Η μεγάλη εβδομάδα της Ορθοδοξίας και της Ουκρανίας
Ο πόλεμος Ουκρανίας – Ρωσίας εξακολουθεί να μαίνεται μετά τη Ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Οι εξελίξεις, το αποτέλεσμα και οι συνέπειές του εξακολουθούν να είναι απρόβλεπτες όμως όλοι γνωρίζουν πως ήδη έχει επιφέρει θεμελιώδεις γεωπολιτικές και γεωοικονομικές μεταβολές ενώ παράλληλα προκαλεί αναβίωση και επανεκκίνηση του ψυχρού πολέμου μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η Ουκρανία δοκιμάζεται και ματώνει όπως πληγωμένη παραμένει απ’ το 1974 έως σήμερα η Κύπρος και είναι ανεπίτρεπτη η μη αναφορά του Ουκρανού προέδρου Βολοντιμίρ Ζελένσκι στην διαδικτυακή ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων στις 7 Απριλίου 2022, στη μαρτυρική Μεγαλόνησο, ομοιοπαθούσα σήμερα με την δική του κατακτημένη εν μέρει χώρα που προκάλεσε αρνητικές εντυπώσεις.
Εσφαλμένη η επιλογή του αυτή και ο εν γένει σχεδιασμός της επικοινωνίας και των αρχείων εικόνας και ήχου προς τον Ελληνικό λαό που προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και αμφιλεγόμενων σχολίων, αποτυγχάνοντας να αγγίξει τις ευαίσθητες χορδές της Ελληνικής ψυχής. Αυτό όμως δεν πρέπει να εκτρέψει μια σταθερή θέση υπέρ των δικαίων της Ουκρανίας και του Ουκρανικού λαού που ανθίσταται με βαρύ φόρο αίματος και θυσίες απέναντι στην ξενική εισβολή και στην επιβολή διαμελισμού μιας Ευρωπαϊκής χώρας. Η αλληλεγγύη σήμερα προς την Ουκρανία είναι βέβαιον ότι αποτελεί υποχρέωση και συνειδητή επιλογή της Ενωμένης Ευρώπης και του ελεύθερου κόσμου.
Από το Ουκρανικό μέτωπο και από τα αιματοκυλισμένα πεδία των μαχών αναδύεται η ανάγκη δημιουργίας και διατήρησης μιας ισχυρής δομής που θα διασφαλίζει τη συνολική Ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια διότι ο κόσμος μεταβάλλεται και αλλάζει ταχύτατα και ότι έως χθες θεωρούσαμε δεδομένο, σήμερα απλά έχει ανατραπεί. Η ανάγκη αυτή έχει όνομα και είναι η δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού με όσα αυτό συνεπάγεται για την προάσπιση των κοινών Ευρωπαϊκών συμφερόντων και συνόρων από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο ως τον Ατλαντικό Ωκεανό.
Ο Ουκρανικός πόλεμος του 2022 άπτεται ζητημάτων που θα απασχολήσουν τον κόσμο για δεκαετίες. Έχουν επανέλθει στην μνήμη της ανθρωπότητας ξεχασμένοι εφιάλτες όπως η αναβίωση της πυρηνικής απειλής και η επιστροφή των ενόπλων συγκρούσεων στην Ευρώπη. Στο επίκεντρό του όμως βρίσκεται ο άνθρωπος όπως σε κάθε τραγωδία που συνθλίβεται, οδηγείται στο θάνατο, στον ξεριζωμό, στο δρόμο της προσφυγιάς και στον ανείπωτο πόνο. Ο Ελληνισμός έχει βιώσει τον πόνο αυτό και μπορεί να καταλάβει το δράμα ενός λαού.
Δυο ορθόδοξες χώρες συγκρούονται. Η Ελλάδα μπορούσε και έπρεπε να πάρει την πρωτοβουλία ή έστω να επιδιώξει συγκροτημένα και επίμονα να ηγηθεί της προσπάθειας διαμεσολάβησης και ειρήνευσης μεταξύ των εμπολέμων μερών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει ίσως με σύμπραξη και των υπολοίπων ορθοδόξων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κύπρου, Ρουμανίας και Βουλγαρίας. Η κοινή θρησκεία, οι κοινές παραδόσεις και η κοινή γλώσσα, μεταφορικά και κυριολεκτικά, ίσως μπορούσε να φέρει τους αντιμαχόμενους πιο κοντά.
Αντ’ αυτού, τον ρόλο αυτό διεκδίκησε και πέτυχε, έχοντας καθολική αποδοχή από την διεθνή κοινότητα, η μουσουλμανική Τουρκία η οποία διέπραξε το 1974 στην Κύπρο όσα η Ρωσία σήμερα στην Ουκρανία. Ο ρόλος της και η υπαιτιότητά της στην εισβολή και συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου, λογικά θα έπρεπε να της αποστερεί πλήρως το δικαίωμα να ηγείται ουσιαστικά της διαμεσολαβητικής προσπάθειας και να πραγματοποιούνται στο έδαφός της συναντήσεις εκπροσώπων των εμπολέμων.
Στην διεθνή πολιτική όμως δεν κυριαρχεί η λογική ούτε το συναίσθημα αλλά το συμφέρον και η δυναμική των δρώντων κρατών. Ακούμε κατά κόρον τα στερεότυπα περί της επιτήδειας ουδέτερης Τουρκίας η οποία εκμεταλλεύεται συγκρούσεις και αντιπαλότητες τρίτων για να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα και τούτο πιθανότατα έχει ιστορική και ουσιαστική βάση, όμως σήμερα η γειτονική χώρα δεν πολιτεύεται ούτε ενεργεί απλά ως ουδέτερη αλλά ως ηγεμονική δύναμη που προωθεί δυναμικά τους στόχους της και τη διεθνή της προβολή στη γεωπολιτική σκακιέρα, παραδίδοντας μαθήματα σε όσους αδρανούν και περιορίζονται σε ρόλο παρατηρητή. Ζητούμενο παραμένει η μεθοδική και αποτελεσματική Ελληνική και κυρίως Ευρωπαϊκή παρέμβαση που θα ρίξει φως στην οδό της ειρήνης.
Μπαίνοντας στην Μεγάλη Εβδομάδα με την προσμονή της Ανάστασης, στρέφουμε σήμερα τη σκέψη στην Ουκρανία, στις οικογένειες των θυμάτων Ουκρανών και Ρώσων, με την ευχή μας για ειρήνη να αποκτά αληθινό νόημα.
Ιωάννης Στ. Φλεβάρης
Ανεξάρτητος Περιφερειακός Σύμβουλος
Απόφοιτος Νομικής Α.Π.Θ.
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω
ΜSc Διεθνείς Σχέσεις – MSc Αρχαίο Θέατρο
Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αιγαίου