Κυριάκος Παππούλης: Το κάστρο της Αντιμάχειας

Το κάστρο της Αντιμάχειας

Το κάστρο της Αντιμάχειας είναι αδιαμφισβήτητα το επιβλητικότερο μνημείο της δυτικής Κω. Επιπλέον είναι χτισμένο σε ένα εντυπωσιακό φυσικό μπαλκόνι προς τον κάμπο και την παραλία της Καρδάμαινας, την χερσόνησο της Κνίδου, τη Ρόδο, την Τήλο, την Νίσυρο και άλλα μικρότερα νησιά της περιοχής. Στις εκατοντάδες μικρές λιθόκτιστες οικίες του οχυρωμένου οικισμού διέμεναν από τα μέσα του 15^ου έως τις αρχές του 19^ου αιώνα γενεές Αντιμαχειτών. Μετά όμως την εκκένωση του πιθανότατα κατά την διάρκεια της ναυμαχίας Κω-Γέροντα τον Αύγουστο του 1824 το κάστρο παραδόθηκε στη φθορά του χρόνου. Με αυτά τα λόγια ξεκινά τον πρόλογο του ο αρχαιολόγος Γιώργος Μαστορόπουλος στο βιβλίο του «Το κάστρο της Αντιμάχειας» έκδοση του δήμου Ηρακλειδών το 2009. Ένας άνθρωπος που μαζί με την σύζυγο του Κατερίνα Παπαθωμά έχουν καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια και έχουν χτυπήσει πολλές φορές το καμπανάκι για την ανάγκη μιας σοβαρής παρέμβασης για την διάσωση του μνημείου. Με αφορμή την πρόσφατη  επίσκεψη και ανάρτηση του καλού φίλου Εμμανουήλ Κουκλάκη και σύμμαχο τον καλό καιρό επισκέφτηκα σήμερα τον χώρο και διαπίστωσα με λύπη ότι κάθε φορά που το βλέπω, λείπει και ένα νέο μικρό κομμάτι από το τείχος λόγω κατάρρευσης. Η εγκατάλειψη και η αδιαφορία των αρχών δεν είναι κάτι καινούριο και δεν με εκπλήσσει . Εξαίρεση αποτελεί μια προσπάθεια το 2004 όταν έγιναν κάποια έργα αξιοποίησης που χωρίς όμως την απαραίτητη συνέχεια, την φύλαξη και συντήρηση του μνημείου πήγαν χαμένα όπως άλλωστε και εκατοντάδες άλλα τέτοια έργα σε όλη την χώρα, κακό χούι βλέπετε της φυλής μας. Με τον ίδιο τρόπο φαίνεται να αντιμετωπίζει η πολιτεία και τα άλλα σημαντικότατα αρχαιολογικά μνημεία που υπέστησαν ζημιές από τον σεισμό το 2017. Οικονομικό κατά κύριο λόγω ασφαλώς το ζήτημα, αφού σε μια χώρα που πασχίζει να βγει από τα μνημόνια και να χτίσει σιγά σιγά μια ικανοποιητική οικονομία ίσως δεν περισσεύουν κονδύλια για τέτοιου είδους επενδύσεις. Κατά δεύτερο λόγο έχει να κάνει με την κακή οργάνωση αλλά και υπό στελέχωση  όλων των υπηρεσιών και δημόσιων οργανισμών του κράτους αφού για να προχωρήσει σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις χρειάζεται μελέτες αλλά και προσωπικό για την συντήρηση και την φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων. Με λίγα λόγια πάλι λεφτά χρειάζονται για μελέτες και μισθοδοσίες. Λεφτά που δεν διαθέτει το καπιταλιστικό κράτος έτσι όπως λειτουργεί. Τα διαθέτει όμως σε παχυλές επιδοτήσεις για να έχουμε κι άλλους νέους πλούσιους ξενοδόχους στο νησί μας  με όλες τις συνέπειες για το περιβάλλον (στερεά και υγρά απόβλητα, θαλάσσια ρύπανση, καταστροφή των βιότοπων, μείωση των υδάτινων πόρων) αλλά και σε «δωράκια» σε τράπεζες και αεροπορικές εταιρίες με το πρόσχημα πάντα της καταπολέμησης της ανεργίας και της στήριξης της οικονομίας. Δεν  μπαίνει καν στην λογική,  ότι τέτοιου είδους επενδύσεις εκτός από την ανάδειξη της ιστορίας του τόπου, μακροπρόθεσμα ωφελούν τον  πολιτισμό και κατά συνέπεια τον τόπο μας σε όλους τους τομείς όπως και στην οικονομία. Ευθύνη όμως δεν έχει μόνο η πολιτεία αγαπητοί μου φίλοι αλλά και εμείς οι ίδιοι αφού αποδεχόμαστε χωρίς αντίσταση τις πολιτικές τα σχέδια αλλά και τις πρακτικές τους. Και τί μπορούμε να κάνουμε! Μπορούμε σίγουρα να αντιδράσουμε, να αντισταθούμε, να απαιτήσουμε και να διεκδικήσουμε. Μια κοινωνία που δεν απαιτεί και δεν διεκδικεί είναι απλά άξια της μοίρας που καθορίζουν και σχεδιάζουν κάποιοι άλλοι ερήμην της. Δεν θέλουμε λοιπόν άλλα μεγάλα ξενοδοχεία σε μια έτσι κι αλλιώς κορεσμένη τουριστικά περιοχή όπου ζούμε. Απαιτούμε κονδύλια για την συντήρηση και την ανάδειξη όλων των αρχαιολογικών μας θησαυρών αλλά και των πολιτιστικών μας μνημείων όπως νερόμυλοι, ανεμόμυλοι, παλιά ελαιοτριβεία,  φυσικές πηγές, μονοπάτια, ξερολιθιές, αλλά και της άυλης πολιτιστικής μας κληρονομιάς όπως, παραδοσιακές τέχνες, μουσικοχορευτική παράδοση, λαογραφία και ιστορία. Μόνο με τέτοιες πολιτικές με σεβασμό στη ιστορία και το παρελθόν  του τόπου και του λαού μας μπορούμε ίσως να έχουμε την ελπίδα ότι παραδίνουμε στα παιδιά μας μια καλή προίκα για ένα καλύτερο και πιο βέβαιο μέλλον.

Κυριάκος Παππούλης