Επιστρέφει ο χειρουργημένος καταρράκτης; Ο δευτερογενής καταρράκτης και «καθαρισμός με yag laser

ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ Ο ΧΕΙΡΟΥΡΓΗΜΕΝΟΣ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ;
Ο ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ & “ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ” ΜΕ YAG LASER

Πολλές φορές μας ρωτάνε ασθενείς που έχουν χειρουργήσει στο παρελθόν τον καταρράκτη τους, εάν μπορεί να ξαναγίνει. Η αλήθεια είναι οτι ο ίδιος ο καταρράκτης, ΔΕΝ επιστρέφει, θολώνει όμως το περιφάκιο που παρέμεινε, οπότε και ξαναθολώνει η όραση.

Αυτός είναι ο δευτερογενής καταρράκτης και η αντιμετώπιση του γίνεται με «καθαρισμό» με ειδικό λέηζερ.

Τι ακριβώς είναι ο δευτερογενής καταρράκτης;

Ο φυσικός, κρυσταλλοειδής φακός του ματιού είναι εγκατεστημένος και προστατευμένος μέσα σε έναν ελαστικό σάκο (σαν κάψουλα) που ονομάζεται περιφάκιο, ο οποίος τον συγκρατεί πίσω από την ίριδα.

Σε μια χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης καταρράκτη με τη μέθοδο της φακοθρυψίας, ο οφθαλμίατρος χειρουργός ανοίγει με προσοχή το μπροστινό τμήμα του περιφακίου (διαδικασία – στάδιο καψουλόρηξης), ώστε να κατακερματίσει – θρυμματίσει και να αναρροφήσει – αφαιρέσει τον φακό, στη θέση του οποίου θα τοποθετήσει με ειδική ένθεση έναν τεχνητό ειδικά μετρημένο προεγχειρητικά ενδοφθάλμιο φακό που καλείται ενδοφακός ( IOL ) .

Το οπίσθιο περιφάκιο που πάντα θέλουμε να παραμένει, εξακολουθεί να λειτουργεί και για τον τεχνητό ενδοφακό ως ένα στήριγμα καθώς και ως φράγμα – διαχωριστικό από το οπίσθιο τμήμα του οφθαλμού.

Μετά από τη χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης καταρράκτη, το περιφάκιο υπάρχει πιθανότητα να παράγει θολά κύτταρα, με αποτέλεσμα να γίνεται θολή και η όραση. Επιπλέον, σπανίως μπορεί να στενέψει και το πρόσθιο περιφάκιο, η φίμωση του οποίου αντιμετωπίζεται με το ίδιο λεηζερ με άλλη τεχνική.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο στην πραγματικότητα ονομάζεται δευτερογενής καταρράκτης και είναι εφικτό να παρουσιαστεί σε ένα ποσοστό έως 40% ασθενών που έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη.

Ο δευτερογενής καταρράκτης κάνει την εμφάνισή του μήνες ή και έτη μετά την πρώτη επέμβαση. Πολλοί ασθενείς πιστεύουν ότι ξαναέχουν καταρράκτη, όμως τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά και όχι τόσο ανησυχητικά.

Τι είναι και πώς πραγματοποιείται ο “καθαρισμός” με laser;

H τεχνική αντιμετώπισης του δευτερογενούς καταρράκτη είναι η καψουλοτομή με YAG LASER (yag laser capsulotomy), διαδεδομένη και ως σχάση οπισθίου περιφακίου.

Εδώ χρησιμοποιούνται ειδικά συστήματα laser τύπου Nd:YAG ( Neodymium-doped : Yttrium-Aluminum-Garnet ) crystal, τα πιο σύγχρονα και ως Q-switched, για να δημιουργηθεί ένα ειδικό άνοιγμα (μια οπή) στο θολό περιφάκιο.

Με το άνοιγμα που προκαλεί η καψουλοτομή στο οπίσθιο περιφάκιο, οι ακτίνες φωτός περνούν πια κανονικά και το ταξίδι τους συνεχίζεται χωρίς προβλήματα προς τον αμφιβληστροειδή χιτώνα και την ωχρά και η όραση σταματά να είναι θολή, βέβαια πάντα στα όρια που επιτρέπει η υπάρχουσα κατάσταση της ωχράς και του οπτικού μας νεύρου.

Τι να περιμένετε την ημέρα που θα προγραμματιστείτε για το λέηζερ σας;

Την ημέρα της διαδικασίας πραγματοποιείται έλεγχος της οπτικής οξύτητας και τονομέτρηση για τον έλεγχο των επιπέδων της ενδοφθάλμιας πίεσης (γλαύκωμα).

Χρησιμοποιούνται ειδικές μυδριατικές σταγόνες για να διασταλεί η κόρη του οφθαλμού, αλλά και τοπικό αναισθητικό (μούδιασμα) για να τοποθετηθεί ο ειδικός φακός στην επιφάνεια του οφθαλμού μέσα από τον οποίον θα περάσει το λέηζερ.

Ο οφθαλμίατρος θα δημιουργήσει με τον εξοπλισμό του YAG laser ένα άνοιγμα στο κέντρο της «θολωμένης κάψας», το οποίο επιτρέπει επιτυχώς την ελεύθερη διέλευση των ακτίνων φωτός ώστε να ανακτηθεί η καθαρή μας όραση και βέβαια πάντα στα όρια που επιτρέπει η υπάρχουσα κατάσταση της ωχράς και του οπτικού μας νεύρου.

Η διάρκεια μιας καψουλοτομής με YAG laser είναι μόλις μερικά λεπτά, ενώ η προετοιμασία κατέχει την μεγαλύτερη διάρκεια της όλης διαδικασίας. Μετά την επιτυχή καψουλοτομή, δεν θα χρειαστεί ξανά λέηζερ για τον ίδιο λόγο (εκτός σπανίων εξαιρέσεων).

Τα αποτελέσματα είναι σχεδόν άμεσα, ωστόσο η όραση του ασθενή πιθανώς να επηρεαστεί ελαφρώς (θα είναι θολή αμέσως μετά το λεηζερ) από τις σταγόνες μυδρίασης που χρησιμοποιήθηκαν. Επιπλοκές κατά την οπίσθια καψουλοτομή με YAG laser είναι εξαιρετικά σπάνιες. Χαρακτηρίζεται μια απόλυτα ασφαλής και αποτελεσματική τεχνική. Μια πιθανή επιπλοκή που αξίζει ίσως να αναφερθεί είναι η αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης του ματιού. Σε αυτήν την περίπτωση χορηγούνται – συνταγογραφούνται φάρμακα (κολλύρια ή δισκία) με στόχο τον έλεγχό της.

ΕΨΙΜΟΣ ΙΑΚ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ, ΚΩΣ