Θ. Διακογιάννης: Για το Περί ανέμων υδάτων τόπων

Αγαπητέ Γιάννη

Ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία της Ιπποκρατικής Γραμματείας, είναι κατά τη γνώμη μου το «Περί ανέμων, υδάτων, τόπων. Στο βιβλίο αυτό διαφαίνεται η σοφία του μεγάλου δασκάλου και μπορούμε να πούμε ότι είναι ο  πρώτος που αναδεικνύετε ως  Περιβαλλοντολόγος, Μετεωρολόγος και Αστρολόγος . Προσπαθεί να συμβουλέψει τους γιατρούς της εποχής του να εξετάζουν το έδαφος τα νερά και τους ανέμους στις πόλεις που θα εξασκήσουν το ιατρικό επάγγελμα, γιατί τα στοιχεία αυτά πολλές φορές γίνονται η αιτία της ασθένειας. Στο τελευταίο κεφάλαιο με αριθμό 24 αναφέρει τη σχέση της ιδιοσυγκρασίας του ανθρώπου με τον τόπο στον οποίο κατοικεί. Και νομίζω ότι η διαχρονικότητα της  σκέψης του θα διδάξει και μας τους ταπεινούς απογόνους του.

Λέει λοιπόν ο Ιπποκράτης:  « Μεγάλες είναι λοιπόν οι παραλλαγές που δημιουργούν τις αντιθέσεις στην ανθρώπινη φύση. Συνεργεί σ’ αυτό η εδαφολογική σύνθεση κάθε χώρας στην οποία διατρέφεται ο άνθρωπος, καθώς και η ποιότητα των νερών. Πράγματι βρίσκεις την σωματοψυχική δομή, το ήθος και τον χαρακτήρα των ανθρώπων να είναι ανάλογα με τον τόπο που ζουν.

Όπου η γη είναι εύφορη, μαλακή και πλούσια σε νερά, τα οποία πηγάζουν από ψηλούς τόπους και είναι το καλοκαίρι ζεστά  τον δε χειμώνα ψυχρά και το έδαφος επηρεάζεται από ομαλές εποχιακές μεταβολές, εδώ οι άνθρωποι γίνονται παχύσαρκοι, χωρίς φανερές αρθρώσεις, μαλθακοί  όχι σκληραγωγημένοι και κακόψυχοι. Στις φύσεις αυτές υπάρχει μια φυσιολογική οκνηρότητα, αγαπούν τον ύπνο, είναι άγαρμποι στις τέχνες  και δεν διακρίνονται για την οξύνοια του πνεύματος ούτε για την εξυπνάδα τους.

Όπου όμως η χώρα είναι γυμνή από δένδρα, χωρίς νερά, πετρώδης, και ταλαιπορείται από τον χειμώνα και κατακαίεται από τον ήλιο το καλοκαίρι, εδώ οι άνθρωποι είναι σκληροί, λιπόσαρκοι με καλά διαγεγραμμένες αρθρώσεις και δασύτριχοι. Σ’ αυτές τις ιδιοσυγκρασίες υπερέχει από τη φύση η εργατικότητα, η οξύτητα του πνεύματος ,και η ζωηράδα. Κατά τα ήθη και την οργή είναι αυθάδεις και ισχυρογνώμονες, μετέχουν πιο πολύ στο άγριο παρά πράοι, στις τέχνες είναι ικανότατοι και πιο εύστροφοι και στα πολεμικά έργα γενναιότατοι. Ακόμα και τα προϊόντα που παράγονται από τη γη ακολουθούν αυτό το φυσικό κανόνα.