Από την κοινοτοπία του κακού μέχρι την Μαρία Καρυστιανού και την Αθηνά Παπαχρήστου, στην προσδοκία του καλού | Της ΄Ελλης Καρανίκα

΄Όταν γράφεται αυτό το κείμενο ,δεν γνωρίζουμε ακόμη αν στα φετινά τυπικά  αφιερώματα, η Ημέρα της Γυναίκας  ταυτιστεί με την Ημέρα της Μητέρας στο πρόσωπο που, δικαίως, όλη η χώρα υποκλίνεται το τελευταίο διάστημα: την Γυναίκα-Μητέρα, γιατρό Μαρία Καρυστιανού, Πρόεδρο του Συλλόγου Θυμάτων των Τεμπών που οργάνωσε όλη την κινητοποίηση, συγγενών των θυμάτων και απλών πολιτών, για το πολύνεκρο δυστύχημα με 57 νεκρούς. Ήδη ξεπέρασε κατά πολύ το εκατομμύριο οι υπογραφές  για την αναθεώρηση του Συντάγματος, ώστε να αποδοθούν οι ευθύνες και να βρουν δικαίωση (;) τα νεκρά παιδιά, ανάμεσα στα οποία ήταν και η 20χρονη κόρη της. Είτε σαν Γυναίκα είτε σαν Μητέρα, η έμπρακτη εκτίμηση της κοινωνίας μας στην στάση και τον αγώνα της, είναι το πιο ταιριαστό αφιέρωμα, χωρίς περιττά λόγια και φιλολογήματα.Βουβός πόνος που γίνεται κραυγής σάλπισμα..

Να προβλέψουμε ότι και  η φετεινή  Ημέρα της Γυναίκας θα έχει τα περισσότερα αφιερώματα στις γυναικοκτονίες.Και δικαίως! Άραγε ζούμε την «κοινοτοπία του κακού», που έγραφε η γερμανοεβραία φιλόσοφος Χάνα ΄Αραντ, βάσει της οποίας οι εγκληματίες δεν είναι διεστραμμένα μυαλά αλλά το κακό γεννιέται και αναπτύσσεται μέσα από την αδράνεια και την υποταγή των ανθρώπων σε ένα σύστημα αρχών; Ποιοι  λόγοι  καθημερινά οπλίζουν ένα αντρικό χέρι που αφαιρεί την ζωή της γυναίκας «του», δικαιωματικά;!Μέχρι να δημοσιοποιηθεί η τελευταία γυναικοκτονία, αυτή έχει ήδη γίνει…προτελευταία.Το τι απαιτείται για την αντιμετώπιση του θέματος σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι θέμα των αρμοδίων Πολιτειακών φορέων ενός ευνομούμενου κράτους.Το άμεσα όμως αναγκαίο σε όλες τις κοινωνίες είναι να υπάρχουν περισσότερα μέτωπα βοήθειας για την γυναίκα που καταγγέλλει.Συχνά η αστυνομία αντιμετωπίζει την καταγγελία με τυπική δημοσιοϋπαλληλική τακτική,παρότι πρόκειται για προαναγγελία  προβλέψιμου εγκλήματος.Πιο πολύ θάρρος, απαιτείται σε μια μικρή κοινωνία, για  να καταγγείλει μια γυναίκα τον συντροφό της, παρά μια σεξουαλική παρενόχληση χρόνια μετά, από θέση ασφαλείας, όπως στο κίνημα me too.

Κυρίως όμως , η κοινωνία οφείλει να σταματήσει  τα «δεν ήξερε,δεν άκουσε, δεν το περίμενε» κλπ! Πώς θα περιοριστεί μόνο στις πραγματικές περιπτώσεις, η επίκληση «ψυχολογικών προβλημάτων» για αθώωση των δραστών; Πώς θα αποτραπεί η ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων με γνωστό ιατρικό ιστορικό π.χ.αυτός που μαχαίρωσε την 22χρονη στην Ερμού καταμεσήμερο; Ποιος ευθύνεται για την ιατρική παρακολούθηση των ψυχικά διαταραγμένων πριν την εγκληματική ενέργεια; Ποιος πιστεύει ειλικρινά ότι ο δράστης με την φυλάκιση θα…σωφρονιστεί!; Πρέπει η Δικαιοσύνη να κάνει  κατανοητό ότι θα δικαστεί σύντομα και θα εκδοθεί επίσης  σύντομα η ποινή κι όχι με αναβολές, αναστολές και εξαγορές της.  Πιο αποτελεσματικό από την αυστηροποίηση της ποινής είναι να αντιληφθούν οι δράστες ότι η Δικαιοσύνη έχει μηδενική ανοχή απέναντί τους.

Η παροχή ενός πακέτου αποτελεσματικής βοήθειας σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν μπορεί να είναι το panic botton – όπως αποδείχτηκε πρόσφατα.Όταν η τρομοκρατημένη γυναίκα βλέπει ένα μαχαίρι ή μια καραμπίνα να την στοχεύει, δεν θα ψάχνει να πατήσει την ειδοποίηση κινδύνου! Χρειάζεται μετακίνηση σε μια ασφαλή  δομή φιλοξενίας, της ίδιας και των παιδιών της, παρότι, ο δράστης πρέπει να απομακρυνθεί από το σπίτι και όχι το θύμα (αρθ.52, Σύμβαση Κωνσταντινούπολης). Δεν ενδείκνυται συγγενικό σπίτι που θα είναι η πρώτη αναζήτηση του δράστη αλλά ούτε και το νοσοκομείο ή το αστυνομικό τμήμα ή και  παραμονή  στο ίδιο μέρος (σπίτι, ΚΥΤ κ.α.).Πόσο ανέφικτη είναι για τον Δήμο μας η λειτουργία Στέγης Φιλοξενίας Γυναικών και παιδιών της; Περα από έναν συμβουλευτικό σταθμό, ώρες γραφείου, για την διαχείριση της ενδοοικογενειακής  βίας στο κακοποιητικό περιβάλλον, προβάλλει η αναγκαιότητα ενός  άμεσου ,προσωρινού υποστηρικτικού μέσου της κακοποιημένης γυναίκας, μετά ένα απειλητικό για τη ζωή της συμβάν-ιδιαίτερα   με δεδομένη την νησιώτικη δυσκολία άμεσης απομάκρυνσής της. Εκτός αν πιστεύουμε-λανθασμένα-ότι ο αριθμός  των εν δυνάμει θυμάτων δεν είναι αρκετός για την δαπάνη. Τα θεσμοθετημένα αρμόδια  Όργανα ας έχουν τον λόγο  επί της πράξης την επομένη των επετειακών αφιερωμάτων.

Ο επίλογος αυτού του αφιερώματος, έχει  στροφή 180 μοιρών από το θέμα της γυναικοκτονίας σε μια «άλλη Ελλάδα»,όπως λέμε για κάθε  καλή έκπληξη.Αφιερώνεται σε μια μεγάλη σε ηλικία και ήθος γυναίκα, που έζησε πριν λίγους μήνες «τα 5 λεπτά δημοσιότητας», που εκτιμούσε  ο Αντυ Γουόρχωλ ότι όλοι θα έχουμε στην ζωή μας.Όμως θα΄πρεπε να μείνει  περισσότερο στην μνήμη μας για κοινωνικό προβληματισμό στον πολύπαθο  χώρο της υγείας.

Η συνταξιούχος αγρότισσα, κ. Αθηνά Παπαχρήστου δώρισε πριν λίγους μήνες ένα υπερσύγχρονο ασθενοφόρο αξίας 65.000 ευρώ στον τομέα ΕΚΑΒ Μεσολογγίου, από το κομπόδεμά της μετά από πολλές δεκαετίες εργασίας πουλώντας μαζί κι ένα λιοτρίβι. Με το υστέρημα μιας ζωής θέλησε να καλύψει ,όπως είπε, τις ανάγκες των συμπολιτών της, επειδή χρειάστηκε πολλές φορές τη διακομιδή της στο νοσοκομείο της Πάτρας αλλά δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο.Η ηλικιωμένη γυναίκα, ενίσχυσε το αίσθημα ασφάλειας των συμπολιτών της, υποκαθιστώντας την Πολιτεία.

Σαφώς πλουσιότεροι οικονομικοί παράγοντες   στον τόπο μας, με ολόκληρα χωριά –ξενοδοχεία σε απόσταση χιλιομέτρων από το νοσοκομείο, περιμένουν το μοναδικό ασθενοφόρο του νησιού  για μια πολύμηνη  τουριστική  περίοδο,  να μεταφέρει έναν πελάτη τους, με ήπια συμπτώματα ή απλώς μεθυσμένο, στερώντας  το υπόλοιπο νησί από την μεταφορά ενός βαρέως πάσχοντα. (Σημ.Η προβληματική και αποσιωπούμενη διαχείριση των πολλών,αναίτιων συχνά, μεταφορών από το ΚΥΤ, με το μοναδικό ασθενοφόρο μας, είναι θέμα άλλου…αφιερώματος). Επιπλέον,οι τουριστικοί παράγοντες διαμαρτύρονται  για την καθυστέρηση του μοναδικού ασθενοφόρου, χωρίς όμως ανάληψη  πρωτοβουλιών από την πλευρά τους για αντιμετώπιση,έστω των απλών περιστατικών τους. Δεν χρειάζεται να χαρίσουν ασθενοφόρο στο σύστημα υγείας. Ας το κρατήσουν αποκλειστικά για εξυπηρέτηση της πολυπληθούς,απομακρυσμένης μονάδας τους.Το κράτος, δικαίως είναι ο αποδέκτης παραπόνων.Υπάρχουν όμως δυνατότητες συμβολής των ενδιαφερόμενων στην τόνωση του αισθήματος ασφάλειας, σε πελάτες και ντόπιους.Η συνταξιούχος αγρότισσα δεν έψαξε πολύ για λύση. «Φαίνεται όποιος έχει μέσα του το Ναι και λέγοντάς το πέρα πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησή του…»(Κ.Κ.). Ας είναι αυτή η αναφορά, χωρίς λαϊκισμό κι επιτήδευση,ένα τιμητικό αφιέρωμα σε μια  Γυναίκα του Λαού, την κυρούλα  της διπλανής πόρτας .