Άγιον Όρος: Διανύουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών και ο Μοναχός Νικήτας μας μεταφέρει έστω και νοερά μέσω του Sportime, στο «Περιβόλι» της Παναγίας.
Το Άγιον Όρος δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως είναι ένα σημείο αναφοράς για τους Ορθοδόξους λαούς, είναι η κιβωτός για κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό, το καταφύγιο για να βρει και να βιώσει την αλήθεια της πίστης του. Είναι ένας ατίμητος θησαυρός, ευλογημένος από τη Παναγία.
Κάθε χρόνο, το Πάσχα και η Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για πολλούς προσκυνητές να επισκεφτούν το «Περιβόλι» της Παναγίας και να βιώσουν τα Πάθη του Χριστού μέσα σε ένα κλίμα κατάνυξης και προσευχής.
Φέτος, με τη πανδημία να έχει επηρεάσει τις ζωές μας, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για τον κόσμο. Έστω όμως κι αν δεν γίνεται να βρεθούμε εκεί μέσω της φυσικής μας παρουσίας, μπορούμε να μεταφερθούμε νοερά και για αυτό θα φροντίσει ο Μοναχός Νικήτας ο Αγιορείτης, που μίλησε στο Sportime για την Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου στην Αθωνική πολιτεία.
Ο Μοναχός Νικήτας κατάγεται από το νησί της Κω και έχει πάρει την απόφαση να μονάσει στο Άγιον Όρος κατοικώντας, μαζί με το καλογέρι του, τον Μοναχό Μόδεστο, στη περιοχή των Καρυών και πιο συγκεκριμένα στο Ιερό Κελί της Παναγίας της Πορταΐτισσας που ανήκει στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου.
Η καθημερινότητα του είναι αφιερωμένη στη προσευχή και το διακόνημα του μαγείρου το οποίο διατελεί για 22 χρόνια. Στη μαγειρική είναι μυημένος από μικρό παιδί καθώς με πατέρα ψαρά έμαθε από νωρίς τα ψάρια και τα θαλασσινά που αποτελούν τη βάση της διατροφής στη μοναστηριακή ζωή, που δεν επιτρέπει την κρεατοφαγία.
Αυτή τη μαγειρική διέδωσε και έξω από το Όρος, σε διάφορες χώρες του εξωτερικού αλλά και σε ειδικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα. Εξέδωσε μάλιστα και το βιβλίο «Αγιορείτικες παραδοσιακές συνταγές».
Ο πάτερ δέχτηκε με χαρά να μας μιλήσει για τα όσα συναισθήματα γεννά σε έναν μοναχό η Μεγάλη Εβδομάδα στο Άγιον Όρος, τις διατροφικές συνήθειες κατά τη περίοδο της νηστείας ενώ δεν παρέλειψε να στείλει και το δικό του μήνυμα ενόψει του Πάσχα…
Αναλυτικά τα όσα μας είπε:
Πάτερ, την ευχή σας, αρχικά θα ήθελα να σας ρωτήσω… ποιο είναι το συναίσθημα που βιώνει ένας μοναχός τη περίοδο της Σαρακοστής και ειδικότερα της Μεγάλης Εβδομάδος στο Άγιον Όρος;
«Το ποθούμενο στον μοναχό είναι να βιώνει τη Μεγάλη Σαρακοστή. Όπως έλεγαν οι παλαιοί γέροντες… αξίζει να ζεις μια ζωή εδώ, για να γευθείς τη Μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση. Γιατί ελπίζεις στη προσωπική σου Ανάσταση!»
Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στο Πάσχα που βιώνετε εσείς με το αντίστοιχο που ζούμε εμείς εκτός Όρους;
«Η διαφορά έγκειται στη προετοιμασία αλλά και στις ακολουθίες που πραγματοποιούμε στο Άγιον Όρος, με τις προφητείες της παλαιάς διαθήκης που σου δίνουν να καταλάβεις πως ο Θεάνθρωπος… έγινε ένας απλός άνθρωπος σαν εμάς και σταυρώθηκε, για να μας διδάξει τη ταπείνωση, την αιωνιότητα και την ουσία της ανεκλάλητης χαράς».
Ποια είναι η σωστή προετοιμασία που καλό θα ήταν να ακολουθήσει ένας Χριστιανός Ορθόδοξος μέχρι την ημέρα της Αναστάσεως;
«Ο Χριστός ήρθε, σταυρώθηκε και πόνεσε σαν άνθρωπος για την σωτηρία μας. Έτσι λοιπόν, σημαντικό είναι να προσπαθήσουμε και εμείς με την σειρά μας, να στερηθούμε πράγματα και συνήθειες που θεωρούμε ότι είναι σημαντικά στην καθημερινότητα μας. Πέρα από την αυστηρή νηστεία, πρέπει να κάνουμε έναν μεγάλο αγώνα για να γίνουμε καλύτεροι και να απαλλαγούμε από τα πάθη μας, με σκοπό να ζήσουμε τη μεγάλη χαρά της Αναστάσεως».
Ένα ερώτημα που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό του κόσμου αφορά την καθημερινότητα του Μοναχού στο Άγιον Όρος και κατά πόσο διαφοροποιείται ο βίος ανάλογα με το που ζει κάποιος (Μοναστήρι – Σκήτη – Κελί);
«Η ζωή στην Μονή είναι αρκετά διαφορετική. Στις 02:00 το πρωί γίνεται ο όρθρος που διαρκεί μέχρι τις 06:30 ενώ στις 08:00 πραγματοποιείται η Προηγιασμένη Λειτουργία. Στις 12:00 ακολουθεί η τράπεζα (το φαγητό) και μετά ο κάθε μοναχός πηγαίνει στα εκάστοτε διακόνημα του. Στις 17:00 γίνεται το Απόδειπνο. Τα ίδια ισχύουν και στις κοινοβιακές Σκήτες. Στα Κελιά (και στις ιδιόρρυθμες Σκήτες), ο όρθρος ξεκινάει στις 05:00 το πρωί μέχρι τις 08:00. Μετά η μέρα συνεχίζεται με εργασίες και διακονήματα. Στις 14:00 είναι η τράπεζα ενώ στις 17:00 κάνουμε τη παράκληση και το Απόδειπνο. Στα Κελιά είναι λίγο διαφορετικές οι συνθήκες. Οι μοναχοί τα κάνουν όλα μόνοι χωρίς κάποια οικονομική βοήθεια. Η βοήθεια είναι εργατική».
Γνωρίζουμε ότι είστε πολύ καλός γνώστης της Αγιορείτικης κουζίνας… θα ήθελα να μου πείτε, ποιες είναι οι διατροφικές συνήθειες ενός καλόγερου κατά τη περίοδο της Σαρακοστής;
«Οι διατροφικές μας συνήθειες είναι πολύ απλές. Ελάχιστο λάδι, μόνο μια φορά την ημέρα στο γεύμα μας, εκτός από το Σαββατοκύριακο που καταλύουμε μαλάκια. Κυρίως σουπιές με άγρια χόρτα της εποχής, χταπόδι με μακαρονάκι κοφτό, στιφάδο χταπόδι, γαριδόσουπα και φυσικά ταραμά».
Ποιος ο βαθμός δυσκολίας του να μαγειρεύει κάποιος για μια τράπεζα πολλών ατόμων κατά τη περίοδο μεγάλων εορτών σε ένα μοναστήρι;
«Το να μαγειρεύεις για πολλά άτομα, πέρα από την μεγάλη ευθύνη που έχει χρειάζεται αγάπη και μεράκι τόσο για τον συνάνθρωπο όσο και για την μαγειρική καθώς χωρίς αυτά δεν μπορείς να ανταπεξέλθεις και να πετύχεις τίποτα».
Πάτερ σας ευχαριστούμε για τα όσα ουσιώδη και ωφέλιμα λόγια μας είπατε. Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα ενόψει του Πάσχα στον κόσμο, που διανύει μια δύσκολη περίοδο;
«Ευχόμαστε από το ταπεινό Κελί της Παναγίας της Πορταΐτισσας, η Ανάσταση του Θεανθρώπου να γίνει αφετηρία για ακόμη μια φορά στη ζωή μας και να αξιοποιήσουμε όσο μπορούμε με αγώνα και αγάπη το υπόλοιπο της ζωής μας. Να ελπίζουμε στην αιωνιότητα κοντά στον Χριστό. Δεν ήταν τυχαίο που ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, σε όλη τη ζωή του χαιρετούσε τον κόσμο λέγοντας τη φράση… Χριστός Ανέστη Χαρά μου! Αυτό να έχουμε στη καρδιά μας για να μαλακώσει από την αμαρτία. Καλή Ανάσταση και Έτη πολλά σε όλο τον κόσμο»!
