Ν. Μυλωνάς: 2 χρόνια από τον σεισμό της Κω (21-7-2017) Ο ‘’σεισμός-σωσμός’’ του 1933 βιώνεται ως ‘’σεισμός-καθήλωσης’’ το 2019

Θέμα: για την συμπλήρωση 2 χρόνων από τον σεισμό της Κω (21-7-2017)

Ο ‘’σεισμός-σωσμός’’ του 1933 βιώνεται ως ‘’σεισμός-καθήλωσης’’ το 2019

Α. Τον μεγάλο σεισμό του μακρινού 1933 που ισοπέδωσε την πόλη της Κω υπερκαλύπτει στην συλλογική μας μνήμη το γεγονός της 21-07-2017. Πέρασαν 84 χρόνια για την επανάληψη του από το ίδιο ρήγμα με τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι επιστήμονες απόψεις από το 1990 μας προετοίμαζαν μιλώντας για ‘’δυσεξήγητο σεισμικό χρονικό κενό’. Γι αυτό είχε συνταχθεί μελέτη προετοιμασίας αντιμετώπισης του σεισμού από τον Δήμο πόλεως Κω των Παπανικολάου-Λέκκα που προέβλεπε μια σειρά μέτρων προ, κατά και μετά τον αναμενόμενο σεισμό. Η μόνη ενέργεια χρηματοδότησης της εφαρμογής της μελέτης αυτής έγινε το 2007. Το τότε δημοτικό συμβούλιο ψηφίζει ομόφωνα (27/04/2007) την δημιουργία χώρων στάθμευσης και υποδομών αντισεισμικής προστασίας στο Κ.Χ. Γ 319 (πάρκο εισόδου πόλης ΚΩ –Α.Μ. 20/05). Οι υποδομές του έργου ήταν…η αφαλτόστρωση του χώρου! Οι παροχές νερού έμειναν χωρίς την τοποθέτηση κρουνών! Στην Αλεξάντερ φάσιονς υπήρχαν 2 κοντέινερ με σκηνές και εξοπλισμό καταυλισμού που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ! Το αποτέλεσμα ήταν το 2017 να υπάρξει ‘’εκ των ενόντων’’ δημοτική αντίδραση, όπου επικρατούσαν η ασυνεννοησία και η προχειρότητα (…και φιλότιμες ατομικές προσπάθειες. Ο Κώδικας τοπικής αυτοδιοίκησης N. 3463/2006, Άρθρο 75 Αρμοδιότητες (Δήμων) παράγραφος ζ) Πολιτική Προστασία, επιβάλλει μια σειρά υποχρεώσεων, οργανωτικών μέτρων και διαδικασιών στον Δήμο που θα έπρεπε να περιγράφονται σε συγκεκριμένο σχέδιο-τοπική κανονιστική διάταξη. Η απουσία σύνταξης και εφαρμογής ενός τέτοιου σχεδίου είναι οικονομικό. Ουδέποτε χρηματοδοτήθηκε! Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο: Ο σεισμός βρήκε το νησί μας ανέτοιμο και διάχυτη ήταν η άποψη ’’φτηνά την γλυτώσαμε!’’. Αυτό που βοήθησε ήταν οι νεώτερες κατασκευαστικές μέθοδοι και οι κανονισμοί των κατασκευών που περιόρισαν τις καταστροφές σε σχέση με τον σεισμό του 1933 που κατέστρεψε την πόλη και άφησε167 θύματα.

Β. ΠΙΣΩ ΣΤΟ 1933: μετά τον σεισμό της 23-4-1933 άρχισε η απομάκρυνση των ερειπίων και η μελέτη του νέου πολεοδομικού σχεδίου ενώ 20-7-1933 ψηφίζεται ο νέος αντισεισμικός κανονισμός για την ΚΩ! Κυριότερες καινοτομίες ο περιορισμός στο ύψος των οικοδομών (μέγιστο ύψος 10,00μ), η επιβολή κατασκευής οριζοντίων και κατακόρυφων σενάζ. Τον Αύγουστο υπογράφεται το νέο ρυθμιστικό σχέδιο πόλεως Κω. Το 1934 ξεκινά η ανοικοδόμηση: Κατασκευάζονται οι νέοι δρόμοι που ενσωματώνουν δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, ομβρίων και τηλεφώνου και ηλεκτρισμού. Ασφαλτοστώσεις, πεζοδρόμια, πλατείες και πράσινο! Ανασκάπτονται οι ανοικτοί αρχαιολογικοί χώροι. Κατασκευάζονται μέσα σε 3 χρόνια τα εμβληματικά κτήρια Casa del Fascio-ΑΙΓΛΗ 1934-35, Δημοτική Αγορά (1935), Casa Balilla-Αγροτική Τράπεζα Bernabiti 1934-35 (μελέτες του A. Bernabiti), Foro Italiko –housing complex on ko΄s shore road– το κτηριακό συγκρότημα στο μνημείο αγνώστου στρατιώτη, Catholic cemetery-καθολικό κοιμητηριο1935-37 Synagogue-Συναγωγή 1934, animal barn-ΧΑΝΙ 1934 (μελέτες των Bernabiti– R.Petracco 1933-35) ,Greek Orthodox cathedral– μητρόπολη A.Νικόλαος 1337-39 Archeological Museum 1935, AZILO-Σχολείο 1934 (μελέτες του R.Petracco) και ένα πλήθος ιδιωτικών κατοικιών με δάνειο από την κρατική τράπεζα (μελέτες του Μ Paolini 1035-1937). Mια τεραστίων διαστάσεων ανασυγκρότηση για την εποχή με χειρονακτική παραγωγή τεχνικών έργων. Αναδόμηση με πολύ προωθημένα δομικά και περιβαλλοντικά ποιοτικά χαρακτηριστικά και αναμόρφωσης της πόλης Κω που διαιρέθηκε σε τρεις οικιστικές ζώνες με ταξικά κριτήρια. Ο βόρειος τομέας είναι κατακερματισμένος σε μικρές κατοικίες, για τα λαϊκά στρώματα της πόλης (case popolari). Το κεντρικό τμήμα κατά κύριο λόγο από διώροφες κατοικίες με ισόγεια καταστήματα, στις οποίες κατοικούσαν τα μέλη της αστικής τάξης (palazzine). Η ανατολική ζώνη που οικοδομήθηκαν επαύλεις σε κήπους για τους Ιταλούς εποίκους (villini). Στοιχεία της Ιταλικής εποχής οι εκτεταμένες ζώνες πρασίνου που περιλαμβάνουν και τροπικά φυτά.

Γ. ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ: δύο χρόνια μετά τον σεισμό οι κύριες πληγές του σεισμού του 2017 που αφορούν δημόσιες υποδομές παραμένουν. Στον ιδιωτικό τομέα οι επισκευαστικές εργασίες τρέχουν με την κρατική συνδρομή αλλά χωρίς τραπεζική δανειοδότηση (οι τράπεζες χρηματοδοτούν μόνο ξενοδοχειακές επιχειρήσεις). Οι επισκευές στα σχολεία ολοκληρώθηκαν και αυτό πρέπει να χρεωθεί στα θετικά της απερχόμενης δημοτικής αρχής. Το λιμάνι, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι χριστιανικοί και μουσουλμανικοί χώροι λατρείας, δηλαδή οι μεγάλες δημόσιες χρηματοδοτήσεις καθυστερούν. Το δειλό ξεκίνημα των εργασιών στο εμπορικό και επιβατικό λιμάνι της Κω αναδεικνύει την χαμηλή ποιότητα των επισκευαστικών εργασιών που μέλλεται να γίνουν.

Δ. Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ: Τι είναι αυτό που κάνει την σύγκριση των κρατικών πολιτικών των 2 σεισμών να είναι καταθλιπτική; Δεν πρέπει να αμφιβάλλει κανείς ότι σε επίπεδο προθέσεων η κρατική και κυβερνητική εξουσία της εποχής μας θα ήθελε η αντιπαράθεση με την Ιταλική περίοδο της κατοχής να υπερέχει και ο σεισμός του 2017 να ήταν η αφορμή μιας νέας προωθητικής δύναμης εκσυγχρονισμού των υποδομών του νησιού μας. Η καθυστέρηση και η απουσία ποιοτικών στάνταρτ των δημοσίων έργων υποδομών αναδεικνύει δομικές αδυναμίες της σύγχρονης πολιτικής. Πίσω από την συνολική υστέρηση αντιμετώπισης των σεισμικών ζημιών κρύβεται η οικονομική αδυναμία. ‘’Δει δη χρημάτων και άνευ αυτών ουδέν εστί γενέσθαι’’. Είναι από την μία το δυσβάστακτο βάρος των δεσμεύσεων των πλεονασμάτων του 3,5% που επιβάλλει την μείωση των κρατικών δαπανών και από την άλλη η ανυπαρξία Ελληνικού Τραπεζικού συστήματος που εμπεδώνει καθεστώς καθυστερήσεων με μειωμένες επιδιώξεις και εξ ίσου μειωμένες στοχεύσεις.

Ε. Σήμερα 2 χρόνια μετά τον σεισμό τίποτα δεν έχει αλλάξει! Μας ενδιαφέρει μόνο η επούλωση των πληγών. Έχουμε παραιτηθεί από σχεδιασμούς και οραματισμούς. Ο ‘’σεισμός-σωσμός’’ του 1933 βιώνεται ως ‘’σεισμός-καθήλωσης’’ το 2019. Η πολιτική στον τόπο μας αντί για προωθητική δύναμη έχει μετατραπεί σε επικοινωνιακή πρακτική δικαιολόγησης των …αδικαιολόγητων. Αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει και όχι απλά οι κυβερνήσεις που εφαρμόζουν την ίδια πολιτική.

Ν. Μυλωνάς