Άγιος Παύλος ο δικός μας ‘Γείτονας’ και Προστάτης
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη ) -Κως 28/6/2024-
Καλοκαιράκι και το καταπράσινο νησί μας είναι πλημμυρισμένο, από ξένους τουρίστες, αλλά και Έλληνες περιηγητές, που απολαμβάνουν τη δροσερή αύρα της Αιγαιοπελαγίτικης θάλασσας και τον λαμπερό Μεσογειακό ήλιο.
Τελειώνει και ο Ιούνιος, στο μέσο του καλοκαιριού και η ζέστη όσο πάει γίνεται αφόρητη. Ντόπιοι και ξένοι, αναζητούν μια γωνιά δροσιάς στις παραλίες. Εκεί στην παραλία της Νέας Αλικαρνασσού, στο παλιό Κούμπουρνο, που απέναντι της δεσπόζει ο περικαλλής Ιερός Ναός της γειτονιάς μας. Κάθε φορά που χτυπάει η γλυκόλαλη καμπάνα του Αγίου Παύλου, νοιώθουμε να μας καλεί ο δικός μας ο ‘Γείτονας’ και Προστάτης, στο δικό του πνευματικό σπίτι. Στην Εκκλησία, της ενορίας μας που με τόσο κόπο έχτισαν οι κάτοικοι της εν λόγω περιοχής.
Ανοίγω το σεντούκι της μνήμης μου και θυμάμαι επιστρέφοντας από το Γ’ Δημοτικό Σχολείο, το θρυλικό Αζίλο, τον αλησμόνητο παπά Κωνσταντή Πίκουλα, παλιό και έμπειρο οικοδόμο. Αν και ιερέας τότε, σήκωνε τα μανίκια και συμμετείχε ενεργά στην οικοδομή, που αφορούσε την νεόδμητη Εκκλησία. Κουβάλαγε στον ώμο του καθημερινά ασβέστη, άμμο, πορσελάνη, χαλίκι και υγρό τσιμέντο, μέσα στον γκαζοντενεκέ και σκαρφάλωνε στις ξύλινες σκαλωσιές.
Μαζί του και ο αξέχαστος μακαριστός παπά Χρήστος Τσουκνιάς, που εκτός από καλός οικοδόμος, θα γίνονταν ο μελλοντικός καλλίφωνος ψάλτης του Αγίου Παύλου και ο μακροβιότερος ιερέας, της ενορίας των Αγίων Πάντων.
Σε κάθε γιορτή, όπως και στη σημερινή, ο περικαλλής Ιερός Ναός του Αγίου Παύλου, γεμίζει κάθε χρόνο ασφυκτικά, με πιστούς στον κατανυκτικό Εσπερινό. Πάντα τιμά αυτή την γιορτινή ημέρα ο εκάστοτε Δεσπότης.
Ο Μητροπολίτης κ. κ. Ναθαναήλ, προεξάρχει στον κατανυκτικό Εσπερινό και στην λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος του Αγίου Παύλου, στους κεντρικούς γύρω δρόμους, μαζί με το πλήθος ευλαβών προσκυνητών. Αλλά και ο αξιοσέβαστος Μητροπολίτης Αγκύρας Ιερεμίας, πρωτοστατεί στην τέλεση της πανηγυρικής Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, μαζί με συλλειτουργούς πολλούς κληρικούς.
Θυμάμαι όταν άρχισε να κτίζεται ο Άγιος Παύλος, το 1960 περίπου, ήμασταν Σχολιαρόπαιδα και ο Κυριακάτικος καθιερωμένος Εκκλησιασμός, γινόταν σε μια παλιά Ιταλική, στρατιωτική τσίγκινη καμπίνα, ΕΤΟΛ. Με τους κόπους, τις θυσίες, την άοκνη φροντίδα και τους ευλαβείς δωρητές, του οικοπέδου και των υλικών ανέγερσης, ο Άγιος Παύλος της γειτονιάς μας, έγινε μια πανέμορφη Εκκλησία, που θα ευλογεί χιλιάδες πιστούς τις Κυριακές. Εδώ γίνονται, εκατοντάδες Ιερά Μυστήρια του γάμου, των Βαπτίσεων και τελετές, καθώς και πολλές αφιερωματικές Θείες Λειτουργίες και ιερά τάματα.
Το 1964 περίπου το ΕΤΟΛ, άδειασε και τα Όσια και Ιερά που περιείχε, μεταφέρθηκαν στην ολοκαίνουργια Εκκλησία του Αγίου Παύλου.
Πολλοί ήταν οι υπηρέτες του Ιερού Βήματος, που διακόνησαν στου Ιερό Ναό, όπως ο αείμνηστος ιδρυτής του ο μακαριστός παπά Κωνσταντής Πίκουλας, ο μακαριστός παπά Γιωργής Σαρής, ο μακαριστός παπά Νικόλας Ανδρέου, ο μακαριστός Αρχιμανδρίτης, ιερομόναχος Ευάγγελος Βραχνάς, ο μακαριστός παπά Γιώργης Μυλωνάς, ο μακαριστός παπά Δημήτρης Γρύλλης και τελευταία ο αξέχαστους μακαριστός ιερέας, παπά Σταύρος Διακοπαναγιώτης.
Όλοι αυτοί, που δεν βρίσκονται πια στη ζωή, έδωσαν την ψυχή τους για να λειτουργεί πάντα σωστά η Εκκλησία, να διατηρείται καθαρή και να γίνεται πόλος έλξης των πιστών Χριστιανών. Αποτελούν δε, εξαιρετικό παράδειγμα για τους νέους ιερείς και σημερινούς εφημέριους όπως τον παπά Περικλή Κιάρη, που συνεχίζει επάξια το έργο των προκατόχων του.
Όπως αναφέρεται στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου και στην βιογραφία του, στην ακτογραμμή της Κω, από την περιοχή της Λάμπης, μέχρι τα Κρητικά, την νέα Αλικαρνασσό και το παλιό Κούμπουρνο, περπάτησε δίδαξε και ευλόγησε το νησί, ο Απόστολος των Εθνών Άγιος Παύλος. Για αυτό και ο περίλαμπρος Ιερός Ναός, είναι αφιερωμένος στην παρουσία του στην Κω, κατά τους πρώτους Χριστιανικούς χρόνους.
Είναι θαύμα και όλοι το παραδέχονται, πως ο Ιερός Ναός, αν και βρίσκεται στην παραλιακή ζώνη, δεν έπαθε καμιά ουσιαστική ζημιά, από τον φοβερό σεισμό 6,9 RH της 21 Ιουλίου του 2017, ούτε στο κτήριο του, αλλά ούτε και στο περιεχόμενο του.
Η γειτονιά του Αγίου Παύλου μετά την δεκαετία του 60 άλλαξε. Η μαζική και ραγδαία εισροή των τουριστών το 70, είχε φέρει ριζικές αλλαγές. Οι παλιές μονοκατοικίες, που μύριζαν οι αυλές τους με γιασεμί και αγιόκλημα και ζωντάνευαν τις νυχτερινές καλοκαιριάτικες αποσπερίδες, κάτω από τον έναστρο ουρανό, χάθηκαν και έγιναν πολυώροφα κτήρια.
Τα μεμονωμένα ενοικιαζόμενα δωμάτια, σε Έλληνες περιηγητές, αντικαταστάθηκαν από μεγαλόπρεπες ξενοδοχειακές μονάδες. Τα σπιτάκια των παλιών Ιταλικών στρατώνων, μεταμορφώθηκαν από εργατικές κατοικίες, σε κομψά διώροφα σπίτια. Ο αξέχαστος Σταμάτης ο Γαλαθρής, σταμάτησε να μοιράζει παγοκολόνες στα σπίτια με τα ξύλινα ψυγεία, αφού ο ηλεκτρισμός ήταν πια ο απόλυτος αφέντης. Ο Παγωτατζής της γειτονιάς, ο Αντωνάκης ο Σαλαχώρης, δεν μοιράζει πια στους δρόμους τα υπέροχα παγωτά ‘Ιμπραήμ’ και το καφενείο του Νίκου του Μαγκαφά έκλεισε, μαζί με το μικρό του το μπακάλικο. Το μουσικό καροτσάκι του κυρ Μπάμπη του Καραμπεσίνη, φορτωμένο με δισκάκια βυνιλίου και τα θρυλικά σαρνταπεντάρια, με τις τελευταίες λαϊκές επιτυχίες, μαζί με τα Αιγαιοπελαγίτικα Δημοτικά τραγούδια της αξέχαστης Άννας Σαρή -Καραμπεσίνη, που όργωνε τους γειτονικούς δρόμους σιώπησε για πάντα.
Το παραλιακό Εργοστάσιο τομάτας, ένα από τα οχτώ στο νησί, που ανήκε στην εφοπλιστική οικογένεια ‘Νομικού,’ σημαντικών ευεργετών του Ιερού Ναού, έκλεισε για πάντα, κλείνοντας έτσι μια ιστορία με τις πιο πλούσιες αναμνήσεις της πλούσιας Αγροτικής Κω.
Σήμερα η γειτονιά του Αγίου Παύλου, έγινε μια πολύβουη, εμπορική, τουριστική και πυκνοκατοικημένη γειτονιά. Ο Ιερός Ναός Αγίου Παύλου, ο δικός μας Γείτονας, αποτελεί πνευματικό στήριγμα, ευλογία, προστασία και ελπίδα, για τους κατοίκους της γειτονιάς, καθώς και για όλο το νησί μας.
Ξανθίππη Αγρέλλη
