Γ. Χατζημάρκος στο ΠΣ: Θα τηρήσουμε τον λόγο μας – Το νέο νοσοκομείο της Κω θα υλοποιηθεί. Τελεία

2
217
«Σαφέστατα και πρέπει να μπει ένα φρένο με τρόπο που θα συμφωνηθεί με τους φορείς, θα συμφωνηθεί σε δημοτικό και συλλογικό επίπεδο και προφανώς αυτή η  άναρχη και άνευ όρων ανάπτυξη δεν μπορεί να συνεχιστεί»
«Είμαστε ικανοποιημένοι αν έχουμε 500.000 αφίξεις αλλά ένα παραγόμενο εισόδημα το οποίο μας ικανοποιεί ή αν θα έχουμε 3 εκ. αφίξεις και ένα αναπαραγόμενο εισόδημα που δεν μας ικανοποιεί;»
«Το 40% των δήμων αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται να κάνει στάση πληρωμών. Δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Βρίσκεται σε οικονομικό στραγγαλισμό»
«Σας καλώ να διερευνήσετε πανελλαδικά, πόσοι δήμαρχοι σηκώνουν ανάστημα στα ζητήματα της υγείας και θα δείτε ότι μέσα εκεί είναι και ο δήμαρχος της Κω και μάλιστα είναι στην πρώτη γραμμή
«Στόχος είναι, με την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου να αρχίσει να εφαρμόζεται η κυκλοφοριακή μελέτη, γιατί πρέπει να προηγηθεί και μια διαδικασία που έχει να κάνει και με την ελεγχόμενη στάθμευση
«Στο τέλος ανθεκτικότητας, 30 εκ. ευρώ θα εισπραχθούν φέτος από τους επισκέπτες του νησιού μας και θα πάνε στο κράτος. Ξέρετε τι θα δώσει στην τοπική αυτοδιοίκηση; Μηδέν. Την σκόνη των επισκεπτών θα δώσει»
«Στους δήμους, υπάρχει μία ανθρωπογεωγραφία και ο καθένας έχει ένα σημείο αναφοράς μέχρι πού μπορεί να φτάσει η διεκδίκησή του. Εάν με ρωτάτε εάν η ένταση της φωνής των αυτοδιοικητικών αυτή την περίοδο είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι, σαφώς και δεν είναι»
«Ταυτίζομαι με την θέση του Τεχνικού Επιμελητηρίου που λέει το αυτονόητο. Δεν μπορεί να μιλάς για χωροταξικό στον τουρισμό όταν υπάρχει ο γενικότερος σχεδιασμός που το συμπεριλαμβάνει αυτό μέσα. Αυτό έχουμε και πει και έχουμε καταθέσει και εμείς»
«Οι διακοπές ύδρευσης δεν οφείλονταν στην υπερκατανάλωση, αλλά στα προβλήματα που είχε η ΔΕΗ με τις ξαφνικές διακοπές – Η ΔΕΥΑΚ ανέθεσε σε πανεπιστήμιο την αποτύπωση του υδάτινου ορίζοντα»
«Σχεδιάζουμε να δημιουργήσουμε χώρους στάθμευσης περιαστικά της πόλης και να θέσουμε μικρά λεωφορεία προκειμένου να γίνονται οι μετακινήσεις δορυφορικά προς το κέντρο της πόλης»

Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης (σχεδόν, διότι υπάρχουν πολλά θέματα) παραχώρησε ο δήμαρχος Κω Θεοδόσης Νικηταράς στον «Σ». Για το υφιστάμενο νοσοκομείο και γιατί δεν έχει υπάρξει πρόοδος από την επίσκεψη στη βουλή, για δε το νέο, απαντά στο γιατί ανέλαβε ο δήμος «να βάλει πλάτες», ενώ δηλώνει πως  «υπάρχει έτοιμη η προμελέτη για πρώτη φορά στα χρονικά της Κω, η οποία έχει συνταχθεί από την ΚΤΥΠ». Απαντά για την πορεία της κυκλοφοριακής μελέτης λέγοντας πως,  σε επόμενο δημοτικό συμβούλιο θα περάσει η έγκρισή της, η οποία, όπως σημειώνει, δεν θα επιλύσει  δραστικά τα ζητήματα της κυκλοφορίας λόγω αδυναμίας κατασκευής νέων υποδομών, αφού η πολιτεία, σε ένα γενικότερο επίπεδο, δεν δίνει αυτή τη δυνατότητα στους δήμους. «Όταν η πολιτεία θέλει τους δήμους επαίτες και τους δίνει ψιχία σε σχέση με τις ανάγκες τους, δεν μπορεί να υπάρχει η προσδοκώμενη και επιθυμητή εξέλιξη» δηλώνει χαρακτηριστικά. Μιλά για την φέρουσα ικανότητα του νησιού, για τις αρμοδιότητες που έχουν μεταφερθεί στο κράτος, για τους δήμους που αποτελούν τον «φτωχό συγγενή» της πολιτείας (το 40% των δήμων δεν μπορεί να ανταπεξέλθει οικονομικά), για το νερό και το τι σχεδιάζει η ΔΕΥΑΚ, όπως επίσης ότι, οι διακοπές ύδρευσης οφείλονταν στην ΔΕΗ και όχι στην υπερκατανάλωση, για τα σχολεία, την αστική συγκοινωνία και την εξέλιξή της, τη λειτουργία της πόλης και τους χώρους παρκινγκ, για τον υδροβιότοπο Ψαλιδίου και την αξιοποίηση της Αλεξάντερ φάσιον, για την παραίτηση Π. Αβρίθη και την κριτική από Κ. Καΐσερλη, για την ΚΩΑΝ, τα «θερμά», κ.ά.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ερ: Δήμαρχε, δεν θα μιλήσουμε για τα σκουπίδια, ούτε για τον Κεμάλ, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν είναι ιδιαιτέρως σημαντικά θέματα, αλλά διότι θεωρώ ότι τα έχουμε εξαντλήσει. Αυτό που μας καίει περισσότερο είναι η υπόθεση υγεία. Την περασμένη εβδομάδα, παρακολούθησα τη συνέντευξη του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη στον Νίκο Χατζηνικολάου. Αυτό που εξήγγειλε είναι ότι θα γίνει προκήρυξη για 4 Παθολόγους στο νοσοκομείο μας. Από εκεί και πέρα…

Το ερώτημά μου είναι το εξής: είχατε κάνει πριν χρόνια έναν παγκωακό συλλαλητήριο το οποίο είχε μια επιτυχία Α, ενώ θα περιμέναμε να ήταν όλη Κως εκεί. Τώρα που έχει φτάσει το νοσοκομείο μας σε αυτό το χάλι, γιατί πραγματικά είναι πολύ επικίνδυνα τα πράγματα και δεν ευθύνονται οι γιατροί, είναι θέμα καθαρά της κυβέρνησης και του υπουργείου, γιατί δεν κάνετε κάτι πιο δραστικό; Να μη μένουμε μόνο στο νέο νοσοκομείο, το οποίο όλοι θέλουμε και κάποια στιγμή θα γίνει, αλλά στο υφιστάμενο.

Θ.Ν.: Είναι γνωστό σε όλους ότι, η αρμοδιότητα για τα ζητήματα της υγείας διαχρονικά ανήκει στο κράτος. Σαφώς και εμείς είπαμε ότι θέλουμε να υποβοηθήσουμε και να υποστηρίξουμε την προσπάθεια για την ανέγερση νέου νοσοκομείου και αυτό πράττουμε μέχρι και σήμερα από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων μας, με την γνωστή ωρίμανση σε ό, τι αφορά αυτή τη διεκδίκηση και αυτό τον στόχο. Εκτιμώ ότι είμαστε σε ένα πάρα πολύ καλό στάδιο και στο τέλος και θα χρηματοδοτηθεί το νέο νοσοκομείο και θα γίνει πράξη. Σε σχέση με τις δημόσιες δομές, για το νοσοκομείο μας, και εκεί λοιπόν αρμοδιότητα έχει το κράτος, όμως εμείς παλέψαμε ουσιαστικά και μέσα στην πανδημία προκειμένου να διεκδικήσουμε μαζί με την τοπική κοινωνία τον εμπλουτισμό του ανθρώπινου δυναμικού στο νοσοκομείο, είτε αυτό αφορά σε ιατρικό είτε και σε παραϊατρικό προσωπικό. Ένα κομμάτι της κωακής κοινωνίας πραγματικά σηκώθηκε από τον καναπέ και ίσως ήταν και η μεγαλύτερη διαχρονικά συγκέντρωση που είχε να κάνει με την διεκδίκηση για τα ζητήματα της υγείας στον τόπο μας. Για πρώτη φορά, διαχρονικά επίσης, δημοτική αρχή πήγε στη Βουλή συνοδεία και του δεύτερου βαθμού και των γιατρών και των εργαζομένων και ακούστηκε η φωνή τους σε όλα τα πολιτικά κόμματα, ακούστηκε δηλαδή η δική μας φωνή. Με ρωτάτε όμως να σας πω από τότε μέχρι και σήμερα αν έχουν γίνει βήματα. Πραγματικά δεν έχει υπάρξει πρόοδος. Σε ό, τι αφορά εμάς ως τοπική αυτοδιοίκηση, ως δήμο Κω, έχουμε από το 2019 αναλάβει πρωτοβουλία και υποστηρίζουμε με 450 ευρώ μηνιαίως τη στέγαση των επικουρικών ιατρών και των αγροτικών. Φανταστείτε τι θα σήμαινε αυτό εάν δεν είχαν έστω και αυτό το μικρό βοήθημα. Τώρα, στο δια ταύτα. Προκηρύσσονται θέσεις και συνήθως δεν καλύπτονται. Γιατί δεν καλύπτονται; Γιατί όταν δίνει το υπουργείο το δικαίωμα στο νοσοκομείο της Κω να προκηρύξει συγκεκριμένες θέσεις ιατρών όπου οι ανάγκες όμως είναι πολύ μεγαλύτερες, σημαίνει στην πράξη ότι, αν για παράδειγμα στους Παθολόγους πρέπει να προκηρυχθούν 4 θέσεις όσες είναι και οι οργανικές τους και προκηρύσσονται μόνο δύο ή μια, γιατί πρέπει να καλυφθούν και οι ανάγκες σε Παιδίατρους, σε Καρδιολόγους, σε Ορθοπεδικούς και άλλες κρίσιμες ειδικότητες, είναι λογικότατο να μην εκδηλώνει κανείς ενδιαφέρον γιατί δεν θέλει να πάει σε ένα νοσοκομείο όπου θα ξέρει ότι θα είναι μόνος του μέσα σε μία κλινική. Γι αυτό και όλοι οι διαγωνισμοί βαίνουν άγονοι. Αυτό που εμείς τονίσαμε και θεωρώ πλέον έχει γίνει αντιληπτό, είναι το γεγονός ότι, πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν το υγειονομικό ισοδύναμο το οποίο έχει να κάνει με τον μόνιμο πληθυσμό συν τον πληθυσμό των επισκεπτών. Η Κως δηλαδή, των 140.000 κατοίκων για 7 μήνες, την περίοδο την τουριστική δηλαδή, δεν μπορεί να προσομοιάζει σε έναν προορισμό που 12 μήνες τον χρόνο έχει σταθερό τον πληθυσμό του.

Εντελώς διαφορετικές οι ανάγκες, οι δικές μας. Το βλέπει λοιπόν ως φαίνεται το υπουργείο και για αυτό δίνει το δικαίωμα της προκήρυξης και των 4 θέσεων Παθολόγων. Εάν με ρωτάτε εάν ελπίζω ότι θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον, σαφώς οι πιθανότητες είναι αυξημένες να υπάρξει, όμως πρέπει να συνυπάρξουν και άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι η Κως, όπως και άλλοι προορισμοί, βρίσκεται στην παραμεθόριο, στην εσχατιά της Ελλάδας, με ένα αυξημένο κόστος ζωής, με την έλλειψη δυνατότητας επιστημονικής εξέλιξης κ.λ.π.. Άρα, αυτό που πρέπει να κάνει το υπουργείο πρέπει να κινείται προς δύο κατευθύνσεις. Το λέμε διαχρονικά, το λέμε στη δική μας δημοτική θητεία και το λέω όπου χρειαστεί να το πω, είτε σε κεντρικό επίπεδο είτε σε τοπικό. Οικονομικά κίνητρα και επιστημονικά κίνητρα για να έχει την δυνατότητα ο κάθε ιατρός να βλέπει με το ίδιο μάτι τη θέση του νοσοκομείου της Κω και αυτού ενός μεγάλου αστικού κέντρου. Μόνο τότε θα υπάρξει η δυνατότητα για να καταφέρουμε να αφομοιώσουμε και να διατηρήσουμε την παραμονή ιατρών στην περιοχή μας.

Ερ: Είναι γνωστά αυτά. Το ερώτημά μου όμως, έχει να κάνει με την αντίδραση της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είσαστε δήμαρχος ενός νησιού που είναι ο τέταρτος προορισμός τουριστικός, δηλαδή, έχει μία δύναμη οικονομική και συνεισφέρει στην κυβέρνηση. Είσαστε μέλος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, είσαστε μέλος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων. Αφού ξέρετε ότι πονάει η αυτοδιοίκηση και στο θέμα της υγείας, γιατί δεν κάνετε κάτι πιο δραστικό, μια πιο επιθετική πολιτική και όταν λέω επιθετική, δεν εννοώ να πάρετε τα όπλα, αλλά μια αντίδραση ουσιαστική αντί να περιμένουμε τον κάθε υπουργό Υγείας να μας τάζει.. Το θέμα αφορά και σε οικονομικά κίνητρα αλλά και σε συνθήκες εργασίας. Εκτός από το νοσοκομείο, έχουμε ένα ΙΚΑ που έχει καταντήσει αποθήκη, έχουμε ένα Κέντρο Υγείας το οποίο ουδέποτε στελεχώθηκε και καθόμαστε παθητικά και τα βλέπουμε όλα αυτά να συμβαίνουν και δεν αντιδρούμε.

Θ.Ν.: Εγώ σας καλώ να διερευνήσετε πανελλαδικά, πόσοι δήμαρχοι σηκώνουν ανάστημα στα ζητήματα της υγείας και θα δείτε ότι μέσα εκεί είναι και ο δήμαρχος της Κω και μάλιστα είναι στην πρώτη γραμμή. Εάν με ρωτάτε για το αποτέλεσμα αυτής της αντίδρασης και αυτής της διεκδίκησης, θα σας πω για παράδειγμα, το ότι προκηρύσσονται οι θέσεις 4 παθολόγων έχει να κάνει ακριβώς και με αυτή τη διεκδίκηση που ο δήμος έχει κάνει και θυμάστε πάρα πολύ καλά και την τηλεσύσκεψη που έγινε με την παρουσία του υπουργού Υγείας, όπου τότε δεσμεύτηκε ότι θα προκηρύξει τη θέση 4 Παθολόγων. Από κει και πέρα, η ευθύνη ανήκει στην κυβέρνηση, εκείνη πρέπει να πράξει. Εμείς, το νομοθετικό πλαίσιο το έχουμε υποδείξει, τους πόρους επίσης τους έχουμε υποδείξει. Παράδειγμα: η Κως είναι ένας τουριστικός προορισμός, ο οποίος παράγει ένα σημαντικότατο εισόδημα, το οποίο συνεισφέρει στον εθνικό προϋπολογισμό.

Ερ: Και αυτά επίσης είναι γνωστά. Το αποτέλεσμα περιμένουμε… Ας κλείσουμε με το νέο νοσοκομείο το οποίο, θα επαναλάβω με κίνδυνο να γίνω κι εγώ κουραστική, το θέλουμε όλοι και κάποια στιγμή, νομοτελειακά, θα γίνει. Αναλάβατε ένα μεγάλο έργο δήμαρχε, ενώ ήταν υποχρέωση της πολιτείας του κράτους και συγκεκριμένα της ΚΤΥΠ.

Θ.Ν.: Το βάζετε λίγο λανθασμένα από την αρχή.

Ερ: Θα μου πείτε πού κάνω λάθος. Λοιπόν, πήρατε την πρωτοβουλία και είπατε, θα συντάξω εγώ τον φάκελο ή τέλος πάντων…

Θ.Ν.: Λάθος τα βάζετε, δεν είπα εγώ ποτέ θα συντάξω τον φάκελο. Συγνώμη που σας διακόπτω. Πρέπει τα πράγματα, ειδικά σε αυτό, επειδή υπάρχει και μία δημόσια διάσταση των πραγμάτων, να τα λέμε όπως ακριβώς εξελίσσονται και έχουν καταγραφεί. Ουδέποτε είπα εγώ, ο δήμος της Κω, γιατί δεν έχει και την αρμοδιότητα, ότι θα συντάξει τον φάκελο. Ο φάκελος συντάσσεται από τις Κτηριακές Υποδομές που έχουν εξουσιοδοτηθεί από το υπουργείο Υγείας. Έχουμε πει από την πρώτη στιγμή και είμαι βαθύτατα υπερήφανος και εγώ και οι συνεργάτες μου για το γεγονός ότι βγάλαμε από το συρτάρι όπου υπήρχε αραχνιασμένο το αίτημα για την ανέγερση νέου νοσοκομείου, το προτάξαμε ως πρώτη προτεραιότητα μαζί με την τοπική κοινωνία και το διεκδικούμε και σήμερα και χθες πολύ δε περισσότερο και αύριο, για να γίνει πράξη. Από κει και πέρα, ο ρόλος του καθενός σε όλη αυτή την διαδικασία είναι απόλυτα διακριτός και ξεκάθαρος.

Το γεγονός είναι ότι σήμερα, τρία χρόνια μόλις μετά, δυο χρόνια ουσιαστικά μετά την δέσμευση του πρωθυπουργού στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου, υπάρχει έτοιμη η προμελέτη του νοσοκομείου για πρώτη φορά στα χρονικά της Κω, η οποία έχει συνταχθεί από την ΚΤΥΠ. Η μελέτη αυτή έχει εγκριθεί από την δεύτερη Υγειονομική Περιφέρεια και έχει σταλεί στο υπουργείο Υγείας για να εκδώσει μαζί με μία άλλη υπηρεσία, την καταλληλότητα για την ανέγερση του νέου νοσοκομείου στην περιοχή Λινοπότης, όπου η μόνη μας ευθύνη, επαναλαμβάνω θεσμικά και για αυτό επίσης είμαι βαθύτατα περήφανος, είναι το γεγονός ότι εμείς παραχωρήσαμε έκταση 35 στρεμμάτων για την ανέγερση του νέου νοσοκομείου.

Ερ: Σας παρακαλώ, μην τα ξαναλέμε αυτά.

Θ.Ν.: Εκεί θα μπορούσε να αρχίζει και να τελειώνει η δική μας εμπλοκή. Εμείς όμως είπαμε ότι, εάν δεν διεκδικήσουμε, όχι στα μετόπισθεν, δίπλα σε αυτούς που τρέχουν αυτή την υπόθεση, αυτό θα πάει ξανά στις καλένδες και γι αυτό χαίρομαι πάρα πολύ που έχω αναλώσει εξαιρετικό προσωπικό χρόνο σε αλλεπάλληλα ταξίδια στην Αθήνα. Πείτε μου, πότε άλλοτε έχει συνταχθεί μελέτη; Αυτός ο δήμαρχος έτρεξε και συνετάχθη η μελέτη από τις αρμόδιες αρχές. Αυτός ο δήμαρχος έτρεξε, και η δημοτική αρχή και οι συνεργάτες του  προφανώς και όλες οι υπηρεσίες, προκειμένου να προκύψουν δεκάδες ειδικές εγκρίσεις που θα ‘θελαν χρόνια πολλά για να γίνουν πράξη. Άρα, λοιπόν, είμαστε σε ένα εξαιρετικά καλό σημείο. Μένω στη δέσμευση του υπουργού Υγείας ότι τα χρήματα θα βρεθούν, ωριμάζει η διαδικασία σε σχέση με την κατάθεση του φακέλου από την έχουσα την ευθύνη Υπηρεσία και φορέα που είναι οι Κτιριακές Υποδομές Α.Ε., εμείς είμαστε δίπλα τους για να τρέξουν αυτές οι διαδικασίες, για να τις επισπεύσουν. Επαναλαμβάνω, ουδέποτε ο δήμος της Κω είχε την κατά τον νόμο ευθύνη για να συντάξει φάκελο και επιτέλους αυτό, επειδή δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν, να γίνει κατανοητό για να μην επανερχόμαστε.

Ερ: Είναι κατανοητό. Το θέμα είναι ότι κάποιοι μας δουλεύουν. Έχω καταγεγραμμένες δηλώσεις και συνεντεύξεις, ας μην μπω σε λεπτομέρειες, για χρονοδιαγράμματα κ.λ.π. τα οποία ουδέποτε τηρήθηκαν. Έχει  κουραστεί ο κόσμος να τα ακούει. Ας διαγράψω τη λέξη «σύνταξη» και να πω αυτό που είπατε, δηλαδή, να βάλετε πλάτη στην ολοκλήρωση του φακέλου. Πώς το αποφασίσατε αυτό τη στιγμή που ο δήμος είναι υποστελεχωμένος;  Τρέχετε και δεν φτάνετε να φτιάξετε μελέτες για έργα στο νησί. Γιατί βάλατε πλάτη; Φοβηθήκατε ότι δεν θα προχωρήσει το έργο; Ότι σας κοροϊδεύουν;

Θ.Ν.: Δεν μας κοροϊδεύει κανένας. Σας απάντησα όμως. Όταν θέλεις το όραμά σου που δεν είναι δικό μου όραμα, είναι όραμα της κωακής κοινωνίας, να μετουσιωθεί σε πράξη,  οφείλεις με τις όποιες δυνάμεις έχεις κάθε φορά να είσαι στην πρώτη γραμμή. Εμείς λοιπόν βάλαμε πλάτη και γι αυτό και βάλαμε πλάτη και για το δικαστικό μέγαρο που γίνεται σε συνεργασία με το δικηγορικό σύλλογο και το αμέσως επόμενο διάστημα θα μπει ο θεμέλιος λίθος. Είναι μία κατάκτηση γιατί ο δήμος μαζί με το δικηγορικό σύλλογο και τον Γραμματέα του υπουργείου Δικαιοσύνης μπήκαν μπροστά. Η μεταγραφή του σχεδίου πόλεως που ήταν στα συρτάρια 35 ολόκληρα χρόνια, σχεδόν μισό αιώνα δηλαδή, μετεγράφηκε γιατί αυτή η δημοτική αρχή, αν και δεν ήταν αρμοδιότητά της, πήρε την πρωτοβουλία. Αυτή είναι η διαφορά η δική μας σε σχέση με μία κατεστημένη λογική που λέει, δεν ακουμπάω τίποτα εάν δεν είναι αρμοδιότητά μου. Γνωρίζουμε ποιοι είμαστε ως δήμος σήμερα και πού χωλαίνουμε. Δεν σταματάμε ποτέ με τις λίγες ή περισσότερες δυνάμεις που μπορεί να διαθέτουμε, να παλεύουμε για το δημόσιο συμφέρον, για το συμφέρον των συνδημοτών.

Ερ: Για να κλείσουμε με το θέμα, τι λείπει τελικά από το φάκελο;

Θ.Ν.: Τίποτα δεν λείπει. Μένει να ωριμάσουν οι διαδικασίες και οι εγκρίσεις των αρμόδιων υπηρεσιών.

Ερ: Δεν ευθύνεται, δηλαδή, ο δήμος σε όλο αυτό.

Θ.Ν.: Ρωτάτε κάτι το οποίο απάντησα πολλάκις. Δεν υπάρχει ευθύνη, είναι ωρίμανση φακέλου που αυτός ο φάκελος κάτω από άλλες συνθήκες θα έκανε 5 και 6 χρόνια. Το γεγονός ότι μέσα σε 2 χρόνια είναι σχεδόν έτοιμη όλη η διαδικασία, έχει να κάνει, ότι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή και η ΚΤΥΠ και το υπουργείο Υγείας και η ΔΥΠΕ και ο δήμος που ήταν δίπλα τους προκειμένου να ωριμάσουν οι διαδικασίες. Ας είμαστε λοιπόν υπερήφανοι για αυτό και ας αναμένουμε τα αποτελέσματα.

Ερ: Άρα, όλο αυτό το νταβαντούρι που έγινε με το περιφερειάρχη δεν είχε κάποια βάση;

Θ.Ν.: Δεν με αφορά αυτό. Η δική μου συμβολή ως δημοτικής αρχής, έχει να κάνει με την επίσπευση των διαδικασιών από την αρχή μέχρι το τέλος σε ζητήματα που δεν είναι δική μας αρμοδιότητα.

Ερ: Ας μην τα επαναλαμβάνουμε όλα αυτά. Όμως δεν απαντήσατε γιατί έγινε όλος αυτός ο ντόρος με τον περιφερειάρχη. Για το θεαθήναι;

Θ.Ν.: Εγώ θα μιλήσω για τον εαυτό μου και το αφήνω εδώ.

Ερ: Πάμε παρακάτω. Κυκλοφοριακές μελέτες. Μια γενική εκτίμηση και μάλιστα από ειδικούς στο θέμα, είναι ότι, δεν θα λύσουν προβλήματα. «Μπαλώματα» χαρακτηρίζουν τις όποιες παρεμβάσεις γίνουν. Εκτιμάται ότι, μία σύσκεψη με τους με τους επαγγελματίες, δηλαδή, ταξί, λεωφορεία, εμπειρογνώμονες, ακόμα και με τουριστικούς πράκτορες, θα βοηθούσε. Εκτός αυτού, άκουσα και για κυκλοφοριακούς κόμβους. Κάποτε είχαν σχεδιαστεί, αλλά… Αλήθεια, τι εμποδίζει στη δημιουργία τους;

Θ.Ν.: Οι κυκλοφοριακοί κόμβοι είχαν προσδιοριστεί στο επαρχιακό δίκτυο.

Ερ: Ναι, βέβαια.

Θ.Ν.: Δεν είναι αρμοδιότητά μου το επαρχιακό δίκτυο. Γνωρίζω, αλλά δεν θα σας μιλήσω στην παρούσα φάση. Πρέπει να ξεκαθαρίζουμε εάν μιλάμε για τα θέματα της αρμοδιότητας του δήμου, σαφώς και να σας απαντήσω γι αυτά. Είπατε για κυκλοφοριακούς κόμβους.  Οφείλετε να ξεκαθαρίσετε ότι, αυτό που λέτε αφορά στο επαρχιακό δίκτυο και σε μία μελέτη που έγινε το 2008  όπου υποδείκνυε συγκεκριμένους κυκλικούς κόμβους από την Κω μέχρι και το αεροδρόμιο ουσιαστικά, προκειμένου να απαγορευθούν οι αριστερές στροφές, αυτό πρέπει να το αποσαφηνίσουμε. Δεν αφορά στον δήμο της Κω.

Ερ: Δήμαρχε, αυτά τα γνωρίζω, όπως και ο κόσμος. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχει αρμοδιότητα ο δήμος στον επαρχιακό. Το ερώτημά μου αφορά στις κυκλοφοριακές μελέτες αρμοδιότητας δικής σας. Απλά ανέφερα το παράδειγμα των κόμβων για να καταδείξω ότι, ενώ θέλουμε να κάνουμε κάτι, αυτό σταματάει. Γιατί;

Θ.Ν.: Θα απαντήσω στο δικό μου ή θα απαντήσω συνολικότερα; Γιατί μου βάλατε το ζήτημα της κυκλοφοριακής μελέτης που έχει εκπονήσει ο δήμος. Η κυκλοφοριακή μελέτη, λοιπόν, αυτή, πέρασε από διαβούλευση. Στην διαβούλευση συμμετείχαν όλοι οι φορείς που αναφέρατε πριν, άπαντες, είπαν την άποψή τους και την ξαναείπαν και επειδή έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση, σε επόμενο δημοτικό συμβούλιο, ίσως και στο επόμενο, περάσει η έγκριση της κυκλοφοριακής μελέτης, η οποία επικαιροποιείται σε σχέση με την τελευταία δεκαετία ουσιαστικά. Εάν με ρωτάτε αν θα ‘ρθει να επιλύσει δραστικά τα ζητήματα της κυκλοφορίας, σαφώς και δεν είναι πανάκεια και δεν είναι ο μόνος τρόπος για να επιλύσεις τα ζητήματα της κυκλοφορίας σε έναν τόπο όπου, ο αριθμός των οχημάτων μεταβάλλεται ραγδαία, πολλαπλασιαστικά, θα έλεγα προς τα πάνω ένεκα της τουριστικής ανάπτυξης.  Όταν μπαίνουν 1000 αυτοκίνητα κάθε χρόνο περίπου, ως ενοικιαζόμενα νέα αυτοκίνητα και λοιπά, λόγω της αύξησης του τουριστικού ρεύματος στην κυκλοφορία και όταν αδυνατούμε να φτιάξουμε νέες υποδομές και εδώ είναι τα ζητήματα που μπαίνουν σε σχέση με το τι δίνει ως δυνατότητα η πολιτεία στους δήμους και ιδιαίτερα στους δήμους που έχουν αυτά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως είναι ο τουρισμός. Πάσχουμε στις υποδομές, πάσχουμε στην διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων σε ό, τι αφορά τις υποδομές και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το γεγονός ότι διαχρονικά η πολιτεία δεν έχει αφήσει την τοπική αυτοδιοίκηση να εκφράσει άποψη. Έχει να κάνει με όλη αυτή την παθογένεια που κουβαλάει πάνω της η δημόσια διοίκηση, που δεν ωριμάζει διαδικασίες και δεν τις υλοποιεί κατ’ επέκταση, όπως για παράδειγμα τα χωροταξικά.

Ερ: Μην τα μπερδεύουμε, θα έρθουμε και σε αυτό. Κατ’ αρχάς είπατε ότι η κυκλοφοριακή μελέτη, η οποία σας κατατέθηκε, θα περάσει από το δημοτικό συμβούλιο.  Έχει καθυστερήσει ήδη. Πότε θα αρχίσει να εφαρμόζεται και με τι χρονικό ορίζοντα θα ολοκληρωθούν αυτές οι παρεμβάσεις που θα γίνουν;

Θ.Ν.: Στόχος είναι, με την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου να αρχίσει να εφαρμόζεται, γιατί πρέπει να προηγηθεί και μια διαδικασία που έχει να κάνει και με την ελεγχόμενη στάθμευση, την προετοιμασία των οδών που μπορεί να μεταβάλλουν τα χαρακτηριστικά τους σε ό,τι αφορά την κατεύθυνση κ.λ.π.

Ερ: Είπατε και για τις υποδομές που χρειάζονται, αλλά δεν σας δίνει αυτή τη δυνατότητα η πολιτεία. Γιατί δεν σας τη δίνει; Σε τι σας εμποδίζει;

Θ.Ν.: Στους πόρους. Ένα παράδειγμα θα σας δώσω. Στο τέλος ανθεκτικότητας, 30 εκ. ευρώ θα εισπραχθούν φέτος από τους επισκέπτες του νησιού μας και θα πάνε στο κράτος. Ξέρετε τι θα δώσει στην τοπική αυτοδιοίκηση; Μηδέν. Την σκόνη των επισκεπτών θα δώσει. Σε όλο τον κόσμο, με εξαίρεση την Ελλάδα, το τέλος αυτό αποδίδεται στην τοπική αυτοδιοίκηση. Εάν εμείς εδώ τοπικά, με αυτό το παραγόμενο εισόδημα και με αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουμε, είχαμε στη διάθεσή μας 30 εκ. ξέρετε τι θα κάναμε; Πάρα πολλά. Εκεί είναι λοιπόν το πρόβλημα. Όταν η πολιτεία θέλει τους δήμους επαίτες και τους δίνει ψιχία σε σχέση με τις ανάγκες τους, δεν μπορεί να υπάρχει η προσδοκώμενη και επιθυμητή εξέλιξη. Άλλος είναι ο σχεδιασμός ο δικός μας, αλλιώς τα βλέπουμε τα πράγματα, αλλά όταν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα την οποία διεκδικούμε σαφέστατα να αλλάξει… Όταν εμείς λέμε και έχουμε ζητήσει το τέλος ανθεκτικότητας να μεταφερθεί στους δήμους για να μπορούμε ως τουριστικός προορισμός να ανταποκρινόμαστε στις αυξημένες και ιδιαίτερες ανάγκες που έχουν να κάνουν με τις υποδομές και την ανάπτυξη του τόπου, δεν το λέμε τυχαία, το λέμε ακριβώς γι αυτό τον λόγο.

Ερ: Εισακούεστε;

Θ.Ν.:  Σαφώς μέχρι τώρα η τοπική αυτοδιοίκηση σε σχέση με την διεκδίκησή της, θα έλεγα ότι δεν εισπράττει τα αναμενόμενα.

Ερ: Δεν εισακούεστε.

Θ.Ν.: Σαφώς και δεν εισακουόμαστε.

Ερ: η ισχύς εν τη ενώσει, λέγανε οι αρχαίοι ημών… Όπως είπα και πριν,

η περιφερική Ένωση Δήμων και τόσο άλλες περιφερειακές, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα.

Θ.Ν.:  Εάν εμείς νομοθετούσαμε..

Ερ: Το θέμα είναι να απαιτήσετε σθεναρά, να επιβάλλετε, να αντιδράσετε δήμαρχε. Εάν αυτό γίνει πράξη, δεν νομίζω ότι η κυβέρνηση θα αντισταθεί μπροστά στην τόση δύναμη.

Θ.Ν.: Στους δήμους, υπάρχει μία ανθρωπογεωγραφία και ο καθένας έχει ένα σημείο αναφοράς μέχρι πού μπορεί να φτάσει η διεκδίκησή του. Εάν με ρωτάτε εάν η ένταση της φωνής των αυτοδιοικητικών αυτή την περίοδο είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι, σαφώς και δεν είναι.

Ερ: Εύχομαι, για το καλό όλων μας, κάποια στιγμή να αποκτήσουνε οι αυτοδιοικητικοί τη φωνή που μας αξίζει. Αναφερθήκατε πριν στο χωροταξικό.  Ο δήμος Κω ποια πρόταση έχει για το ειδικό χωροταξικό του τουρισμού; Γιατί δεν έγινε η διαβούλευση όπως είχατε δεσμευτεί; Επίσης, το ΤΕΕ υποστηρίζει πως έπρεπε πρώτα να γίνουν τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια και το γενικό χωροταξικό και να έρθει πάνω σε αυτά να «κουμπώσει» το χωροταξικό του τουρισμού. Συνάδελφοί σας μηχανικοί υποστηρίζουν πως αυτή η άποψη είναι λάθος… Ποια η θέση σας;

Θ.Ν.: Εγώ ταυτίζομαι και αυτό έχουμε πει και εμείς, με την θέση του Τεχνικού Επιμελητηρίου που λέει το αυτονόητο. Όταν πας να συντάξεις το χωροταξικό σχέδιο για όλο το νησί,  που έχει ξεκινήσει η διαδικασία της συλλογής των στοιχείων από την ανάδοχο εταιρεία για τον δήμο της Κω, αυτό σημαίνει ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός που αποτελεί την ομπρέλα ουσιαστικά, αυτονόητα περιλαμβάνει και το κομμάτι του τουρισμού, ειδικά σε έναν προορισμό όπως είναι η Κως. Άρα, λοιπόν, δεν μπορεί να μιλάς για χωροταξικό στον τουρισμό όταν υπάρχει ο γενικότερος σχεδιασμός που το συμπεριλαμβάνει αυτό μέσα. Αυτό έχουμε και πει και έχουμε καταθέσει και εμείς.

Ερ: Πότε καταθέσατε την πρότασή αυτή;

Θ.Ν.: Την έχουμε καταθέσει στη δημόσια διαβούλευση γραπτά.

Ερ: Διαβούλευση δεν κάνατε με τους τοπικούς φορείς. Γιατί;

Θ.Ν.: Η διαβούλευση με τους φορείς δεν έγινε, γιατί έχουμε τελικά την άποψη και είδαμε όπως εξελίχθηκε μάλλον η διαδικασία στο χωροταξικό του τουρισμού, ότι, όταν έχεις σε εξέλιξη το χωροταξικό του νησιού στο σύνολό του πρέπει να μιλήσεις γι αυτό και να συμπεριλάβεις και το κομμάτι του τουρισμού. Αυτό λοιπόν που έρχεται πλέον ως διαβούλευση από τον δήμο το επόμενο διάστημα, θα αφορά στο χωροταξικό στο σύνολό του στο νησί και είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του νησιού που επιχειρείται να υπάρξει ένας ενιαίος χωροταξικός πολεοδομικός σχεδιασμός.

Ερ: Το έργο το έχει αναλάβει το ΤΕΕ το οποίο κάνει τις αναθέσεις.

Θ.Ν.: Το Τεχνικό Επιμελητήριο ουσιαστικά είναι ο φορέας ο οποίος μεσολαβεί σε όλη αυτή τη διαδικασία. Εμείς υποβάλαμε πρόταση ως δήμος και είμαστε μέσα σε αυτούς που προκηρύχθηκε η διαγωνιστική διαδικασία, έχει κατακυρωθεί σε ανάδοχο, ο οποίος συλλέγει αυτή την περίοδο τα στοιχεία προκειμένου να προκύψει η διαβούλευση με τον δήμο, τους φορείς, την τοπική κοινωνία για την υποβολή πρότασης γι αυτό.

Ερ: Εδώ είμαστε να το δούμε. Μιας και αναφερθήκαμε στο ΤΕΕ, ο κ. Χρυσουλάκης, συνάδελφός σας μηχανικός και πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής, έχει εκφράσει την άποψή του για τον κορεσμού του νησιού. Σε ερώτημά μου, αν ένας δήμος έχει τη δυνατότητα να βάλει ένα stop, να ελέγξει δηλαδή τις κλίνες που θα γίνουν στον τόπο του, απάντησε ότι, έχουν «όπλα» οι δήμοι. Τι απαντάτε, με δεδομένο πλέον ότι είναι στα σκαριά αρκετές εκατοντάδες κλίνες και ετοιμάζονται για την επόμενη 5ετία αρκετές χιλιάδες ακόμα στην Κω;

Θ.Ν.: Την ίδια αγωνία με τον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου και με ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κωακής κοινωνίας έχει και αυτή η δημοτική αρχή. Βλέπουμε ότι πραγματικά, η φέρουσα ικανότητα της Κω, γιατί ξέρετε, είναι παρεξηγημένες έννοιες αν μιλήσουμε για υπερτουρισμό ή μη. Εγώ, λοιπόν, προσδιορίζω και λέω, η φέρουσα ικανότητα του νησιού μας δοκιμάζεται τα μέγιστα τα τελευταία χρόνια και πραγματικά πρέπει να μπει ένας φραγμός και αυτός ο φραγμός πρέπει να μπει και μέσα από τον χωροταξικό σχεδιασμό, γιατί να ξέρετε,  αυτός ο χωροταξικός σχεδιασμός έχει παραμέτρους που έχουν να κάνουν με την φέρουσα ικανότητα του τόπου με τον οποίο καταπιάνεται μελετητικά. Άρα, λοιπόν, στο ζήτημα του χωροταξικού σχεδιασμού που επίκειται για το νησί μας, θα συζητηθεί εκ των πραγμάτων και το θέμα της φέρουσας ικανότητας. Εάν με ρωτάτε εμένα προσωπικά, αλλά και ως δήμαρχο βέβαια, ποια είναι η άποψή μου, σαφέστατα και πρέπει να μπει ένα φρένο με τρόπο που θα συμφωνηθεί με τους φορείς, θα συμφωνηθεί σε δημοτικό και συλλογικό επίπεδο και προφανώς αυτή η  άναρχη και άνευ όρων ανάπτυξη δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Ερ: Το θέμα του κορεσμού του νησιού, αν θυμάμαι καλά, το είχε θέσει ο πρώην δήμαρχος Μιλτιάδης Φάκκος. Παρά ταύτα, ουδέν…  Κάναμε ρεπορτάζ στην εφημερίδα βασισμένο σε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία, η Κως έχει πολύ περισσότερες κλίνες ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο σε σχέση με τη Ρόδο και με άλλα νησιά. Όταν λέμε υπερτουρισμό, δεν εννοούμε να πέφτουμε ο ένας πάνω στον άλλο. Εννοούμε τις υποδομές μας, όπως το νερό, η ενέργεια, η συγκοινωνία, το περιβάλλον κ.ά. τα οποία έχουν χτυπήσει κόκκινο. Εάν εμείς, μια περιφερειακή εφημερίδα, έχουμε τη δυνατότητα αντίδρασης μέσα από μια άποψη, μέσα από μερικές λέξεις, εσείς ως δήμαρχος έχετε πολύ περισσότερα όπλα.

Θ.Ν.: Μακάρι να είχαμε αυτά τα περισσότερα όπλα που εσείς ίσως υπονοείτε.

Ερ: Δεν υπονοώ τίποτα. Λέω ευθέως ότι έχετε τη δύναμη να διεκδικήσετε, να παλέψετε για όλα αυτά και εκτιμώ πως, εάν το πράξετε, σύσσωμη θα είναι η στήριξη της κοινωνίας.

Θ.Ν.: Το θέμα είναι τι μπορούμε να καταφέρουμε. Τι αρμοδιότητες έχουμε και πού μπορούμε να παρέμβουμε. Είδατε ότι το χωροταξικό του τουρισμού ξεκίνησε από τα πάνω,  δεν ξεκίνησε από εμάς. Το ειδικό χωροταξικό ξεκίνησε από τα πάνω, δεν ξεκίνησε από εμάς. Ζητήματα που εμείς έπρεπε να έχουμε την αρμοδιότητα και την ευθύνη έχουν μεταφερθεί ως αρμοδιότητες στο κράτος διαχρονικά γι αυτό και καταγράφεται αυτή η στρεβλή ανάπτυξη όχι μόνο στην Κω, αλλά και σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς και όλοι συζητούν αυτή την περίοδο τι μέλλει γενέσθαι σε σχέση με τον τουρισμό στην Ελλάδα. Όταν συζητήθηκε επί δημαρχίας Μιλτιάδη Φάκκου, πραγματικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου, αν και έχουν περάσει 20 χρόνια, ήταν εντελώς διαφορετικά από τα σημερινά. Συζητιόταν τότε και εγώ θα σας πω ότι συζητήθηκε και αρκετά πιο πριν. Τι σημαίνει αυτό; Έπρεπε και πρέπει πάντα να απαντούμε σε ένα στρατηγικό ερώτημα. Είμαστε ικανοποιημένοι αν έχουμε 500.000 αφίξεις αλλά ένα παραγόμενο εισόδημα το οποίο μας ικανοποιεί ή αν θα έχουμε 3 εκατομμύρια αφίξεις και ένα αναπαραγόμενο εισόδημα που δεν μας ικανοποιεί; Θα ευημερούν δηλαδή οι αριθμοί και θα λέμε, κοιτάξτε να δείτε η Κως πόσους επισκέπτες έχει, αλλά τελικά το βιοπορίζεστε των Κώων είναι χειρότερο χρόνο με το χρόνο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;

Αυτό, λοιπόν, έχει να κάνει τελικά με την αειφορία της ανάπτυξης, δηλαδή, εάν πραγματικά η ανάπτυξη έχει και βιώσιμα χαρακτηριστικά και αν κάπου εκεί τοποθετείται και πώς ο άνθρωπος. Δυστυχώς αυτό με ευθύνη του κεντρικού κράτους διαχρονικά δεν έχει ειδωθεί. Προφανώς αυτό συμβαίνει στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης άλλων συμφερόντων και η τοπική αυτοδιοίκηση τρέχει μονίμως και διεκδικεί τα αυτονόητα για τα οποία θα έπρεπε να έχει την αρμοδιότητα όχι μόνο τώρα, αλλά εδώ και δεκαετίες για να μπορεί να σχεδιάζει και να κατευθύνει την ανάπτυξη.

Ερ: Χαίρομαι που για πρώτη φορά  λέτε πολύ περισσότερα πράγματα από ότι έχετε πει μέχρι τώρα. Η πολιτεία γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της την αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού. Όμως, επαναλαμβάνω ότι, πολύ καλές οι διαπιστώσεις, αλλά μετράει η δράση. Η δυναμική που θα έχει η συνένωση των δήμων που έχουν τα ίδια προβλήματα ως μέσο πίεσης για να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Δήμαρχε αυτό είναι το γωνιώδες ερώτημα και δεν είναι μόνο δικό μου στο οποίο απαντήσατε. Δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Αλλάζουμε θέμα. Πρωτογενής τομέας. Ο Αγροτικός Σύλλογος Κω σας έχει καταθέσει σειρά προτάσεων από τον περασμένο Δεκέμβριο.  Όλες, κατά την άποψή μου, ιδιαιτέρως σοβαρές μιας και αφορούν στο μέλλον του νησιού όμως λ.χ. είναι το νερό και οι υποδομές του. Να πω εδώ πως, σε συνέντευξή του στον «Σ» ο κ. Λιοδάκης, ανέφερε πως, αρκετά χρόνια τώρα δεν δικαιολογούν στην ΔΕΥΑΚ το κόστος για την καταμέτρηση των 5 υδρολογικών σταθμών μας, το οποίο είναι πολύ μικρό… Όσο για τις παράνομες γεωτρήσεις και την υπεράντληση των υδάτων, ούτε λόγος… Με λίγα λόγια, βρισκόμαστε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα!!

Θ.Ν.: Αυτό έχει να κάνει με όλα αυτά που σας είπα πριν, ότι η τοπική αυτοδιοίκηση θέλει η πολιτεία να αποτελεί τον φτωχό συγγενή. Λειτουργεί εντελώς αντίστροφα εξελικτικά η διαδικασία σε σχέση με το πώς έπρεπε σήμερα να είναι η τοπική αυτοδιοίκηση και το πώς πραγματικά είναι. Ένα μόνο παράδειγμα θα σας πω και δεν είναι απολογητικό. Αυτό είναι αποτύπωση της πραγματικότητας. Το 40% των δήμων αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται να κάνει στάση πληρωμών. Δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Αυξημένο ενεργειακό κόστος, τέλος ταφής, ναυαγοσώστες. Μόνο αυτά τα 3 τρία είναι η μέγγενη που δεν σε αφήνει να έχεις ουσιαστικά διαθέσιμες πιστώσεις για να κάνεις οτιδήποτε άλλο. Αυτά που είναι ευθύνη της πολιτείας, τα δίνουν πετώντας το μπαλάκι στην τοπική αυτοδιοίκηση, χωρίς να της δίνει τους αντίστοιχους πόρους, χωρίς να της δίνει το προσωπικό. Γι αυτό λοιπόν και η σημερινή πραγματικά δυσοίωνη σε ότι αφορά το μέλλον της τοπικής αυτοδιοίκησης κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, βλέπετε ότι ο δήμος της Κω σε σχέση με άλλους δήμους στέκεται όρθιος με δυσκολίες, αλλά στέκεται όρθιος, ακριβώς γιατί υπάρχει μία ορθολογική διαχείριση και μια ιεράρχηση των στόχων και παρά τα πολλά σύννεφα που υψώνονται στον ορίζοντα, ο δήμος της Κω ακόμα βρίσκεται ουσιαστικά στην πρωτοπορία των δήμων σε όλη την Ελλάδα.

Ερ: Σε αυτούς τους δήμους που είπατε, υπάρχουν και δήμοι που βρίσκονται στους τοπ τουριστικούς προορισμούς ή είναι δήμοι ορεινοί και φτωχοί;

Θ.Ν.: Όχι βέβαια. Εάν αναζητήσετε να δείτε την κατανομή χωροταξικά των δήμων που πραγματικά αυτή τη στιγμή σχεδόν έχουν παραδώσει τα κλειδιά γιατί αδυνατούν να πληρώσουν… Εδώ υπάρχουν ολόκληρες περιφέρειες, δηλαδή περιφερειακές ενώσεις δήμων, που συλλογικά λένε ότι πάμε σε απεργία. Μέσα σε αυτούς και τουριστικοί δήμοι οι οποίοι πραγματικά λένε ότι δεν μπορούμε και πώς να μπορέσεις όταν σου επιβάλλουν το τέλος ταφής ως πρόστιμο, που είναι μία διαχρονική αδυναμία της πολιτείας να ανταποκριθεί στην προσαρμογή που έχει ζητήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και το πρόστιμο που έχει επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση το μεταφέρουν στους δήμους, αντί να το πληρώσει το κράτος, ενώ έχει διπλασιαστεί το ενεργειακό τους κόστος;

Ερ: Και αντί να επαναστατήσουν οι δήμαρχοι και οι δημοτικές αρχές, και δεν είναι λίγοι όπως λέτε, είναι το 40%, δηλαδή, λίγο κάτω από τους μισούς, κάνουν στάση πληρωμών; Δηλαδή, πάλι την πληρώνουν οι εργαζόμενοι, οι προμηθευτές, οι τοπικές κοινωνίες;

Θ.Ν: Λάθος το βάζετε. Στάση πληρωμών όχι απέναντι στους εργαζομένους, απέναντι στις υποχρεώσεις των δήμων. Εάν πούμε ότι οι δήμοι είναι επιχειρήσεις, δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Το 40% των δήμων αυτή τη στιγμή βρίσκεται ουσιαστικά σε οικονομικό στραγγαλισμό.

Ερ: Και αντί να βρίσκονται στην πλατεία Συντάγματος, κάνουν στάση πληρωμών. Δηλαδή, άλλοι θα πληρώσουν τη «νύφη». Δεν έχω λόγια. Πάμε στο νερό δήμαρχε. Θέλω να μου πείτε τι κάνετε για το νερό και παρακαλώ, μην μου πείτε για τον Μια ποταμό. Εδώ δεν γεμίζουν οι δύο υδατοδεξαμενές που έχουμε…

Θ.Ν.: Δεν θα’ θελα να υποτιμούμε οποιαδήποτε προσπάθεια γίνεται.

Ερ: Δεν το υποτιμώ. Αντιθέτως. Ρεαλιστικά μιλώ.

Θ.Ν.: Μου λέτε να μην πω για τον Μια ποταμό, αλλά όταν μία διεκδίκηση και μία κατάκτηση δεκαετιών της τοπικής αυτοδιοίκησης από την περίοδο των κοινοτήτων, μετά του τέως δήμου Ηρακλειδών και σήμερα αυτής της δημοτικής αρχής που το κάνει η πράξη, αυτή τη στιγμή συντάσσεται η μελέτη για τον Μία ποταμό. Κάποιος μπορεί να πει ότι τί νερό θα συλλέγει; Αυτό το νερό που θα συλλέγει και αυτό που θα υποδείξουν οι επιστήμονες θα είναι ένα θετικό αποτύπωμα στη συνολική προσπάθεια που γίνεται για την εξεύρεση υδάτινων πόρων. Ας μην υποτιμούμε οτιδήποτε γίνεται προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι μία μεγάλη κατάκτηση και μένει να τη δούμε θετικά. Σαφώς και δεν μπορεί να είναι η μόνη. Έχει να κάνει με μια σειρά άλλων ενεργειών που κάνει η δημοτική επιχείρηση ύδρευσης αποχέτευσης.

Ερ: Πείτε μου κάποιες δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Θ.Ν.: Βλέπετε, ότι παρόλο που έχουμε μία πολύ μεγάλη αύξηση στις κλίνες τα τελευταία χρόνια, η έλλειψη στο νερό είναι εξαιρετικά μειούμενη σε σχέση με το παρελθόν και η ποιότητα του νερού είναι πολύ καλύτερη.

Ερ: Συγνώμη δήμαρχε. Λέτε ότι, δεν υπάρχει έλλειψη νερού;

Θ.Ν.: Σας λέω, σε σχέση με την προσφορά και τη ζήτηση, όπου η ζήτηση είναι αυξημένη τα τελευταία χρόνια και είναι κατανοητό γιατί είναι αυξημένη, τα προβλήματα που παρατηρούνται στην έλλειψη του νερού είναι σαφέστατα μικρότερα από πριν.

Ερ: Ξαφνιάζομαι που το λέτε διότι, πραγματικά για πρώτη φορά φέτος είχαμε πολύωρες και επαναλαμβανόμενες διακοπές νερού σε κάποιες περιοχές του νησιού, ακόμα και πέριξ της πόλης. Είχαν αδειάσει οι δεξαμενές.

Θ.Ν.:  Αυτό έχει να κάνει όχι με την υπερκατανάλωση, αλλά με τα προβλήματα που είχε η ΔΕΗ με τις ξαφνικές διακοπές.

Ερ: Μα, και το λέω από προσωπική γνώση, δεν είχαμε διακοπές ρεύματος τις συγκεκριμένες ημέρες.

Θ.Ν.: Πώς δεν είχαμε. Τα προβλήματα ξεκινούν από την διακοπή της ΔΕΗ, με αυτό τον τρόπο δεν μπορούν οι αντλίες να υποβοηθήσουν στη συλλογή νερού ξανά, μεσολαβεί ένα διάστημα κρίσιμο, όπου μεγάλες περιοχές μένουν χωρίς νερό.

Επειδή το τοποθετείτε σε λάθος επίπεδο. Δεν υπήρξε πρόβλημα ένεκα της υπερκατανάλωσης, υπήρξε πρόβλημα λόγω των συνεχόμενων ξαφνικών διακοπών ρεύματος, γιατί ξέρετε, μία μεταβολή στην τάση να υπάρξει, που δεν γίνεται αντιληπτή στο δίκτυο και στον καταναλωτή, μπορεί να θέσει σε μη λειτουργία τα αντλιοστάσια, μπορεί να θέσει σε μη λειτουργία μία ολόκληρη δεξαμενή. Για να επανέλθει αυτή μετά, δεν απαιτείται ελάχιστος χρόνος, μπορεί να απαιτηθούν και δυο  και τρεις ημέρες. Άρα λοιπόν, ουσιαστικά εμείς τι καταφέραμε; Γιατί αν συγκρίνουμε ειδικά στο δήμο Ηρακλειδών την κατάσταση προ ετών και την κατάσταση τη σημερινή, ουδεμία σύγκριση. Αυτή τη στιγμή είναι προς το καλύτερο. Σαφώς και υπάρχει ορατός ο κίνδυνος της ανεπάρκειας των υδάτινων πόρων και για αυτό εκφράζουμε όλοι την ανησυχία μας και για αυτό έχει κινήσει η ΔΕΥΑΚ και πάλι την διαδικασία μετά από πολλά, της αποτύπωσης ουσιαστικά του υδάτινου ορίζοντα, προκειμένου να δούμε πού βρισκόμαστε.

Ερ: Πότε ξεκίνησε αυτό, διότι δεν το γνωρίζω.

Θ.Ν.: Αρκετά πρόσφατα έχει αναθέσει σε πανεπιστήμιο την διαδικασία αυτή.

Ερ: Να κάνει τί δηλαδή το πανεπιστήμιο;

Θ.Ν.: Αυτή τη μελέτη που είχαμε κάνει το 1995 αν θυμάστε.

Ερ: Και βέβαια θυμάμαι. Η έκθεση Μιμίκου του 1994.

Θ.Ν.: Ναι αυτή. Ουσιαστικά, με τα σύγχρονα μέσα που διαθέτει πλέον η επιστημονική κοινότητα και έχει στην διάθεσή της, να αποτυπωθεί αυτό εκ νέου.

Ερ: Υπάρχει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της έρευνας;

Θ.Ν.: Δεν θυμάμαι. Μπορεί να είναι 15 μήνες.

Ερ: Έχω την αίσθηση πως δεν θα τελειώσει αυτή η συνέντευξη. Υπάρχουν τόσα ερωτήματα!! Ας πάμε στα σχολεία. Τα 5 τελευταία χρόνια, ενώ ήταν γνωστό πολλά χρόνια πριν ότι μας λείπουν σχολεία, δεν έχετε καταφέρει να βρείτε οικόπεδα..

Θ.Ν.: Λάθος κάνετε.

Ερ: Διορθώστε με. Ας κάνω λάθος ερωτήσεις και ας είναι σωστές οι απαντήσεις.

Θ.Ν.: Εμείς λοιπόν σας λέμε ότι, πριν 5 χρόνια που αναλάβαμε ως δημοτική αρχή δεν υπήρχε απολύτως τίποτα διαθέσιμο ως γη, ως έκταση δηλαδή, για την ανέγερση σχολικών συγκροτημάτων σε όλο το νησί. Ξεκινήσαμε τις διαγωνιστικές διαδικασίες και είμαστε προς το τέλος για: το τρίτο γυμνάσιο, έχει υποβληθεί προσφορά από ενδιαφερόμενο ιδιοκτήτη και βρίσκεται πλησίον της Αλεξάντερ φάσιον,  για νηπιαγωγείο στο Ζηπάρι, το επόμενο διάστημα θα υπογραφεί το συμφωνητικό της εξαγοράς, για λύκειο Ζηπαρίου, έχει ωριμάσει η διαδικασία, έχουν κατατεθεί προτάσεις από ιδιοκτήτες, για δημοτικό σχολείο και γυμνάσιο στην Αντιμάχεια, έχει βρεθεί η έκταση, υπήρχε αρχικά μία απόφαση να γίνει δημοτικό σχολείο, όμως επανέρχεται στο δημοτικό συμβούλιο για να προτάξουμε την ανέγερση γυμνασίου επειδή ουσιαστικά είναι στα όρια του οικισμού της Αντιμάχειας. Εκπονούμε τη μελέτη για την προσθήκη αιθουσών και εργαστηρίων στο Ιπποκράτειο λύκειο. Αυτό σημαίνει ότι σε μία Κω η οποία αναπτύσσεται ραγδαία, αυτή η δημοτική αρχή τα τελευταία χρόνια έχει ωριμάσει τις διαδικασίες και οσονούπω μπαίνει στην δεύτερη φάση ουσιαστικά που θα αφορά στην εκπόνηση μελετών σε αυτές τις διαθέσιμες εκτάσεις που θα έχει στη διάθεσή της. Είναι ένας αγώνας δρόμου που έχει να κάνει και με την ωρίμανση των μελετών πλέον, αλλά κυρίως έχει να κάνει με την εξεύρεση κονδυλίων, είτε αυτό θα αφορά σε ευρωπαϊκούς πόρους είτε αφορά σε ΣΔΙΤ εάν εμείς τεκμηριώσουμε ως τοπική αυτοδιοίκηση ότι μπορεί και πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας άνω των 20.000τμ. σχολική στέγη από τούδε και στο εξής.

Ερ: Τα ακούσαμε αυτά και στο δημοτικό συμβούλιο. Είστε αισιόδοξος ότι θα βρεθούνε αυτά τα 20.000τ.μ. και σε πόσο βάθος χρόνου μπορεί να γίνει αυτή η εύρεση για να γίνουν επιτέλους σχολεία στην Κω;

Θ.Ν.: Επαναλαμβάνω. Από κει που βρισκόμασταν πριν μερικά χρόνια, είμαστε πολλά βήματα μπροστά και τρέχουμε ως δημοτική αρχή προκειμένου όλα αυτά που σας είπα να γίνουν πράξη. Δυστυχώς, στην Ελλάδα τίποτα δεν γίνεται στην ώρα του και υπεύθυνη γι αυτό δεν είναι η τοπική αυτοδιοίκηση. Είναι παρήγορο το γεγονός όμως, ότι στο τιμόνι του δήμου ευρισκόμενη αυτή η δημοτική αρχή αυτά τα χρόνια, προετοιμάζει με σαφέστατο αποδεδειγμένα στην πράξη τρόπο, τις διαδικασίες για την ωρίμανση των μελετών και την υλοποίηση αυτών των έργων.

Ερ: Το Αζίλω πότε πιστεύεται πως θα παραδοθεί στην εκπαιδευτική κοινότητα;

Θ.Ν.: Αναμένουμε μία απόφαση που αφορά σε δικαστικές προσφυγές των συμμετεχόντων για να ξεκαθαρίσουμε και εμείς τι μπορούμε να πούμε στην τοπική κοινωνία, η οποία έχει ταλαιπωρηθεί τα μάλα και θα έλεγα ότι ουδείς περίμενε ότι όταν ξεκίνησε αυτή η διαδικασία πριν από λίγο λίγα χρόνια, θα φτάναμε σε μία τέτοια απίστευτη δικαστική εμπλοκή των εν δυνάμει αναδόχων εις βάρος της τοπικής κοινωνίας, της σχολικής κοινότητας και των παιδιών.

Ερ: Υπάρχει μια εκτίμηση για το πότε μπορεί να τελειώσει όλο αυτό το βάσανο;

Θ.Ν.: Τον επόμενο μήνα εκτιμούμε ότι μάλλον θα έχουμε στη διάθεσή μας την απάντηση που περιμένουμε για να μπορούμε και εμείς να μιλήσουμε με περισσότερες λεπτομέρειες.

Ερ: Εσείς τι περιμένετε; Ποιο θα είναι το πράσινο φως;

Θ.Ν.: Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας εργολάβος, ο οποίος φαίνεται να είναι ο ανάδοχος. Όμως αυτός ο εργολάβος έχει κηρυχθεί έκπτωτος σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και εκκρεμεί ουσιαστικά, η δικαστική διερεύνηση αυτής της έκπτωσης και η κρίση του Δικαστηρίου εάν αυτός δικαιωθεί ή όχι. Ανάλογα με το τι θα γίνει, θα μπορώ κι εγώ να σας απαντήσω. Αναμένουμε. Δυστυχώς αυτό είναι το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα του 2024.

Ερ: Αν όλα πάνε καλά, σε πόσο χρονικό διάστημα θα ολοκληρωθεί το έργο;

Θ.Ν.: Θα σας απαντήσω όταν θα έχουμε στα χέρια μας αυτή την απόφαση.

Ερ: Μα και τώρα μπορούμε να κάνουμε μια εκτίμηση.

Θ.Ν.: Όχι, δεν μπορώ να σας απαντήσω και ιδιαίτερα σε ένα θέμα που έχει ταλαιπωρήσει την κακή κοινωνία τόσο πολύ, εάν δεν έχω στη διάθεσή μου την σχετική απόφαση.

Ερ: Ας έρθουμε στην αστική συγκοινωνία. Πού βρίσκεται αυτή η υπόθεση; Θα παραμείνει στο δήμο, θα την πάρει η ΚΤΕΛ Α.Ε., άλλος; Ποιο είναι το μέλλον της;

Θ.Ν.: Θέλω να υπενθυμίσω ότι πριν από έναν χρόνο ακριβώς εν μία νυχτί, με νομοθετικό πλαίσιο της κυβέρνησης καταργήθηκαν και η ΚΕΚΠΑΠΥΑΣ, μέρος της οποίας ήταν οι αστικές συγκοινωνίες, καταργήθηκε και ο ΔΟΠΑΒΣ, δύο πυλώνες δηλαδή της λειτουργίας του δήμου, που η ίδια η πολιτεία τα προηγούμενα χρόνια είχε πει να φτιαχτούν, τις κατήργησε.

Σε αυτόν εδώ τον χρόνο που μεσολάβησε από τον Γενάρη μέχρι και σήμερα που μιλούμε, δίνουμε μία πολύ μεγάλη μάχη και μάλιστα επίκειται αλλαγή του θεσμικού πλαισίου προκειμένου να μπορεί να προσαρμοστεί η αστική συγκοινωνία στα νέα δεδομένα. Εμείς τρέξαμε, υποδείξαμε τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν και αυτές οδεύουν προς τη Βουλή, ούτως ώστε να είναι σε θέση η αστική συγκοινωνία το επόμενο καλοκαίρι να ανταποκριθεί με επάρκεια στις αυξημένες ανάγκες. Σαφώς όμως το ζήτημα της συγκοινωνίας δεν αφορά μόνο το αστικό μέρος στην πόλη της Κω, αφορά όλο το νησί και είναι μία κουβέντα την οποία θέλουμε να την κάνουμε μαζί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς το επόμενο διάστημα, ούτως ώστε να μπορέσουμε να αποκτήσουμε μία κοινή συνισταμένη για να δούμε το επόμενο καλοκαίρι τα πράγματα αρκετά έως πολύ καλύτερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Ερ: Είστε αισιόδοξος ότι η αστική συγκοινωνία θα παραμείνει στο δήμο ή θα πάρει το έργο η ΚΤΕΛ Α.Ε.;

Θ.Ν.:  Σε ότι μας αφορά και την περιουσία ουσιαστικά που έχουμε στα χέρια μας εμείς, σαφώς και θέλουμε να την διευρύνουμε και να λειτουργήσει προς όφελος των δημοτών και προς όφελος των επισκεπτών. Από κει και πέρα, εάν οι αυξημένες ανάγκες προδιαγράψουν ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με όλους όσοι από το νόμο θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε μία τέτοια διαγωνιστική διαδικασία, είναι κάτι που θα το δούμε και θα το αποφασίσουμε. Στόχος και μέλημά μας είναι, οι συγκοινωνίες να αποβαίνουν προς όφελος του δημότη και των επισκεπτών.

Ερ: Περιμένουμε κι εδώ να δούμε. Πριν πάμε στο επόμενο θέμα, θα μου επιτρέψετε να επανέλθω στα σχολεία, διότι λησμόνησα να σας ρωτήσω για το ΕΕΕΕΚ. Έρχεται ο χειμώνας και ακόμα δεν έχει μπει στέγαστρο, ούτε έχει ολοκληρωθεί ο αύλειος χώρος.

Θ.Ν.: Προχωράει η μελέτη γι αυτό και θα δημοπρατηθεί το επόμενο διάστημα. Τη μελέτη την κάνει ο δήμος και τη χρηματοδότηση. Έχουμε δεσμεύσει χρήματα.

Ερ: Δηλαδή, πότε τα παιδιά θα μπορούν να βγουν έξω;

Θ.Ν.: Μέσα στο χειμώνα προς την Άνοιξη θα υλοποιηθεί το έργο.

Ερ: Μάλιστα, τόσο πολύ αργά για τα παιδιά. Αλλάζουμε θέμα και πάμε στη λειτουργία της πόλης. Ένα μπάχαλο. Ψάχνουμε να βρούμε πεζοδρόμια για να παρκάρουμε τα αυτοκίνητα!!!  Η κατάσταση είναι τραγική. Το μέγα θέμα όμως είναι αυτή καθ’ αυτή η λειτουργία της. Αναφέρομαι σε αυτά που όλοι γνωρίζουμε, αλλά και στις καταγγελίες κατοίκων και επιχειρηματιών οι οποίες αφορούν τόσο στο ιστορικό κέντρο όσο και ευρύτερα, τις οποίες γνωρίζετε. Τι θα κάνετε; Είπατε θα επικαιροποιήσετε τη μελέτη που είχε γίνει παλιά. Πότε θα γίνει;
Θ.Ν.: Αυτά είναι δυο διαφορετικά πράγματα αυτά που ρωτάτε. Το ένα αφορά στη λειτουργία της πόλης σε σχέση με την διαθεσιμότητα σε χώρους στάθμευσης και το άλλο αφορά στον κανονισμό λειτουργίας της πόλης που θέσατε μέσω του υπομνήματος που έχουν καταθέσει οι συμπατριώτες μας.
Στη διαθεσιμότητα των χώρων στάθμευσης. Δυστυχώς, η Κως πληρώνει το τίμημα της ανάπτυξης κι αυτό έρχεται να απαντήσει καταρχήν σε όλα αυτά που συζητήσαμε πιο πριν. Όμως, τι κάνουμε εμείς ως δημοτική αρχή προκειμένου να ανακουφίσουμε τους συμπατριώτες μας και να δημιουργήσουμε νέους χώρους στάθμευσης. Πρόσφατα, για παράδειγμα, θέσαμε στη διάθεση του συνδημοτών μας έναν χώρο στην οδό Κανάρη μέσω μίας σύμβασης που υπογράψαμε με την πολεμική αεροπορία για την διάθεση ενός χώρου 35 περίπου αυτοκινήτων στάθμευσης, που τη συγκεκριμένη περιοχή την ανακουφίζει τα μάλα. Βρίσκεται προς το τέλος, εξ όσων μαθαίνω, η διαδικασία για την αποσαφήνιση των ιδιοκτητών στη μεγάλη έκταση των 18 στρεμμάτων που διεκδικούμε να κάνουμε παρκινγκ πίσω από την Κάζα Ρομάνα και εφόσον αυτό λάβει τέλος, θα είμαστε σε θέση το επόμενο διάστημα να κινήσουμε μία διαδικασία που θα θέλαμε να την είχαμε ξεκινήσει πριν τέσσερα χρόνια, που όμως δεν μπορούσαμε λόγω αυτής της εκκρεμότητας. Θέλω να πω επίσης, ότι σχεδιάζουμε να δημιουργήσουμε και χώρους στάθμευσης περιαστικά της πόλης και να θέσουμε στη διάθεση των δημοτών αλλά και των επισκεπτών μικρά λεωφορεία προκειμένου να γίνονται οι μετακινήσεις δορυφορικά προς το κέντρο της πόλης τα επόμενα χρόνια. Και αυτό το σχεδιάζουμε αυτή την περίοδο.
Ερ: Θα ζω για να τα δω όλα αυτά δήμαρχε;
Θ.Ν.: Θα ζήσετε αρκετά χρόνια ακόμα. Διακινδυνεύω πρόβλεψη, οπότε μία χαρά θα είσαστε να τα απολαύσετε και εσείς.
Ερ: Το δέχομαι… Υπάρχουν πάρα πολλά ερωτήματα, μακάρι να είχαμε τόσο χώρο για να σας τα θέσω. Θέλω να πιστεύω ότι, στο τέλος του χρόνου θα κάνουμε έναν απολογισμό του έργου σας συνολικότερα και θα πούμε και τα υπόλοιπα. Αλυκή και Υδροβιότοπος Ψαλιδίου, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η Αλυκή παραμένει ως έχει, δεν έχει γίνει κανένα έργο κι επειδή είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, ας μιλήσουμε σήμερα μόνο για τον Υδροβιότοπο Ψαλιδίου. Γιατί δήμαρχε έχει εγκαταλειφθεί; Είναι κρίμα. Έχουν δοθεί χρήματα για την αξιοποίηση του κτιρίου, την αξιοποίηση της περιοχής, τα οποία έχουν πάει στράφι.

Θ.Ν.: Δυστυχώς, η υπόθεση στον υδροβιότοπο μετράει πολλά χρόνια. Άρχισε δηλαδή μία αντίστροφη πορεία όπου ο υδροβιότοπος μπήκε κατά κάποιο τρόπο στο περιθώριο. Με προσπάθειες δικές μας για ανάταξη, αν θυμάστε πριν από τρία χρόνια και τοποθετήσαμε ως έδρα το μεταπτυχιακό και καθαρίσαμε τον υδροβιότοπο που είχε χρόνια να καθαριστεί.  Μεταφέραμε το μεταπτυχιακό γιατί ήταν μια απομακρυσμένη περιοχή εκεί και δυστυχώς βανδαλίστηκε αυτός ο χώρος με αποτέλεσμα να δουν το φως της δημοσιότητας φωτογραφίες που δεν τιμούν κανέναν. Θέλω να σας πω ότι το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθεί η πρόθεση αυτής της δημοτικής αρχής, αυτός εκεί ο χώρος να ξαναγίνει ένας πνεύμονας ουσιαστικά όπου θα αναπνέει ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής κοινωνίας, μέσα από δράσεις που θα αναπτυχθούν και πρωτοβουλίες επίσης που θα αναλάβει αυτή η δημοτική αρχή μαζί με φορείς αλλά και με συμπολίτες μας που διαθέτουν μία εξειδικευμένη γνώση στην καινοτομία, την τεχνολογία και το περιβάλλον, προκειμένου να αποδώσουμε και τα κτίρια αλλά και των περιβάλλοντα χώρο στις επόμενες γενιές.
Ερ: Υπάρχει χρονοδιάγραμμα και κονδύλι που θα γραφτεί στον προϋπολογισμό;
Θ.Ν.: Το αμέσως επόμενο διάστημα θα σας ανακοινώσουμε τις προθέσεις μας.
Ερ: μακάρι οι προθέσεις να γίνουν και πράξη. Αλεξάντερ φάσιον. Επί σειρά ετών αναξιοποίητη περιουσία του δήμου. Ο κύριος Αβρίθης στην πρώτη συνέντευξη που μου είχε δώσει πριν από πέντε χρόνια, είχε μιλήσει για αξιοποίηση από τον δήμο. Μέχρι και σήμερα, τίποτα. Γιατί;

Θ.Ν.: Θα σας πω γιατί δεν έχει γίνει τίποτα ακόμα. Είμαστε η μόνη δημοτική αρχή που έκανε προμελέτη, την οποία κατέθεσε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και στην Πυροσβεστική Υπηρεσία, προκειμένου να δουν το ζήτημα της μεταστέγασης της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας στο συγκεκριμένο κτίριο.  Είναι ένα κτίριο 4.000 τ.μ. Χρειάζεται άνω των 6 εκ. ευρώ προκειμένου να καταστεί ξανά  ασφαλής και λειτουργικός ο χώρος.

Ερ: Πότε καταθέσατε την προμελέτη;

Θ.Ν.: Οι συζητήσεις αυτές έχουν γίνει μέσα στην πανδημία. Υπήρξε συνεργασία με την Αστυνομική Διεύθυνση και με την Πυροσβεστική τα προηγούμενα χρόνια, συνετάχθησαν οι προμελέτες, άρα λοιπόν, κάναμε σημαντικά βήματα και μετά υπήρξε η διερεύνηση της δυνατότητας χρηματοδότησης αυτού του εγχειρήματος.
Ερ: Τα υπουργεία τι απαντήσανε;
Θ.Ν.: Απάντησαν ότι, θέλουν, το είδαν πολύ θετικά, αλλά δεν υπήρχαν διαθέσιμοι πόροι και γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι μία παρέμβαση που αφορά σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ δεν μπορεί να την κάνει ο δήμος γιατί αφορά και σε χρήσεις που δεν αφορούν τον δήμο.
Ερ: Η μεταφορά της αστυνομίας στο συγκεκριμένο κτίριο έχει τεθεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια, έχει απορριφθεί, όπως έχει απορριφθεί και η πρόταση για ενοικίαση χώρου, διότι το υπουργείο  δεν διαθέτει τα χρήματα. Άρα, εκτιμώ ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αξιοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο το συγκεκριμένο κτίριο, οπότε… Πάλι αλλαγή κλίματος… Θέλω να μου πείτε δυο λόγια για την κριτική που σας κάνει ο «Όμιλος», κύρια ο κ. Καΐσερλης, ο οποίος στην εκδήλωση που έγινε σας προκάλεσε λέγοντάς σας να πείτε την αλήθεια στον κόσμο. Δήμαρχε, λέτε ψέματα;

Θ.Ν.: Από το, «πείτε την αλήθεια» μέχρι το «πείτε ψέματα», είναι ένα λεκτικό παιχνίδι εντυπώσεων που δεν αφορά τον Κώστα Καΐσερλη, τον οποίο σέβομαι και τιμώ και δεν θα μπορούσε ο συγκεκριμένος άνθρωπος να πει ότι ο σημερινός δήμαρχος της Κω λέει ψέματα.

Ερ: Λέει, πείτε την αλήθεια στον κόσμο. Το ερώτημα, αν λέτε ψέματα, το έθεσα εγώ.

Θ.Ν.: Έτσι μπράβο. Να τα βάζουμε, λοιπόν, στη σωστή τους διάθεση. Πείτε αυτά που πραγματικά συμβαίνουν στον κόσμο και νομίζω ότι εγώ σας περιέγραψα μέσα από τη σημερινή μας συνέντευξη, ένα μεγάλο μέρος αυτών.

Ερ: Αλήθεια είναι αυτό.

Θ.Ν.: Άρα λοιπόν, αυτές τις αλήθειες που σήμερα αποτυπώνεται εσείς, αποτυπώνονται συνεχώς στο δημόσιο λόγο μου και έχει να κάνει με την θέση της τοπικής αυτοδιοίκησης στις μέρες μας σε σχέση με αυτό που ζούσαμε τα προηγούμενα χρόνια και σε αυτό που φοβόμαστε ότι θα προκύψει στο μέλλον. Σαφώς και δεν έχω να κρύψω τίποτα και όχι μόνο δεν έχω να κρύψω, είμαι από αυτούς που υπερασπίζονται πάντα την αναγκαιότητα η τοπική αυτοδιοίκηση να είναι μπροστάρης στις τοπικές κοινωνίες, γιατί και εκ του συντάγματος προκύπτει αυτό αλλά και λόγω της πραγματικότητας που αποτυπώνει ότι μόνο η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση μπορεί να είναι δίπλα στους δημότες. Άρα λοιπόν, η θέση η δική μου διαχρονικά είναι αναλλοίωτη, σταθερή και έχει να κάνει με το γεγονός ότι πρέπει επιτέλους η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση να ενδυναμωθεί και να αποκτήσει αυτόν τον κυρίαρχο ρόλο που πρέπει να έχει στην ελληνική κοινωνία.

Ερ: Αφού, λοιπόν, λέτε την αλήθεια στον κόσμο, γιατί σας προκάλεσε ο κ. Καΐσερλης;
Θ.Ν.: Ήταν μία θετική πρόκληση, δεν ήταν αρνητική και το γεγονός ότι βρέθηκα εκεί και βρέθηκα δίπλα τους και αποτύπωσα και τη δική μου άποψη που είχε πολύ θετικά χαρακτηριστικά θεωρώ και εκτιμώ και αυτό το συμπέρασμα αποκόμισα και εγώ ακούγοντας μετά το πέρας αυτής της διαδικασίας όλους όσους συμμετείχαν. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έχω να πω είναι ότι για τα ζητήματα της αυτοδιοίκησης καλώς κάνουμε και συζητούμε. Ο γόνιμος διάλογος πάντα παράγει ένα αποτέλεσμα. Αυτή η δημοτική αρχή ούτε τον διάλογο φοβάται ούτε κανέναν επί προσωπικού. Σεβόμαστε όλους όσοι υπήρξαν στο δημόσιο βίο αυτού του τόπου και ανεξάρτητα από το εάν συμπορευθήκαμε ή δεν συμπορευτήκαμε μαζί, εγώ επιζητώ να υπάρχει δημόσιος λόγος όσων υπήρξαν στα δημόσια αξιώματα, γιατί η γνώση, η εμπειρία τους, αλλά και η προσέγγιση που μπορεί να έχουν για τα πράγματα, μπορεί να αποβεί χρήσιμη για εμάς.
Ερ: Μου δώσατε πάσα για το επόμενο ερώτημα. Ο πρώην συνεργάτη σας, ένα από τα πρώτα «βιολιά» επιτρέψτε μου να πω, της παράταξή σας, ο κ. Αβρίθης, παραιτούμενος από την παράταξη και μένοντας ανεξάρτητος, μίλησε για εξυπηρέτηση προσωπικών ζητημάτων. Δηλαδή, σας κατηγόρησε για πελατειακές σχέσεις, ότι κάποιοι αυτό το έχουν αναγάγει σε επάγγελμα.
Θ.Ν.: Δεν κατηγόρησε τον δήμαρχο.
Ερ: Ανέφερε πως το θέμα το έχει συζητήσει μαζί σας πολλές φορές. Κατηγόρησε στελέχη της δημοτικής αρχής δεν εισακούστηκε και μη αντέχοντας αυτή την κατάσταση, έφυγε. Και δεν άνοιξε μύτη.
Θ.Ν.: Κοιτάξτε, εγώ σέβομαι και τιμώ τον Παναγιώτη Αβρίθη, με τον οποίο και συνομιλώ σχεδόν καθημερινά. Έχει μια άποψη, έχω μία άποψη. Σε μία δραστηριότητα καθημερινή σε όλο το νησί, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι κάτι που μπορεί να γίνεται μπορεί να εξυπηρετεί τους δημότες, εγώ θα έλεγα, γιατί ξέρετε, η λέξη ρουσφέτι, για παράδειγμα, είναι παρεξηγημένη. Ρουσφέτι είναι αυτό που γίνεται προνομιακά έναντι άλλων. Το να πας να εξυπηρετήσεις κάποιον που οφείλεις να τον εξυπηρετήσεις, δεν είναι ρουσφέτι, είναι η θεσμική σου υποχρέωση να υπηρετείς τους δημότες.
Ερ: Άρα διαφωνείτε με τον κύριο Αβρίθη. Δεν περιέγραψε την πραγματικότητα.
Θ.Ν.: Δεν είναι ότι διαφωνώ. Δεν συμφωνώ με το μέγεθος και την διάσταση που έδωσε σε αυτό το ζήτημα και εκτιμώ ότι ένας άνθρωπος του διαμετρήματος του Παναγιώτη Αβρίθη, θα έπρεπε και μπορεί να υπάρχει δίπλα μας προκειμένου από κοινού να αντιμετωπίσουμε πολλά μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τον τόπο.
Ερ: Θα περιορίσω τις ερωτήσεις μου, γιατί τραβάει πολύ η κουβέντα μας. Κτίριο ΚΩΑΝ. Είχατε δηλώσει ότι, το 3ο δημοτικό σχολείο θα φιλοξενηθεί στο ισόγειο και στον όροφο θα μεταφερθεί η ΚΩΑΝ και η Υπηρεσία Καθαριότητας. Και αυτό το δηλώσατε ενώ η ΚΩΑΝ είχε ήδη μεταφερθεί στη μαρίνα… Σύμφωνα με πληροφορίες του «Σ», έχει μόνο δύο γραφεία στη μαρίνα, ενώ είχατε ενοικιάσει ένα ολόκληρο κτίριο.

Θ.Ν.: Θέλω να σας πω ότι, ο αναπτυξιακός οργανισμός είναι ένα δυναμικό κύτταρο που έχει στη διάθεσή της η τοπική αυτοδιοίκηση από το 2020 και μετά. Μισθώσαμε αυτό το κτίριο σε μία εξαιρετική τιμή. Η συμβολή του δήμου στο ενοίκιο αυτό είναι λίγο περισσότερο από 1.000 ευρώ το μήνα. Στο υπόλοιπο συμμετέχουν Αστυπάλαια και Νίσυρος. Άρα λοιπόν, όταν βλέπεις ότι υπάρχουν μισθωμένα ακίνητα με υποπολλαπλάσιο εμβαδόν και πολλαπλάσιο μίσθωμα, σημαίνει ότι αυτό ήταν μία πολύ μεγάλη ευκαιρία για όλους εμάς να το έχουμε στη διάθεσή μας.
Ερ: Πόσο είναι το ενοίκιο;
Θ.Ν.: Το μίσθωμα για όλο το κτίριο είναι 2.000 ευρώ, όταν γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι το μίσθωμα για αυτό το κτίριο θα έπρεπε να είναι άνω των 5.000 ευρώ.

Ερ: Δεν συζητάμε γι αυτό, αλλά για την μεταφορά. Οι συνάδελφοί σας δήμαρχοι το γνωρίζουν;
Θ.Ν.: Έχουμε πάρει αποφάσεις. Το θέμα είναι το εξής. Ότι, σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, όπου συνυπάρχει και το 3ο δημοτικό σχολείο και θέλουμε να λειτουργήσει και ο αναπτυξιακός οργανισμός, γιατί υπάρχουν γραφεία εκεί που είναι ακόμα διαθέσιμα. Αν αύριο, δηλαδή, εμείς προχωρήσουμε στις συμβάσεις έργου του αναπτυξιακού οργανισμού, στελέχη θα φιλοξενηθούν εκεί.

Ερ: Ακόμα δεν έχω καταλάβει γιατί έφυγαν από εκεί και πήγαν στη μαρίνα, αφού, επαναλαμβάνω, μόνο δύο γραφεία χρησιμοποιούν.
Θ.Ν.: Είναι διευθυντικά. Προσέξτε, όταν χρειαστεί να προχωρήσουν οι μελέτες, όπως έγινε και το προηγούμενο διάστημα, έγιναν προσλήψεις με σύμβαση έργου. Δηλαδή, μπορεί να προκύψουν ξαφνικά 2, 3, 5 μηχανικοί ή άλλες ειδικότητες, αυτοί θα πρέπει να υπάρξουν εκεί. Αυτή τη στιγμή, το κομμάτι του αναπτυξιακού οργανισμού που λειτουργεί κρίναμε σκόπιμο να στεγαστεί σε εγκαταστάσεις της μαρίνας προκειμένου να λειτουργήσει καλύτερα το τρίτο δημοτικό και η Υπηρεσία Περιβάλλοντος. Το κτίριο παραμένει στη διάθεσή μας.
Ερ: Μάλιστα. Οι ερωτήσεις είναι δικές μου, οι απαντήσεις είναι δικές και βγαίνουν συμπεράσματα. Θα ήθελα όμως εδώ να σας παρακαλέσω να δεσμευτείτε, για να μην «φάμε» κι άλλο χρόνο από τη συνέντευξη, ότι θα δώσετε στη δημοσιότητα στοιχεία για το ποιες μελέτες έχει κάνει η ΚΩΑΝ από την ημέρα της λειτουργίας της, κόστη κ.λ.π.. Ένα excel θα είναι ό,τι πρέπει προκειμένου να μας λυθούν απορίες.

Θ.Ν.: Βεβαίως

Ερ: Ωραία. Πάμε παρακάτω. Δήμαρχε, ποια είναι η πραγματική οικονομική κατάσταση του  δήμο μας; Δηλαδή, αν αφαιρέσουμε τις ανελαστικές δαπάνες, πόσα χρήματα μένουν για έργα; Θυμάμαι, παλαιότερα οι ανελαστικές δαπάνες αφορούσαν στο 60-70% του προϋπολογισμού. Σήμερα, με τόση μείωση προσωπικού, ποιο είναι το ποσοστό τους

Θ.Ν.: Έχουμε και δραματική μείωση των εσόδων. Όταν υπήρχε προσωπικό, κάποια στιγμή το τέλος παρεπιδημούντων ήταν 5, έγινε 2 μετά πήγε μισό. Άρα λοιπόν, είναι δραματικά μειωμένα τα έσοδα σε σχέση με εκείνη την περίοδο. Κάποτε οι δήμοι και οι κοινότητες ακόμα – ακόμα, παρήγαγαν πλούτο ή εν πάση περιπτώσει διαχειριζόντουσαν τα τοπικά έσοδα με μεγαλύτερη ευχέρεια, κάτι που δεν συμβαίνει. Ένα μικρό παράδειγμα θα σας δώσω μόνο. Και για το τέλος παρεπιδημούντων έχει βάλει το μακρύ χέρι η πολιτεία προκειμένου να το εισπράττει, λέει, για λογαριασμό των δήμων, λες και εμείς δεν μπορούσαμε να το εισπράττουμε που το εισπράτταμε όλα αυτά τα χρόνια, να παρακρατεί ένα ποσοστό ως μεσάζων σε αυτή τη διαδικασία λες και εμείς θέλαμε να βάλουμε μεσάζοντες και όχι μόνο αυτό, αλλά στο τέλος – τέλος, αυτόν εδώ τον φόρο, το τέλος δηλαδή, δεν μας το αποδίδει.
Εγώ αυτό που θέλω να σας πω είναι ότι, με πολύ δυσκολία, αλλά ευτυχώς με ορθολογική διαχείριση, αυτός ο δήμος σε σύγκριση με άλλους δήμους που πραγματικά έχουν υποστεί οικονομικό στραγγαλισμό, στέκεται όρθιος. Διεκδικεί αυτά που ανήκουν στις τοπικές κοινωνίες, διεκδικεί τον παραγόμενο πλούτο στην Κω να επιστρέψει σε αυτόν και στους δημότες.

Ερ: Αυτό θέλει πολύ κουβέντα… Δήμαρχε, όπως γίνεται η συζήτηση των οικονομικών του δήμου μας στον απολογισμό και στον προϋπολογισμό πρέπει να είναι κανείς λογιστής για να καταλάβει τι γίνεται. Οπότε, και σε αυτό το θέμα σας ζητώ να μας ενημερώσετε με ένα excel, όσο γίνεται ποιο απλά και κατανοητά, για τα οικονομικά του δήμου μας.
Τελευταίο ερώτημα. Τι «πουλάει» τελικά η Κως δήμαρχε; Ποιο είναι το «χρώμα» της; Γιατί  τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα που λέμε χρόνια και λέγατε κι εσείς, δεν έχουν αξιοποιηθεί ούτε κατά διάνοια;
Θ.Ν.: Εγώ θα διαφωνήσω με την τοποθέτησή σας και θα πω ότι η Κως διαθέτει τέτοιας έκτασης και κλίμακας συγκριτικά πλεονεκτήματα που δεν θα τα βρεις αλλού ίσως.
Ερ: Αυτό ακριβώς είπα. Ότι διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία όμως δεν έχουν αξιοποιηθεί. Διαθέτει πλούτο τεράστιο και δεν έχει αξιοποιηθεί.
Θ.Ν.: Θα συμφωνήσουμε σε ότι αφορά ένα μέρος αυτού που είναι για παράδειγμα οι αρχαιολογικοί χώροι. Σαφώς και σήμερα που συζητούμε οι αρχαιολογικοί χώροι δεν είναι αυτοί που θα έπρεπε να είναι και την κύρια και αποκλειστική ευθύνη την φέρει η πολιτεία.  Άρα λοιπόν, η Κως η οποία διαθέτει ιστορία, διαθέτει πλουτοπαραγωγικές πηγές, διαθέτει φυσικές ομορφιές, διαθέτει εξαιρετικές υποδομές σε ότι αφορά την διαμονή των επισκεπτών, διαθέτει ένα παραλιακό μέτωπο από άκρη σε άκρη του νησιού που δεν θα το βρεις ίσως πουθενά αλλού, διαθέτει δυνατότητες για διασκέδαση, διαθέτει εναλλακτικές  μορφές τουρισμού, όπως είναι για παράδειγμα πλέον ο γαστρονομικός τουρισμός. Αυτά είναι συγκριτικά πλεονεκτήματα και γι αυτό στις επιστημονικές μελέτες και αξιολογήσεις καταγράφεται ότι η Κως ουσιαστικά είναι ένας προορισμός εμπειρίας, όπου ο επισκέπτης μπορεί να ‘ρθει και να ζήσει ένα σύνολο πραγμάτων.
Ερ: Αυτές τις επιστημονικές μελέτες, που λέτε, θα ήθελα να τις διαβάσω διότι δεν τις γνωρίζω. Γνωρίζω όμως πως, τα «καλά» ενός προορισμού γράφονται σε περιοδικά, σε site, σε εφημερίδες έναντι πληρωμής. Είναι, δηλαδή, διαφημιστικά και όχι μελέτες.
Κι εγώ θα διαφωνήσω  δήμαρχε. Στον ίδιο τόπο ζούμε. Δεν έχουν αξιοποιηθεί τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Θ.Ν.: Σε αυτό συμφωνούμε και σας έδωσα για παράδειγμα το ζήτημα των αρχαιολογικών χώρων. Εγώ θα σας πω όμως ότι τα θερμά, που είναι μία μεγάλη πλουτοπαραγωγική πηγή και την οποία ανέλαβε αυτή η δημοτική αρχή να φέρει εις πέρας, όλη αυτή η διαδικασία βρίσκεται στο τελικό στάδιο πριν γίνει διαγωνιστική διαδικασία για την αξιοποίησή τους.
Ερ: Είναι μεγάλο θέμα τα θερμά και θέλω να το συζητήσουμε ξεχωριστά κάποια άλλη φορά, διότι, όταν λέμε «θερμά» σαφώς και δεν εννοούμε το κτιριάκι που βρίσκεται στην παραλία και τα λίγα τ.μ. ιδιοκτησίας του δήμου μας. Είναι όλος ο περιβάλλοντας χώρος πολλών στρεμμάτων που κινδυνεύει από κατολισθήσεις κ.λ.π. Απλά, πείτε μου, γιατί τις δύο μελέτες που είχατε αναθέσει σε ΕΜΠ και ΕΚΠΑ και έχουν ολοκληρωθεί από την περσινή Άνοιξη, δεν τις έχετε παρουσιάσει; Έχω μιλήσει και με την κυρία Νομικού (ΕΚΠΑ) και με τον κύριο Μαρίνο (ΕΜΠ).
Θ.Ν.: Η μελέτη σε ότι αφορά το γεωθερμικό πεδίο, θα παρουσιαστεί μέσα στον χειμώνα. Έχουμε συμφωνήσει με την κυρία Νομικού γι αυτό. Η μελέτη σε ό τι αφορά τις κατακρημνίσεις, δεν χρειάζεται να παρουσιαστεί τώρα γιατί τώρα θα πάμε στη νέα προγραμματική σύμβαση προκειμένου να μας υποδείξουν με ποιο τρόπο οι επιστημονικές διαπιστώσεις που αφορούσαν στο πρώτο μέρος της συνεργασίας μας, θα μετουσιωθούν σε προτάσεις και σε τεύχη δημοπράτησης που θα αφορούν, δηλαδή, μεθόδους αντιμετώπισης και κόστος, προκειμένου να αναζητήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να προστατεύσουμε την ευρύτερη περιοχή.

Ερ: Θα μου επιτρέψετε να πω πως, αυτό ακριβώς αφορούσε η μελέτη του ΕΜΠ, η οποία έχει ολοκληρωθεί. Διαπιστώσεις, προτάσεις για έργα προστασίας, τα οποία πρέπει να γίνουν άμεσα και κόστος των έργων.  Αυτό σημαίνει πως, με βάση αυτή τη μελέτη οφείλετε να λάβετε κάποια μέτρα.
Θ.Ν.: Τα μέτρα που θα πάρουμε, αφορούν στην υπόδειξη από τους ίδιους με βάση τη δεύτερη προγραμματική σύμβαση που θα υπογράψουμε.

Ερ: Και για πόσο χρονικό διάστημα μιλάμε;

Θ.Ν.: Μερικών μηνών.

Ερ: Οπότε, από του χρόνου και βλέπουμε για την εφαρμογή των μέτρων προστασίας των λουομένων.
Θ.Ν.: Έχουμε δεσμεύσει περίπου 50.000 ευρώ στον προϋπολογισμό για την υπογραφή της δεύτερης προγραμματικής σύμβασης με το Πολυτεχνείο.

Ερ: Και κλείνουμε με αυτό. Πότε θα παρουσιάσετε το πρόγραμμα εκτελεστέων έργων και τον προϋπολογισμό για το 2025;

Θ.Ν.: Στο τέλος του χρόνου.

 

Σημείωση:

Να αναφέρουμε ότι, η συνέντευξη με τον δήμαρχο Κω Θ. Νικηταρά έγινε την Παρασκευή, 18/10/2024, πριν από την «αλληλογραφία» με τον δήμαρχο Καλυμνίων και την συνέντευξη του περιφερειάρχη Γ. Χατζημάρκου στην Κω.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

2 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Και νοσοκομείο θα φτιάξετε,και τα σκουπίδια θα πάρετε,και λαθρομετανάστες θα πάρετε,το μονο

    που δεν θα πάρετε,από εδώ και στο εξής την ιερή ψήφο των κωων πολιτων.Συνενοηθηκαμε!!!!!!!!

  2. XAXAXA……… ΒΡΕ ΠΟΥ ΑΚΟΥΣΤΙΚΕ ΣΤΗΝ ΨΩΡΟΕΛΑΔΑ…ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΠΟΥ ΕΔΩΣΕ????ΕΔΩ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΧΩΡΑ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΝΗΣΙ….ΓΙΑΤΡΟΙ ΠΑΤΟΥΝ ΤΟΝ ΟΡΚΟ ΤΟΥΣ!!!!!!!!!
    ΒΡΕ ΤΟΝ ΜΠΑΓΑΣΑ ΜΑΣ ΕΚΑΝΕ ΚΑΙ ΓΕΛΑΣΑΜΕ……..

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΑΝΩΝΥΜΑ Ή ΕΠΩΝΥΜΑ