Σε μια ζεστή και φιλόξενη ατμόσφαιρα, το Λύκειο των Ελληνίδων Κω τίμησε για άλλη μια χρονιά τα πατροπαράδοτα έθιμα των εορτών του Αγίου Ανδρέα και της Αγίας Βαρβάρας.
Στην αίθουσα της Λέσχης Αξιωματικών Φρουράς Κω, μέλη και φίλες του συλλόγου συγκεντρώθηκαν για να απολαύσουν παραδοσιακούς λουκουμάδες και βάρβαρα.
Η πρόεδρος του ΛΕ Κω Τέτη Φάκκου απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους και του Δ.Σ. κάνοντας εκτενή αναφορά στις δύο εορτές και τα έθιμα τους.
Στην συνέχεια η παιδική χορωδία του Λυκείου υπό την διεύθυνση της μουσικού κας. Ιωάννας Αμπατζίδου παρουσίασε ένα εξαιρετικό μουσικό πρόγραμμα με παραδοσιακά τραγούδια.
Ακολούθως με την λήξη του προγράμματος της χορωδίας τον λόγο πήρε εκ μέρους της Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Οικ Θρόνου Ιωακείμ Οικονομικός , η Έπαρχος Κω – Νισύρου Κων,/να Σβύνου, η πρόεδρος του Δ.Σ. Κω Διονύσια Τελλή και η Αντιδήμαρχος πολιτισμού Σταματία Κανταρζή.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Οικ. Θρόνου Ιωακείμ Οικονομίκος, η έπαρχος Κω Νισύρου Κων/να Σβύνου, η πρόεδρος Δ.Σ Δήμου Κω Διονυσία Τελλή και η Αντιδήμαρχος πολιτισμού Σταματία Κανταρζή.
Πηγη: https://www.kostv.gr
Οι λουκουμάδες του Αγίου Ανδρέα και τα βάρβαρα της Αγίας Βαρβάρας από το Λύκειο Ελληνίδων Κω
Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη (Κως 29/11/2025)
Στην κατάμεστη και φιλόξενη αίθουσα της Λέσχης Αξιωματικών Κω, έγινε το απόγευμα του Σαββάτου, η επιτυχημένη ετήσια εκδήλωση, λουκουμάδες και βάρβαρα, του Λυκείου Ελληνίδων Κω, που αναβιώνει αυτά τα ιστορικά και πανάρχαια έθιμα. Παρόντων των Θρησκευτικών, Στρατιωτικών, και πολιτικών αρχών, οι κυρίες του Δ.Σ. καλωσόρισαν τις καλεσμένες/ους και πρόσφεραν παραδοσιακούς λουκουμάδες και βάρβαρα, με τη συνοδεία τσαγιού. Η πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Κω και εκπαιδευτικός κ. Σταματία Φάκου, στον μεστό της λόγο αναφέρθηκε, στα ήθη και στα έθιμα των Αγίων Ημερών και κυρίως του Αγίου Ανδρέα και της Αγίας Βαρβάρας. Ακολούθησε η νεοσύστατη παιδική χορωδία του Λυκείου Ελληνίδων Κω, που τραγούδησε παραδοσιακούς σκοπούς, υπό την διεύθυνση της μουσικού κ. Αραμπατζή. Οι λουκουμάδες του Αγίου Ανδρέα. Την παραμονή του Αγίου Ανδρέα που γιορτάζει στις 30 Νοεμβρίου, οι κουζίνες στα νοικοκυριά μοσχοβολούσαν. Οι νοικοκυρές τηρούσαν το έθιμο, για να φτιάξουν τους λουκουμάδες, τα γνωστά μας ακούμια. Επειδή ήταν νηστεία των Χριστουγέννων, έπρεπε να είναι νηστίσιμος και ο χυλός. Ανακάτευαν νερό μαγιά, αλεύρι, και λίγο ξύδι, για να γίνουν τραγανοί. Προαιρετικά πρόσθεταν άρωμα βανίλιας ή μαστίχας. Άφηναν το μίγμα να φουσκώσει και σε ένα βαθύ τηγάνι ή σε μια κατσαρόλα, έκαιγαν αγνό ελαιόλαδο. Έριχναν μέσα τους λουκουμάδες, αφού τους έπαιρναν κουταλιά, κουταλιά, από τον υγρό χυλό. Αυτοί στρογγύλευαν και τηγανίζονταν σιγά, σιγά, ώσπου να ροδίσουν. Όταν τους ανέσυραν από το καυτό λάδι, τους περιέλουζαν με κανέλλα και με γνήσιο ντόπιο μέλι, μαζί με τριμμένο καρύδι ή αμύγδαλο. Την ημέρα της γιορτής του Αγίου Ανδρέα, κερνούσαν με λουκουμάδες όλη τη γειτονιά. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές, για την συνταγή και το σχήμα των λουκουμάδων, όπως οι λαλαγγίτες, ή μελαγγίτες και οι στρογγυλοί, τα γνωστά γυριστρούλια, σαν μικρά, γλυκά κουλουράκια. Οι λουκουμάδες έχουν τις ρίζες τους, από την Αρχαία Ελλάδα, μέχρι και τον Οθωμανικό ‘λουκμά’. Κερνούσαν δε, λουκουμάδες και τους ανδρειωμένους Ολυμπιονίκες. Η παράδοση θέλει την ημέρα του Αγίου Ανδρέα, να ανδρειώνει, δηλαδή να δυναμώνει το κρύο και να ανδρειώνει και τους γενναίους φύλακες της χώρας μας. Υπήρχε και κάποια δοξασία, που υποστήριζε πως όποια νοικοκυρά δεν κάνει λουκουμάδες, για να τιμήσει την γιορτή του Αγίου Ανδρέα, να της στραβώσει και να της καεί το τηγάνι. Μεταφορικά μεταφραζόμενο, δηλαδή όλα να της πάνε στραβά στη ζωή της. Για αυτό και ο Άγιος Ανδρέας, σε μερικά μέρη της χώρας μας λέγεται και ‘τρυποτηγανίτης.’ Τα βάρβαρα της Αγίας Βαρβάρας. Στις 4 Δεκεμβρίου, γιορτάζεται η ημέρα της Αγίας Βαρβάρας. Ένα έθιμο που υπάρχει και το τηρούν οι νοικοκυρές μέχρι και σήμερα, είναι τα βάρβαρα. Από βραδύς οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τα βάρβαρα. Αυτά είναι μια νηστίσιμη σούπα χυλωτή, από ασπρισμένο, ψιλοκομμένο σιτάρι, βρασμένο στο νερό, με λίγο αλεύρι και με όσπρια, όπως ρεβίθια, φασόλια, σταφίδες, σουσάμι, μαζί με ψιλοκομμένο καρύδι ή αμύγδαλο. Αφού βράσει καλά ο χυλός, του προσθέτουν αρκετή ζάχαρη και κανέλλα, για να γλυκάνει και να μυρίζει. Έπειτα τον μοιράζουν σε μπολάκια και ρίχνουν από πάνω του κανέλλα και λίγα σπόρια από ρόδι, για αφθονία στο σπίτι. Τα βάρβαρα είναι ένα πανάρχαιο έθιμο, που συμβολίζει ένα τάξιμο στην Αγία Βαρβάρα. Τα βάρβαρα σήμαιναν τα σημάδια της ανεμοβλογιάς, τα οποία η Αγία Βαρβάρα τα γιάτρευε και τα εξαφάνιζε, την εποχή της επιδημικής ασθένειας. Έτσι όλες οι νοικοκυρές που φτιάχνουν από βραδύς βάρβαρα, τα ετοιμάζουν σε διάφορα πιάτα και τα μοιράζουν στην γειτονιά. Η ιστορία θέλει το έθιμο με τα βάρβαρα να προέρχεται από την Αραβική λέξη ‘ασαρά’ εξ ου και ‘ασουρέ.’ Οι Μουσουλμάνοι το φτιάχνουν, για την Θρησκευτική γιορτή των Μουχαρέμ. Οι Εβραίοι το φτιάχνουν, για την ανάμνηση της σωτηρίας του Νώε, από τον κατακλυσμό. Οι Χριστιανοί φτιάχνουν τα βάρβαρα για την εξάλειψη της φοβερής πανδημίας της ανεμοβλογιάς, χάρις στην Αγία Βαρβάρα. Η Αγία Βαρβάρα, τιμάται ιδιαίτερα και ως η προστάτης του ένδοξου Ελληνικού Πυροβολικού και γίνονται ξεχωριστές γιορτές, στα φερώνυμα Ιερά Παρεκκλήσια, που υπάρχουν μέσα στα Ελληνικά Στρατόπεδα. Χρόνια Πολλά στον Ανδρέα και στη Βαρβάρα. Ξανθίππη Αγρέλλη (Κως 29/11/2025)
