Θεόφιλος Πέρος: «Του αξίζει καί θαρρώ πως επιβάλλεται περισσότερο από το να μπεί το όνομά του σε ένα «στενορύμι»» | Γράφει η Κατερίνα Παπαθωμά-Μαστοροπούλου

Της Κατερίνας Παπαθωμά-Μαστοροπούλου

Έτυχε να βρεθώ στην εκδήλωση που οργανώθηκε το βράδυ της 6^ης Αυγούστου προς τιμήν του αείμνηστου Θεόφιλου Πέρου. Κάτι που θα έπρεπε να είχε γίνει προ πολλών ετών για ένα τόσο άξιο τέκνο της Κω. Τώρα πλέον φαντάζει στα μάτια μας σαν ένα παλιό και αναπόφευκτο χρέος. Για άλλη μια φορά όμως επιβεβαιώνεται η λαϊκή μας σοφία «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Κι’  όπως με τον καιρό μεγαλώνει το χρέος, έτσι μεγαλώνει και η τιμή που οφείλομε στο μοναδικό και ανεπανάληπτο ιατρικό καύχημα της Κω. Γιατροί του υψηλού αναστήματός του (σε αντίθεση με το μέτριο φυσικό του ανάστημα) δεν συναντώνται πλέον σήμερα. Κι όσο περνά ο καιρός και συνειδητοποιούμε την τεχνική πρόοδο στον χώρο της υγείας, τόσο γιγαντώνεται στα μάτια μας ο Θεόφιλος. Πώς είναι δυνατόν με τόσο πενιχρά μέσα να δημιουργήσει ένα τεράστιο έργο, να αφήσει ένα πασίγνωστο όνομα και φυσικά να σφραγίσει με τον θάνατό του το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, της οποίας επίκεντρο ήταν ο κάθε  «θεάνθρωπος». Τον Θεόφιλο απασχολούσε ολόκληρος ο ασθενής και όχι μόνον το πάσχον μέλος του σώματός του, όπως γίνεται σήμερα με την επιστημονική κατάτμηση των διαφόρων ειδικοτήτων. Σκεφθήκαμε άραγε ποτέ πόση ιερότητα έκρυβε εκείνη η ικετευτική προσφώνηση «γιατρέ μου», όπως παρακαλούμε καθημερινά «Χριστέ μου» και «Παναγιά μου»; Σήμερα δυστυχώς εξέλιπε αυτός ο σεβασμός με την στυγνή επαγγελματοποίηση και την αποϊεροποίηση των πάντων. Άρα ο Θεόφιλος δεν είναι μόνο δημιούργημα του δοθέντος ιατρικού «ιερού μένους» και των ποικίλων ικανοτήτων του, αλλά και δημιούργημα των καιρών του. Δεν θα ήταν υπερβολή, αν λέγαμε πως στα μάτια των ασθενών του, και όχι μόνον, ίστατο κάπου ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο, γι’ αυτό και άξιζε την τιμή τους, όπως διαβάζομε στην Σοφία Σειράχ «Τίμα ιατρόν προς τας χρείας αυτού, και γαρ αυτόν έκτισε Κύριος. Παρά γαρ Υψίστου εστίν ίασις…».                                                                                                                        Δεν είχα καμία πρόθεση να ασχοληθώ με την εν λόγω εκδήλωση, γιατί με εκάλυψε πλήρως ο βασικός ομιλητής και φίλτατος Γεώργιος Πέρος. Η ομιλία του θαρρώ πως ήταν άψογη. Σοβαρή, αντικειμενική, περιεκτική και κυρίως αποκαλυπτική πολλών στοιχείων για τον Θεόφιλο άγνωστων στην κοινωνία της Κω. Ουσιαστικά, θα έλεγα, πως ήταν ένα σύντομο, μεστό και αξιόλογο βιογραφικό που κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να το κάνει, εκτός απ’ αυτόν που είχε στην κατοχή του το αρχειακό υλικό του Θεόφιλου.

Όσο για τον Γιώργο, ας μου επιτρέψει να διατυπώσω την άποψή μου, πως δεν ανήκει ούτε στους καλαμοκαβαλλάρηδες (λόγω πατρός) ούτε στους αδύναμους που συνθλίβονται από την βαρύτητα του πατρικού ονόματος. Είναι ένας κορυφαίος ανθρωπιστής γιατρός, που έκανε πράξη το των Λακεδαιμονίων «άμες δε εσόμεθα πολλώ κάρονες».

Ίσως δεν ήταν απαραίτητη, κατά τη γνώμη μου, η αυθόρμητη παρέμβαση του ετέρου υιού  και εξίσου αξιόλογου ιατρού Ιωάννη. Γιατί εκείνο το βράδυ στο ΔΙΙΚ δεν συγκεντρωθήκαμε για να απαιτήσομε την τιμή για τον Θεόφιλο (κάτι που θα θύμιζε Μ-ανούσιες τακτικές), ούτε να ξηλώσομε το όνομα ενός δρόμου και να το αντικαταστήσομε με το του Θεόφιλου (κάτι που δεν έχομε το δικαίωμα να κάνομε). Και το σημαντικότερο απ’ όλα, δεν κληθήκαμε για δημοψήφισμα πόσοι θέλομε και πόσοι αρνούμαστε την οφειλόμενη τιμή στον Θεόφιλο. Συγκεντρωθήκαμε για να προβάλομε το φωτεινό αστέρι που ανέτειλε στην Κάλυμνο και μεσουράνησε στην Κω. Συγκεντρωθήκαμε για να γίνουν γνωστά στην Κωακή κοινωνία και κυρίως στους Δημοτικούς άρχοντες τα κάτωθι: Η άριστη για την εποχή εκείνη επιστημονικότητα του Θεόφιλου, η πολυετής λειτουργική προσφορά του, η ιατρική ιδιοφυία του, τα θεϊκά του χαρίσματα, τα ανθρώπινα προσόντα και  ό,τι άλλο χρειάστηκε για να εξελιχθή σε μεγάλο άνδρα το μικρό φτωχόπαιδο που ξεκίνησε από το ταπεινό Βαθύ της Καλύμνου και μεγαλούργησε στην Κω. Το εύ-φημο όνομά του (ζωντανές μαρτυρίες υπάρχουν και σήμερα ακόμα στις απέναντι ακτές της Αλικαρνασσού, πέραν δηλαδή των Δωδεκανησιακών ορίων) και τα όσα ελέχθησαν εκείνο το βράδυ θα είναι οι κριτές για την όποια τιμή αποφασίσουν οι τοπικοί ταγοί μας για τον Ιπποκράτη τον νεώτερο που ακούει στο όνομα Θεόφιλος Πέρος.

Αφορμή για το παρόν κείμενο ήταν το σχόλιο της Καθημερινής (23/9/23) με τίτλο «ο Πόρος τίμησε τον αείμνηστο λειτουργό της Ιατρικής Θεόφιλο Ρόζεμπεργκ» στην 2η (πολιτιστική) σελίδα με την επιμέλεια της Μαργαρίτας Πουρνάρα, όπου η στήλη δημοσιεύει ένα τρυφερό κείμενο της Μάρως Πρεβελάκη για τον Θεόφιλο Ρόζεμπεργκ, του οποίου την μνήμη τίμησε ο Δήμος Πόρου. Γόνος τρίτης ιατρικής γενιάς ο ομώνυμος Θεόφιλος, σπουδαίος γιατρός, μεγάλος ανθρωπιστής κ.λ.π. ο οποίος αναλώθηκε «επ’ ωφελείη καμνόντων», όπως επιτάσσει ο όρκος του Ιπποκράτη. Ιδού η τιμή: «στις 9 Σεπτεμβρίου ο Δήμος του Πόρου έδωσε το όνομα Θεόφιλος Ρόζεμπεργκ σε μια αίθουσα πολλαπλών χρήσεων η οποία λειτουργεί και ως ιατρείο». Διαβάζοντας αυτή την είδηση σκέφθηκα μήπως θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο και με την περίπτωση του δικού μας Θεόφιλου. Να δοθή δηλαδή το όνομά του σε κάποια πτέρυγα του Νοσοκομείου μας. Κάτι ανάλογο με τις Πανεπιστημιακές σχολές, τα αμφιθέατρα των οποίων φέρουν ονόματα διακεκριμένων καθηγητών. Για παράδειγμα στη Φιλοσοφική Σχολή έχομε αμφιθέατρο Παπαρρηγοπούλου, Πολίτου κ.ά. Καί του αξίζει καί θαρρώ πως επιβάλλεται περισσότερο από το να μπεί το όνομά του σε ένα «στενορύμι», γιατί αυτό θα γίνει εφ’ όσον όλες σχεδόν οι κεντρικές οδοί είναι ήδη «βαπτισμένες». Και κάτι ακόμα: θα άξιζε να οργανωθή από κάποιο φορέα μια επίσημη ομιλία όχι μόνο για τον γιατρό, αλλά και τον άνθρωπο Πέρο με βάση τις σημειώσεις και την αλληλλογραφία του απ’ όπου φαίνεται πως ήταν κεκοσμημένος με όλο τον αξιακό πλούτο της γενιάς του και κυρίως για τον θησαυρό που του έλαχε, όπως τονίζει ο Μένανδρος, «μέγιστον αγαθόν γυνή ανδρί».

Κατερίνα Παπαθωμά – Μαστοροπούλου

Αντιμάχεια Κω