Με ιδιαίτερη κατάνυξη και με νοσταλγία, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ τέλεσε σήμερα, 31 Αυγούστου 2025 εορτή της Τιμίας Ζώνης της Υπεραγίας Θεοτόκου, τη Θεία Λειτουργία στον ιστορικό Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στις γραφικές Χαϊχούτες, για όλους τους απόδημους που τούτη τη στιγμή βρίσκονται στο νησί μας αλλά και για όσους κι όσες δεν κατάφεραν να έρθουν φέτος για διάφορους λόγους.
Με συλλειτουργούς τον π. Κωνσταντίνο Κιάρη από το Λάνγκαστερ της Πενσυλβάνια των ΗΠΑ (με καταγωγή από το Ασφενδιού) και τον π. Αναστάσιο Τσουκνιά.
Έψαλλαν ο Δημήτρης Τανάγρας και ο Πρόεδρος των αποδήμων Κώων καθηγητής Νίκος Ιτσινές.
Πολλοί απόδημοι Κώοι βρέθηκαν το σημερινό πρωινό στις Χαϊχούτες για να λάβουν ευλογία, την οποία θα πάρουν μαζί τους στο ταξίδι της επιστροφής τους στις βάσεις τους, στον Καναδά, τις Η.Π.Α, την Αυστραλία κ.α
Παρόντες ήταν μεταξύ άλλων ο Δήμαρχος Κω Θ. Νικηταράς, ο Υποδιοικητής της 90 ΑΔΤΕ Δ, Μπίρης, ο Αντιδήμαρχος Στ. Πης, ο Πρόεδρος των αποδήμων Κώων Τορόντο Χ. Τσαγκάρης, ο στρατηγός ε.α. Στ. Σεργεντάνης, η Τοπική σύμβουλος Κω Τσ. Ανδρουλή, ο Πρόεδρος των παλαιών πολεμιστών και απογόνων Μ. Καζαμίας κ.α.
Ο Σεβασμιώτατος στο σύντομο κήρυγμα του εξέφρασε τη συγκίνηση του που και φέτος τελέσθηκε η καθιερωμένη Θεία Λειτουργία για τους αποδήμους. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Χαϊχουτών και στις εργασίες συντήρησης που λαμβάνουν χώρα αυτήν την περίοδο, με σκοπό αυτός ο ιδιαίτερος ιερός χώρος της Κω να παραμείνει ζωντανός!
Νοσταλγικό οδοιπορικό στο σιωπηλό χωριό Χαιχούτες
και τον Άγιο Δημήτριο
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη)
Κάθε χρόνο ο Μητροπολίτης κ. κ. Ναθαναήλ, συγκεντρώνει τους απανταχού ομογενείς μας, στην ιστορική Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Σαν τα αποδημητικά χελιδόνια, επιστρέφουν οι ξενιτεμένοι μας και με ευλάβεια παρακολουθούν, την ετήσια καθιερωμένη, Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.
Μια ευχάριστη ορειβατική αναζήτηση ζήσαμε, ώσπου να βρούμε την κρυφή αετοφωλιά του χωριού Χαιχούτες, που βρίσκεται σκαρφαλωμένο στην δασύφυλλη πλαγιά του βουνού Δίκαιος. Με την ευκαιρία της ετήσιας Θείας Αρχιερατικής Λειτουργίας στον Άγιο Δημήτριο, από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη κ. κ. Ναθαναήλ θα περιπλανηθούμε στους ελικοειδείς, χορταριασμένους χωματόδρομους του σιωπηλού χωριού.
Είναι κάποια μέρη που μένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας, ιδίως όταν χαράχτηκαν βαθιά στις παιδικές μας αναμνήσεις. Οι Σχολικές εκδρομές, οι τακτικοί Εκκλησιασμοί και η βόλτα για να βρούμε μαύρες ελιές χαμάδες, από τους αμέτρητους αιωνόβιους ελαιώνες ή για να μαζέψουμε αγριόχορτα, σαλιγκάρια και άγριες, αγκαθωτές αγκινάρες, από τα γύρω κτήματα.
Το ορεινό ερειπωμένο χωριό Χαιχούτες, κρυμμένο μέσα σε μια μικρή κοιλάδα, σκεπασμένο από δεκάδες, αειθαλή ελαιόδενδρα, μουριές, συκιές, πεύκα και κυπαρίσσια, αναπαύεται νωχελικά, στην ποδιά του βουνού.
Το λαμπερό πρωινό ξεχωρίζει, με μια θεσπέσια ηλιόλουστη μέρα και η μελωδική καμπάνα από το ψηλό καμπαναριό του Αη Δημήτρη, καλεί τους πιστούς, για την Θεία Λειτουργία στη Θεία χάρη του.
Ανηφορίζουμε συντροφιά με τα αμέτρητα φλύαρα τζιτζίκια, κρυμμένα στα γύρω δένδρα, μέχρι το σιωπηλό χωριό. Φθάνοντας περνάμε μέσα από τα μισογκρεμισμένα σπίτια, ακολουθώντας το στενό, χωμάτινο δρομάκι, για να φθάσουμε ως την Εκκλησία του ιστορικού χωριού, τον Άγιο Δημήτριο.
Οι Βυζαντινές ψαλμωδίες των ιεροψαλτών, αντηχούν στους γύρω λόφους, χρωματίζοντας μελωδικά την καλοκαιρινή, ήσυχη γιορτινή φύση.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, το χωριό Χαϊχούτες, το ερήμωσε η μεταπολεμική λαίλαπα της μετανάστευσης, τις δεκαετίες του 1960 -70 και 80.
Πριν το κατοικούσαν δεκάδες οικογένειες, κυρίως αγροτών και κτηνοτρόφων, με πολλές νοικοκυρεμένες μάντρες, ενώ λειτουργούσε δίπλα στην Εκκλησία και το Δημοτικό Σχολείο, ευγενική δωρεά της οικογένειας Αντωνίου Κιοσόγλου. Φιλόξενο το χωριό και πολύ ασφαλές, όπως το θυμούνται οι παλαιοί, ιδίως κατά τα δύσκολα χρόνια της ανελέητης Γερμανικής κατοχής και του τελευταίου πολέμου, αφού εκεί κατέφευγαν, όσοι ήθελαν να σωθούν, από το άγριο κυνήγι των Γερμανικών βομβαρδισμών και να επιζήσουν από την κατοχική πείνα, που επέβαλε η σκληρή, Ναζιστική Γερμανική κυριαρχία.
Εκεί κρύβονταν όσοι έτρεχαν πανικόβλητοι και εξαθλιωμένοι, για να σωθούν στις βαθιές λόχμες και στα απόκρημνα βράχια, από τους θηριώδεις, Γερμανικούς, εχθρικούς βομβαρδισμούς. Στην Εκκλησία του Αη Δημήτρη, βρέθηκε υπερήφανα ανυψωμένη και η πρώτη Ελληνική Σημαία της απελευθέρωσης, μετά από την νίκη ενάντια στον σκληρό, φασιστικό Ιταλό-Γερμανικό άξονα. Η Εκκλησία αυτή, αν και πέρασε μεγάλους σεισμούς άντεξε και είναι κτισμένη από το 1840, πάνω στα αρχαία ερείπια Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής. Αργότερα έγινε το καμπαναριό, που αγναντεύει όλη την μπλε ομορφιά του Αιγαίου. Αν και η Εκκλησία είναι παλαιό κτίσμα, διατηρείται καλά, με τις Αγιογραφίες να σου προκαλούν δέος, καθώς τις ευωδιάζει το θυμίαμα του ιερέα και τις φωτίζει το ταπεινό φως των καντηλιών και των κεριών. Πάντα με περισσή ευλάβεια τα ανάβουν οι πιστοί, προσφέροντας την πίστη και την αφοσίωσή τους, στον Μεγαλομάρτυρα και Μυροβλύτη, Άγιο Δημήτριο.
Πολλοί ιερείς διακόνησαν στο παρελθόν, λειτούργησαν και προσευχήθηκαν με τους πιστούς, εμπρός στο μοναδικής τέχνης παμπάλαιο ξυλόγλυπτο Ιερό Τέμπλο, ως εφημέριοι στον Άγιο Δημήτριο.
Τακτικός επισκέπτης ήταν και ο μακαριστός Μητροπολίτης Ναθαναήλ Α’ ο Δίκαιος . Όλοι θυμούνται τον παπά Μιχάλη, τον παπά Γιάννη, τον παπά Σταμάτη, τον παπά Γιώργη, τον παπά Νικόλα, τον παπά Κώστα και τον παπά Δημήτρη, που λειτουργούσε περιστασιακά, αν και ήταν εφημέριος στον Ιερό Ναό των Ασωμάτων Ασφενδιού. Ούσα μαθήτρια, αξέχαστος μου έμεινε ο πανηγυρικός Εσπερινός στη χάρη του Αη Δημήτρη, με τον μακαριστό αείμνηστο Μητροπολίτη Ναθαναήλ Α’ – Δίκαιο και τον τότε Αρχιμανδρίτη Αμβρόσιο, σημερινό Επίσκοπο, Κάσου και Καρπάθου.
Ένα ολόκληρο ποτάμι από πιστούς, είχαν κατακλύσει τα πέτρινα δρομάκια, για να φτάσουν στην ιστορική Εκκλησία. Οι περισσότεροι έμειναν και για την βραδινή ολονύκτια Αγρυπνία, ακολουθώντας μια ιερή συνήθεια, μέχρι την επομένη, την κυριώνυμον ημέρα, όπου ακολούθησε η πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία.
Όλοι θυμόμαστε ότι στο αξέχαστο πανηγύρι, που γίνονταν κάθε χρόνο στη γιορτή του Αϊ Δημήτρη, οι λεσπέρηδες του Ασφενδιού, γεωργοί και κτηνοτρόφοι, δώριζαν πολλά αμνοερίφια, και κηπευτικά για την τράπεζα. Παράλληλα οι ενορίτισσες γυναίκες, βοηθούσαν στην προετοιμασία της μεγάλης γιορτινής ημέρας. Ντόπιοι παραδοσιακοί μουσικοί και οργανοπαίκτες, έντυναν μουσικά τη γιορτή και ανέβαζαν το κέφι στα ύψη. Αξέχαστος ο ήχος, από το λαούτο του Παντελή Σαλαχώρη, τα μελωδικά βιολιά των αδελφών Γιαλίζη, (τα Γαβριλάκια, Χριστόφορος και Γαβριήλ λαούτο και βιολί αντίστοιχα), το βιολί και το μαγευτικό ακορντεόν του Γιώργη και του Μανώλη Πόγια. Μαζεύονταν κόσμος από όλα τα γύρω χωριά, φορώντας τα καλά τους ρούχα. Οι γυναίκες με τις κλαδωτές φούστες, το χρυσό γιορντάνι και τα χρωματιστά χερέλια -μαντήλες, έβρισκαν την ευκαιρία μαζί με τους συζύγους και τα παιδιά, να γευτούν λίγη διασκέδαση, εκτός από τα πλούσια εδέσματα της υπαίθριας τράπεζας.
Οι άντρες αφήναν για λίγο τον κάματο του χωραφιού και ξεκουράζονταν, απολαμβάνοντας το αχνιστό καφεδάκι τους, ψημένο στη χόβολη ή το κρασάκι τους, στο ντόπιο καφενείο, μαζί με την υπόλοιπη αντροπαρέα.
Οι ιερείς, με τους ακούραστους δασκάλους, του παλιού Σχολείου, όπως τους αείμνηστους, Μικέ Μουζουράκη και Ποσειδώνα Ζαΐρη, επίσης αξέχαστο βυζαντινό Πρωτοψάλτη, κατάφεραν να κρατήσουν ζωντανό ένα χωριό, έστω απομονωμένο και χωμένο μέσα στο πυκνόφυλλο δάσος. Είναι σημαντικό ότι υπήρχε και νυχτερινό Σχολείο, για τους αναλφάβητους ενήλικες. Όσο για την αμοιβή των ιερέων και των δασκάλων, αυτή την εξασφάλιζαν τότε, οι κάτοικοι του χωριού, με δική τους συνεισφορά, από το υστέρημά ή από τα αγροτικά προϊόντα τους.
Στον πρόναο, υπάρχουν οι σχετικές ξεθωριασμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, που μας αφηγούνται, πως ήταν τότε το Σχολείο και η Εκκλησία του Αϊ Δημήτρη.
Κατηφορίζοντας, βλέπω με βαριά καρδιά τα ερειπωμένα σπίτια, στο σιωπηλό χωριό. Έφυγαν όλοι, μετανάστευσαν ως την άλλη άκρη του κόσμου, για καλλίτερο και πιο άνετο τρόπο ζωής.
Ξεχωρίζω τον παλιό καφενέ, έναν από τα τέσσερα ανδρικά καφενεία, κτισμένο από το 1920, να στέκεται εκεί και να αγναντεύει σιωπηλά, τον απέναντι Αιγαιοπελαγίτικο ορίζοντα.
Πόσες ποικίλες ιστορίες να κρύβονται εκεί, πόσες λύπες και χαρές, να κλείνουν εκείνοι οι μισογκρεμισμένοι τοίχοι; Σήμερα τα κλωνάρια από την κάπαρη και την λυγαριά, ξεπροβάλουν μέσα από τα ερείπια.
Έτοιμα να διηγηθούν, χίλιες δυο παράξενες οικογενειακές ιστορίες. Ξεχωριστές ιστορίες ανθρώπων, που δεν υπάρχουν πια, είτε γιατί ξενιτεύτηκαν και έφυγαν από το χωριό τους, κυνηγημένοι από την ανέχεια, είτε γιατί έφυγαν για πάντα από τη ζωή. Πολλοί από τους ξενιτεμένους μας δεν επέστρεψαν ποτέ, ενώ άλλοι επέστρεψαν για να Εκκλησιαστούν, στην ιστορική Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, όπως στην καθιερωμένη Θεία Λειτουργία, που γίνεται για τους ξενιτεμένους μας.
Λες και ένα άκαρδο χέρι, αυτό της σκληρής ξενιτιάς, μεταπολεμικά άρπαξε όλους τους περίπου οκτακόσιους και πλέον, μόνιμους κατοίκους του χωριού και τους έστειλε πολύ μακριά από τον τόπο τους, για να ζουν με τον καημό και την νοσταλγία του. Υπάρχει μια δοξασία, ότι άγνωστη, μολυσματική και μεταδοτική ασθένεια στον πόλεμο, έκανε όλους τους κατοίκους να αδειάσουν το χωριό. Που κρύβεται η αλήθεια, κανείς δεν ξέρει.
Το δροσερό νεράκι από την παρακείμενη φυσική πηγή, σταμάτησε να τρέχει περίσσιο, τη στιγμή του τελευταίου μεγάλου και φοβερού σεισμού, του Ιουλίου 2017. Ωστόσο με αποζημίωσε η ατέλειωτη συναρπαστική θέα του νησιού μας, που απλώνονταν προκλητικά απέναντι μου.
Όσοι προλάβανε να ζήσουν έστω και για λίγο, στο υπέροχο ορεινό χωριό Ασφενδιού, θα θυμούνται και την ενορία στις Χαϊχούτες. Ήταν όλη ζωντάνια, με τα φιλόξενα σπίτια πάντα ανοιχτά και τις ανθισμένες μικρές αυλές, γεμάτες από βασιλικό και δυόσμο, πλημυρισμένες από τις χαρούμενες παιδικές φωνές. Δυστυχώς εδώ και πολλά χρόνια επειδή το χωριό ερήμωσε, όλα σχεδόν τα σπίτια από την έλλειψη συντήρησης και την μακρόχρονη κλεισούρα κατέρρευσαν.
Μερικές αγριοτριανταφυλλιές, σκόρπιες στις ερημωμένες αυλές, πεισματικά επιβιώνουν και χαρίζουν το μεθυστικό άρωμα τους.
Παρόλα αυτά η πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως, να ανακαινίσει πλήρως το παλιό Πρεσβυτέριο, που είναι δίπλα στις αίθουσες του παλιού Σχολείου, αναζωπυρώνει τις ελπίδες για το ξαναζωντάνεμα του έρημου χωριού. Επίσης το παραδοσιακό καφενεδάκι, μαζί με τον Μουσειακό χώρο, της οικογένειας Ηλία Καματερού, δίνουν ξεχωριστή πινελιά ζωντάνιας, στο ρημαγμένο χωριό. Για αυτό σε πείσμα όλων, οι ατέλειωτες συκιές, θα προσφέρουν ολόγλυκα σύκα στους επισκέπτες και οι ασημόχρωμες ελιές, θα είναι πάντα φορτωμένες με πλούσιο ελαιόκαρπο. Ίσως κάποια μέρα οι ξενιτεμένοι και τα παιδιά τους να ξαναγυρίσουν, φορτωμένοι νοσταλγία, για το ορεινό χωριό τους. Κάποτε ίσως οι μισογκρεμισμένοι φούρνοι να ανάψουν ξανά, για να ψήσουν ζεστό σπιτικό ψωμί, για να μαγειρέψουν νόστιμα, γεμιστά ντολμαδάκια από τα αμπελόφυλλα της κληματαριάς ή ψητό κατσικάκι, στην πήλινη γάστρα και να χορτάσουν όσους νοσταλγούν την ανέμελη και αθώα ζωή, του εγκαταλειμμένου τους τόπου, τις Χαιχούτες, στο ορεινό χωριό του Ασφενδιού. Ίσως και πάλι οι νοικοκυρές να τρατάρουν τον επισκέπτη, με φιλόξενη διάθεση και να τον κεράσουν γλυκιά μαγειριά, ή παραδοσιακό Κώτικο, γλυκό κουταλιού ντοματάκι, με το ρουμπινί σιρόπι του, εγκλωβισμένο στο γυάλινο βάζο.
Μπορεί και πάλι οι παρατημένοι ελαιώνες να πλημμυρίσουν με εργάτες και εργατίνες, για να μαζέψουν τις ελιές, για το λιοτρίβι ή τις ελιές χαμάδες και τις πράσινες τσακιστές, για τη νηστίσιμη σαλάτα.
Όλα αυτά θα μας θυμίζουν τον παλιό καλό καιρό, τότε που οι Χαϊχούτες, αποτελούσαν την πέμπτη και πιο πυκνοκατοικημένη ενορία του ορεινού, ιστορικού χωριού Ασφενδιού, πριν ερημώσει. Ενός χωριού που πριν την μεταπολεμική μετανάστευση, κατέγραφε αρκετές εκατοντάδες μόνιμους κατοίκους και είχε πέντε ενοριακές Εκκλησίες. Ωστόσο η ετήσια Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και η γιορτή του Αγίου Δημητρίου, στο εγκαταλειμμένο χωριό Χαιχούτες, δεν θα σταματήσει να συγκεντρώνει τους ευλαβείς προσκυνητές, από όλα τα σημεία του νησιού μας και από όλα τα μέρη της γης, του ξενιτεμένους μας.
Ξανθίππη Αγρέλλη
Κυριακή ΙΒ Ματθαίου ο Χριστός και ο πλούσιος νέος
Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή βλέπουμε έναν πλούσιο νεαρό να πλησιάζει τον Χριστό, όχι για να Τον πειράξει ή να Τον παγιδεύσει όπως οι Φαρισαίοι, οι Σαδδουκαίοι ή και ο πειράζων νεανίσκος άλλης διήγησης. Είναι ταπεινός και αγαθός. Είναι γεμάτος με ουράνιους πόθους και μεταφυσικές ανησυχίες. Το μόνο που θέλει είναι να μάθει πώς μπορεί να κληρονομήσει την αιώνια ζωή.
Σε απλή γλώσσα το ευαγγελικό ανάγνωσμα λέει: «Και να, τον πλησιάζει κάποιος και του λέει· Διδάσκαλε αγαθέ, τι καλό να κάνω για να έχω ζωή αιώνια; Κι εκείνος του είπε· Γιατί με λες αγαθό, κανείς δεν είναι αγαθός παρά μόνο ο Θεός. Κι αν θέλεις να μπεις στη ζωή, τήρησε τις εντολές. Του λέει: Ποιές; Κι ο Ιησούς του είπε το δεν θα φονεύσεις, δεν θα μοιχεύσεις, δεν θα κλέψεις, δεν θα ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα και τη μητέρα και θα αγαπήσεις τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου. Του λέει ο νεαρός· Όλα αυτά τα τήρησα από τα μικρά μου χρόνια. Τί υστερώ ακόμη; Λέει ο Ιησούς· Αν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα στους φτωχούς και θα ‘χεις θησαυρό στον ουρανό, και έλα ακολούθα με. Κι όταν άκουσε ο νεαρός το λόγο έφυγε γεμάτος θλίψη διότι είχε κτήματα πολλά. Ο δε Ιησούς είπε στους μαθητές του· Σας βεβαιώνω, ότι δύσκολα θα μπει στη βασιλεία των ουρανών πλούσιος. Και πάλι σας το λέω, είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα από βελονότρυπα, παρά να μπει στη βασιλεία του Θεού πλούσιος. Κι όταν άκουσαν οι μαθητές του έμειναν κατάπληκτοι κι έλεγαν· Μα τότε ποιος μπορεί να σωθεί; Και ρίχνοντάς τους μια ματιά ο Ιησούς του είπε· Στους ανθρώπους αυτό είναι αδύνατο, στο Θεό όμως είναι όλα δυνατά».
Ο νεαρός της σημερινής ευαγγελικής περικοπής ομιλεί στο Θεό και θέλει τη γνώμη του Θεού. Δεν είναι απλά ένας βιολογικός οργανισμός, δεν είναι μόνο τα 75 κιλά σάρκας, δεν βλέπει τη ζωή του μόνο επί της γης. Θέλει και λίγο ουρανό. Ή νομίζει μόνο ουρανό. Επιθυμεί να γίνει «ζῷον θεούμενον» κατά τον άγιο Νείλο Καβάσιλα. Άραγε πόσοι από μας εντρυφούμε στα προστάγματα του Θεού και ομιλούμε μαζί Του; Πόσοι από εμάς ευχόμαστε «εὐλογητός εἶ Κύριε, δίδαξόν με τα δικαιώματά σου» δηλ. δίδαξέ μας Κύριε το θέλημά Σου; Και πόσοι από εμάς μετά από δυο χιλιάδες χρόνια χριστιανικού φωτός δεν αναζητούμε αυτό τον πόθο για αιώνια ζωή στη φιλοσοφία του Βούδα, στη γνώση των Βραχμάνων, στις φυσικές ασκήσεις των Ινδών, στις πανθεϊστικές δοξασίες των μυθικών θρησκειών, στη λευκή και μαύρη μαγεία στις αθλιότητες της απάτης του Πνευματισμού; Ενώ έχουμε την αλήθεια που είναι ο Χριστός, ο μόνος αληθινός Θεός που γαληνεύει και λυτρώνει τον άνθρωπο δυστυχώς δεν ζούμε μακριά από τα παραμύθια και τις μυστικιστικές νοσηρότητες.
Ο νεαρός εφάρμοζε τις εντολές του νόμου. Ήταν συνεπής στις θρησκευτικές του υποχρεώσεις. «Όλα αυτά τα φύλαξα από τα μικρά μου χρόνια» λέει χαρακτηριστικά όταν του είπε ο Χριστός «εάν θέλεις να μπεις στην αιώνια ζωή να τηρήσεις τις εντολές». Κανένας άνθρωπος όμως δεν τηρεί απόλυτα τις εντολές του Θεού. Τηρούμε – αν τηρούμε – τον δεκάλογο της Παλαιάς Διαθήκης αλλά την επί του Όρους ομιλία και τις πολλές αποστολικές παραινέσεις ούτε που τις σκεπτόμαστε. Ας θεωρήσουμε ότι κάποιος εφαρμόζει όλα αυτά. Σώζεται; Όχι, φυσικά, διότι οι εντολές είναι οδοδείκτες και όχι αυτοσκοπός. Είναι τα σήματα για να φτάσουμε στον προορισμό μας. Όταν κάποιος τελειώσει μια διαδρομή δεν χαίρεται και δεν τον επαινούν επειδή εφάρμοσε ακριβώς τα σήματα της τροχαίας, αλλά χαίρεται διότι έφτασε στον προορισμό του. Εάν ήταν υπόθεση θρησκευτικών υποχρεώσεων και σωζόμασταν εφαρμόζοντας εντολές δεν ήταν απαραίτητη η θυσία του Κυρίου. Ειδάλλως θα ακυρώναμε το λυτρωτικό Του έργο και θα βλασφημούσαμε τρόπον τινά διότι το σχέδιο της Θείας Οικονομίας θα ήταν περιττό. Θα μας έριχνε από τον ουρανό την Καινή Διαθήκη ως ένα μανιφέστο ηθικής ζωής και εφαρμόζοντάς το θα σωζόμασταν.
Ποιο είναι το λάθος του νεανίσκου; Δεν ανεβαίνει ολοκληρωτικά στο σταυρό και δεν απαρνείται τον εαυτό του εντελώς, όπως ζητάει ο Χριστός από αυτούς που θέλουν να Τον ακολουθήσουν. Ισχυρίζεται ότι τηρεί τις εντολές αλλά δεν εφαρμόζει την εντολή «ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Παρατηρεί ο Μ. Βασίλειος «Αυτός που αγαπά τον πλησίον του δεν έχει τίποτα περισσότερο από τον πλησίον» και «ο πλούτος δυστυχώς δεν είναι για τις ανάγκες μας αλλά πολλές φορές για περιττά και εκκεντρικές συνήθειες». Γι’ αυτό η φιλαργυρία είναι το μεγαλύτερο κακό στην πνευματική μας πρόοδο. Είναι κλασική έκφραση εγωκεντρισμού και φιλαυτίας. Ο απ. Παύλος στην προς Κολασσαείς επιστολή την χαρακτηρίζει ειδωλολατρία.
Το ίδιο λάθος κάνουν και οι μαθητές του Χριστού. Δεν απαρνούνται εντελώς το εγώ τους. Ενώ του λένε: «Ορίστε, εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε» όταν ο Χριστός εξηγεί και προφητεύει το πάθος Του, εναντιώνεται ο Πέτρος, εγωιστικά δεν θέλει να πονέσει με την απόφαση του Χριστού να θυσιαστεί και εισπράττει την επιτίμηση Του: «φύγε πίσω μου Σατανά· Διότι δεν φρονείς τα του Θεού αλλά τα των ανθρώπων». Και οι Ιάκωβος και Ιωάννης μαζί με τη μητέρα τους ενώ προλέγει ο Χριστός τρίτη φορά για το πάθος, το μαρτύριο και την Ανάστασή Του, αυτοί παρακαλούν να τους βάλει στα δεξιά και στα αριστερά του βασιλικού θρόνου, που υποτίθεται ότι θα καταλάμβανε κατά την αντίληψή τους. Προσδοκούν επίγεια δόξα και τακτοποίηση. Δηλ. αυτό που θέλω εγώ και όχι αυτό που λες Εσύ, Κύριε!
Το ίδιο λάθος κάνουμε και οι ανά τους αιώνες χριστιανοί. Εφαρμόζουμε τις εντολές Του και είμαστε κοντά Του για να μας λύνει τα προβλήματα. Τον θέλουμε υπάκουο στα προστάγματά μας. Θυμώνουμε δε μαζί Του αν δεν πραγματοποιήσει αυτό που του ζητάμε και πολλές φορές Τον εγκαταλείπουμε λέγοντας «Δεν υπάρχεις αφού δεν με βοηθάς!».
Ας μάθουμε, αδελφοί, από τη σημερινή διδασκαλία της Εκκλησίας μας ότι μόνο ανεβαίνοντας στο σταυρό της κένωσης και της αγάπης στον πλησίον θα αποκτήσουμε αιώνια ζωή. Τότε έχει νόημα και η εφαρμογή των εντολών. Ας αναφωνούμε καθημερινά «Μνήσθητί μου Κύριε ἐν τῇ βασιλείᾳ Σου». Ας ακούσουμε τη σωτήρια φωνή του Κυρίου «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».
