Κυριακή των Βαϊων με βαγιο-ανθοστολισμένες εκκλησίες !
Με λαμπρότητα και ευλάβεια πραγματοποιήθηκε ο εορτασμός της Κυριακής των Βαΐων σε όλες τις εκκλησίες της Κω, όπου δέσποζαν τα βάια και οι σταυροί, σύμφωνα με το εκκλησιαστικό έθιμο.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ χοροστάτησε στον Όρθρο και προεξήρχε της Θείας λειτουργίας στον Ιερό Ναό Εισοδίων της Θεοτόκου Κεφάλου με συλλειτουργό τον Αρχιμανδρίτη π. Στέφανο και τον Ιερατ. Προϊστάμενο π. Ιωάννη. Έψαλλαν οι ιεροψάλτες του ΙΝ: Μιχάλης Κορδιστός, Νίκος Τσιφτσής και Δημήτρης Δημητρακιού
Παρόντες ήταν μεταξύ άλλων έδωσαν, ο πρόεδρος της κοινότητας Κεφάλου Στέφανος Καματερός, ο δημοτικός σύμβουλος Μανώλης Ζερβός , ο πρ. Δήμαρχος και άρχων του Πατριαρχείου Θεοδόσης Βαρκάς, ο πρ. Δημοτικός σύμβουλος Σάκης Μπαραχάνος και πολλοί προσκυνητές.
Κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, αναγνώστηκε το Ευαγγελικό ανάγνωσμα που περιγράφει την υποδοχή του Ιησού από τον λαό των Ιεροσολύμων με κλαδιά φοινίκων, ενώ ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης απηύθυνε λόγους πνευματικής οικοδομής προς τους πιστούς, αναλύοντας τη σημασία της ημέρας και καλώντας τους να εισέλθουν στην Μεγάλη Εβδομάδα με πίστη και ελπίδα.
Η ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Νυμφίου, στα Ιεροσόλυμα και η υποδοχή του «μετά Βαΐων και κλάδων» τιμάτε σήμερα Κυριακή των Βαΐων με κάθε λαμπρότητα.
Η παραπάνω ανάμνηση τιμάται ιδιαίτερα με εξέχουσα υμνολογία και μεγαλοπρεπή λειτουργία στο τέλος της οποίας διανέμονται βάγια που έχουν προηγουμένως ευλογηθεί κατά την ακολουθία του όρθρου. Κατά την λειτουργική τελετουργία, την Κυριακή των Βαΐων τελείται η Θεία Λειτουργία του Χρυσοστόμου. Αναφορικά με τη νηστεία της ημέρας αυτής υπάρχει μια διαφοροποίηση στο ζήτημα του αν καταλύεται ψάρι ή όχι. Η γνώμη του Θεόδωρου του Στουδίτη είναι ότι την Κυριακή των Βαΐων «τρώγεται ψάρι», επειδή θεωρείται Δεσποτική εορτή. Για τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη μόνο μία ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής τρώγεται ψάρι δηλαδή, την ημέρα του Ευαγγελισμού. Είναι χαρακτηριστική η θέση των Aποστολικών Διαταγών όταν λένε:,
«Μετά από αυτές (δηλαδή τις εορτές των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων), να τηρείται τη νηστεία της Τεσσαρακοστής, η οποία περιλαμβάνει ανάμνηση της ζωής του Κυρίου και της νομοθεσίας. Να κρατιέται αυτή η νηστεία πριν από το Πάσχα, αρχίζοντας από τη Δευτέρα και συμπληρούμενη την Παρασκευή. Μετά από αυτές αφού σταματήσετε τη νηστεία, να αρχίζετε την αγία εβδομάδα του Πάσχα, νηστεύοντες κατ΄αυτήν όλοι με φόβο…»
Είναι ενδεικτικοί οι όροι «αφού σταματήσετε τη νηστεία» και «να αρχίζετε», οι οποίες δείχνουν ότι μια νηστεία τελειώνει και μία άλλη αρχίζει. Αυτή που τελειώνει είναι η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής και αυτή που αρχίζει είναι η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας. άρα η εορτή αυτή βρίσκεται ανεξάρτητα ανάμεσα σε δύο νηστείες. Η θέση της λοιπόν δίνει το δικαίωμα να ομιλούν περί καταλύσεως κατ΄αυτήν την ημέρα ψαριού.
Χαρακτηριστικό της ημέρας να μοιράζονται τα Βάγια από τον ιερέα σε ένδειξη της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα
Στο θείο λόγο του μετά το πέρας της θείας λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος απευθύνθηκε στον πρόεδρο της κοινότητας και του ζήτησε να επισπεύσει τις διαδικασίες για την ανακαίνιση του παλιού δημοτικού σχολείου της Κεφάλου.
kostv.gr/
Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΩΝ ΒΑΓΕΝΩΝ ΣΤΑΥΡΩΝ
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη) (Κως -13/4/2025-)
Κυριακή των Βαΐων μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας, προ της Αναστάσεως του Χριστού. Μετά Βαΐων και κλάδων, υποδέχθηκαν οι Ιουδαίοι τον Μεσσία Χριστό, στην ταραγμένη Ιερουσαλήμ. Σε αυτή την ιστορική πόλη, την ‘αποκτίνουσα τους Προφήτες και τους απεσταλμένους..’, ακόμη και σήμερα μετά από δυο και πλέον χιλιάδες χρόνια, τίποτα δεν έχει αλλάξει.
Οι ίδιες συγκρούσεις, στην Μέση Ανατολή και στην ευρύτερη περιοχή της. Οι ίδιες βίαιες εχθροπραξίες, στον ίδιο Ιερό χώρο, αλλά σε διαφορετικό χρόνο.
Όσο και αν πάλεψε ο καλοκάγαθος, ειρηνοποιός Ιησούς, να τους ημερώσει με κηρύγματα, παραβολές, θαύματα και με την διδασκαλία της Αγάπης, τα ανθρώπινα θηρία παρέμειναν εκεί, για να συνεχίζουν τις θηριωδίες ενός ατελεύτητου πολέμου.
Ακόμα και η βασανιστική Σταυρική Θυσία του Χριστού, δεν στάθηκε αρκετή να τους συγκινήσει και να συγκρατήσει το πολεμικό μένος τους. Ούτε το μήνυμα της Ανάστασης και το νόημα της Αγάπης, κατάφερε να απαλύνει τις εξαγριωμένες καρδιές των ανθρώπων. Μέχρι και σήμερα οι Χριστιανοί, δέχονται απάνθρωπες διώξεις σε εμπόλεμες και μη εμπόλεμες ζώνες.
Την μια Κυριακή οι Ιουδαίοι, δέχθηκαν το Χριστό με επευφημίες, ‘Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος’, φώναζαν κρατώντας κλάδους από βάγιες. Αλλά την εβδομάδα που ακολούθησε ο ίδιος αιμοβόρος όχλος τον οδήγησε με περισσή σκληρότητα στην Σταυρική Θυσία. Μια Θυσία που ήταν ο προάγγελος της Ανάστασης, που έφερε το Φως της Λαμπρής, μέσα στο σκοτάδι της απανθρωπιάς και της σκληρότητας.
Αυτή την ξεχωριστή Κυριακή των Βαΐων, γιορτάζει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, σε όλους τους Ιερούς Ναούς. Από τα χωριά μέχρι την πόλη οι καμπάνες των Εκκλησιών ηχούν χαρούμενα, καλώντας του πιστούς στην Εκκλησιά, για να πάρουν τα Βάγια. Από την εβδομάδα πριν του Λάζαρου, σε όλα τα σπίτια των Ιερέων, συγγενείς, ψάλτες, νεωκόροι και όσοι γνωρίζουν να πλέκουν και το έχουν τάμα, πλέκουν τους περίτεχνους Βάγενους Σταυρούς, από τα φύλα της βαγιάς.
Το έθιμο αυτό, έχει την προέλευση του στα χρόνια του Βυζαντίου.
Για αυτό και οι Σταυροί που πλέκονται, λέγονται και Βυζαντινοί.
Στα Δωδεκάνησα διαδόθηκε, από τις Ιερές Μοναστηριακές κοινότητες της Ιεράς νήσου Πάτμου, όπου κράτησαν αυτό το ωραίο έθιμο, μαζί με μια ποικιλία πλεκτών Σταυρών, μεγάλων, μικρών, με διάφορα σχήματα και συμβολισμούς. Από τα πλατιά φύλλα της φοινικιάς κυρίως της χουρμαδιάς, αφού πρώτα τα χαράξουν, φτιάχνουν τον κόμπο ή την πέτρα, που συμβολίζει την πέτρα εμπρός από τον Άγιο Τάφο του Χριστού. Έπειτα φτιάχνουν τους απλούς πλεκτούς Σταυρούς, τους μεγάλους Βυζαντινούς, το αστέρι, αλλά και το υποζύγιο, που με ταπεινότητα κουβαλούσε το Χριστό, κατά την είσοδο του την Κυριακή των Βαΐων στα Ιεροσόλυμα. Τα μικρότερα φύλα της κορυφής, τα φτιάχνουν μικρά Σταυρουδάκια.
Αφού ετοιμαστούν, η παπαδιά που έχει την όλη ευθύνη, θα βάλει τους πλεχτούς Σταυρούς, σε μια καινούργια λεκάνη και θα τους κρατήσει μέσα στο καθαρό νερό, μέχρι την Κυριακή των Βαΐων. Σε άλλα μέρη της χώρας μας, στην Εκκλησια, την Κυριακή τρων Βαΐων, μοιράζουν κλαδιά φοινικιάς, ελιάς και δάφνης.
Μετά την Θεία Λειτουργία, την Κυριακή των Βαΐων, ο Ιερέας μοιράζει μαζί με το Αντίδωρο τον Αγιασμένο βάγενο Σταυρό, τον οποίο οι πιστοί τοποθετούν στα Εικονίσματα και πίσω από τις πόρτες σαν φυλακτό, καθώς και στα αυτοκίνητα.
Αυτό το ωραίο έθιμο ταξιδεύει μέχρι τα πέρατα της Γης, σε όλους τους ξενιτεμένους μας, αφού οι δικοί τους φροντίζουν να τους βάλουν στα γράμματα, τα ειδικά φτιαγμένα μικρά, βάγενα Σταυρουδάκια.
Όπως σε όλες τις Εκκλησίες, έτσι και στον Άγιο Παύλο Κω, ο εφημέριος, παπά Περικλής Κιάρης, μοίρασε τα Βάγια μετά το Αντίδωρο και όλοι οι πιστοί ευλογήθηκαν να πάρουν τους Αγιασμένους πλεκτούς Σταυρούς. Την γιορτινή ημέρα, την Κυριακή των Βαΐων, επιτρέπεται και η κατανάλωσης ψαριού. Ο λαός μας το θυμίζει με αυτόν το στίχο, στα κάλαντα το Σαββάτο του Λαζάρου.
‘Βάγια, βάγια των Βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό
και την άλλη Κυριακή, τρώνε το αρνί ψητό
και το κόκκινο το αυγό’.
Ξανθίππη Αγρέλλη
==========================================================
Και του χρόνου να είστε όλοι καλά
Καλή Ανάσταση σε όλο τον κόσμο