Η πανδημία CoViD-19 έχει ανατρέψει την καθημερινότητα όλων των οικογενειών με συνέπειες τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά.
H εισαγωγή της τηλεκπαίδευσης και η καθιέρωσή της, η ευρεία επαφή των παιδιών με οθόνες απο πολύ μικρή ηλικία, ο αγώνας των οικογενειών για προσαρμογή στην νέα οπτικοακουστική online πραγματικότητα φέρνει στην επιφάνεια συμπτώματα που δημιουργούν πολλά ερωτήματα για το ποιος είναι ένας σωστός τρόπος να βγούμε αλώβητοι από την πρωτοφανή πρόκληση με την οποία όλοι είμαστε αντιμέτωποι.
Από τους γονείς απαιτείται να βρουν ισορροπία ανάμεσα στις καθημερινές εργασιακές τους
υποχρεώσεις και την ηλεκτρονική μάθηση για τα παιδιά τους.
Aπό τα παιδιά όλων των ηλικιών απαιτείται να περάσουν παρατεταμένες περιόδους κοιτάζοντας οθόνες, όπου αποσπώνται εύκολα, χάνουν το ενδιαφέρον και εξαιτίας αυτών στερούνται υγιών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.
Τα μικρά παιδιά είναι πιθανό να δυσκολευτούν στην ανάπτυξη λεπτών δεξιοτήτων που απαιτούνται για γραφή και ανάγνωση κατά την ένταξη τους στο νηπιαγωγείο. Το λεξιλόγιο, οι επικοινωνιακές δεξιότητες και η οπτική επαφή μειώνονται. Η δημιουργικότητα, η προσοχή, η λήψη αποφάσεων, η επίλυση προβλημάτων και ο γνωστικός έλεγχος επηρρεάζονται αρνητικά. Εμφανίζονται αναπτυξιακές καθυστερήσεις, παχυσαρκία, ο ύπνος είναι λιγότερος και η ποιότητα κακή. Ο χρόνος σε οθόνες, επίσης, έχει συνδεθεί με συμπτώματα ADHD/ΔΕΠΥ.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στις συστάσεις του περί έκθεσης σε οθόνες ανα ηλικία, ορίζει:
– σε βρέφη (ηλικίας κάτω του 1 έτους): ΚΑΘΟΛΟΥ έκθεση σε οθόνες.
– 1-2 ετών: 1 έτους, ΚΑΘΟΛΟΥ έκθεση σε οθόνες. 2 ετών, λιγότερο από συνολικά μία ώρα.
– 3-4 ετών: Επίσης όχι περισσότερο από μία ώρα.
Για τις μεγαλύτερες ηλικίες ο χρόνος θα πρέπει επίσης να μετριαστεί και να διαχωριστεί σε “καλή” χρήση οθονών και “κακή” χρήση οθονών, ώστε να αποκομίζουν τα παιδιά τα οφέλη της χρήσης τους και όχι την κόπωση από περιττή έκθεση σε αυτές.
Ο στόχος, λοιπόν, δεν είναι να εξαφανιστούν οι οθόνες, αλλά να βοηθήσουν οι γονείς να
διαχειριστούν τα παιδιά σωστά το χρόνο στις οθόνες, με καλή οργάνωση των διαλειμμάτων.
Κάνοντας συχνά διαλείμματα, είναι το πρώτο βήμα για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας.
Πως όμως το επιτυχγάνουμε αυτό?
Μπορούμε να γράφουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα για όλους στο σπίτι ( χρησιμοποιήστε ένα πρόγραμμα εικόνων για μικρότερα παιδιά και ένα γραπτό, για μεγαλύτερους ).
Έτσι θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για διαλείμματα:
1. Νικάμε την Μυωπία ! Περνάμε χρόνο ΈΞΩ με διαλείμματα για εξωτερικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά χρειάζεται να περνούν περίπου 3 ώρες στο φως της ημέρας καθώς το φως, η μακρινή προσήλωση και οι εξωτερικές δραστηριότητες έχει αποδειχθεί ότι προστατεύουν από τον κίνδυνο ανάπτυξης Μυωπίας. Υπολογίζεται πως εως το 2050 εως και ο μισός πληθυσμός του πλανήτη θα παρουσιάζει Μυωπία που αναδεικνύεται ως η νέα επιδημία όρασης !
2. Κανόνας 20-20-20. Κοιτάμε Μακριά, Ξεκουράζουμε τα μάτια! Κάνουμε διαλείμματα προσήλωσης.
Ακολουθούμε τον απλό κανόνα 20-20-20 που σημαίνει πως κάνουμε ένα διάλειμμα 20
δευτερολέπτων, κάθε 20 λεπτά που βλέπουμε σε οθόνη ή διαβάζουμε και βλέπουμε 20πόδια/6 μέτρα μακριά. Και πιο μακριά 🙂
Ο κανόνας 20-20-20 έχει αναπτυχθεί ήδη από τη δεκαετία του 1990. Εκείνη την εποχή, ήταν
αρκετός, επειδή χρησιμοποιούνταν οθόνες CRT που ήταν και μεγαλύτερες και πιο μακριά.
Σήμερα, τα παιδιά χρησιμοποιούν τα πάντα τηλέφωνα/τάμπλετ/υπολογιστές/τηλεοράσεις/ρολόγια με οθόνες τεχνολογίας LED πολύ κοντά στα πρόσωπά τους, που είναι ένας εντελώς διαφορετικός τρόπος λειτουργίας και κόπωσης της όρασης.
Προσπαθούμε να περιορίσουμε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών εκτός σχολείου και εργασίας.
Περιορίζουμε την χρήση τους για ψυχαγωγία εφόσον ήδη είναι αρκετές οι ώρες που υποχρεούμαστε να παρακολουθούμε για την εκπαίδευση. Ορίζουμε όμως για κάποιες μέρες της εβδομάδας που για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μπορούμε να ψυχαγωγηθούμε.
Προσπαθούμε να περιορίσουμε τη χρήση τους, κατά τις βραδινές ώρες και ιδιαίτερα πριν τον ύπνο.
Η μπλέ ακτινοβολία που εκπέμπεται επηρρεάζει αρνητικά τον κύκλο ύπνου/αφύπνισης, την
ανάπτυξη και την προσοχή την επόμενη μέρα.
3. Κανόνας 80/90. Κάνουμε διαλείματα από τον δυνατό Ήχο με τα ακουστικά.
Ένας εύκολος κανόνας για ασφαλή επίπεδα ήχου είναι ο κανόνας 80/90 με ακουστικά. Η αύξηση της έντασης του ήχου κατά 80% είναι ασφαλής μόνο για 90 λεπτά, ωστόσο το 60% του επιπέδου έντασης είναι γενικά ασφαλές για 8 ώρες την ημέρα.
4. Κανόνας 90/90/90. Καθόμαστε με σωστή στάση σώματος για άνεση στο γραφείο μελέτης.
Αγκώνες-Γοφοί-Γόνατα στις 90μοίρες . Βέβαια, το να περιμένουμε από τα παιδιά, συνεχώς, να τηρούν αυτή τη θέση σώματος, μόνο ρεαλιστικό δεν είναι, αλλά μπορούμε να τους το υπενθυμίζουμε.
Καρέκλα: Επιλέγουμε κάθισμα με στήριξη μέσης και μπράτσα. Το ύψος της θα πρέπει να μπορεί να ρυθμίζεται ώστε τα πόδια να πατούν στο πάτωμα. Το βάθος της θα πρεπει να είναι τέτοιο ώστε το τέλος του καθίσματος να απέχει 10 εκατοστά και να μην ακουμπά στο πίσω μέρος από τα γόνατα.
Γραφείο: Η επιφάνεια θα πρέπει να είναι χαμηλή αρκετά ώστε οι αγκώνες να μπορούν να είναι σε 90 μοίρες και οι καρποί σε ουδέτερη θέση.
Οθόνη: Δεν θα πρέπει να είναι πιο ψηλά από το ύψος των ματιών, και η απόσταση μας από αυτήν, ανάλογη με την οθόνη. Συνήθως πιο μακριά της κατά τουλάχιστον μισό μέτρο. Προτιμούμε να παρακολουθούμε οπτικοακουστικό υλικό σε μεγαλύτερη οθόνη, παρά σε τάμπλετ ή κινητό.
Κλίση: Χρησιμοποιούμε ρυθμιζόμενες βάσεις ώστε τα βιβλία και οι σημειώσεις να έχουν κλίση προς τα εμάς κατά την μελέτη.
Φωτισμός: Πάντα έχουμε επαρκή φωτισμό για μελέτη και στο χώρο γύρω μας και όχι μόνο στην επιφάνεια εργασίας. Ας αποφεύγουμε να φορτίζουμε συσκευές στο δωμάτιο όταν έρθει η ώρα να κοιμηθούμε.
Τέλος ή και …αρχή:
Ορίζουμε όλοι συνεπείς ώρες για να ξυπνήσουμε και να πάμε για ύπνο!
Και τις τηρούμε !
Έψιμος Ιακ. Γεώργιος
Χειρουργός Οφθαλμίατρος, MD
