Ολιγοπωλιακά χαρακτηριστικά έχει αποκτήσει η online παραγγελιοληψία φαγητού στη χώρα μας. Η αγορά ελέγχεται σήμερα από δύο επιχειρήσεις, τη γερμανικών συμφερόντων Online Delivery και την ελληνικών συμφερόντων Delivery με έδρα την Πάτρα. Η πρώτη από τις δύο λειτουργεί τις πλατφόρμες e-Food.gr, clickdelivery.gr και deliveras.gr, ενώ η δεύτερη λειτουργεί την πλατφόρμα delivery.gr.
Οι δύο προαναφερόμενες εταιρείες διαχειρίζονται παραγγελίες έτοιμου φαγητού ύψους 300 εκατ. και οι ίδιες αποκομίζουν προμήθεια της τάξης του 10%. Μοιράζονται δηλαδή περίπου 30 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μερίδιο της τάξης του 90% κατέχει η πρώτη ενώ το υπόλοιπο 10% η Delivery.
Ο ολιγοπωλιακός –αν όχι μονοπωλιακός– αυτός χαρακτήρας της αγοράς είναι αποτέλεσμα εξαγορών. Πρακτικά η Online Delivery ελέγχει τρεις εμπορικές ονομασίες οι οποίες στο παρελθόν λειτουργούσαν ισάριθμες ελληνικές επιχειρήσεις. Τις εταιρείες αυτές εξαγόρασε η γερμανική Delivery Hero και τις ενέταξε κάτω από την ομπρέλα της Online Delivery. Μάλιστα, η γερμανική εταιρεία βρέθηκε πολύ κοντά να εξαγοράσει και τον μοναδικό εναπομείναντα ανταγωνιστή της και να ελέγχει το 100% της αγοράς.
Ωστόσο, για καθαρά συγκυριακούς λόγους, η εξαγορά της Delivery ναυάγησε. H σύμβαση αγοραπωλησίας των μετοχών της ήταν προγραμματισμένη να υπογραφεί την Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015, δύο ημέρες πριν από το δημοψήφισμα σχετικά με τη δανειακή σύμβαση της χώρας. Μετά την επιβολή των capital controls τη Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015, η γερμανική εταιρεία υποχώρησε. Πάντως, πρόσφατα η εταιρεία Delivery άλλαξε χέρια, αφού το 60% των μετοχών της πέρασε στην εταιρεία διανομής Μούχαλης ΑΕΕ. Eπικεφαλής ωστόσο παραμένει ο ιδρυτής της, Νίκος Ιωάννου, κάτοχος του 40%.
Η Delivery Hero ξόδεψε περίπου 30 εκατ. ευρώ προκειμένου να χτίσει τη θέση της στην ελληνική αγορά. Τα περισσότερα εξ αυτών (22 εκατ. ευρώ) αφορούσαν την Online Delivery, που λειτουργούσε την πλατφόρμα e-food.gr. Η γερμανική εταιρεία, πάντως, φαίνεται να βγάζει τα χρήματά της. Μόνο πέρυσι είχε καθαρά κέρδη μετά από φόρους 10 εκατ. ευρώ μέσα από κύκλο εργασιών ύψους 28 εκατ. ευρώ.
Η εταιρεία λειτουργεί με περιθώριο λειτουργικού κέρδους (EBITDA) της τάξης του 50% και περιθώριο καθαρού κέρδους άνω του 30%. Σύμφωνα μάλιστα με τις σχετικές οικονομικές καταστάσεις, προτείνει τη διανομή μερίσματος 8 εκατ. ευρώ.
Στην υψηλή κερδοφορία συμβάλλουν οι υψηλές χρεώσεις της εταιρείας. Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για προμήθειες της τάξης του 12% έως 15% επί της αξίας της παραγγελίας. Η προμήθεια θεωρείται υψηλή, αλλά η εταιρεία φαίνεται να κρατάει τα «κλειδιά» της online παραγγελιοληψίας στην Ελλάδα. Από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες της περνούν τουλάχιστον 20 εκατ. παραγγελίες ετησίως, δηλαδή πάνω από 50.000 παραγγελίες ημερησίως. Επίσης η εταιρεία έχει επιπλέον έσοδα από την τοποθέτηση μιας επιχείρησης «ψηλά» στην ιστοσελίδα της.
H οnline παραγγελιοληψία, σύμφωνα με τους ειδικούς, αντιστοιχεί περίπου στο 20% της αγοράς παραγγελιοληψίας έτοιμου φαγητού στην Ελλάδα. Το υπόλοιπο 80% εκτιμάται ότι διεκπεραιώνεται τηλεφωνικά. Συνολικά κάθε χρόνο οι Ελληνες παραγγέλλουν, ηλεκτρονικά ή/και μέσω τηλεφώνου, έτοιμο φαγητό και καφέδες αξίας περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Από αυτά περίπου τα 300 εκατ. ευρώ περνούν από τις online πλατφόρμες ενώ το υπόλοιπο 1,2 δισ. μέσω τηλεφώνου. Η ισορροπία αυτή, ωστόσο, αναμένεται να μεταβληθεί στο μέλλον, προς όφελος των online πλατφορμών.
Σύμφωνα με το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Eltrun) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η online παραγγελιοληψία έτοιμου φαγητού είναι η τρίτη πιο συχνή υπηρεσία που χρησιμοποιούν οι Ελληνες, μετά την online ενοικίαση τουριστικού καταλύματος και τη λήψη άλλων τουριστικών υπηρεσιών. Μάλιστα, στο Eltrun εκτιμούν πως η online παραγγελιοληψία έτοιμου φαγητού ανέρχεται σε 500 εκατ. ευρώ ετησίως. Η εκτίμηση αυτή όμως θεωρείται από τους παράγοντες της αγοράς υπεραισιόδοξη.
Σε αυτό που συμφωνούν όλοι, είναι ότι τα περιθώρια ανάπτυξης της αγοράς είναι μεγάλα. Αυτό διακρίνουν και ισχυροί παίκτες, οι οποίοι τώρα αρχίζουν να βλέπουν τη συγκεκριμένη αγορά. Πρόσφατα εισήλθε ο ΟΤΕ μέσω της υπηρεσίας «11388 για όλα», ενώ αντίστοιχη στρατηγική ακολουθεί και η Skroutz A.E. που λειτουργεί την ομώνυμη πλατφόρμα. Επίσης την ελληνική αγορά βλέπει και η φινλανδική εταιρεία Wolt, η οποία ακολουθεί ένα διαφοροποιημένο μοντέλο από τους υπόλοιπους, ενώ στην Delivery πλειοψηφική θέση φαίνεται ότι απέκτησε η εταιρεία διανομών Μούχαλης Α.Ε. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Delivery θα διαφοροποιηθεί προσφέροντας ένα σύνολο υπηρεσιών διανομών που θα αφορούν από το έτοιμο φαγητό, προϊόντα σούπερ μάρκετ κ.ά.
Η Wolt ακολουθεί διαφορετικό μοντέλο από όλους τους υπόλοιπους της αγοράς, στοχεύοντας κυρίως σε εστιατόρια/ταβέρνες που δεν διαθέτουν δικό τους κύκλωμα διανομής. Επίσης παρέχουν καλύτερης ποιότητας φαγητό, σε σύγκριση με τα παραδοσιακά street food μαγαζιά. Η σημαντικότερη διαφοροποίηση ωστόσο είναι ότι η Wolt παρέχει και το κύκλωμα διανομής, προσαρμόζοντας ανάλογα τις χρεώσεις. Η παρουσία της όμως στην Ελλάδα είναι χαμηλή, καθώς απευθύνεται μόνο στην Αθήνα.
Έντυπη Καθημερινή
