις;
Θάλασσα, Φως, Πολιτισμός.
Πηγή: rodiaki.gr
