Εξοργισμένη η Μόσχα μιλά και για εξόντωση του Ζελένσκι, που απαντά ότι η χώρα του δεν είχε λόγους να προβεί σε τέτοια ενέργεια – Προβληματισμός για το είδος των drone και την οργάνωση της επιχείρησης
Η έκπληξη από την επίθεση με τα drone στο Κρεμλίνο δεν λέει να κοπάσει σχεδόν μία ημέρα από το περιστατικό που προκάλεσε πολλά περισσότερα ερωτήματα από ζημιές.
Ενώ η Μόσχα μοιάζει να τραβά το σκοινί και να μιλά ευθέως για απόπειρα δολοφονίας του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά και να ανεβάζει τους τόνους κατά της Ουκρανίας, το Κίεβο αποποιείται κάθε ευθύνη και τονίζει ότι δεν είχε λόγους να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια. Οι ΗΠΑ δηλώνουν και αυτές άγνοια για το τι συνέβη και ποιος ήταν ο δράστης, την ώρα μάλιστα που η Ουκρανία, αλλά και πληροφορίες από τη Ρωσία υποδεικνύουν και το σενάριο χτυπήματος από Ρώσους.
Πώς, όμως, κατάφεραν τα δύο drone να φτάσουν στο κέντρο της Μόσχας, μέσα στο Κρεμλίνο; Τι είδους ήταν, από πού πέταξαν και πόσα εκρηκτικά μετέφεραν; Τα ερωτήματα για την ώρα δεν έχουν κάποια σαφή απάντηση -και ίσως μάλιστα αργήσει να δοθεί. Και, επιπλέον, ήταν επίθεση με στόχο τον Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως διατείνεται η Μόσχα, ή απλά ένα «βαρύ» συμβολικό χτύπημα;
Και μόνο σε αυτό το επίπεδο η επίθεση δεν είναι καθόλου αμελητέα. Ακόμη και αν οι δράστες δεν ήθελαν να προκαλέσουν ζημιές ή και θύματα, η εικόνα των εκρήξεων στην καρδιά του ρωσικού κράτους είναι εντυπωσιακή.
Ανεβάζει τους τόνους η Ρωσία
Από νωρίς το απόγευμα της Τετάρτης στη ρωσική πολιτική σκηνή είχαν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται οι φωνές υπέρ μιας δυναμικής απάντησης κατά του Κιέβου για την επίθεση.
Εντονότερο το εξέφρασε ο Ρώσος πρώην πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είπε ότι η επίθεση κατά του Κρεμλίνου δεν αφήνει στη Μόσχα άλλη επιλογή από το να «εξοντώσει» τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και την «κλίκα» του στο Κίεβο.
Ο πρόεδρος του ρωσικού Κοινοβουλίου, Βιάτσεσλαβ Βολόντιν, υποστήριξε νωρίτερα ότι η χώρα του έχει «τα όπλα για να σταματήσουν και να καταστρέψουν» το -όπως το χαρακτήρισε- «τρομοκρατικό καθεστώς του Κιέβου».
Ουκρανία: «Δεν έχουμε λόγους να το κάνουμε»
Από την πλευρά του ο Ζελένσκι διέψευσε ότι το Κίεβο βρισκόταν πίσω από το περιστατικό.
«Δεν επιτεθήκαμε στον Πούτιν, ούτε στην Μόσχα. Πολεμάμε στη δική μας επικράτεια», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος από τη Φινλανδία. Ερωτώμενος γιατί η Μόσχα κατηγορεί το Κίεβο για επίθεση, ο Ουκρανός πρόεδρος απάντησε πως ο Πούτιν έχει ανάγκη να δώσει κίνητρο στο λαό του, καθώς δεν έχει να επιδείξει καμία νίκη.
Ο σύμβουλος του προέδρου Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντολιάκ , δήλωσε και αυτός ότι το Κίεβο δεν έχει «καμία σχέση» με την επίθεση με drone εναντίον του Κρεμλίνου εξηγώντας ότι μια τέτοια κίνηση δεν θα «αλλάξει τίποτα στο πεδίο της μάχης» και πιθανότατα θα «προκαλούσε τη Ρωσία ώστε να προχωρήσει σε πιο ριζοσπαστικές ενέργειες».
Ο Ποντόλιακ προχώρησε πιο πέρα, αναφερόμενος σε αντάρτικο μέσα στο ρωσικό έδαφος από δυνάμεις που δεν προσδιορίζει με σαφήνεια. Υπενθυμίζει ο Guardian, δίνοντας το πλαίσιο της αναφοράς του Ποντόλιακ, ότι τις τελευταίες ημέρες είχαμε δύο περιστατικά εκτροχιασμού εμπορικών τρένων μέσα στο ρωσικό έδαφος, ένας εμπρησμός σε αποθήκη καυσίμων και άλλα περιστατικά με «άρωμα» δολιοφθοράς.
Προβοκάτσια ή πραγματική επίθεση;
Το Al Jazeera, μεταφέρει σε αυτό το πλαίσιο, τον φόβο του Κιέβου ότι η επίθεση είναι μια προβοκάτσια της Ρωσίας για να παρασύρει ενδεχομένως την Ουκρανία ή για να δικαιολογήσει μια ρωσική ενέργεια.
«Δεν θα είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κάτι τέτοιο», λένε Ουκρανοί στον ανταποκριτή του δικτύου στο Κίεβο, Κρις Στράτφορντ. Υπενθυμίζουν ότι στην αρχή του πολέμου οι φιλορώσοι αυτονομιστές στην Ουκρανία είχαν προχωρήσει σε προβοκάτσιες λίγο πριν από τη ρωσική εισβολή στη χώρα. Για τον Στράτφορντ τα βίντεο που κυκλοφόρησαν με την επίθεση φαίνονται «αμφίβολα», ενώ έρχονται σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουκρανία δεν κρύβει ότι ετοιμάζει την εαρινή της αντεπίθεση – αυτό εξάλλου δήλωσε την Τετάρτη ο Ζελένσκι από τη Φινλανδία.
Μιλώντας στο BBC, ο Μικ Μάλροϊ, πρώην στέλεχος της CIA αμφιβάλλει ότι η επίθεση ήταν απόπειρα δολοφονίας του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν. Το Κίεβο παρακολουθεί τις κινήσεις του στενά και γνώριζε ότι την ώρα της επίθεσης δεν ήταν στη Μόσχα, εξήγησε. Πρόσθεσε όμως ότι η επίθεση ήταν περισσότερο ένα μήνυμα προς τους Ρώσους ότι ο πόλεμος μπορεί να φτάσει ακόμη και στη Μόσχα. Και ο Μάλροϊ θεωρεί ότι η επίθεση μπορεί να είναι ρωσική προβοκάτσια, «κάτι που έχουν κάνει στο παρελθόν».
Από την πλευρά τους και οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι -για την ώρα- δεν μπορούν να επαληθεύσουν τις πληροφορίες για την επίθεση στο Κρεμλίνο.
Δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, η Ουάσινγκτον δηλώνει ότι είναι στη φάση της συλλογής πληροφοριών: «Απλά δεν γνωρίζουμε», είπε ο υπουργός, προειδοποιώντας ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε με πολλή καχυποψία όσα λέει το Κρεμλίνο.
Ουκρανικά ή κινεζικά drone
Το ενδιαφέρον των ειδικών επικεντρώνεται πλέον στις λεπτομέρειες της επιχείρησης και το είδος του drone που χρησιμοποιήθηκε.
Ο Σάμιουελ Μπένετ, ειδικός στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μίλησε στον Guardian, λέει ότι η επίθεση στο Κρεμλίνο προέρχεται από φορέα με υψηλού επιπέδου γνώσεις – όχι απαραίτητα ένα κράτος.
Το ιπτάμενο όχημα, αν κρίνουμε από το βίντεο, έχει λεπτά και σταθερά φτερά. Υποδεικνύει ο ειδικός το κινεζικό Mugin-5 που κοστίζει 9.500 δολάρια (περίπου 8.600 ευρώ).
Τα drone με σταθερά φτερά, προσθέτει ο ίδιος, έχουν μεγαλύτερη εμβέλεια και πετούν για περισσότερη ώρα από τα τετρακόπτερα (που είναι προσιτά και στους ιδιώτες). Θεωρητικά το Mugin-5 μπορεί να πετάξει επτά ώρες με ταχύτητα που ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα την ώρα.
Να σημειωθεί ότι η Μόσχα απέχει περίπου 450 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή από τα σύνορα με την Ουκρανία.
Μια άλλη πιθανότητα συγκεντρώνει το ουκρανικό UJ-22, με παρόμοιες επιδόσεις με το κινεζικό.
Ωστόσο, η ποιότητα του βίντεο δεν αρκεί για να βγουν ασφαλή συμπεράσματα για τον τύπο του drone.
Η Ουκρανία φέρεται εξάλλου να είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν drone για επιθέσεις στην Σεβαστούπολη, στην (κατεχόμενη από τους Ρώσους) Κριμαία, κατά τα τέλη Απριλίου. Ρωσικές πηγές είχαν αναφέρει ότι χρησιμοποιήθηκε ένα σμήνος Mugin-5s.
Αναπάντητο ερώτημα (αν και μάλλον δεν θα βρει δημόσια απάντηση) είναι πώς και γιατί η αεράμυνα στη Μόσχα δεν κατάφερε να εντοπίσει και να εξουδετερώσει ένα δυνητικά επικίνδυνο drone παρά μόνο την τελευταία στιγμή.
Το χρονικό
Η Μόσχα ανακοίνωσε ότι εξουδετέρωσε δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη που είχαν στόχο το Κρεμλίνο. Αν κρίνουμε από βίντεο που κυκλοφόρησαν στα κοινωνικά δίκτυα, ένα από αυτά σχεδόν προσέκρουσε σε ιστό σημαίας μέσα στο Κρεμλίνο, προκαλώντας μια μικρή έκρηξη. Στα ρωσικά ΜΜΕ κυκλοφορούν βίντεο που δείχνουν καπνούς γύρω από το Κρεμλίνο.
Η ρωσική πλευρά ισχυρίζεται ότι στόχος ήταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν – άρα ήταν μια απόπειρα δολοφονίας- που όμως εκείνη τη στιγμή ήταν σε κατοικία του εκτός της Μόσχας, στο Νόβο-Ογκαριόβο, όπου εργάζεται και συνήθως διανυκτερεύει. Ούτε ο Ρώσος πρόεδρος ούτε κανείς άλλος τραυματίστηκε.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Μόσχα μιλά για τρομοκρατική ενέργεια με στόχο τη δολοφονία του προέδρου.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα κατηγορήσει την Ουκρανία για σειρά επιθέσεων με drones, ανάμεσα στις οποίες και στη Σεβαστούπολη, στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Παρά ταύτα, αφενός η Ρωσία απαγόρευσε τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Μόσχα, ενώ ο δήμαρχος της Μόσχας ανακοίνωσε την απαγόρευση του Telegram έξι μέρες πριν από την Ημέρα της Νίκης, οπότε αναμένεται να διεξαχθεί μεγάλη παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία. Οι εκδηλώσεις για την 9η Μαΐου δεν έχουν ακυρωθεί.
Την 9η Μαΐου, γνωστή ως «Ημέρα της Νίκης» στη Ρωσία, γιορτάζεται η ήττα των Ναζί το 1945. Σηματοδοτείται από στρατιωτική παρέλαση στη Μόσχα όπου οι Ρώσοι ηγέτες παρακολουθούν από εξέδρα που στήνεται απέναντι από το μαυσωλείο του Βλαντίμιρ Λένιν στην Κόκκινη Πλατεία.
Αφορμή για κλιμάκωση;
Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, το ενδεχόμενο το Κρεμλίνο να οξύνει τα πνεύματα πριν από την επέτειο της 9ης Μαΐου δεν είναι απίθανο. Η Μόσχα θα «πατήσει» πάνω σε αυτό το συμβάν η Ρωσία και να εξαπολύσει μια μεγάλης κλίμακας επίθεση.
Από την άλλη πλευρά, δεν θεωρείται πιθανό ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που πραγματοποιεί σήμερα αιφνιδιαστική επίσκεψη στην Φινλανδία όπου θα συμμετάσχει σε συνάντηση κορυφής των πρωθυπουργών των βορειοευρωπαϊκών χωρών, να προχώρησε σε μια τέτοιας τάξεως κλιμάκωση.
Αντιθέτως ο επικεφαλής της ρωσικής μισθοφορικής οργάνωσης Wagner, Γιεβγκένι Πριγκίοζιν, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η αντεπίθεση της Ουκρανίας έχει ήδη αρχίσει και ότι οι δυνάμεις του παρατηρούν αυξημένη δραστηριότητα κατά μήκος του μετώπου. Η κυρίως φάση, πρόσθεσε ο ίδιος, ενδέχεται να αρχίσει τις προσεχείς μέρες.
