Ένα αφιέρωμα στη Μεγαλόχαρη Παναγιά Ευαγγελίστρια, στη συνοικία Ηρακλή, ενορίας Αγίων Πάντων.
Μαρτυρία του Νίκου Ζαχαρία Τουλαντά για το κτίσιμο της Παναγιάς της Ευαγγελίστριας, απ΄ τον παππού του, Γιάννη Τουλαντά.
Γράφει η Μαρία Τουλαντά- Παρισίδου, μεταφέροντας τη μαρτυρία του μεγαλύτερου εγγονού, του Γιάννη Τουλαντά , Νίκου.
Ο παππούς μας είχε πάρει ένα χωράφι, αυτό στο οποίο βρίσκεται σήμερα η «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ». Αυτό το χωράφι στην αρχή ήταν μια πλαγιά με κάτι μαντάλια που στο πάνω μέρος περνούσε ένας χωματένιος δρόμος. Το χωράφι είχε έκταση 10 στρεμμάτων και στην πάνω γωνία που περνούσε ο δρόμος, έχτισε ένα πύργο για κατοικία, ένα στάβλο και ένα αχυρώνα. Στη συνέχεια ξεκίνησε από τα πιο χαμηλά μαντάλια να σκάβει, να «χταρτίζει» , να βγάζει τις πέτρες για να κάνει αμπέλι, όπως συνήθιζαν όλοι οι γεωργοί εκείνη την εποχή. Βρήκε τα θεμέλια του μοναστηριού και κάποια μάρμαρα, που το ένα μάλιστα είναι εντοιχισμένο πάνω από την είσοδο της εκκλησίας και έχει χαραγμένο σταυρό. Στο Βόρειο τοίχο είχαν διασωθεί σε χαμηλό ύψος, όσο των τοίχων που είχαν διασωθεί αγιογραφίες κατεστραμμένες και σημαδεμένες με τρυπάνι. Κάθε χρόνο ο παππούς πουλούσε ένα-δυο μοσχάρια και έπαιρνε εργάτες που μαζί με τους γιους του έσκαβαν και έκτιζαν(1924-28). Είχε πει στους γιους του «θα χτίσουμε το μοναστήρι και θα το ονομάσουμε «Παναγιά Ευαγγελίστρια». Ο παππούς συνέχιζε να «χταρτίζει» το χωράφι και βρήκε γύρω μνήματα με σταυρό. Ένας ιταλός αξιωματικός που περνούσε και έβλεπε τις ανασκαφές και το «χτάρτισμα», είπε –Κρίμα μετά τη γέννηση του Χριστού δε βάζουν ούτε χρυσά, ούτε αφιερώματα. Μόνο σταυρό!.
Ο παππούς και οι γιοι΄του συνέχιζαν για να πραγματοποιήσουν το «τάμα». Κατά τη διάρκεια του χτισίματος είχαν ανοίξει ένα λάκκο για να σβήσουν τον ασβέστη και εκεί που βοηθούσε και η γιαγιά μας ρίχνοντας βόλους ασβέστη μέσα στο λάκκο, γλίστρησε και έπεσε με το ένα της πόδι και υπέφερε πολύ στη συνέχεια απ’ το κάψιμο. Ήταν η γυναίκα του παππού , Χατζηπαυλή Τριανταφυλιά. Ο παππούς στο Νότιο μέρος είχε φυτέψει δυο κυπαρίσσια και σε λίγο το ένα το έριξε ο αέρας και έμεινε μόνο το ένα. Όλα τα πρόσεχαν οι παππούδες μας. Πέθανε η γιαγιά πολύ νωρίς, όπως και το ένα κυπαρίσσι.
Μετά από πολλά χρόνια μεγάλωσαν τα εγγόνια του και έκαναν μια μικρή προσθήκη στο εκκλησάκι και το καμπαναριό, όπως τυχαίνει της φροντίδας της ενορίας των Αγίων Πάντων, ενώ δεν ήταν λίγοι οι γάμοι και τα βαφτίσια που γίνονταν εκεί, όχι μόνο της οικογένειας, αλλά και άλλων πιστών της γειτονιάς.
Στην εποχή του παππού μας , δεν υπήρχε άλλο μοναστήρι στην περιοχή. Οι κάτοικοι του Ψαλιδιού, του Ηρακλή και του Παραδεισιού και όλης της Κω, τη λάτρεψαν. Ο παππούς πήρε άδεια απ΄ την Ιερά Μητρόπολη, την κατέγραψαν και από τότε λειτουργεί πάντα.
Καταθέτω αυτή τη μαρτυρία , γιατί πρέπει να αναφέρονται με το όνομά τους οι άνθρωποι που στα δύσκολα χρόνια θυσίαζαν κάποια άλλα πράγματα και προτιμούσαν να ολοκληρώσουν ένα θρησκευτικό «τάμα».
Γνωριζουμε για το συγκεκριμένο Εκκλησάκι το οποίο είναι πανεμορφο και ενθουσιαστηκα πολύ που αξιωθηκα μια χρονιά,παραμονή του Ευαγγελισμού, να πάω εκεί να προσκυνησω.Ειναι ένα κόσμημα για το Ψαλιδι.Ευχομαστε η Χάρη της Ευαγγελιστρίας να χαρίζει υγεία και δύναμη σε ολο τον κόσμο και ειδικά στους ανθρώπους που ανήκει το Εκκλησάκι.
ΓΙΑ ΣΟΥ Κ ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΤΑ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ