H Εορτή της Οσίας Μελούς στο «σταυροδρόμι προσκυνημάτων» (Άγιος Μηνάς, Χαϊχούτες, Μονάγρι), στη Βορίνα της Κω.
Το πρώτο Σάββατο του Ιουλίου η εκκλησίας μας έχει καθιερώσει να τιμά τη μνήμη της Οσίας Μελούς στο ασκητήριο της σε μια πανέμορφη τοποθεσία στην Βορίνα (ή Βουρρίνα) της Κω.
Με θρησκευτική ευλάβεια εψάλη ο Όρθρος και τελέστηκε η Θεία λειτουργία της εορτής.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ -όπως κάθε χρόνο- τέλεσε ο ίδιος το μυστήριο τις Θείας Ευχαριστίας..
Έψαλε ο Καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής -Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού ναού και Πρόεδρος των Ιεροψαλτών Κω Γιώργος Σακέλλης, ενώ τον συνόδευαν ο Γεν. Αρχιερατικός Πρωτοπρεσβύτερος π. Ιωάννης μαζί με άλλους παριστάμενους πατέρες και μέλη του Συλλόγου Ιεροψαλτών Κω.
Παρόντες ήταν μεταξύ άλλων: Εκπρόσωπος της 80 ΑΔΤΕ, ο Αντιπεριφερειάρχης Χαράλαμπος Ναβροζίδης, ο Διοικητής του 5ου ΣΑ Κω Απόστολος Δουλάμης, ο Άρχων του Πατριαρχείου και πρ. Δήμαρχος Θεοδόσης Βαρκάς, ο πρ. Πρόεδρος Ασφενδιού Μιχάλης Γιωργαλλής, αρκετοί απόδημοι Κώοι και πολλοί προσκυνητές.
Λίγο πριν το τέλος της Θείας λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος τέλεσε την Αρτοκλασία στον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής, συμπαραστατούμενος από τον Γενικό Αρχιερατικό και τους πατέρες που παρευρέθηκαν,
καθώς και την Οσ. Καθηγουμένη γερ. Ευπραξία της Ιεράς Μονής Αγίου Νεκταρίου Κω.με τη συνοδεία της, που όπως τόνισε συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος αποτελούν συνεχιστές του πνευματικού έργου της Οσίας Μελούς στην Ιερά μας Μητρόπολη.
Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του μίλησε για τον ασκητικό βίο της Οσίας Μελούς που έζησε στη σχισμή του βράχου πίσω από το σημερινό ναό και που κάπου εκεί κοντά βρίσκονται και τα ιερά λείψανά της.που κάποια στιγμή ίσως τα αποκαλύψει η ίδια.
Ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στην ανάδειξή της, τους Μαύρους λύκους που ακούραστα συνεχίζουν τον εξωραϊσμό της περιοχής εδώ και πολλά χρόνια, τον άρχοντα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Θεοδόση Βαρκά για τις ενέργειες που κάνει ώστε να ηλεκτροδοτηθεί η Ιερά Μονή, τον κ. Μανώλη Κουτελλά από την Αυστραλία (δεν κατάφερε να έρθει μέχρι στιγμής στο νησί) που μετέγραψε στην Ιερά Μητρόπολη το κτήμα που βρίσκεται το ιερό κάθισμα, όπου τώρα ολοκληρώνονται και τα κελιά από τους μαύρους λύκους, την οικογένεια Πέτσαλη που φρόντιζε και φροντίζει το ναό και όλους τους παριστάμενους.
Με την ευχή και την προτροπή προς τις τοπικές αρχές να γίνει κάποια στιγμή και ο δρόμος.
Το ετήσιο προσκύνημα στην Αγία Μελώ
Γραφεί η Ξανθίππη Αγρέλλη (Κως – 5/7/2025-)
Εκεί που συνομιλεί ο καταγάλανος ουρανός, με το καταπράσινο δάσος. Εκεί που την μελωδία της φύσης, την δίνουν τα ωδικά πτηνά και τα αμέτρητα, καλοκαιρινά τζιτζίκια. Εκεί όπου οι πλαγιές ντύνονται με ευωδιαστά άνθη, βότανα και φυτά. Σε ένα ερημικό μέρος, που η σιωπή κάνει παρέα με την γαλήνη, βρίσκεται το κάτασπρο Εκκλησάκι της Οσίας Μελώ. Κρυμμένο πίσω από την πλαγιά του λόφου, κτισμένο από ευλαβείς βοσκούς, σαν κατάλευκο περιστεράκι, αναδύει όπως το μυρωμένο θυμίαμα, όλη την κατάνυξη και την Αγιότητα μας καινοφανούς Αγίας, της αναχωρήτριας και ερημίτισσας Οσίας Μελώ. Κάθε χρόνο ο Μητροπολίτης κ. κ. Ναθαναήλ, μαζί με τους κληρικούς και αρκετούς ευλαβείς προσκυνητές, ανηφορίζουν ως τη πιο απόμερη ορεινή ράχη, για να τιμήσουν τη μνήμη της Αγίας. Εφέτος οργανώθηκε και πάλι με μεγάλη επιτυχία η προσκυνηματική εκδρομή, στο πρώτο Σάββατο του Ιούλη σε αυτό το ευλογημένο μέρος.
Μετά την Θεία Λειτουργία, και την Ακολουθία της Αρτοκλασίας, μοιράσθηκε το Αντίδωρο, μαζί με ευλογημένες Εικονίτσες της οσίας Μελώ. Ακολούθως οι τυχεροί προσκυνητές είχαν την ευκαιρία, να απολαύσουν ένα φιλόξενο, δροσερό πρωινό. Στην σύντομη ομιλία του ο Σεβασμιότατος, αναφέρθηκε στην μοναχική, ερημική ζωή της Όσιας Μελώς, την αφιερωμένη στον Κύριο. Επίσης ευχαρίστησε τον Ιερό κλήρο, το πλήθος των προσκυνητών, αλλά και όσων συνδράμουν στην διατήρηση του άλλοτε Μοναστηριακού Ιερού χώρου. Επίσης ευχαρίστησε τους δωρητές του γύρω κτήματος, της οικογένειας Μιχάλη Κουτελά και οικογένεια Πέτσαλη, καθώς και την ομάδα εθελοντών, ‘Μαύρους Λύκους,’ για το πετρόκτηστο προσκυνητάρι που έφτιαξαν, αλλά και για την συντήρηση των γύρω δένδρων και φυτών.
Το ατέλειωτο ειδυλλιακό τοπίο, με την ευωδιά από το θυμάρι την αλισφακιά και την ρίγανη, προκλητικά ξεδιπλώνονταν μπροστά μας. Πιο πέρα οι απέραντοι καλλιεργημένοι κάμποι, με τα αμπέλια μαζί τα καλοκαιρινά κηπευτικά, συναντούν τα πυκνοφυτεμένα περιβόλια, με τα ποικίλα καρποφόρα δένδρα. Λιβάδια και σταρο-χώραφα, καταλήγουν ως την ανήσυχη θάλασσα, που σφιχταγκαλιάζει τις ακτογραμμές του νησιού της όμορφης Κω. Ο βραχνός θόρυβος των οχημάτων ανακατεμένος με αυτόν από τα φλύαρα τζιτζίκια, μας συντρόφεψαν ως το κέντρο της πόλης μας. Με την ματιά μας πλημμυρισμένη με όμορφες εικόνες, τις αισθήσεις μας να τις συνοδεύει η αξεπέραστη μυρωδιά της θυμαρο-ρίγανης και την καρδιά μας γεμάτη αγαλλίαση, ευχηθήκαμε να ξαναβρεθούμε όλοι και τον επόμενο χρόνο. Ξανθίππη Αγρέλλη
Βιογραφία Οσίας Μελούς
Στην Κω, στην περιοχή νοτιοδυτικά του Ασκληπιείου και περίπου 150 μέτρα δυτικά από τη θέση Κοκκινόνερο (ιαματικές πηγές) βρίσκεται το παλαιότατο εκκλησάκι («μοναστηράκι») της Οσίας Μελούς. Η οσία είναι η μοναδική αγιασμένη γυναικεία μορφή που φαίνεται ότι ήταν ντόπια, αν και ακόμη δεν γνωρίζουμε την καταγωγή της.
Είναι πολύ σημαντικό ότι παρά την έλλειψη ιστορικών στοιχείων η μνήμη της Οσίας διατηρήθηκε στη συνείδηση του λαού και η λατρεία της φθάνει σε εμάς αδιάκοπη από τα βάθη των αιώνων.
Παρά ταύτα η αβέβαιη ετυμολογική προέλευση του ονόματός της οδήγησε σε αμφισβήτηση της ιστορικότητας της Οσίας, η οποία, τελικά, επιβεβαιώνεται από τη δημοσίευση κατά το έτος 1972/3 μ.Χ. ενός χειρογράφου του τέλους του 15ου αιώνα μ.Χ. (Παρισινός Κώδικας με αριθμό 1362) με στιχηρά γραμμένα προς τιμήν της.
Ο Ιάκωβος Ζαρράφτης παραθέτει τη μαρτυρία ότι κατά το έτος 1018 μ.Χ. κάποιος ασκητής έκτισε μοναστήρι πλησίον του Ι. Ναού της Οσίας Μελούς και ζούσε εκεί θεραπεύοντας τους πιστούς που έφθαναν κοντά του υποδεικνύοντάς τους τα ιαματικά ύδατα. Μάλιστα, μέχρι τις μέρες μας σώζονται τα ερείπια του κελλιού του ασκητή περίπου 50 μέτρα υψηλότερα από το ναΐσκο (προς νότον).
Ξένοι αρχαιολόγοι που επισκέφθηκαν το εκκλησάκι, κατά το έτος 1933 μ.Χ., εξέφρασαν τη γνώμη ότι προέρχεται από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους.
Τα λίγα στοιχεία που κατέχουμε από το βίο της Οσίας προέρχονται από τους ύμνους του μητροπολίτη Μητροφάνη. Σύμφωνα με μελέτη του καθηγητή Ζαχαρία Τσιρπανλή ο συγγραφέας τους κατείχε τον αρχιερατικό θρόνο της μητροπόλεως Ρόδου, κατά την περίοδο της Ιπποτοκρατίας στη Δωδεκάνησο, και είχε υπό την ποιμαντική του ευθύνη και την Κω, καθώς οι ιππότες δεν επέτρεπαν τη χειροτονία αρχιερέων στα άλλα νησιά. Η πρόσφατη μεταπτυχιακή εργασία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ, στην οποία δημοσιεύεται και η επιγραφή του Ναού επιβεβαιώνει αυτά τα συμπεράσματα, καθώς δίνει τη χρονολογία «1483 μηνί Ἰουλίῳ».
Από τα στιχηρά του Μητροπολίτου Μητροφάνη διαπιστώνουμε ότι πριν από την αναχώρησή της από τον κόσμο για να επιδοθεί στη ζωή της ασκήσεως, η Οσία μοίρασε τα υπάρχοντά της σε όσους είχαν ανάγκη. Αμέσως μετά αποτραβήχθηκε σε ορεινό τόπο, όπου, στερούμενη ακόμη και τα αναγκαία, αφιερώθηκε στην άσκηση. Μέσα σε συνθήκες ψύχους, λόγω του υψομέτρου, κατόρθωσε να λιώσει το σώμα και τα πάθη της. Για την επιλογή της να απομονωθεί στο δύσβατο τόπο της Βουρρίνας ο Μητροπολίτης Μητροφάνης παρομοιάζει την Οσία με ερημικό πελεκάνο, ο οποίος απομακρύνεται από την επαφή με τους πολλούς για να επικοινωνήσει με το Θεό.
Ενδιαφέρον έχει η παρατήρησή του ότι αφού, από τη μεγάλη της ταπείνωση, εκοιμήθη ανάμεσα στους βράχους, ο τόπος έγινε προσκύνημα του λαού με συνέπεια να οικοδομηθεί ναός («τέμενος») της Οσίας. Αυτό το σχόλιο ταιριάζει με τη μορφολογία του εδάφους στην περιοχή που έχει ανεγερθεί το εκκλησάκι. Στη νότια πλευρά βρίσκεται βράχος, πάνω στον οποίο είναι στερεωμένος ο νότιος τοίχος του ναού. Ο βράχος αυτός θα μπορούσε να ταυτίζεται με την κατοικία της, αλλά και το σημείο στο οποίο εκοιμήθη και ετάφη. Στο εκκλησάκι σώζονται ίχνη τοιχογραφιών.
Η Οσία εμφανίζεται συχνά σε Κώους, κοντά στο ναό της, ανάμεσα σε τριαντάφυλλα δηλώνοντας την ευαισθησία και την αγνότητά της. Η παρουσία της Οσίας Μελούς αποτελεί μία ξεχωριστή ευλογία για το νησί και ήδη το όνομά της άρχισε να δίνεται σε παιδάκια και η λατρεία της γίνεται όλο και πιο γνωστή.
Η Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου όρισε η μνήμη της Οσίας να εορτάζεται κάθε χρόνο το πρώτο Σάββατο του Ιουλίου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τὴν φιλέρημον κόρην, ὕμνοις τιμήσωμεν, Μελὼ τὴν Ὁσίαν, Κώου τὸ καύχημα, πόνοις διαλάμψασαν, καὶ χάριν λαβοῦσα ἄνωθεν∙ τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ φαιδρύνασαν, τοῖς δὲ πιστοῖς, τοῖς προσιοῦσιν αὐτῇ, προχέουσαν εὐωδίας ἰάσεων∙ αἰτουμένην δὲ πᾶσιν εἰρήνην, καὶ τὸ μέγα ἔλεος.
(Ποίημα τοῦ Μητροπολίτου Κώου καὶ Νισύρου κ. Ναθαναήλ)
ΒΙΝΤΕΟ: KosTv
