Νέος διχασμός: Καθήλωση ή εξέλιξη;

Νέος διχασμός: Καθήλωση ή εξέλιξη;

Για δύο περίπου δεκαετίες (1989-2009) υπήρξα συμμέτοχος και συνυπεύθυνος στη λήψη καθοριστικών αποφάσεων με θετικές ή αρνητικές συνέπειες. Θα έλεγα, όμως, ότι βίωσα και ένιωσα αυτή την περίοδο όχι μόνο εντός των πτυχών της κεντρικής εξουσίας, αλλά και μέσα από την πλατιά ενδοχώρα της ελληνικής ζωής και πραγματικότητας.

Σήμερα το συμπέρασμά μου είναι ξεκάθαρο: Η ελληνική κοινωνία παραμένει στο περιθώριο των εξελίξεων, αμέτοχη και ανέπαφη. Όταν ο κόσμος κινείται προς το μέλλον, εμείς εφησυχάζουμε “στην ασάλευτη ζωή” μας. Όταν οι καιροί αλλάζουν, σε εμάς επικρατεί άγνοια (ή αγνόηση). Όταν πνέουν οι άνεμοι της νέας εποχής, εμείς βολευόμαστε στην άπνοια και στο απάγκιο της ραστώνης. Όλα αυτά δεν έχω την αίσθηση ότι είναι υπερβολές ενός “απαισιόδοξου”. Πρέπει να είναι κάποιος τυφλός ή κωφός ή δόλιος ή ιδιοτελής να μην αντιλαμβάνεται ότι οι εξελίξεις κρούουν τη θύρα της Ελλάδος ακριβώς τη στιγμή εκείνη που βουλιάζει στη ντροπή για τον εαυτό της. Και ίσως αυτό το τελευταίο να είναι και παρήγορο. Αλοίμονο αν έρθει η στιγμή που θα λείψει η ντροπή και θα συμφιλιωθούμε με την οδυνηρή πραγματικότητα.

Ας το καταλάβουν όλοι. Η ανάταξη των δυνάμεων της χώρας είναι ανέφικτη, αν δε γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε και προς τα πού πηγαίνουμε. Η κατανόηση της εποχής μας, η ανάκαμψη του ηθικού, η ανάκτηση της υπερηφάνειας και της αισιοδοξίας, η αναζήτηση ιδεολογικών εργαλείων, είναι αναγκαίοι όροι για τη χάραξη μιας νέας πορείας. Εκεί άλλωστε βρίσκονται οι προθέσεις και οι αισιοδοξίες της “Δημοκρατικής Ευθύνης”. Αν αποτελέσει μια ελάχιστη συμβολή σε αυτή την προσπάθεια, θα έχει πετύχει τον στόχο της.

Ποτέ η ερήμωση του φόβου για τις νεότερες γενιές δεν ήταν τόσο καταθλιπτική. Η δική μου γενιά συνέβαλε πράγματι στην υλική ανόρθωση της χώρας, αλλά πρέπει να ομολογήσουμε ότι πνευματικά υπόβαθρα, για να σταθούν οι επερχόμενες γενιές, δεν άφησε.

Ένας δαιμονικός φόβος ακινητοποιεί τους νέους ανθρώπους. Οι θεσμοί δεν έχουν πια τη δύναμη να τους συγκρατήσουν. Νιώθουν ότι ξέμειναν από αληθινούς Οδηγούς. Το κενό σήμερα κατέλαβαν διάφοροι ασήμαντοι, μέτριοι και αμφιλεγόμενα γεννήματα της κρίσης. Εκείνους που τους οδήγησαν να βασιλέψει η θεσμική παρεκτροπή και ο εγώδουλος κυνισμός. Που άφησαν τη χώρα αδειανή από αντισώματα αξιών και επέβαλαν τη δολιότητα ως πολιτική αρετή και τις θρασύτερες πανουργίες ως μέθοδο πολιτικής επιβίωσης.

Την ιστορία όμως κινούν κυρίως αντικειμενικές και απρόσωπες συνθήκες και εξελίξεις, και είναι αυτές που δημιουργούν τα μεγάλα υπόγεια κοινωνικά ρεύματα που ενεργούν τις εσωτερικές δυνάμεις. Οι δυνάμεις αυτές διαμορφώνουν τις καταστάσεις. Οι επιβάτες προκύπτουν.

Τώρα που εξαντλούνται τα περιθώρια, και πάντως όχι πριν την ολοκληρωτική αποερείπωση της χώρας, πρέπει να λάβει σάρκα η άμεση συγκρότηση μιας ισχυρής πολιτικής δύναμης, που θα συσπειρώσει τις δυνάμεις του μέλλοντος. Φιλοδοξούμε η “Δημοκρατική Ευθύνη” να είναι το προζύμι αυτής της εξέλιξης. Το ευρωψηφοδέλτιο που παρουσίασε δίνει το στίγμα του βάθους της προσπάθειάς της.

Αλέκος Παπαδόπουλος, πρώην Υπουργός, μέλος της “Δημοκρατικής Ευθύνης”