Του Φρίξου Δρακοντίδη & Γιώργου Καραγιάννη-Δημοσιεύτηκε στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Σε πλήρη επιφυλακή βρίσκονται οι αρμόδιες αρχές μετά την έντονη σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στην περιοχή ανοιχτά της Σαντορίνης.
Στο πλαίσιο αυτό, επεκτάθηκαν τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν για το νησί της Θήρας, όπως το κλείσιμο των σχολείων και η ακύρωση εκδηλώσεων, και σε άλλα νησιά στην συγκεκριμένη περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τις πληροφορίες, στη Σαντορίνη αναμένονται τις επόμενες ώρες ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος όσο και ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας.
Νέα έκτακτη σύσκεψη
Λόγω της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας στη θαλάσσια στην περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας συγκάλεσε εκ νέου σήμερα το μεσημέρι κοινή συνεδρίαση των δύο Επιτροπών (της Μόνιμης Eπιστημονικής Eπιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ).
Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, παρουσία του Υπουργού Βασίλη Κικίλια, του Υφυπουργού Ευάγγελου Τουρνά, του ΓΓ. Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Παπαγεωργίου, καθώς και εκπροσώπων της ηγεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος.
Μετά την ενδελεχή εξέταση όλων των μέχρι τώρα δεδομένων, διατυπώθηκε ομόφωνα από όλα τα μέλη των Επιτροπών ότι:
1. Η σεισμική δραστηριότητα εντός της καλδέρας παραμένει σε ύφεση.
2. Η σεισμική ακολουθία εξακολουθεί να είναι αυξημένη το τελευταίο 48άωρο με περισσότερους από 200 σεισμούς στην περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού (σεισμοί με μέγιστο μέγεθος το 4.5).
3. Η τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της νήσου Ανύδρου οφείλεται σε υποθαλάσσια ρήγματα με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ και δεν σχετίζεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα.
4. Οι Επιτροπές προτείνουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
α. Τα σχολεία να παραμείνουν κλειστά τη Δευτέρα 03/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό.
β. Οι πολίτες θα πρέπει:
– να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτιρίων
– να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια.
– να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.
– να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).
– να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.
– να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.
Οι Επιτροπές θα συνεδριάσουν εκ νέου αύριο το μεσημέρι.
Σε ότι αφορά στην ενημέρωση των πολιτών σε θέματα αντισεισμικής προστασίας, περισσότερα στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν στους δικτυακούς τόπους του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (www.oasp.gr) και του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr).
Βουγιουκαλάκης: Πάνω από 200 σεισμοί σε 48 ώρες
Σύμφωνα με τον ηφαιστειολόγο – ερευνητή της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, Γεώργιο Βουγιουκαλάκη, η περιοχή βρίσκεται σε σεισμική κρίση, με πάνω από 200 δονήσεις να έχουν καταγραφεί τις τελευταίες 48 ώρες. Τα επίκεντρα εντοπίζονται κυρίως στην Άνυδρο, ένα ακατοίκητο νησί κοντά στη Σαντορίνη, γεγονός που εγείρει προβληματισμό.
Σύμφωνα με τον κ. Βουγιουκαλάκη, με βάση τα δεδομένα η πολιτεία αποφάσισε να επεκτείνει τα μέτρα ασφαλείας και στα γειτονικά νησιά Αμοργό, Ανάφη και Ίο, ώστε να αποφευχθούν καταστάσεις πανικού και να διασφαλιστεί η προστασία των κατοίκων. Ένα από τα σημαντικά μέτρα που προτείνουν οι ειδικοί είναι η εκκένωση των πισινών, καθώς, όπως εξηγεί ο κ. Βουγιουκλάκης, η κίνηση του νερού σε περίπτωση ισχυρού σεισμού μπορεί να προκαλέσει ζημιές στις κατασκευές και να αυξήσει τους κινδύνους καταρρεύσεων.
Το σενάριο για σεισμό 6 Ρίχτερ που εξετάζουν οι επιστήμονες
Το χειρότερο σενάριο που εξετάζουν οι επιστήμονες είναι ένας σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ. Όπως επισημαίνει ο έμπειρος ερευνητής, η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή είναι ηφαιστειοτεκτονική και σχετίζεται με το ενεργό ρήγμα που εκτείνεται από την Αμοργό έως τα Χριστιανά. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ένας σεισμός δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 6 Ρίχτερ, με τις πιθανότητες να προκαλέσει εκτεταμένες ζημιές να είναι περιορισμένες.
«Τα νεότερα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τον ισχύοντα αντισεισμικό κανονισμό δεν θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο, τα παλαιότερα κτίσματα είναι πιο ευάλωτα. Ένας σεισμός της τάξης των 6 Ρίχτερ δεν αναμένεται να έχει καταστροφικές συνέπειες», τονίζει ο κ. Βουγιουκλάκης.
Παρότι το φαινόμενο παρακολουθείται στενά, οι επιστήμονες καθησυχάζουν ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ηφαιστειακής δραστηριότητας. «Το ηφαίστειο της Σαντορίνης βρίσκεται σε μικρή κατάσταση διέγερσης, ενώ το Κολούμπο θεωρείται ανενεργό», σημειώνει ο ειδικός.
«Καμπανάκι» από Τούρκο καθηγητή: Τρεις από τις τέσσερις ενδείξεις για ηφαιστειακή έκρηξη έχουν συμβεί στη Σαντορίνη
«Εάν η έκρηξη συνοδεύεται από σεισμό, οι σεισμοί μπορεί να δημιουργήσουν κύματα σάρωσης που θα επηρεάσουν τα νησιά του Αιγαίου, την Πελοπόννησο, την Κρήτη και την παράκτια ζώνη της χερσονήσου Τεκέ της Τουρκίας», λέει ο Δρ. Οβγκούν Αχμέτ Ερτσάν
«Εδώ και αρκετές ημέρες σημειώνονται μικροί σεισμοί και δονήσεις μεγέθους M4,8 Ρίχτερ στο Αιγαίο Πέλαγος στο νησί της Σαντορίνης. Το εστιακό βάθος των σεισμών και της σεισμικότητας κυμαίνεται μεταξύ 1 και 5 χιλιομέτρων, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εδαφικές δονήσεις είναι ηφαιστειακής προέλευσης. Πριν από την έκρηξη που σχετίζεται με το μάγμα, μια αύξηση της πίεσης κατά 250 bar, προερχόμενη από το θάλαμο μάγματος, θέλει να διαπεράσει το φλοιό της γης και να εκραγεί με θερμοκρασία 2.200 βαθμών Κελσίου», γράφει ο Δρ. Οβγκούν Αχμέτ Ερτσάν.
«Εάν εκραγεί μια πυριτική λάβα, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ηφαιστειακές βόμβες. Εάν η έκρηξη συνοδεύεται από σεισμό, οι σεισμοί που μπορούν να αναπαραχθούν γύρω στα M5 έως M7 μπορούν να δημιουργήσουν κύματα σάρωσης. Τα κύματα αυτά μπορεί να επηρεάσουν τα νησιά του Αιγαίου, την Πελοπόννησο, την Κρήτη και την παράκτια ζώνη της χερσονήσου Τεκέ της Τουρκίας. Οι οικισμοί στη Σαντορίνη και στα γύρω νησιά θα πρέπει να εκκενωθούν και να περιοριστούν οι θαλάσσιες μεταφορές και η αλιεία».
Σε διαφορετική ανάρτησή του, ο καθηγητής εξηγεί τα 4 φαινόμενα που παρατηρούνται από μία ηφαιστειακή έκρηξη, 3 εκ των οποίων έχουν σημειωθεί και στη Σαντορίνη.
«Στη Γεωφυσική, υπάρχουν 4 συμπτώματα των ηφαιστειακών εκρήξεων.
1. Ρηχός σεισμός και σεισμικές καταιγίδες
2. Εκροές αερίων
3. Θόρυβοι από το έδαφος
4. Διόγκωση του εδάφους
Τρία από αυτά έχουν συμβεί στη Σαντορίνη. Ωστόσο, ακόμη και αν υπάρχουν αυτά τα συμπτώματα, η έκρηξη μπορεί να μην πραγματοποιηθεί.
Παρόμοια γεωφυσικά συμπτώματα παρατηρούνται στο Τεντουρέκ και στο όρος Αραράτ στην Τουρκία».
Διευθυντής Γεωδυναμικού Ινστιτούτου: Δεν μπορούμε να καθησυχάσουμε τον κόσμο με τα μέχρι τώρα δεδομένα
Ο Βασίλης Καραστάθης απαντώντας στο αν υπάρχει συσχέτιση με τον σεισμό του 1956 στην Αμοργό, υπογράμμισε ότι «κάθε συσχέτιση με δονήσεις του παρελθόντος είναι παρακινδυνευμένη»
«Η περιοχή που λαμβάνει η χώρα η σεισμική δραστηριότητα, είναι μια περιοχή η οποία έχει σημαντικές τεκτονικές δομές και εξαιτίας αυτού του γεγονότος θεωρείται υψηλού δυναμικού. Τώρα, μετά την 24η Ιανουαρίου, έχει παρατηρηθεί μια μεγάλη αύξηση της σεισμικότητας στην περιοχή και έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής περισσότεροι από 380 σεισμοί. Μάλιστα, άνω του μεγέθους του 3 είναι οι 85 μέχρι στιγμής», υπογραμμίζει και επισημαίνει ότι τα τελευταία 24ώρα έχουν γίνει και 10 σεισμοί με μεγέθη άνω του 4, φτάνοντας στο μέγεθος του 4,6.
«Δεν μπορούμε να καθησυχάσουμε τον κόσμο με τα μέχρι τώρα δεδομένα»
«Όλα αυτά μας κάνουν να είμαστε επιφυλακτικοί με τα δεδομένα, δηλαδή δεν μπορούμε παρά να είμαστε επιφυλακτικοί. Δεν μπορούμε να καθησυχάσουμε τον κόσμο με τα μέχρι τώρα δεδομένα. Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο παρακολουθεί με προσοχή την εξέλιξη του φαινομένου. Παρακολουθούμε όλες τις παραμέτρους της ακολουθίας», σημειώνει ο κ. Καραστάθης, τονίζοντας ότι αύριο θα εγκαταστήσουν και δύο επιπλέον σταθμούς στα κοντινά νησιά, έναν στην Αμοργό και έναν στην Ανάφη, προκειμένου να έχουν λεπτομερέστερη εικόνα της σεισμικότητας.
Όπως τονίζει, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών βρίσκεται σε επιφυλακή, έχοντας αυξήσει τις βάρδιες και αναλύοντας τα δεδομένα αρκετές φορές μέσα στη μέρα.
«Οι σεισμοί είναι ξεκάθαρα τεκτονικής προέλευσης. Η σύνδεση με την ηφαιστειακή δραστηριότητα έγινε εξαιτίας μιας προηγούμενης φάσης στην οποία υπήρχε μικροσεισμικότητα εντός της Καλδέρας. Μέσα στα πλαίσια επίσης της πολιτικής προστασίας, ήταν να αναλυθεί και αυτή η κατάσταση. Να ενημερωθούν σχετικά με αυτή την κατάσταση. Από εκεί και πέρα όμως, η εξέλιξη που παρακολουθούμε τα τελευταία 24ωρα με τους σεισμούς στην περιοχή μεταξύ της Αμοργού και της Σαντορίνης, είναι καθαρά τεκτονική», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ερωτηθείς αν υπάρχει συσχέτιση με τον σεισμό του 1956 στην Αμοργό, ο κ. Καραστάθης υπογραμμίζει ότι κάθε συσχέτιση με σεισμούς του παρελθόντος είναι παρακινδυνευμένη, γιατί η ακρίβεια με την οποία έχουν προσδιοριστεί αυτά τα ιστορικά γεγονότα είναι πολύ πολύ μικρότερη από αυτή που θα έπρεπε να υπάρχει για να γίνει κάποιος τέτοιος συσχετισμός.
«Οι σταθμοί τότε ήταν λίγοι, τα μέσα ήταν πολύ λίγα. Εν πάση περιπτώσει, ακόμα και το βάθος του σεισμού του 1956 βρίσκεται σε debate, αν ήταν επιφανειακός ή αρκετά βαθύς. Αυτή τη στιγμή, η όλη εκτίμησή μας γίνεται βάσει των ζωνών που έχουν ήδη διερευνηθεί σε συγκεκριμένη περιοχή, και οι οποίες είναι αρκετά σημαντικές όπως σας είπα», σημειώνει.
Σχετικά με τα προληπτικά μέτρα που ελήφθησαν, ο κ. Καραστάθης τονίζει ότι «το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας έδρασε άμεσα. Μάλιστα, από τις πρώτες ώρες της σεισμικής δραστηριότητας υπάρχει καθημερινή και διαρκής ενημέρωση του υπουργού και των επιτελών του υπουργείου σχετικά με την εξέλιξη της σεισμικότητας. Υπάρχουν καθημερινά ανακοινωθέντα σχετικά και με τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται. Αλλά και ενημερωτικά στον κόσμο, για το πώς βαδίζει η σεισμική δραστηριότητα αυτή», καταλήγει.
Το σενάριο για σεισμό 6 Ρίχτερ που εξετάζουν οι επιστήμονες
Το χειρότερο σενάριο που εξετάζουν οι επιστήμονες είναι ένας σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ. Όπως επισημαίνει ο έμπειρος ερευνητής, η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή είναι ηφαιστειοτεκτονική και σχετίζεται με το ενεργό ρήγμα που εκτείνεται από την Αμοργό έως τα Χριστιανά. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ένας σεισμός δεν θα πρέπει να ξεπεράσει τα 6 Ρίχτερ, με τις πιθανότητες να προκαλέσει εκτεταμένες ζημιές να είναι περιορισμένες.
«Τα νεότερα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τον ισχύοντα αντισεισμικό κανονισμό δεν θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο, τα παλαιότερα κτίσματα είναι πιο ευάλωτα. Ένας σεισμός της τάξης των 6 Ρίχτερ δεν αναμένεται να έχει καταστροφικές συνέπειες», τονίζει ο κ. Βουγιουκλάκης.
Παρότι το φαινόμενο παρακολουθείται στενά, οι επιστήμονες καθησυχάζουν ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ηφαιστειακής δραστηριότητας. «Το ηφαίστειο της Σαντορίνης βρίσκεται σε μικρή κατάσταση διέγερσης, ενώ το Κολούμπο θεωρείται ανενεργό», σημειώνει ο ειδικός.
Το σενάριο για σεισμό 6 Ρίχτερ που εξετάζουν οι επιστήμονες
«Τα νεότερα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί σύμφωνα με τον ισχύοντα αντισεισμικό κανονισμό δεν θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα. Ωστόσο, τα παλαιότερα κτίσματα είναι πιο ευάλωτα. Ένας σεισμός της τάξης των 6 Ρίχτερ δεν αναμένεται να έχει καταστροφικές συνέπειες», τονίζει ο κ. Βουγιουκλάκης.
Παρότι το φαινόμενο παρακολουθείται στενά, οι επιστήμονες καθησυχάζουν ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος ηφαιστειακής δραστηριότητας. «Το ηφαίστειο της Σαντορίνης βρίσκεται σε μικρή κατάσταση διέγερσης, ενώ το Κολούμπο θεωρείται ανενεργό», σημειώνει ο ειδικός.
Σκηνές στο γήπεδο της Σαντορίνης
Η έντονη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών, που παρατηρείται μεταξύ Ίου, Σαντορίνης και Αμοργού, έχει θέσει τις Αρχές σε κατάσταση επιφυλακής.
Οι σεισμικές δονήσεις που σημειώνονται στην περιοχή προκαλούν ανησυχία, με την πιθανότητα ενός μεγάλου σεισμού να αυξάνεται.
Στο νησί της Σαντορίνης, οι τοπικές αρχές και οι αρμόδιοι φορείς έχουν εντείνει τις προετοιμασίες για την αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου μεγάλου σεισμού. Σε συνεργασία με την Πολιτική Προστασία και την αρμόδια υπηρεσία, έχει καταρτιστεί σχέδιο δράσης για την προστασία των κατοίκων και των επισκεπτών.
Στο σημείο βρίσκεται ήδη κλιμάκιο της ΕΜΑΚ, το οποίο πραγματοποιεί ελέγχους και ενισχύει τις προσπάθειες της τοπικής αστυνομίας και των πυροσβεστικών δυνάμεων. Σκηνές που έχουν στηθεί σε γήπεδο του νησιού προορίζονται αποκλειστικά για τη διαμονή και τις επιχειρησιακές ανάγκες της ΕΜΑΚ.
Παράλληλα, ενημερωτικές εκστρατείες πραγματοποιούνται για την προστασία των κατοίκων και τουριστών σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας σε περίπτωση σεισμού.
Οι Αρχές τονίζουν τη σημασία της προετοιμασίας, ενώ οι κάτοικοι της Σαντορίνης, που έχουν ήδη βιώσει το φαινόμενο των σεισμών στο παρελθόν, παραμένουν σε εγρήγορση. Η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα των προληπτικών ενεργειών είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς το νησί αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, με αυξημένη κίνηση επισκεπτών.
Η σεισμική δραστηριότητα παρακολουθείται συνεχώς, και οι αρμόδιοι φορείς ενημερώνουν τακτικά το κοινό για τις εξελίξεις, επισημαίνοντας την ανάγκη για ψυχραιμία και συμμόρφωση με τα μέτρα ασφαλείας.
