Προς:
-Υπουργό Οικονομικών
κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο
– Υφυπουργό Οικονομικών
κ. Κατερίνα Παπανάτσιου
-Διοικητή Ανεξάρτητης Αρχής
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)
κ. Γεώργιο Πιτσιλή
Θέμα: Η θέση του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος για τη διατήρηση των
μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. στα νησιά μας.
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 118 του Ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/22-12-
2016) παραμένουν στο μειωμένο καθεστώς Φ.Π.Α. έως το τέλος του 2017 τα νησιά των
Νομών Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου πλην της Ρόδου και της
Καρπάθου.
Η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. προβλέπεται στο άρθρο
120 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με
το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας που αναφέρει ότι:
«Η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου,
Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος
χαμηλότερους συντελεστές έως 30% από τους αντίστοιχους συντελεστές που
εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα».
Η πρόβλεψη της Ε.Ε. για τον καθορισμό μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. είναι ένα
μέτρο για την ανακούφιση των νησιωτικών περιοχών, που είναι «ευάλωτες» σε
εξωτερικούς οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Η νησιωτικότητα είναι επιβαρυντικός παράγοντας και ιδιαίτερα για τα νησιά του
Αιγαίου, που επηρεάζονται από την άνιση ανάπτυξη του παραγωγικού δυναμικού,
1τη χωρική διαφοροποίηση των εισοδημάτων και των συνθηκών ζωής, με αποτέλεσμα
την αύξηση του κόστους παραγωγής και διαβίωσης.
Τα τοπικά προβλήματα, ειδικά για τα νησιά που το ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. ισχύει
μέχρι το τέλος του 2017, προέρχονται από την εδαφική ασυνέχεια, το μικρό τους
μέγεθος, την δύσκολη και ιδιαίτερα δαπανηρή διακίνηση προσώπων και
εμπορευμάτων σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα, την γεωγραφική τους απομόνωση,
την διαιωνιζόμενη και διογκούμενη προσφυγική κρίση και τέλος τα έκτακτα
καταστροφικά φυσικά φαινόμενα.
Πρέπει να καταστεί σαφές ότι το ειδικό αυτό καθεστώς δεν αποτελεί προνόμιο αλλά
αποτελεί:
1. Ανταγωνιστικό ισοδύναμο απέναντι στα μειονεκτήματα που δημιουργεί η
εδαφική ασυνέχεια, όπως η ύπαρξη μικρών και ευαίσθητων οικονομιών κλίμακας
και το αυξημένο κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων και παροχής υπηρεσιών.
2. Παράγοντα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του νησιωτικού τουριστικού
προϊόντος.
3. Πολιτική τόσο για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών, όσο και για την
παραμονή των κατοίκων στα νησιά.
4. Μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης (οι νησιώτες δεν απολαμβάνουν ισοδύναμα την
ωφέλεια από τα βασικά κοινωνικά αγαθά του κράτους), για την οικονομική
ανάπτυξη των νησιών και την παραμονή των κατοίκων στα νησιά.
5. Κοινοτική ρύθμιση για τα απόμακρα νησιά – σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα
οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν και να αντεπεξέλθουν στα μεγάλα ρεύματα
προσφύγων και μεταναστών στην Ε.Ε.
Με βάση το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των νησιών μας, σύμφωνα με το
οποίο η Διοίκηση του κράτους υποχρεούται να μεριμνά για την ανάπτυξη των
νησιωτικών περιοχών, λόγω των ιδιαιτέρων συνθηκών τους, το Οικονομικό
Επιμελητήριο της Ελλάδας προτείνει την διατήρηση του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
για τα νησιά που αναφέρονται στο Ν. 4446/2016 καθώς με την κατάργηση τους θα
υπάρξει:
Αύξηση του κόστους ζωής των κατοίκων των νησιών (αύξηση κόστους μεταφοράς,
εμπορευμάτων και πρώτων υλών, αύξηση κόστους παρεχόμενων υπηρεσιών). Η
μείωση του εισοδήματος των νησιωτών με δεδομένη την εφαρμογή της μείωσης του
ετήσιου αφορολόγητου ποσού θα περιορίσει την αγοραστική τους δύναμη με άμεσο
αντίκτυπο στην βιωσιμότητα των τοπικών επιχειρήσεων.
Μείωση της ανταγωνιστικότητας παραγομένων υπηρεσιών και προϊόντων, στα
οποία τα συγκεκριμένα νησιά διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως ο
τουρισμός.
Μη είσπραξη των αναμενομένων φορολογικών εσόδων, η οποία θα οφείλεται στη
μείωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και στην αύξηση της παραοικονομίας και
φοροδιαφυγής που παρατηρείται σε κάθε αύξηση φορολογικών συντελεστών. Το
υποτιθέμενο δημοσιονομικό όφελος που συζητείται κατά καιρούς με βάση
2επιστημονικές αναλύσεις αποδεικνύεται ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι
μεγαλύτερο των 50 εκ. ευρώ από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α.
Το ΟΕΕ, ως ο οικονομικός σύμβουλος της Πολιτείας, έχει προτείνει τρόπους για την
ενίσχυση των δημοσίων εσόδων με μέτρα για μια ουσιαστική φορολογική
μεταρρύθμιση για την αντιμετώπιση παθογενειών, όπως τη καταπολέμηση της
φοροδιαφυγής και τη βελτίωση του συστήματος εισπραξιμότητας του Φ.Π.Α. Τα
δημόσια έσοδα δεν θα αυξηθούν με αντικοινωνικά μέτρα ούτε θα δημιουργηθούν
πρωτογενή πλεονάσματα με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. στα
νησιά του Αιγαίου.
Η Κεντρική Διοίκηση του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος ζητεί τη διατήρηση
του καθεστώτος των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. στα συγκεκριμένα νησιά και την
περαιτέρω επέκταση του μέτρου στις ακριτικές περιοχές της χώρας, γιατί θεωρεί ότι
είναι το ελάχιστο που μπορεί η Πολιτεία να παρέχει στους κατοίκους αυτών των
περιοχών για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους και τη βιωσιμότητά των
επιχειρήσεων τους.
Ο Πρόεδρος του ΟΕΕ
Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας
