ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ Με λαμπρότητα & νοσταλγία η αφιερωμένη στους Απόδημους Κώους Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Άγιο Δημήτριο στις Χαϊχούτες

ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΣΤΙΣ ΧΑΙΧΟΥΤΕΣ ΚΑΙ ΦΕΤΟΣ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΟΥΣ ΑΠΟΔΗΜΟΥΣ ΚΩΟΥΣ

(Φωτο-ρεπορτάζ Ξανθίππη Αγρέλλη – Πρόσθετες ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ Χαρίκλεια Χριστοφή

)

Κυριακή στον Άγιο Δημήτριο στο χωριό Χαϊχούτες

Για άλλη μια χρονιά και εφέτος την Κυριακή, βρεθήκαμε στο σιωπηλό χωριό Χαϊχούτες, για να παρακολουθήσουμε την καθιερωμένη ετήσια, Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, που τέλεσε ο Μητροπολίτης κ.κ. Ναθαναήλ, με συλλειτουργούς τους Αρχιμανδρίτες π. Ιερόθεο, π. Κύριλλο και π. Γεράσιμο από Αθήνα και Πελοπόνησσο, καθώς και τον π. Κωνσταντίνο Καματερό, υπέρ υγείας των Κώων της διασποράς.

Παρόντων των πολιτικών και ένστολων αρχών (του Γενικού Γραμματέα Απόδημου Ελληνισμού καθηγητή Γιάννη Χρυσουλάκη, του πρ. Βουλευτή Η. Καματερού, του νέου Προέδρου Ασφενδιού Μ. Γιωργαλλή, του Αντιπροέδρου του ΔΙΙΚ Ν. Μανούση, του Αστυνομικού Δντή Ε. Πιπέρη και τον Συνταγματάρχη εκπρόσωπο της 80 ΑΔΤΕ κ.α.), πλήθος ευλαβών προσκυνητών παρακολουθήσαν την Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία με τους μελωδικούς Ιεροψάλτες τον κ. Νίκο και τον κ. Γιάννη.

Το κήρυγμα της ημέρας έγινε από τον Θεολόγο κ. Δημήτριο Γκαλημάνα.

Το ορεινό ερειπωμένο χωριό Χαϊχούτες, κρυμμένο μέσα σε μια μικρή κοιλάδα, σκεπασμένο από δεκάδες, αειθαλή ελαιόδενδρα, μουριές, συκιές, πεύκα και κυπαρίσσια, βρίσκεται στην ποδιά του βουνού Δίκαιος.

Το Κυριακάτικο πρωινό έφερνε μια θεσπέσια, ηλιόλουστη Αυγουστιάτικη μέρα και η μελωδική καμπάνα από το ψηλό καμπαναριό του Αη Δημήτρη, καλούσε τους πιστούς, για την Κυριακάτικη Θεία Λειτουργία.

Ανηφορήσαμε με τα αυτοκίνητα μας, ως το χώρο στάθμευσης και από εκεί συνεχίσαμε το στενό χωμάτινο δρομάκι, για να φθάσουμε στην Εκκλησία του ιστορικού χωριού, στον Άγιο Δημήτριο. Οι ψαλμωδίες των ιεροψαλτών, που αντηχούσαν στους γύρω λόφους μας θύμισαν, πως είχε ήδη ξεκινήσει η Θεία Λειτουργία στον ιστορικό και παμπάλαιο Ιερό Ναό του Αη Δημήτρη, κτισμένο από το 1840.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, το χωριό Χαϊχούτες, το ερήμωσε η λαίλαπα της μετανάστευσης την δεκαετία του 1960 και 1970. Πριν το κατοικούσαν δεκάδες οικογένειες, κυρίως αγροτών και κτηνοτρόφων, ενώ λειτουργούσε δίπλα στην Εκκλησία και το δικό του Δημοτικό Σχολείο. Φιλόξενο το χωριό και πολύ ασφαλές, όπως το θυμούνται οι παλαιοί, ιδίως κατά τα δύσκολα χρόνια της κατοχής και του τελευταίου πολέμου, αφού εκεί κατέφευγαν, όσοι ήθελαν να σωθούν από το άγριο κυνήγι των Γερμανικών βομβαρδισμών και να επιζήσουν από την κατοχική πείνα, που επέβαλε η σκληρή Ναζιστική κυριαρχία. Στην Εκκλησία βρίσκεται η πρώτη σημαία της απελευθέρωσης από τον φασιστικό Ιταλό-Γερμανικό άξονα.

Η Εκκλησία του Αη Δημήτρη, αν και παλαιά διατηρείται καλά, με τις Αγιογραφίες να σου προκαλούν δέος, καθώς τις ευωδιάζει το θυμίαμα του ιερέα και τις φωτίζει το ταπεινό φως των καντηλιών και των κεριών, που με ευλάβεια ανάβουν οι πιστοί.

Πολλοί ιερείς λειτούργησαν και προσευχήθηκαν με τους πιστούς, εμπρός στο μοναδικής τέχνης παμπάλαιο ξυλόγλυπτο Ιερό τέμπλο, ως εφημέριοι στον Άγιο Δημήτριο.

Τακτικός επισκέπτης ήταν και ο μακαριστός Μητροπολίτης Ναθαναήλ Α’. Όλοι θυμούνται τον παπά Μιχάλη, τον παπά Γιάννη, τον παπά Σταμάτη, τον παπά Γιώργη, τον παπά Νικόλα, τον παπά Κώστα και τον παπά Δημήτρη.

Οι ιερείς, μαζί με τους ακούραστους δασκάλους, του Σχολείου κατάφεραν να κρατήσουν ζωντανό ένα χωριό, έστω απομονωμένο και χωμένο μέσα στο πυκνόφυλλο δάσος.

Στον πρόναο, υπάρχουν οι σχετικές ξεθωριασμένες φωτογραφίες, που μας αφηγούνται, πως ήταν τότε το Σχολείο και η Εκκλησία.

Μετά την Θεία Αρχιερατική Λειτουργία, τα μέλη της Ενοριακής Αδελφότητας, προσέφεραν νόστιμο και δροσερό πρωινό, σε όλους τους προσκυνητές καθώς και στον Δεσπότη και την ακολουθία του. Πρωταγωνιστές στο πρωινό τραπέζι, ήταν τα ολόφρεσκα γλυκά σταφύλια και το κατακόκκινο καρπούζι και διάφορα άλλα εδέσματα.

Κατηφορίζοντας όλοι με βαριά καρδιά βλέπουμε τα ερειπωμένα σπίτια, στο σιωπηλό χωριό. Ξεχωρίζω τον παλιό καφενέ κτισμένο από το 1920 να στέκεται εκεί και να αγναντεύει σιωπηλά, τον απέναντι Αιγαιοπελαγίτικο ορίζοντα. Πόσες ποικίλες ιστορίες να κρύβονται εκεί, πόσες λύπες και χαρές να κλείνουν εκείνοι οι μισογκρεμισμένοι τοίχοι; Σήμερα τα κλωνάρια από την κάπαρη και την λυγαριά, ξεπροβάλουν μέσα από τα ερείπια. Έτοιμα να διηγηθούν χίλιες -δυο παράξενες οικογενειακές ιστορίες. Ξεχωριστές ιστορίες ανθρώπων που δεν υπάρχουν πια είτε γιατί ξενιτεύτηκαν και έφυγαν από το χωριό τους, είτε γιατί έφυγαν για πάντα από τη ζωή. Πολλοί από τους ξενιτεμένους μας παραβρέθηκαν και στην εφετινή Θεία Λειτουργία όπου ο Μητροπολίτης κ. κ. Ναθαναήλ, τους καλωσόρισε εξαίροντας τους κόπους, τον αγώνα επιβίωσης και την πίκρα του ξενιτεμού, όλων των αποδήμων ομογενών μας.

Λες και ένα άκαρδο χέρι, αυτό της σκληρής ξενιτιάς, μεταπολεμικά άρπαξε όλους τους περίπου οκτακόσιους μόνιμους κατοίκους του χωριού και τους έστειλε πολύ μακριά από τον τόπο τους, για να ζουν με τον καημό και την νοσταλγία του.

Το δροσερό νεράκι από την παρακείμενη φυσική πηγή, σταμάτησε να τρέχει από την στιγμή του περσινού φοβερού σεισμού. Ωστόσο μας αποζημίωσε η ατέλειωτη συναρπαστική θέα του νησιού μας, που απλώνονταν προκλητικά απέναντι μας.

Όσοι προλάβαμε να ζήσουμε έστω και για λίγο στο χωριό Ασφενδιού, θυμόμαστε και τις Χαϊχούτες, γεμάτες ζωντάνια με τα φιλόξενα σπίτια πάντα ανοιχτά και τις ανθισμένες μικρές αυλές, γεμάτες από τις παιδικές φωνές. Δυστυχώς σήμερα το χωριό ερήμωσε, ενώ όλα σχεδόν τα σπίτια από την έλλειψη συντήρησης και την κλεισούρα κατέρρευσαν.

Παρόλα αυτά η αξιέπαινη πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως, να ανακαινίσει με την καλαισθησία που χαρακτηρίζει τον Δεσπότη μας, πλήρως το παλιό πρεσβυτέριο, που είναι δίπλα στις αίθουσες του παλιού Σχολείου, αναζωπυρώνει τις ελπίδες για το ξαναζωντάνεμα του έρημου χωριού. Επίσης το παραδοσιακό καφενεδάκι μαζί με τον Μουσειακό χώρο, της οικογένειας Ηλία Καματερού, δίνουν ξεχωριστή πινελιά ζωντάνιας, στο ρημαγμένο χωριό. Για αυτό σε πείσμα όλων, οι ατέλειωτες συκιές, θα προσφέρουν ολόγλυκα σύκα και οι ασημόχρωμες ελιές, θα είναι πάντα φορτωμένες με πλούσιο ελαιόκαρπο.

Κάποτε οι μισογκρεμισμένοι φούρνοι ίσως να ανάψουν ξανά, για να ψήσουν ζεστό σπιτικό ψωμί, για να μαγειρέψουν νόστιμα γεμιστά ντολμαδάκια από τα αμπελόφυλλα της κληματαριάς ή ψητό κατσικάκι στην πήλινη γάστρα και να χορτάσουν όσους νοσταλγούν την ανέμελη και αθώα ζωή, του εγκαταλειμμένου στο Ασφενδιού, ορεινού χωριού Χαϊχούτες.

Κάποτε και πάλι οι παρατημένοι ελαιώνες ίσως να πλημμυρίσουν με εργάτες και εργατίνες, για να μαζέψουν τις ελιές για το λιοτρίβι ή τις ελιές χαμάδες και τις πράσινες τσακιστές, για τη σαλάτα.

Μπορεί να μας θυμίσουν τον παλιό καλό καιρό, τότε που οι Χαϊχούτες, αποτελούσαν την πέμπτη και πιο πυκνοκατοικημένη ενορία του ορεινού χωριού Ασφενδιού. Ενός χωριού που πριν την μεταπολεμική μετανάστευση, κατέγραφε περίπου τρεισήμισι χιλιάδες μόνιμους κατοίκους και είχε πέντε ενοριακές Εκκλησιές.

Το 1ο βίντεο είναι από τη Δημοτική τηλεόραση Κω: