Η πληγωμένη AOZ και ο εφιάλτης του Ερντογάν: Ανοιχτή επιστολή προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας

Του Θεόδωρου Καρυώτη

Αγαπητέ Πρόεδρε Ερντογάν,

Αυτός είναι ο Αμερικανικός χάρτης που δείχνει την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) του κράτους σας. Αυτές οι τρεις λέξεις, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, αποτελούν τον μεγάλο σας εφιάλτη, από τότε που αναλάβατε την εξουσία.

Ο εφιάλτης, βέβαια, πρωτοεμφανίστηκε το 1982 , όταν κυβερνούσε την Τουρκία ο Ναύαρχος Σαίμ Μπουλέντ Ουλουσού. Θυμάμαι ακόμα (διότι ήμουν παρών στην αίθουσα ως μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας) την Παρασκευή 30 Απριλίου 1982 στη Νέα Υόρκη που καταψηφίσατε τη νέα Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τότε, η δικιά σας κυβέρνηση πανικοβλήθηκε ενώ η δική μου καθυστέρησε να αντιληφθεί την αξία της ΑΟΖ.

Η Σύμβαση του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) αναφέρει ρητά (άρθρο 121, παράγραφος 2) ότι όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και ότι η ΑΟΖ ενός νησιού καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές. Επομένως, η χώρα σας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει για την ΑΟΖ τα ίδια επιχειρήματα που προβάλλει για την υφαλοκρηπίδα των νησιών του Αιγαίου, ότι, δηλαδή, τα νησιά μας δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα ή ότι «κάθονται» πάνω στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας, γιατί η ΑΟΖ δεν έχει κανένα γεωλογικό «παρελθόν». Άλλωστε, η νέα Σύμβαση έχει καταργήσει τη γεωλογική έννοια της υφαλοκρηπίδας και έτσι η Τουρκία έχει απωλέσει και αυτό το επιχείρημα.

Σήμερα 138 κράτη έχουν ανακηρύξει ΑΟΖ χωρίς αυτή η πράξη τους να έχει δημιουργήσει καμία κρίση στη σχέση τους με ένα άλλο γειτονικό τους κράτος. Το κράτος σας είναι το μοναδικό στην υφήλιο που προκαλεί και εκφοβίζει ένα κράτος μέλος της ΕΕ και ένα από τα πιο φιλήσυχα κράτη στον κόσμο. Εσείς προσωπικά αργήσατε να αντιληφθείτε την αξία της ΑΟΖ και έτσι δεν πήρατε χαμπάρι την ανακήρυξη της ΑΟΖ από την Κυπριακή Δημοκρατία το 2004. Το φάντασμα του Τάσσου Παπαδόπουλου συνεχίζει να σας βασανίζει μέχρι σήμερα, αλλά η σημερινή κυβέρνηση της Κύπρου δεν έχει βρει ακόμα τον σωστό βηματισμό της. Όταν γίνονται θαλάσσιες οριοθετήσεις πρέπει ταυτόχρονα και να μπορούν να προστατευτούν.

Ο Παράνομος Τουρκικός Χάρτης

Όπως γνωρίζετε καλύτερα από μένα, η Κύπρος δεν διαθέτει ικανές ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις και πρέπει να συνάψει συμμαχίες που θα μπορέσουν, ουσιαστικά να την βοηθήσουν Ήρθατε πρόσφατα στην Αθήνα και πείσατε τον Έλληνα Πρωθυπουργό να μη μιλήσει για ΑΟΖ, αλλά να συνεχίσετε να συζητείτε μαζί του το ξεπερασμένο θέμα της υφαλοκρηπίδας, που δεν οδηγεί πουθενά. Έτσι και αλλιώς το υποτιθέμενο αριστερό κόμμα που ηγείται δεν είναι και τόσο φανατικός οπαδός της ελληνικής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Βρίσκεται βέβαια τρία χρόνια στην εξουσία και έχει καταλάβει ότι η Ελλάδα διαθέτει εκτός από τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα και ότι η Λέσβος και η Μυτιλήνη δεν είναι δυο νησιά αλλά ένα.

Επίσης, υποψιάζομαι ότι όταν εσείς και ο Αλεξης Τσίπρας συναντηθήκατε με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον, σας ψιθύρισε στο αυτί την παλιά αμερικανική ιδέα περί συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου Αρχιπελάγους. Οι Αμερικανοί δεν έχουν αλλάξει τακτική για δεκαετίες τώρα και χρησιμοποίησαν την λέξη «συνεκμετάλλευση» για πρώτη φορά το 1975. Είναι προφανές ότι ορισμένα σενάρια επανέρχονται. Κάτι τέτοιο ίσως να ήταν δυνατόν μόνο μετά από οριοθέτηση και μόνο σε περιοχές που συνορεύουν. Αυτό ακριβώς έχουν κάνει η Κύπρος και το Ισραήλ στο οικόπεδο «Αφροδίτη».

Οι Αμερικανοί δεν ζητούν συνεκμετάλλευση σε περιοχές που οι ΑΟΖ των δύο κρατών συνορεύουν, που θα ήταν κάτι λογικό, αλλά ζητούν να υπάρξει συνεκμετάλλευση σε όλο το Αιγαίο Αρχιπέλαγος, κάτι που αποτελεί, για να μη χρησιμοποιήσω κάποια άλλη λέξη, παγκόσμια πρωτοτυπία. Θέλω, επίσης, να γνωρίζετε ότι ο παρακάτω χάρτης που αρχίσατε να κυκλοφορείτε από το 2008, είναι εντελώς παράνομος και παραβιάζει το Σύνταγμα των Θαλασσών και Ωκεανών που δημιούργησε το UNCLOS το 1982.

Θα ήθελα να σας συμβουλεύσω να μην επιχειρήσετε να απευθυνθείτε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με αυτόν τον χάρτη, διότι θα ρεζιλευτείτε. Έτσι και αλλιώς εσείς δεν ενδιαφέρεστε να προσφύγετε σε δικαστήριο, αλλά να εμφανίζεσθε σαν μια νέα Κίνα στην Μεσόγειο. Η Κίνα συνετρίβη στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας για τις παρανομίες της κατά πέντε κρατών στη Σινική Θάλασσα, αλλά έγραψε στα παλιά της τα παπούτσια αυτή την απόφαση. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τολμά να σας καταστήσει σαφές ότι εάν δεν προσχωρήσετε στην UNCLOS), δεν μπορείτε να γίνεται πλήρες μέλος της. Πάντως βγάζω το καπέλο, διότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα καθυβρίζετε τις δυο υπερδυνάμεις του πλανήτη και έχετε επιβιώσει. Εάν ο δικός μας Πρόεδρος ή ο Πρωθυπουργός χρησιμοποιούσαν τα επίθετα που χρησιμοποιήσατε εσείς για τους Αμερικανούς, θα είχαν ριχθεί στο πυρ το εξώτερον.

Υποθέτω ότι αντιλαμβάνεστε ότι οι Ρώσοι έχουν κάποια δικαιολογία για την στάση τους διότι, μέχρι σήμερα δεν αποτελούσαν ένα σημαντικό παίκτη στη γεωπολιτική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου. Τα συμφέροντά τους είναι εκ διαμέτρου αντίθετα από αυτά της ΕΕ και επιθυμούν το φυσικό αέριο από Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο να διέρχεται μέσω της πατρίδας σας και όχι μέσω της δικής μου με προορισμό την Ευρώπη. Φαίνεται όμως ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση παίζει ένα ανόητο παιχνίδι και ομιλεί με μισόλογα για την προτίμησή της υπέρ του αγωγού EastMed, που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο μέσω Κρήτης στην ηπειρωτική Ελλάδα και στη συνέχεια στην Ιταλία, αλλά τώρα στην πιο κρίσιμη περίοδο αρνείται να προσφέρει μια ισχυρή υποστήριξη στην Κύπρο, που είναι πλήρες μέλος της.

Αυτό που διακυβεύεται σήμερα είναι η ικανότητα της ΕΕ να δρα ως γεωπολιτικός παίκτης που αντιλαμβάνεται τις προκλήσεις της εποχής και δυστυχώς η ουσιαστική έλλειψη εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα της Ευρώπης. Παρακολουθήσαμε επιπλέον και το θλιβερό κατάντημα της φίλης Ιταλίας, που αποδείχτηκε κατώτερη των περιστάσεων, όταν απέφυγε να στείλει πολεμικά της πλοία για να υπερασπιστεί το ανυπεράσπιστο ερευνητικό γεωτρύπανό της και επέτρεψε στην Τουρκία να το εκδιώξει από την κυπριακή ΑΟΖ, που αποτελεί και ΑΟΖ της ΕΕ. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την αντίδραση των ΗΠΑ, όταν θα φτάσουν στο οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ τα ερευνητικά γεωτρύπανα της ExxonMobil.

H δική σας φιλοκυβερνητική εφημερίδα, Daily Sabah, έγραψε πρόσφατα: «Τα επόμενα 10 χρόνια της παγκόσμιας οικονομικής πολιτικής θα επικεντρωθούν σε δύο κρίσιμες θαλάσσιες περιοχές, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Τα εκτιμώμενα 3,4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για την Ανατολική Μεσόγειο και τα εκτιμώμενα 213 τρισεκατομμύρια βαρέλια υπόγειων πόρων για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, σύμφωνα με κινεζικές πηγές, και 11 δισεκατομμύρια βαρέλια ή 5 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σύμφωνα με τις πηγές των ΗΠΑ, αποτελούν κρίσιμη σύγκρουση και πεδίο ανταγωνισμού για τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα. Και για τις δύο θαλάσσιες περιοχές, διεξάγεται επίσης μια πολύ λεπτομερής συζήτηση για τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες μεταξύ των εμπλεκομένων χωρών.»

Αυτός ο αριθμός «3,4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για την Ανατολική Μεσόγειο» είναι που δεν σας επιτρέπει να κοιμηθείτε τα βράδια, γιατί το 98% αυτού του φυσικού αερίου δεν ανήκει στην Τουρκία. Στην Ελλάδα βέβαια έχουμε και την ατυχία να μην διαθέτουμε σήμερα ανάμεσά μας έναν ηγέτη του διαμετρήματος του Ανδρέα Παπανδρέου. Είμαι σίγουρος ότι το γνωρίζετε καλά αυτό το όνομα και θα το γνωρίζατε ακόμα καλύτερα, εάν ζούσε ο Τουργκούτ Οζάλ και σας διηγούνταν τι συνέβη το 1987. Μετά την ελληνοτουρκική κρίση του «Χόρα» το 1976, η επόμενη κρίση στο Αιγαίο εκδηλώθηκε τον Μάρτιο του 1987. Το ερευνητικό πλοίο ήταν ακριβώς το ίδιο, αλλά με διαφορετικό όνομα (Σισμίκ) και με πιο εξελιγμένα μέσα. Οι Τούρκοι το έβγαλαν στον Αιγαίο με το πρόσχημα ότι κάνει έρευνες για πετρέλαιο και την υφαλοκρηπίδα και τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν χάρτες με την πορεία που θα ακολουθούσε, Σαμοθράκη, Ίμβρος και Λήμνος. Στην Ελλάδα προκλήθηκε ένταση και η πολεμική μηχανή κινητοποιήθηκε άμεσα.

Ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου έδωσε εντολή στα πολεμικά πλοία να αναλάβουν θέση μάχης. Στο διάγγελμά του, προς τον Ελληνικό λαό, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Εγώ είμαι ευτυχής που έχω μια ηγεσία αντάξια των δύσκολων στιγμών που περνά η πατρίδα μας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι τόσο ο ελληνικός λαός όσο και η κυβέρνηση της χώρας μας, θα συμπαρασταθεί στο δύσκολο έργο σας και είναι βέβαιο ότι θα κάνετε κάθε τι δυνατό για να προασπίσετε την χώρα σας σε περίπτωση που αυτό καταστεί απαραίτητο». Η ειρήνη μεταξύ των δύο χωρών κρεμόταν από μια κλωστή. Τότε το Σισμίκ αποχώρησε από το Αιγαίο και επέστρεψε στο Βόσπορο. Η ειρήνη δεν ήταν ακριβώς ειρήνη, αλλά «μη πόλεμος», όπως εξήγησε τότε ο Ανδρέας. Πραγματικά λυπούμαι, που τότε ο Ανδρέας δεν ανακήρυξε την Ελληνική ΑΟΖ. Πέρασαν από τότε 30 χρόνια και καμία ελληνική κυβέρνηση δεν αξιοποίησε αυτό το σπουδαίο εργαλείο που της πρόσφερε η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982.

Μελετήστε προσεκτικά τον παραπάνω χάρτη, που κατά διαβολική σύμπτωση, είναι επίσης Αμερικανικός και δείχνει την οριοθέτηση της κυπριακής ΑΟΖ, βάσει της μέσης γραμμής (ίσης απόστασης) με τα έξη κράτη που έχει θαλάσσια σύνορα η Κύπρος. Ο χάρτης θα σας στενοχωρήσει, γιατί δείχνει ξεκάθαρα ότι η Κύπρος έχει θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα και εσείς δεν διαθέτετε με την Αίγυπτο.

Επιτρέψτε μου και δυο λόγια για την Αλβανία. Είχατε βάλει το χεράκι σας στην πρώτη προσπάθεια οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών ανάμεσα στην πατρίδα μου και την Αλβανία και επειδή επρόκειτο για μια συμφωνία που ήταν εις βάρος των συμφερόντων σας, αφού έδιδε πλήρη επήρεια στα ελληνικά νησιά βόρεια της Κέρκυρας, αποφασίσατε να ζητήσετε από το ανώτατο δικαστήριο της γείτονος χώρας να το ακυρώσει. Τώρα οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αλβανίας φαίνεται να έχουν καταλήξει πάλι σε συμφωνία, αλλά αυτή τη φορά ακούγεται ότι η ελληνική κυβέρνηση, δεν έχει δώσει πλήρη επήρεια σε αυτά τα νησιά. Επομένως δεν θα χρειαστεί να επέμβετε άλλη μια φορά, μια και αυτή θα είναι μια συμφωνία που θα σας συμφέρει και θα αποτελεί ένα καλό προηγούμενο για την Τουρκία.

Κύριε Πρόεδρε,

γνωρίζω τον μεγάλο στόχο σας, διότι γνωρίζω τα γεωπολιτικά σας σχέδια. Ονειρεύεστε να γίνετε ο Σουλτάνος μιας νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αυτοκρατορίες χρειάζονται υδρογονάνθρακες. Οι λόγοι της παρέμβασης σας στην Κυπριακή ΑΟΖ είναι τα δικά σας γεωστρατηγικά συμφέροντα και χρησιμοποιείτε απλώς την τουρκοκυπριακή κοινότητα σαν το διαχρονικό όχημα για την προώθηση των τουρκικών στόχων. Από καιρό τώρα εκβιάζεται την κυπριακή κυβέρνηση λέγοντας: Είτε θα τα χάσετε όλα, είτε θα πάρετε τα μισά. Πρόσφατα κάνατε μια πρόβα, μετά από 22 χρόνια, πάλι στα Ίμια αλλά χωρίς επιτυχία. Σίγουρα θα ξαναπροσπαθήσετε όχι μόνο στα Ίμια αλλά και σε άλλα ελληνικά νησιά. Αλλά ο στόχος σας στην Κύπρο είναι να σύρετε την Λευκωσία σε μια συμφωνία για το φυσικό αέριο με την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή πλευρά. Διαφορετικά, θα επιχειρήσετε με το πολεμικό σας ναυτικό πρώτα να παρεμποδίσετε και στην συνέχεια να παγώσετε τη διαδικασία των ερευνών.

Το κράτος σας, με επιθετικότητα και ασύστολο θράσος, συνεχίζει για 40 χρόνια τώρα μια επιθετική και επεκτατική πολιτική στο Αιγαίο, που τα τελευταία χρόνια επεκτείνεται και στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου, προβάλλοντας συνεχώς αβάσιμες διεκδικήσεις, παραβιάζοντας όλους τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Έτσι ο στόχος σας δεν είναι άλλος από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελόριζου και ιδιαίτερα η νήσος Στρογγύλη, διότι δεν θέλετε η πατρίδα μου να έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο, αλλά εσείς να έχετε θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο.

Γνωρίζετε από τους Αμερικανούς φίλους σας, ότι η πληθώρα των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου βρίσκεται στο τρίγωνο μεταξύ Στρογγύλης, Κύπρου και Κρήτης και έτσι εκδώσατε πάλι μια νέα ΝΑVTEX, που καλύπτει αυτή την περιοχή από την Πάφο μέχρι την Ιεράπετρα. Οι αρχαίοι Αθηναίοι (γεννήθηκα και εγώ σε αυτή την πόλη) έδωσαν προτεραιότητα στη θάλασσα και η πρώτη θάλασσα που καταγράφηκε στην παγκόσμια γεωγραφία είναι το Αιγαίο Αρχιπέλαγος. Είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσετε να μας ταλαιπωρείτε για όσο καιρό ακόμα βρίσκεστε στην εξουσία, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτή η γη και η θάλασσα είναι δική μας για χιλιάδες χρόνια και δεν πρόκειται να την χάσουμε ή να την παραδώσουμε σε εσάς ή οιονδήποτε άλλον.

Θεόδωρος Καρυώτης,

Οικονομολόγος Ουάσιγκτον, ΗΠΑ

ΑΠΟ ΤΟ MIGNATIOY.COM