Στα τέλη Ιανουαρίου η Κομισιόν είχε στείλει προειδοποιητική επιστολή προς την ελληνική κυβέρνηση γιατί δεν ενέταξε έγκαιρα δύο ευρωπαϊκές οδηγίες για τον ΦΠΑ στην εθνική νομοθεσία. Η μία, η οδηγία 2022/542, επέτρεπε την ευρύτερη χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ ή και μηδενικών για πολλά βασικά προϊόντα –π.χ. τρόφιμα και ποτά, σπόρους, φυτά, φάρμακα– με στόχο τη μείωση της ακρίβειας σε βασικά είδη καθημερινής διαβίωσης και τομείς της παραγωγής.
Η δεύτερη ήταν η οδηγία 2020/285, που επέτρεπε την απαλλαγή από τον ΦΠΑ των πολύ μικρών επιχειρήσεων για τζίρους έως 85.000 ευρώ με σκοπό τη μείωση του διαχειριστικού κόστους για τους «μικρούς» και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Για να είμαστε ειλικρινείς, στην ελληνική οικονομία όπου δίνουν τον τόνο οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, καμιά κυβέρνηση δεν θα ανέβαζε ψηλά τον πήχη της απαλλαγής. Ομως η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με τη διαρκή αύξηση της ψηφιακής γραφειοκρατίας στο όνομα της πάταξης της φοροδιαφυγής, δείχνει να επιτελεί σχέδιο: το σχέδιο Πισσαρίδη για τη μείωση του αριθμού των μικρών επιχειρήσεων προς όφελος των μεγάλων.
Αύξηση των εισπράξεων
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, με την άνοδο των ηλεκτρονικών πληρωμών το «κενό» ΦΠΑ στη χώρα μειώθηκε κατά 53% στην πενταετία 2017-22: από 29,1% το 2017 σε 13,7% το 2022. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι να μειωθεί περαιτέρω, στο 7%, που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ. Την περασμένη εβδομάδα ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής παρουσίασε μελέτη σύμφωνα με την οποία το 2024 ήταν κομβική χρονιά, με τον βεβαιωμένο ΦΠΑ να αυξάνεται κατά 2,26 δισ. ευρώ (16,3%) και να ξεπερνά τα 19 δισ. ευρώ, γεγονός που κατά τον ίδιο σημαίνει ότι πέτυχαν τα κυβερνητικά μέτρα των myData και της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS.
Επειδή όμως άλλο πράγμα είναι η βεβαίωση και άλλο η είσπραξη του ΦΠΑ, παράλληλα με τις διθυραμβικές δηλώσεις περί πάταξης της φοροδιαφυγής η ΑΑΔΕ ανακοίνωσε ότι από την 1η Απριλίου οι δηλώσεις ΦΠΑ για τις μικρές επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες και τα μπλοκάκια θα υποβάλλονται κάθε μήνα αντί του τριμήνου που ίσχυε έως τώρα, με στόχο να αυξηθεί η έγκαιρη πληρωμή του ΦΠΑ από το 82% που βρίσκεται σήμερα στο 85%.
Το χρονοδιάγραμμα
Ειδικότερα, βάσει της απόφασης της ΑΑΔΕ, οι δηλώσεις ΦΠΑ θα υποβάλλονται κάθε μήνα από την 1η Απριλίου για όσες μικρές επιχειρήσεις ανοίγουν από εδώ και πέρα, από την 1η Ιουλίου για τις επιχειρήσεις που άνοιξαν το προηγούμενο δεκαπεντάμηνο και από την 1η Οκτωβρίου για όλες τις άλλες μικρές επιχειρήσεις. Υποτίθεται ότι για τις τελευταίες το μέτρο θα είναι προαιρετικό, αλλά κανείς στην αγορά δεν πιστεύει ότι π.χ. τον Σεπτέμβριο δεν θα γίνει υποχρεωτικό με την επίκληση «λόγων φορολογικής δικαιοσύνης».
Επιχειρώντας να εξηγήσει την αλλαγή, ο διοικητής της ΑΑΔΕ υποστήριξε ότι λύνει δύο προβλήματα. Το ένα είναι των εποχικών επιχειρήσεων που ανοίγουν Απρίλιο και κλείνουν Οκτώβριο, ενίοτε μη υποβάλλοντας δηλώσεις ΦΠΑ. Το δεύτερο έχει να κάνει με τα φέσια από βεβαιωμένο ΦΠΑ προς την εφορία. Στην τριμηνιαία υποβολή, είπε ο Γ. Πιτσιλής, πολλές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τα έσοδα από τον ΦΠΑ ως κεφάλαιο κίνησης κι όταν έρχεται η ώρα να τον πληρώσουν δεν έχουν λεφτά, οπότε κάνουν ρυθμίσεις και καταλήγουν να χρωστούν. Με τον μηνιαίο ΦΠΑ τις «βοηθάμε», είπε, για να μας πληρώνουν.
