Πως γιορτάζουν οι νησιώτες μας τα Χριστούγεννα
Ήθη και έθιμα, Λαογραφικές σελίδες
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη) (1/12 2023)
Χαρούμενες οι Άγιες και Γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων, με τα πλούσια ήθη και έθιμα της χώρας μας , να τις συνοδεύουν. Η χαρά όλων είναι διάχυτη στους δρόμους, με τα παιδιά να λένε τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα. Τα καταστήματα βάζουν τα γιορτινά τους και τα δώρα αγοράζονται, για συγγενείς και φίλους. Τα ήθη και τα έθιμα των Χριστουγέννων, ξεκινούν από την γιορτή του Αγίου Ανδρέα, στις 30 Νοεμβρίου. Μια Χριστιανική παράδοση αναφέρει, τον Χριστό να επισκέπτεται το σπίτι του Αγίου Ανδρέα. Επειδή δεν είχαν κάτι πρόχειρο να του προσφέρουν, του έφτιαξαν γλυκές τηγανίτες με μέλι, αλεύρι και νερό. Είναι οι γνωστοί μας γλυκύτατοι λουκουμάδες, που την ημέρα του Αγίου Ανδρέα, τους φτιάχνουν οι νοικοκυρές και τους γευόμαστε όλοι. Ακολουθεί η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας, στις 4 Δεκεμβρίου, με τα γνωστά μας παραδοσιακά βάρβαρα. Είναι μια γλυκιά σούπα, με αποφλοιωμένο σιτάρι και διάφορα όσπρια και ξηροκάρπια, μαζί με διάφορα μπαχαρικά, σταφίδες και ρόδια, για αφθονία. Τα βάρβαρα συμβολίζουν τα στίγματα της ανεμοβλογιάς, που παρακάλεσε να βγάλει η Χριστιανή Αγία Βαρβάρα, ώστε να μην αρέσει στον ειδωλολάτρη μέλλοντα σύζυγό της, που αρνήθηκε να τον παντρευτεί. Επίσης τα βάρβαρα είναι νηστίσιμα, τηρώντας την Χριστουγεννιάτικη καθιερωμένη νηστεία. Τις Γιορτινές αυτές Άγιες ημέρες, οι γλυκόλαλες Χριστουγεννιάτικες καμπάνες, καθημερινά καλούν τους πιστούς στις Εκκλησιές, για την αναγγελία της Θείας Γεννήσεως του Σωτήρα Χριστού, που με τα κηρύγματα Του, για αγάπη και ειρήνη, προσπάθησε να αλλάξει τον ταραγμένο κόσμο και τον επιθετικό και αμαρτωλό άνθρωπο. Όλα τα σπίτια, είναι στολισμένα στο Πνεύμα των Χριστουγέννων, με πρωταγωνιστή το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Αυτό είτε είναι φυσικό καλλιεργημένο, είτε απομίμηση τεχνητού δέντρου, τα δεκάδες φωτάκια και τα στολίδια, το κάνουν μοναδικό, με το Αστέρι της Γεννήσεως να το φωτίζει και με την Άγια Φάτνη να το ευλογεί. Οι κουζίνες των σπιτιών, μοσχοβολούν βανίλια και κανελλο-γαρύφαλλο, γιατί οι νοικοκυρές ετοιμάζουν τα μελομακάρονα, βουτηγμένα στο γλυκό σιρόπι και τους κουραμπιέδες, λουσμένους στην ζάχαρη άχνη. Τα μελομακάρονα παλαιότερα, ήταν το γλυκό που το πρόσφεραν οι Φοίνικες στα μνημόσυνα, για αυτό λέγονται και φοινίκια. Είναι πάντα τα σιροπιαστά, γλυκά χαρακτηριστικά των Χριστουγεννιάτικων, παραδοσιακών γλυκισμάτων. Οι κουραμπιέδες φέρουν και ένα αθώο, παιδικό παραμύθι. Λέγεται ότι ο κουραμπιές ήταν ένας ωραίος πρίγκιπας, που δεν υπάκουσε στο ερωτικό κάλεσμα, της κακιάς μάγισσας και αυτή τον έσπρωξε σε μια χιονισμένη λίμνη, για να παγώσει. Για καλή του τύχη, η γλυκιά νεράιδα της λίμνης, τον μεταμόρφωσε σε γλυκό και μετέτρεψε το χιόνι της λίμνης, σε ζάχαρη άχνη, για να κολυμπά ο ξεχωριστός , χιονένιος γιορτινός κουραμπιές, που στολίζει όλα τα Χριστουγεννιάτικα οικογενειακά τραπέζια. Ανάμεσα στα κεράσματα των Χριστουγέννων, υπάρχουν επίσης, το Χριστουγεννιάτικο κέικ, τα Χριστουγεννιάτικα μπισκοτάκια, τα κουλουράκια και το γλυκό μπισκοτόσπιτο. Την λαμπερή περίοδο των Χριστουγέννων, οι πιστοί Χριστιανοί, θα παρακολουθήσουν από βραδύς τον κατανυκτικό Εσπερινό, της Θείας Γεννήσεως του Χριστού. Την επομένη ημέρα, θα βάλουν τα γιορτινά τους και θα πάνε στην Εκκλησία, για να ακούσουν τους υπέροχους Βυζαντινούς, Χριστουγεννιάτικους ύμνους. ‘Χριστός γεννάτε δοξάσατε’ και ‘Δεύτε είδωμεν πιστοί που εγεννήθει ο Χριστός.’ Έπειτα συγκεντρωμένοι όλοι, γύρω από το οικογενειακό τραπέζι, δίπλα στο αναμμένο τζάκι, θα γευθούν την σπιτική, γιορτινή φιλοξενία. Συνήθως στα νησιά τρώνε κόκορα και κότα γεμιστή, ενώ μερικοί προτιμούν γαλόπουλα και χοιρινό κρέας και ανταλλάσουν ευχές και δώρα, περιμένοντας την Πρωτοχρονιά και τα λαμπερά Φώτα. Στο επόμενο άρθρο, ήθη και έθιμα της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων. Τα ήθη και τα έθιμα στην λαογραφία, είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά και δεν αποτελούν για μερικούς παρελθοντολαγνεία. Αλλά είναι η βάσεις του πολιτισμού μας. Ο τρόπος ζωής των προγόνων μας, με τις κοπέλες να κεντούν και τις λάμπες να φωτίζουν τα σπίτια, ήταν πιο τίμιος και οι άνθρωποι πιο εργατικοί. Αντίθετα με την σημερινή εκπόρνευση της κοινωνίας, τους βιασμούς και τα εγκλήματα που ζούμε. Βεβαία υπήρχαν και τότε, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό. Το παρόν στηρίζεται στο παρελθόν, που διδάσκει το μέλλον. Καλά Χριστούγεννα Ξανθίππη Αγρέλλη
Σε μερικά χωριά ζυμώνουν και ειδικό ψωμί το Χριστόψωμο που το προσφέρουν στο γιορτινό Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Μακάρι να ήταν εκείνα τα καλά τα χρόνια με τα ήθη και τα εθιμα
Άντε, συμμαζέψτε και συμμορφώστε τις προβοκατόρικες και άτιμες (ή όπως χαρακτηρίστηκαν σε πρόσφατο σχόλιο οι ανήλικες μαθήτριες ως «ξεκ@λα») κόρες σας να σωθεί μερικώς η εκπορνευμένη κοινωνία μας, να μην καταφεύγουν σε γυναικοκτονιες και βία οι άντρες. Το λεει και η θρησκεία μας άλλωστε: η γυναίκα ειναι υπεύθυνη για τα δεινά του κόσμου – νομίζω και ένας από Σαλαμίνα επισης, αυτό πιστεύει.
Καλές γιορτές να ‘χομε.
ΥΓ. Ουαι κι αλίμονο έτσι και δεν της πετυχουν τα μελομακάρονα και εφέτος της κυράτσας μου.