Αρνητικοί στα self test παρουσιάζονται οι Ιατροί Βιοπαθολόγοι, υπογραμμίζοντας την μη αξιοπιστία τους και τους κινδύνους τόσο για την δημόσια υγεία, όσο και για την επιδημιολογική παρατήρηση, όπως αυτοί έχουν επισημανθεί από τους διεθνείς οργανισμούς δημόσιας υγείας (WHO, ECDC, CDC, FDA).
Ειδικότερα, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Βιοπαθολογίας / Εργαστηριακής Ιατρικής, οι επαγγελματίες υγείας κατ’ εξοχήν ασχολούμενοι με την μοριακή ανίχνευση του SARS-CoV-2 και την ανίχνευση αντισωμάτων για την λοίμωξη COVID-19, «δηλώνουμε την έντονη διαμαρτυρία μας και την κάθετη αντίθεσή μας στην εφαρμογή των self-tests για την ανίχνευση του αντιγόνου SARS-CoV-2 από τους πολίτες», όπως πρόσφατα ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση. Σημειώνεται πως πρόκειται για τις ήδη γνωστές ταχείες δοκιμασίες ανίχνευσης αντιγόνου του κορωνοϊού (rapid tests) με απλουστευμένη εκτέλεση, προκειμένου να μπορεί και ο μη ειδικός (ο κάθε πολίτης) να τις χρησιμοποιήσει ακόμη και στο σπίτι του (home testing) ή να τις εκτελέσει με την βοήθεια του φαρμακοποιού του.
Οι Ιατροί Βιοπαθολόγοι, πέραν του ότι κάνουν νύξη στο νομοθετικό πλαίσιο των ιατρικών πράξεων, που απαγορεύει την εκτέλεση ιατρικών πράξεων τόσο από τους πολίτες, όσο και από τους φαρμακοποιούς, υπογραμμίζουν τους σοβαρότατους κινδύνους που προκύπτουν από την απόφαση της κυβέρνησης και προτείνουν τα εν λόγω tests να δοθούν σε επίσημες δομές υγείας (Κέντρα Υγείας, ΤΟΜΥ,ΠΕΔΥ ) (σ.σ. ΔΙΝΟΥΝ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΥΣΗ;;;) και σε Βιοπαθολογικά Εργαστήρια , στα οποία θα διενεργούνται με όλους τους κανόνες ασφάλειας με σωστή αξιολόγηση και καταχώρηση των αποτελεσμάτων στο Εθνικό Μητρώο COVID-19 για την επιτήρηση και τον έλεγχο της πανδημίας. Οι ιατροί Βιοπαθολόγοι, εδώ και ένα χρόνο ζητούν την συνταγογράφηση της μοριακής ανίχνευσης του SARS-CoV-2, αλλά παρότι κοστολογήθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης δεν προχώρησε η συνταγογράφηση από τον ΕΟΠΥΥ.
Οι βιοπαθολόγοι επισημαίνουν ακόμη την πιθανότητα ανακριβών αποτελεσμάτων στην περίπτωση που δεν γίνει σωστή λήψη του δείγματος από τον πολίτη, πράγμα φυσικό αφού δεν διαθέτει εμπειρία και γνώση για την σωστή τήρηση των οδηγιών εκτέλεσης του τεστ (π.χ. προετοιμασία, μεταχείριση του δείγματος κλπ.).
Σχετικά με τους κινδύνους επισημαίνουν τα εξής:
► Μη σωστή λήψη του δείγματος από τον αυτοεξεταζόμενο ο οποίος δεν διαθέτει τη σχετική εμπειρία και τη γνώση, είτε σε μη σωστή τήρηση των οδηγιών εκτέλεσης του τεστ (π.χ. προετοιμασία, μεταχείριση του δείγματος κλπ.)
► Η διενέργεια όλων αυτών των δοκιμασιών πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες βιολογικής ασφάλειας, με χρήση ΜΑΠ για τον διενεργούντα την εξέταση αλλά και απόρριψη των υλικών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων, τα οποία αποτεφρώνονται από πιστοποιημένο φορέα. ( πρόκειται για Επικίνδυνο Ιατρικό Απόβλητο και διέπεται από ειδική νομοθεσία για την προστασία της δημόσιας υγείας)
Και τονίζουν τις οδηγίες των επισήμων οργανισμών δημόσιας υγείας (WHO, ECDC, CDC, FDA):
► Τα τεστ αυτά όταν είναι θετικά έχουν ικανοποιητική αξιοπιστία σε άτομα συμπτωματικά δηλ. άτομα που εμφανίζουν εκδηλώσεις της COVID-19 και αυτό βοηθά στην έγκαιρη περαιτέρω διαχείριση του κρούσματος. Επί αρνητικού τεστ σε συμπτωματικό άτομο η εξέταση θα πρέπει να επιβεβαιώνεται με μοριακό τεστ.
► Στα ασυμπτωματικά άτομα η ευαισθησία των δοκιμασιών αυτών είναι χαμηλή με αποτέλεσμα να δίνουν υψηλά ποσοστά ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων. Αυτό πιθανόν οφείλεται στο χαμηλό ιικό φορτίο των ασυμπτωματικών ατόμων και ενέχει τον κίνδυνο του εφησυχασμού, της χαλάρωσης της τήρησης των μέτρων προστασίας και της διασποράς της λοίμωξης σε άλλα άτομα. Επί πλέον ένα θετικό αποτέλεσμα σε ένα ασυμπτωματικό άτομο χρειάζεται σε κάθε περίπτωση επιβεβαίωση με το μοριακό τεστ προκειμένου να μην οδηγούνται αυτά τα άτομα σε άσκοπη καραντίνα και ιχνηλατήσεις στενών επαφών.
► Ένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται, είτε στη μη σωστή λήψη του δείγματος από τον αυτοεξεταζόμενο, ο οποίος δεν διαθέτει τη σχετική εμπειρία και τη γνώση, είτε σε μη σωστή τήρηση των οδηγιών εκτέλεσης του τεστ (π.χ. προετοιμασία, μεταχείριση του δείγματος κλπ.)
► Η εκτέλεση των τεστ αυτών σε χώρους όπως τα φαρμακεία θα πρέπει να διέπεται από τους ίδιους κανόνες βιολογικής ασφάλειας όπως αυτοί που τηρούνται σε οργανωμένα ιατρεία νοσοκομείων ή ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας με τη χρήση προστατευτικού εξοπλισμού από τον δειγματολήπτη και απόρριψη των χρησιμοποιηθέντων υλικών σε δοχεία συλλογής αμιγώς μολυσματικών αποβλήτων και απομάκρυνση από διαπιστευμένους φορείς.
► Σε κάθε περίπτωση είτε θετικών, είτε αρνητικών τεστ αυτοεξέτασης θα πρέπει να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός προκειμένου να γίνεται αξιολόγηση με βάση κλινικά και επιδημιολογικά στοιχεία προκειμένου να λαμβάνονται αποφάσεις για την περαιτέρω διερεύνηση και διαχείριση.
► Η καθημερινή καταγραφή όλων των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2, μοριακών και αντιγονικών, από τους φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας είναι υποχρεωτική με την καταχώρηση των αποτελεσμάτων στο Εθνικό Μητρώο COVID-19, ονομαστικά για κάθε εξεταζόμενο με χρήση του ΑΜΚΑ. Το αυτό θα πρέπει να ισχύσει και για τους πολίτες που θα χρησιμοποιήσουν τα τεστ αυτοεξέτασης. Η μη συμμόρφωση των πολιτών στην υποχρέωση της καταγραφής ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας εσφαλμένων επιδημιολογικών δεδομένων με σοβαρές συνέπειες στις αποφάσεις της Πολιτείας για την επιτήρηση και τον έλεγχο της πανδημίας.
