Το ζήτημα της διατροφής απασχολεί τόσο την επιστημονική κοινότητα, όσο και το γενικό σύνολο του πληθυσμού και διεγείρει αδιαμφισβήτητα πολλές συζητήσεις και προβληματισμούς. Βέβαια, αυτό δεν είναι περίεργο από τη στιγμή που οι διατροφικές επιλογές έχουν αντίκτυπο τόσο στη σωματική, όσο και στην ψυχική υγεία.
Παρόλα αυτά, η πολυπλοκότητα της διατροφικής συμπεριφοράς εξακολουθεί να αποτελεί ένα θέμα που χρήζει ανάλυσης. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παράγοντες οι οποίοι μπορούν να την επηρεάσουν, οπότε η ανάγκη κατανόησής τους, αλλά και η εύρεση λύσεων κρίνονται απολύτως επιτακτικές. Όλα αυτά σου τα έχουμε συγκεντρώσει στο συγκεκριμένο άρθρο, οπότε το μόνο που μένει να κάνεις είναι να προχωρήσεις στην ανάγνωσή του!
1. Οι γρήγοροι ρυθμοί της ζωής
Η σύγχρονη ζωή μοιάζει με έναν ασταμάτητο αγώνα δρόμου, όπου όλοι τρέχουν για να προλάβουν τις προθεσμίες και τις υποχρεώσεις τους. Σε αυτή την πραγματικότητα, η έλλειψη χρόνου αναφέρεται συχνά ως ένας από τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη διατροφική σου συμπεριφορά και να σε εμποδίσουν από τα να υιοθετήσεις μια πιο υγιεινή διατροφή.
Κι όμως, ένας στρατηγικός σχεδιασμός κατά την προετοιμασία του φαγητού μπορεί να σε βοηθήσει να διατηρήσεις ένα ισορροπημένο διαιτητικό πλάνο, ακόμα κι αν έχεις το πιο πιεστικό πρόγραμμα. Πλέον, υπάρχουν πολλές γρήγορες, υγιεινές, αλλά εξίσου γευστικές λύσεις, όπως είναι για παράδειγμα τα έτοιμα γεύματα διαίτης στην Αθήνα, τα οποία “λύνουν” τα χέρια κάθε πολυάσχολου ανθρώπου. Παράλληλα, μια καλή ιδέα θα ήταν να προετοιμάσεις από την προηγούμενη ημέρα το κολατσιό σου ώστε να εξοικονομήσεις χρόνο, αλλά και κόπο το πρωί που θα ξυπνήσεις για να πας στη δουλειά σου. Βέβαια, πάντα υπάρχει και η λύση του delivery, οπότε μπορείς να διαλέξεις μια υπηρεσία διανομής, όπως είναι το efood για να έχεις το γεύμα σου στην πόρτα σου!
Extra tip: Αν δεν έχεις πρόβλημα να τρως το ίδιο φαγητό για 2 ή και 3 μέρες, μπορείς να μαγειρέψεις μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού και να τις διατηρήσεις στην κατάψυξη. Με αυτόν τον τρόπο, θα έχεις πάντα εύκαιρο ένα σπιτικό φαγητό, χωρίς να ξοδεύεις καθημερινά το χρόνο σου πάνω από μια κατσαρόλα!
2. Οι οικονομικοί παράγοντες
Από οικονομική άποψη, το εισόδημα ενός ατόμου ή μιας οικογένειας, καθώς και οι τιμές των τροφίμων, επηρεάζουν τη διατροφική συμπεριφορά. Οι υγιεινές επιλογές τείνουν να είναι πιο κοστοβόρες από τις επεξεργασμένες τροφές, με αποτέλεσμα όσοι έχουν χαμηλότερο εισόδημα να συμβιβάζονται με αυτές. Μάλιστα, αρκετές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι το υψηλό κόστος σχετίζεται με την ποιότητα, οπότε για αυτό τα πιο υγιεινά φαγητά είναι συνήθως και πιο τσιμπημένα στην τιμή. Από την άλλη πλευρά, οι ομάδες υψηλού εισοδήματος, μπορούν να ακολουθήσουν μια πιο ισορροπημένη διατροφή, ακριβώς επειδή έχουν στη διάθεσή τους μια μεγαλύτερη γκάμα διατροφικών επιλογών.
Σε αυτήν την περίπτωση, είναι σημαντικό να ορίσεις έναν προϋπολογισμό για να αποφασίζεις πόσα θα ξοδεύεις κάθε εβδομάδα ή μήνα στα ψώνια σου. Μόλις προγραμματίσεις τα γεύματά σου, ξεκίνησε να φτιάχνεις τη λίστα σου και φρόντισε να την εμπλουτίσεις με φρούτα, λαχανικά κι άλλα υγιεινά τρόφιμα. Ειδικά αν τύχει να “πέσεις” πάνω σε κάποια προσφορά, μη διστάσεις να την εκμεταλλευτείς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι με αυτόν τον τρόπο δε θα οδηγηθείς σε μη προγραμματισμένες αγορές, ούτε σε μη προγραμματισμένα έξοδα!
3. Οι κοινωνικοί παράγοντες
Γνώριζες ότι το κοινωνικό σου πλαίσιο καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη διατροφική σου συμπεριφορά; Μάλιστα, έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσεις μια συγκεκριμένη διατροφική συνήθεια ή νόρμα (συνειδητά ή υποσυνείδητα) αν θεωρείς ότι συγκλίνει με εκείνη των στενών σου κοινωνικών σχέσεων. Ακόμα και το περιβάλλον στο οποίο καταναλώνεις το φαγητό σου, είτε στο σπίτι, στη δουλειά, στο σχολείο, είτε σε κάποιο εστιατόριο, μπορεί να έχει επίδραση στη διατροφική σου συμπεριφορά και να σε επηρεάσει στην επιλογή των τροφίμων σου.
Όπως και να έχει, είναι σημαντικό να θέσεις τους δικούς σου στόχους και να καθορίσεις ποιό διαιτητικό πλάνο θα έχει τη μεγαλύτερη διατροφική αξία για σένα. Κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του ανάγκες, οπότε δεν πρέπει να αφήνεις τα καταναλωτικά στερεότυπα ή τα διάφορα διατροφικά trends να σε επηρεάζουν. Σε κάθε περίπτωση, όταν βρεις αυτό που μπορεί να αποπροσανατολίζει από τους στόχους σου, τότε θα μπορείς να θεσπίσεις τους δικούς σου κανόνες και να τους ακολουθήσεις με μεγαλύτερη συνέπεια και αυτοπεποίθηση!
4. Οι ψυχολογικοί παράγοντες
Η διατροφή είναι στενά συνδεδεμένη με τη διατροφή και αυτό μπορεί να έχει τόσο θετικό, όσο και αρνητικό αντίκτυπο στη διατροφική σου συμπεριφορά. Για παράδειγμα, αν βιώνεις μια στρεσογόνα καθημερινότητα, τότε μπορεί να αντιληφθείς ότι το άγχος και η πίεση μπορούν εύκολα να αλλάξουν τις διατροφικές σου συνήθειες. Για παράδειγμα, άλλοι τείνουν να καταναλώνουν περισσότερο φαγητό και να κάνουν ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων, ενώ άλλοι τρώνε λιγότερο και παρουσιάζουν μειωμένη όρεξη.
Επομένως, ένας τρόπος για να μετριάσεις ή και να περιορίσεις εντελώς αυτή την παρέμβαση, είναι να κατανοήσεις γιατί συμβαίνει εξαρχής. Είναι πολλοί αυτοί που αγνοούν τα σημάδια μιας διαταραγμένης διατροφής, οπότε είναι σημαντικό να δώσεις ιδιαίτερη προσοχή στο πώς αισθάνεσαι όταν τρως. Αυτό με τη σειρά του θα σε βοηθήσει να εξασκήσεις περισσότερο την ενσυνείδητη κατανάλωση, ώστε να αποκτήσεις έτσι και μια καλύτερη επίγνωση των διατροφικών σου συνηθειών!
Συνοψίζοντας, η κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν τη διατροφική συμπεριφορά είναι απαραίτητη για την προώθηση μιας υγιεινής διατροφής. Πάντως, με αυτές τις λύσεις που σου προτείναμε, μπορείς να σιγά-σιγά να “χτίσεις” κι εσύ ένα σωστό και ισορροπημένο διατροφικό προφίλ!
