Τα αποτελέσματα του «πειράματος» που ξεκίνησε τον Γενάρη του 2017 είναι άκρως ενθαρρυντικα
Τον Ιανουάριο του 2017, η Φινλανδία ξεκίνησε να καταβάλλει σε ένα τυχαίο δείγμα 2.000 ανέργων, ηλικίας από 25 έως 58 ετών, 560 ευρώ μηνιαίως.
Δεν υπήρχε καμία υποχρέωση αναζήτησης ή αποδοχής εργασίας κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου των δύο ετών, που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της κεντροδεξιάς κυβέρνησης, η οποία έχει επιβάλει αρκετά μέτρα λιτότητας στη χώρα.
Ακόμα και εάν έπιαναν δουλειά, θα συνέχιζαν να λαμβάνουν το ίδιο ποσό, κάθε μήνα.
Σύμφωνα με την Independent, το «πείραμα» του καθολικού βασικού εισοδήματος (Universal Basic Income – UBI) στήθηκε με την ελπίδα να μειώσει το συνολικό κόστος κοινωνικής ασφάλισης αλλά και το ποσοστό της ανεργίας, ενθαρρύνοντας τους πολίτες να βρουν αμειβόμενη εργασία ή να συμβάλλουν στο κοινωνικό σύνολο ως εθελοντές.
Πρόκειται για ένα πρότζεκτ που έχει τραβήξει την προσοχή των τοπικών και διεθνών μέσων ενημέρωσης και που πρόκειται να αποτελέσει «ορόσημο» για το προοδευτικό κίνημα, εάν τα αποτελέσματα είναι θετικά. Κι όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής, θα είναι πολύ θετικά.
Η Marjukka Turunen, επικεφαλής του νομικού τμήματος της Υπηρεσίας Κοινωνικής Ασφάλισης της Φινλανδίας, Kela, δήλωσε στον Guardian: «Μία συμμετέχουσα δήλωσε ότι πλέον έχει λιγότερο άγχος γιατί δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τις θέσεις που της προτείνει το κέντρο εργασίας, τις οποίες δεν μπορεί να δεχτεί επειδή φροντίζει τους ηλικιωμένους γονείς της. Από τα δεδομένα της δοκιμαστικής περιόδου μπορούμε ήδη να εντοπίσουμε απρόσμενα οφέλη, όπως οι μειωμένες ιατρικές δαπάνες».
Ο Juha Jarvinen, ένας από του Φινλανδούς που συμμετείχαν στην έρευνα, είναι 39 ετών και παντρεμένος με έξι παιδιά. Όπως δήλωσε στο BBC: «Νιώθω επιτέλους ελεύθερος. Σαν να έχω αποδράσει από τη φυλακή, από ένα καθεστώς δουλείας. Αισθάνομαι ότι είμαι ξανά μέλος της κοινωνίας και ότι έχω ανακτήσει την ανθρωπιά μου, κάτι που με κάνει πολύ χαρούμενο».
Ο Juha άνοιξε πρόσφατα μία επιχείρηση που παράγει τύμπανα και του αποφέρει περίπου 1000 ευρώ τον μήνα, πέρα από τα 560 που λαμβάνει μέσω του UBI. Όπως επισημαίνει, χωρίς το UBI, δεν θα είχε σε καμία περίπτωση τη δυνατότητα να ανοίξει τη δική του δουλειά, κάτι που ονειρευόταν να κάνει εδώ και πολλά χρόνια.
Οι επικριτές του φινλανδικού «πειράματος» επισημαίνουν ότι αφορά μόνο σε άτομα που ήταν άνεργα, άρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «καθολικό».
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση της Σκωτίας έχει ήδη αρχίσει να εξετάζει παρόμοιες «δοκιμές», που θα παρουσιαστούν στο κοινό στα τέλη του Μαρτίου 2018.
Η πρωθυπουργός Νίκολα Στέρτζεον έχει ήδη πει παλαιότερα για το UBI: «Μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι η απάντηση, μπορεί να αποδειχθεί ότι δεν είναι κάτι εφικτό. Ωστόσο, καθώς το τοπίο της εργασίας αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να εξετάζουμε με ανοιχτό μυαλό τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να υποστηρίξουμε τα άτομα, ώστε να συμμετέχουν πλήρως στη νέα οικονομία».
