Του Γεωργίου Δ.Δρόσου
Οι προκλητικές τουρκικές παρενοχλήσεις ελληνικών αλιευτικών σκαφών στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή των Ιμίων, δεν είναι μία τακτική που ανακάλυψαν και εφαρμόζουν οι γείτονες τα τελευταία χρόνια, όπως ίσως αρκετοί πιστεύουν.
Η τακτική αυτή έχει βάθος χρόνου, έκανε την εμφάνιση της από την Eνσωμάτωση της Δωδεκανήσου και μετά και συνεχίζει μέχρι σήμερα, 70 και πλέον χρόνια με διάφορες μορφές.
Σήμερα το ΛΣ- ΕΛ.ΑΚΤ διαθέτει και το άριστα εκπαιδευμένο στελεχιακό προσωπικό και τα κατάλληλα σύγχρονα σκάφη και μέσα για την αποτελεσματική φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων μας ,την αντιμετώπιση των προκλητικών τουρκικών παρενοχλήσεων και την προστασία των ελληνικών αλιευτικών σκαφών και των πληρωμάτων τους που δραστηριοποιούνται στην θαλάσσια περιοχή των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Η επιχειρησιακή ετοιμότητα τους βρίσκεται στον ύψιστο βαθμό 24 ώρες το 24ωρο. Και το κυριότερο αντιμετωπίζουν τις προκλητικές τουρκικές παρενοχλήσεις με ψυχραιμία, υπευθυνότητα, σύνεση, ναυτοσύνη αποφεύγοντας «παγίδες» για εμπλοκή και πρόκληση θερμού επεισοδίου.
Τα όποια περιστατικά κατά καιρούς συμβαίνουν χαρακτηρίζονται ως συνήθη και στην πλειονότητα τους είναι ήσσονος σημασίας, τα δε παράπονα κάποιων ψαράδων για παρενοχλήσεις και οι κραυγές αγωνίας τους, δεν πρέπει να αγνοούνται, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να οδηγούν σε άμεσες βιαστικές, αντιδράσεις εν θερμώ, όπως κάποιες φωνές υποστηρίζουν.
Τα συμβάντα αυτά δεν αποτελούν τον κανόνα, αλλά κάποιες εξαιρέσεις.
Φυσικά κι αυτά τα περιστατικά θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν και να περιοριστούν, αφού υπάρχει αυτή η δυνατότητα εκ μέρους του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ της περιοχής μας με τα σκάφη που διαθέτουν τα Λιμεναρχεία Κω,Καλύμνου και Λέρου , αν οι γενικές κατευθύνσεις της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου Υπουργείου δεν ήταν η αποφυγή δημιουργίας εντάσεων, κάτι που σίγουρα θα συνέβαινε σε περιπτώσεις ενεργής εμπλοκής
Μετά από αυτή τη μικρή εισαγωγή ας έλθουμε στο κυρίως θέμα μας
Ανέκαθεν όπως προαναφέραμε, οι γείτονες δημιουργούσαν προβλήματα, αμφισβητώντας τα θαλάσσια σύνορα και οι παλαιότεροι θυμούνται ότι τη δεκαετία του ’50 και του ’60 οι ενέργειες των Τούρκων κατά των Ελλήνων ψαράδων ήταν συνεχείς, ακραίες ,βίαιες και εγκληματικές και μάλιστα εντός ελληνικών χωρικών υδάτων τις περισσότερες φορές. Υπήρξαν δολοφονικές ενέργειες, συλλήψεις ,βασανισμοί ,καταδίκες φυλακίσεις σε μπουντρούμια της Τουρκίας αθώων ψαράδων που πήγαιναν για το μεροκάματο.
Σήμερα Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2022,συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την εγκληματική καταβύθιση του Καλύμνικου αλιευτικού σκάφους “Μαρίτσα” ενώ αλίευε εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, από την Τουρκική Ακτοφυλακή.
Παραθέτουμε στοιχεία που έχουμε συλλέξει για το τραγικό αυτό συμβάν,για τη δολοφονία δύο 17χρονων μελών του πληρώματος,για την περιπετειώδη διαφυγή και διάσωση του καπετάνιου του σκάφους, για τη φυλάκιση και τις κακουχίες όσων διασώθηκαν, συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν, για την αμνηστία και την αποφυλάκιση, τα δημοσιεύματα του τύπου εκείνης της εποχής και τέλος για ένα δημοσίευμα -ντοκουμέντο της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ» της 10ης Μαρτίου 1963 με συντάκτη το Σπύρο Γιαννάτο
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ «ΜΑΡΙΤΣΑ»
Στις 22 Νοεμβρίου 1962 το αλιευτικό «ΜΑΡΙΤΣΑ» βυθίσθηκε δι’ εμβολισμού από το τουρκικό περιπολικού «Ζ17»,ενώ αλίευε εντός ελληνικών χωρικών υδάτων όπως αποδεικνύεται από το εντοπισθέν στο βυθό ναυάγιο του σκάφους, μεταξύ Κω και Ψερίμου.
Στο σκάφος επέβαιναν 7 ναυτικοί, 6 από Κάλυμνο και ένας με καταγωγή από Μυτιλήνη . Ο Μανώλης Λόλιας (Σάρακας) καπετάνιος του αλιευτικού 30 ετών , ο Γιάννης Κουλλιάς ετών 70, ο Γιώργος Μυλωνάς 15 ετών, ο Ιωάννης Λόλιας 22 ετών , ο Ζαχαρίας Καραμαλής, ο Μανώλης Μηλιάδης ,ο Γιάννης Γιατζόγλου. Οι δύο τελευταίοι νεαροί ηλικίας 17 ετών ,δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από του Τούρκους κατά τη διάρκεια του συμβάντος .
Ο καπετάνιος Μανώλης Λόλιας κατάφερε πέφτοντας στη θάλασσα να διαφύγει και να διασωθεί παρότι οι τούρκοι «γάζωναν» με πολυβόλα στη θάλασσα για να το σκοτώσουν. Ο καπετάν Μανώλης κολυμπώντας για περίπου 5 ώρες κατάφερε και βγήκε στις ακτές της Ψερίμου ενώ οι υπόλοιποι συνελήφθήσαν και οδηγήθηκαν στις φυλακές.
Ο καπετάν Μανώλης Λόλιας (Σάρακας), ο καπετάνιος του αλιευτικού «ΜΑΡΙΤΣΑ», “έφυγε” από τη ζωή πριν 1,5 χρόνο, την Τρίτη 2 Ιουνίου 2021 σε ηλικία 90 ετών
ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
Δείτε για το τραγικό συμβάν όπως περιγράφεται στον τύπο της εποχής εκείνης, από έγγραφα και καταθέσεις των μελών του πληρώματος.
Η ΑΜΝΗΣΤΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΗ
Το Μάρτιο 1963 παρέχεται από την τουρκική Κυβέρνηση αμνηστία εις παντοειδείς εγκληματίας ,εκτίοντας φυλάκιση μέχρι πέντε ετών,
Οι Καλύμνιοι ναυτικοί μετά από τέσσερις μήνες περίπου αποφυλακίζονται μαζί και με άλλους ψαράδες από Κω που βρισκόντουσαν φυλακισμένοι στα Μούγλα για αρκετά χρόνια
Η επιστροφή των αποφυλακισθέντων Ελλήνων αλιέων από τους Τούρκους στα Δωδεκάνησα, κατόπιν της παροχής αμνηστίας εις παντοειδείς εγκληματίας ,εκτίοντας φυλάκιση μέχρι πέντε ετών, αποκάλυψε σε όλη τη έκταση του, το δράμα των κατά καιρούς συλλαμβανομένων Ελλήνων ψαράδων από τα τουρκικά περιπολικά και δημιούργησε ένα τεράστιο ηθικόν θέμα δια το Υπουργείο των Εξωτερικών και δια την τότε Κυβέρνηση γενικότερα.
Διότι ενώ η Κυβέρνηση τηρούσε σιγήν ασφαλείας μετά την εγκληματική καταβύθιση του «Μαρίτσα» διά να μη διαταράξει τας «φιλικάς» σχέσεις με την Τουρκίας, μία απίστευτος τραγωδία εις βάρος Ελλήνων πολιτών εξετυλίσσετο μεταξύ των φυλακών της Αλικαρνασσού και των φυλακών των Μούγλων .
Από τους πέντε επιζήσαντες από το πλήρωμα, εν ζωή σήμερα είναι ο καπετάν Μανώλης Λόλιας (Σάρακας)89 ετών, ο Γιώργος Μυλωνάς 72 ετών που διαμένουν στην Κάλυμνο και ο Γιάννης Λόλιας που διαμένει στην Αυστραλία.
Ο Γιάννης Κουλλιάς έφυγε από τη ζωή μετά την αποφυλάκιση και την επιστροφή του στην Κάλυμνο, ταλαιπωρημένος από τις κακουχίες που βίωσε στις τουρκικές φυλακές. Για τον Ζαχαρία Καράμαλη από τη Μυτιλήνη δεν υπάρχουν κάποιες πληροφορίες.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ “ΕΛΥΘΕΡΙΑΣ”
Σας παρουσιάζουμε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στο φύλλο της 10ης Μαρτίου 1963. Το δημοσίευμα υπογράφει ο δημοσιογράφος Σπύρος Γιαννάτος, που διετέλεσε πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ και ήταν παντρεμένος με την Καλυμνιακής καταγωγής Κατερίνα Καθοπούλη Γιαννάτου
Ευχαριστίες:
Στο σημείο αυτό θα θέλαμε να κάνουμε μία μικρή παρένθεση και να ευχαριστήσουμε το συμπατριώτη μας δικηγόρο Μικέ Ν. Κουντούρη που από το προσωπικό του αρχείο μας παραχώρησε το φύλλο της εφημερίδας Ελευθερίας με το σχετικό δημοσίευμα που θα παραθέσουμε παρακάτω,
Να σημειώσουμε ότι ο Μικές Κουντούρης μαζί με τον Ιωάννη Σκουλαρίκη υπήρξαν συνήγοροι των μελών του πληρώματος του αλιευτικού «ΜΑΡΙΤΣΑ»
Επίσης να ευχαριστήσουμε το Γιώργο Κούρο, συνταξιούχο τραπεζικό, ο οποίος μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες.
Τέλος να ευχαριστήσουμε την οικογένεια του καπετάν Μανώλη Λόλια και ιδιαίτερα τα παιδιά του Στέλιο και Νίκο για τις πληροφορίες που μας έδωσαν. Επίσης το Γιώργο Μυλωνά,τον τελευταίο επιζώντα με τον οποίο μιλήσαμε για τις τραυματικές εμπειρίες που έζησε σε ηλικία μόλις 15 ετών και όπως μας υποσχέθηκε σύντομα θα μιλήσει στο φακό του kalymnos-news.gr εξιστορώντας το τραγικό περιστατικό και τα όσα βίωσε στη φυλακή.
Ας έλθουμε όμως στο δημοσίευμα της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ» της 10ης Μαρτίου 1963 που είχε τίτλο:
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ «ΜΑΡΙΤΣΑ»
Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΔΟΥΛΟΦΡΟΣΥΝΗ ΑΠΕΘΡΑΣΥΝΕ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ
Οι Έλληνες ναυτικοί θυσιάζονται εις τον Μολώχ της ελληνοτουρκικής “φιλίας’’
Ένα δημοσίευμα, διαχρονικής σημασίας και αξίας για τη δήθεν ελληνοτουρκική «φιλία», που καυτηριάζει και αναδεικνύει την κυβερνητική δουλοφροσύνη εκείνης της εποχής, μία γραμμή που δυστυχώς και σήμερα ακολουθείται από κάποια πρόσωπα με διάφορες παραλλαγές και πολιτικές.
Επίσης εξιστορεί το περιστατικό και με αρκετές λεπτομέρειες περιγράφει το τι συνέβη εκείνο το βράδυ, τις εγκληματικές ενέργειες των Τούρκων που είχαν ως αποτέλεσμα να δολοφονηθούν δύο νεαροί Καλύμνιοι, τη βάναυση συμπεριφορά που βίωσαν οι 4 συλληφθέντες ,αλλά και τη κτηνώδη και βάρβαρη μεταχείριση που είχαν κατά την κράτηση τους στις φυλακές .
Το εν λόγω δημοσίευμα παραθέτουμε παρακάτω:
