Pfizer – BioΝΤech: Ένας Έλληνας και ένας Τούρκος στη «μάχη» κατά του κορωνοϊού
Εμβόλιο Pfizer: Ποιο είναι το ζευγάρι των Γερμανών επιστημόνων πίσω από την προσπάθεια
Ο CEO της Pfizer, Έλληνας με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, Άλμπερτ Μπουρλά και ο ομόλογός του στη BioNTech, Ουγκούρ Σαχίν, ο οποίος μεγάλωσε στη Γερμανία από Τούρκους γονείς, ηγούνται των ερευνών των δύο εταιρειών για το εμβόλιο κατά της Covid-19
Κύμα αισιοδοξίας επικρατεί παγκοσμίως μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της Pfizer και της BioNTech, καθώς πρόκειται για τις πρώτες φαρμακοβιομηχανίες που παρουσίασαν επιτυχημένα δεδομένα από μια μεγάλης κλίμακας κλινική δοκιμή ενός εμβολίου κατά του κορωνοϊού. Οι δύο εταιρείες δήλωσαν ότι αναμένεται να ζητήσουν άδεια έκτακτης ανάγκης για την παραγωγή του από τις ΗΠΑ αργότερα αυτό το μήνα.
Μέσα σε αυτό το κλίμα ενθουσιασμού δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητα τα πρόσωπα «κλειδιά» πίσω από τις φαρμακευτικές που ενδεχομένως να σώσουν την ανθρωπότητα από μια από τις χειρότερες πανδημίες που έπληξαν τον πλανήτη μετά την ισπανική γρίπη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Ο λόγος για τους CEOs της Pfizer και BioΝTech αντίστοιχα, τον Έλληνα (με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη), Άλμπερτ Μπουρλά και τον Ουγκούρ Σαχίν, ο οποίος γεννήθηκε στη Γερμανία από Τούρκους γονείς μετανάστες.
Ποιος πραγματικά είναι ο Άλμπερτ Μπουρλά
Πρόκειται για ένα άνθρωπο «γέννημα-θρέμμα» Θεσσαλονικιό, που όλη του η ζωή περιστρεφόταν γύρω από την συμπρωτεύουσα. Όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή του, «η Θεσσαλονίκη ήταν και είναι το «κέντρο της ζωής μου» καθώς εκεί γεννήθηκε, μεγάλωσε, σπούδασε, ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε, ενώ δεν χάνει ευκαιρία, όταν έχει ελεύθερο χρόνο να την επισκέπτεται.
Προσχώρησε στον φαρμακευτικό κολοσσό το 1993 και κατείχε αρκετούς εκτελεστικούς ρόλους στα τμήματα της Pfizer, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, της ογκολογίας και της Pfizer Innovat, θυγατρικής επιχείρησης για την υγειονομική περίθαλψη καταναλωτών.
Είναι ο άνθρωπος που με στρατηγικές κινήσεις οδήγησε την εταιρεία σε ηγετική θέση στον χώρο των φαρμάκων, καθιερώνοντάς την παράλληλα, σε διάφορους θεραπευτικούς τομείς όπως των καρδιαγγειακών και των μεταβολικών παθήσεων.
Ο ίδιος έχει παραδεχτεί πως όταν του έκανε πρόταση η Pfizer να τον εντάξει στο δυναμικό της, εκείνος ήταν διστακτικός, καθώς δεν ήθελε αφενός να αποχωριστεί την αγαπημένη του Θεσσαλονίκη και αφετέρου να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα. Στο τέλος δέχτηκε με τον όρο να παραμείνει δύο χρόνια στην Αθήνα, όμως, όπως δηλώνει και ο ίδιος, με το πέρασμα του χρόνου ερωτεύτηκε και τη δουλειά στην Pfizer αλλά και την ίδια την Αθήνα.
Ο γιος του Τούρκου γκασταρμπάιτερ
Από την άλλη, τα πράγματα δεν ήταν τόσο ρόδινα για τον 55χρονο CEO της Biontech, Ουγκούρ Σαχίν, οποίος είναι παιδί μεταναστών από την Αλεξανδρέττα της Τουρκίας, όπου και γεννήθηκε. Η οικογένειά του μετακόμισε στη Δυτική Γερμανία όταν ο ίδιος ήταν τεσσάρων ετών, με τον πατέρα του να εργάζεται επί χρόνια σε ένα από τα εργοστάσια της Ford στην Κολωνία.
Το παιδικό όνειρο του Σαχίν ήταν να σπουδάσει ιατρική, επιθυμία που τελικά πραγματοποίησε, καθώς εργάστηκε πολύ σκληρά. Η επαγγελματική του αφετηρία περιλαμβάνει το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Κολωνίας στη νοτιοδυτική πόλη του Χόμπουργκ, όπου εκεί συνάντησε τη σύζυγό του – την επίσης καθηγήτρια ογκολογίας – Εζλέμ Τουρέτσι, στα πρώτα στάδια της ακαδημαϊκής του καριέρας.
Το 2001 ίδρυσε μαζί με τη σύζυγό του τη Ganymed Pharmaceuticals, την πρώτη τους εταιρεία και επικεντρώθηκαν στην καταπολέμηση του καρκίνου, κάνοντας εκτενείς έρευνες με σκοπό την αντιμετώπιση της μοναδικής γενετικής σύνθεσης του εκάστοτε όγκου. Η επιχείρηση τέθηκε προς πώληση το 2016 έναντι 1,4 δισ. δολαρίων, ενώ είχαν ήδη ξεκινήσει την ίδρυση της BioNTech το 2008, με στόχο την αναζήτηση ενός ευρύτερου φάσματος εργαλείων ανοσοθεραπείας κατά του καρκίνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ουγκούρ Σαχίν ίδρυσε τη BioNTech με την συμμετοχή των Γερμανών δισεκατομμυριούχων επενδυτών Thomas και Andreas Struengmann.
Στις αρχές του έτους, ο Ουγκούρ Σαχίν, παρακολουθούσε τις επιστημονικές εργασίες σχετικά με το ξέσπασμα του κορωνοϊού στην Ουχάν και αμέσως ανέθεσε σε περίπου 500 υπαλλήλους της BioNTech να εργαστούν πάνω στα νέα δεδομένα και γρήγορα ξεκίνησαν συνεργασία με τον φαρμακευτικό κολοσσό της Pfizer.
Οι συνάδελφοί του, τον περιγράφουν ως έναν ήρεμο και μετρημένο άνθρωπο που προτιμά να διαβάζει επιστημονικά περιοδικά αντί να κοιτάζει τις μετοχές της εταιρείας, ενώ δηλώνουν πως παρά τα επιτεύγματα του, παραμένει απίστευτα ταπεινός και προσιτός, καθώς στις περισσότερες συναντήσεις τους, έρχεται με το αγαπημένο του ποδήλατο φορώντας ένα απλό τζιν παντελόνι.
Τουρκικής καταγωγής Γερμανών επιστημόνων πίσω από την προσπάθεια
Ο Ογκούρ Σαχίν και η Οζλέμ Τουρέτσι είναι οι δύο Γερμανοί, τουρκικής καταγωγής της BionTech, που μαζί με τον ελληνικής καταγωγής Αλβέρτο Μπουρλά «υπόσχονται» την επιστροφή στην κανονικότητα
Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία Pfizer και η γερμανική BionTech ανακοίνωσαν ότι σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών ερευνών το εμβόλιο που παρασκευάζουν έχει θετικά αποτελέσματα στην πρόληψη της Covid-19. Σύμφωνα με τον γερμανο-αμερικανικό όμιλο το εμβόλιο ήταν περισσότερο από 90% αποτελεσματικό στην πρόληψη της νόσου μεταξύ εθελοντών που δεν είχαν ενδείξεις προηγούμενης λοίμωξης από κορωνοϊό.
Οι άνθρωποι πίσω από την ελπίδα
Πίσω από την Pfizer βρίσκεται ο ελληνικής καταγωγής, Αλβέρτος Μπουρλά (διαβάστε έδω ποιός ειναι), ενώ πίσω από την BioNTech ένα παντρεμένο ζευγάρι γιατρών από τη Γερμανία, τουρκικής καταγωγής.
Οι γιατροί Ογκούρ Σαχίν (Ugur Sahin) και Οζλέμ Τουρέτσι (Oezlem Tuereci), οι οποίοι δεσμεύτηκαν από την αγάπη τους για την ιατρική έρευνα, είναι το αντρόγυνο που έχει μερίδιο της επιτυχίας για το εμβόλιο Covid-19 που θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο.
Ο Σαχίν αν κατάφερε να δημιουργήσει εταιρίες δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων, παραμένει ταπεινός και συνεχίζει να πηγαίνει στη δουλεία του με το ποδήλατο του. Τώρα ο 55χρονος γιατρός έγινε διευθύνων σύμβουλος μιας γερμανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας και μαζί με τη σύζυγό, την 53χρονη Οζλέμ Τουρέτσιi, που είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της BioNTech, αποτελούν την ψυχή της «ομάδας όνειρο» πίσω από τις ελπίδες του κόσμου για ένα εμβόλιο κατά του Covid-19.
Ο παγκόσμιος αγώνας για την εξεύρεση εμβολίου για τη νόσο της Covid-19 έκανε ένα άλμα προς τα εμπρός, όταν οι φαρμακευτικές εταιρείες Pfizer και BioNTech ισχυρίστηκαν ότι το εμβόλιο τους είναι 90% αποτελεσματικό.
Το προφίλ της «ομάδας όνειρο»
Γεννημένος στην Τουρκία, ο Σαχίν, μεγάλωσε στη Γερμανία, όπου οι γονείς του εργάζονταν σε ένα εργοστάσιο της Ford. Σπούδασε ιατρική και έγινε καθηγητής και ερευνητής με ειδικότητα την ανοσοθεραπεία.
Εργάστηκε σε νοσοκομεία στην Κολωνία και στη νοτιοδυτική πόλη του Αμβούργου, όπου κατά τη διάρκεια της πρώτης ακαδημαϊκής του καριέρας συνάντησε την επίσης ανοσολόγο Τουρέτσι. Η ιατρική έρευνα και η ογκολογία έγινε κοινό πάθος.
Η κυρία Τουρέτσι, κόρη ενός Τούρκου γιατρού που είχε μεταναστεύσει στη Γερμανία, σε συνέντευξή της στη «Süddeutsche Zeitung», είπε ακόμα και την ημέρα του γάμου τους το 2002 ξεκίνησαν την ημέρα τους με εργαστηριακές ρόμπες και συνέχισαν την έρευνά τους, μετά από μια σύντομη στάση στο γραφείο μητρώου. Το ζευγάρι έχει μία κόρη.
Ως εκπαιδευμένη ιατρός και ανοσολόγος, η Δρ Τουρέτσι ηγήθηκε της δικής της ερευνητικής ομάδας με τον καθηγητή Ουγούρ Σαχίν στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς της Γερμανίας, από το 2000.
Μαζί επικεντρώθηκαν στην καταπολέμηση του καρκίνου και προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τη μοναδική γενετική σύνθεση κάθε όγκου.
Ο επιχειρηματικός δρόμος προς την BioNTech
Οι επιχειρηματικές τους δραστηριότητες ξεκίνησαν το 2001 όταν ίδρυσαν την «Ganymed Pharmaceuticals» για την ανάπτυξη αντισωμάτων κατά του καρκίνου, αλλά ο Σαχίν- τότε καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μάιντζ- δεν εγκατέλειψε ποτέ την ακαδημαϊκή έρευνα και διδασκαλία. Η Ganynmed πωλήθηκε στην Ιαπωνική Astellas το 2016 έναντι 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Σαχίν και η Τουρέτσι συνέστησαν τη BioNTech το 2008, με σκοπό την αναζήτηση ενός πολύ ευρύτερου φάσματος εργαλείων ανοσοθεραπείας κατά του καρκίνου. Το Ίδρυμα «Bill & Melinda Gates» έχει επενδύσει 55 εκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία, η οποία επίσης ασχολείται με προγράμματα HIV και φυματίωσης.
Η άποψη των συναδέλφων τους
Οι συνάδελφοι περιγράφουν τον κ. Σαχίν ως έναν ήρεμο και μετρημένο άνθρωπο που αποφεύγει να ελέγχει την τιμή της μετοχής της εταιρείας και ενδιαφέρεται περισσότερο να διαβάσει επιστημονικά περιοδικά.
Αυτός και η σύζυγός του συγκαταλέγονται μεταξύ των 100 πλουσιότερων Γερμανών, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Welt am Sonntag. Ο Ματίας Κρομάϊερ, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων MIG AG, του οποίου τα κεφάλαια υποστήριξαν τη BioNTech, είπε: «Παρά τα επιτεύγματά του, δεν άλλαξε ποτέ από το να είναι απίστευτα ταπεινός και ευπαρουσίαστος». Πρόσθεσε ότι ο κ. Σαχίν συνήθως περπατούσε σε επαγγελματικές συναντήσεις φορώντας τζιν και κουβαλούσε το κράνος ποδηλάτου και το σακίδιο μαζί του.
Ο Ματίας Θίομπαλντ, συνάδελφος ογκολογικός καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μάιντς, ο οποίος έχει συνεργαστεί με τον κ. Σαχίν για 20 χρόνια, είπε: «Είναι ένας πολύ μετριοπαθής άνθρωπος. Οι εμφανίσεις δεν έχουν σημασία για αυτόν. Αλλά θέλει να δημιουργήσει τις δομές που του επιτρέπουν να πραγματοποιήσει τα οράματά του και εκεί είναι που οι φιλοδοξίες του απέχουν πολύ από τις μετριοπαθείς ».
Έρευνα και τεχνολογία
Η BioNTech χρησιμοποίησε μια τεχνολογία που δεν είχε εγκριθεί ποτέ για χρήση σε ανθρώπους. Παίρνει γενετικό υλικό που ονομάζεται αγγελιοφόρο RNA (mRNA) και το εγχέει σε μυϊκά κύτταρα, τα οποία το αντιμετωπίζουν σαν οδηγία για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στην επιφάνεια του ιού. Οι πρωτεΐνες στη συνέχεια διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα και πιστεύεται ότι οδηγούν σε μακροχρόνια προστασία έναντι του ιού. Άλλες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Moderna, χρησιμοποιούν επίσης την “τεχνολογία” mRNA.
Η BioNTech εντόπισε γρήγορα 20 πιθανά εμβόλια και άρχισε να τα δοκιμάζει σε τρωκτικά. Ωστόσο η γερμανική εταιρεία δεν είχε την εμπειρία και τους πόρους για να πραγματοποιήσει γρήγορα μια σημαντική κλινική δοκιμή. Έτσι ο κ. Σαχίν κάλεσε την Pfizer. Οι δύο εταιρείες εργάζονταν για την ανάπτυξη εμβολίου κατά της γρίπης από το 2018 και εντός μιας μόνο ημέρας οι δύο εταιρείες συμφώνησαν να συνεργαστούν με ένα εμβόλιο κατά της Covid-19.
Μετά από πρώιμες δοκιμές σε ανθρώπους, διαπίστωσαν ότι δύο υποψήφια εμβόλια παρήγαγαν μια ισχυρή ανοσοαπόκριση, συμπεριλαμβανομένων αντισωμάτων κατά του ιού και ισχυρών ανοσοκυττάρων γνωστών ως Τ κύτταρα. Επέλεξαν αυτό με τις λιγότερες παρενέργειες για να ξεκινήσουν μια δοκιμή με περισσότερους από 30.000 εθελοντές στις ΗΠΑ, την Αργεντινή, τη Βραζιλία και τη Γερμανία. Τον Σεπτέμβριο η εταιρεία επέκτεινε τη δοκιμή σε 44.000 εθελοντές.
Οι δοκιμές αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι 164 άτομα από σύνολο 44.000 που συμμετέχουν στην έρευνα, να αναπτύξουν Covid-19 ώστε να αξιολογηθεί το κατά πόσον το εμβόλιο προστατεύει από την ανάπτυξη σοβαρών μορφών της νόσου και πόσο καλά προστατεύει άτομα που έχουν ήδη μολυνθεί.
Οι μισοί από τους συμμετέχοντες έλαβαν δύο δόσεις του εμβολίου και οι υπόλοιποι έλαβαν εικονικό φάρμακο (placebo). Η πρώτη ανάλυση βασίστηκε σε 94 εθελοντές που ανέπτυξαν Covid-19. Η Δρ Τζάνσεν, επικεφαλής της έρευνας και ανάπτυξης εμβολίων στην Pfizer, είπε ότι η ανεξάρτητη επιστημονική αρχή δεν ανέφερε πόσες από αυτές τις περιπτώσεις προέρχονταν από συμμετέχοντες που είχαν εμβολιαστεί, αλλά με ποσοστό αποτελεσματικότητας άνω του 90%, οι περισσότεροι έπρεπε να ήταν στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Ενθουσιασμός σε Ευρώπη, ΗΠΑ και στις αγορές
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, χθες, προσπάθησε να αναπτερώσει τις ελπίδες για ένα πρώιμο τέλος στο Lockdown, αφού η Pfizer και η BioNTech αποκάλυψαν ότι τα πρώιμα αποτελέσματα από μια τεράστια κλινική δοκιμή δείχνουν ότι εννέα στους δέκα ανθρώπους που εμβολιάστηκαν έδειξαν να προστατεύονται από αυτό.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να λάβει 10 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου κορωνοϊού έως τα Χριστούγεννα, με εμπειρογνώμονες να αυξάνουν τις προσδοκίες ότι η ζωή θα μπορούσε να «επιστρέψει στην κανονικότητα» μέχρι την Άνοιξη.
Ο δείκτης FTSE 100 βρέθηκε στην καλύτερη του μέρα από τον Μάρτιο, με τις μετοχές των αεροπορικών εταιρειών και των εταιρειών φιλοξενίας να αυξάνονται παγκοσμίως – αν και το Zoom είδε την αξία του να πέφτει. Στην Ευρώπη τα κέρδη υπερβαίνουν το 4%, ενώ στη Wall Street ο δείκτης Dow Jones της βιομηχανίας έκλεισε με άνοδο 834,57 μονάδων (+2,95%), στις 29.157,97 μονάδες.
Με ικανοποίηση υποδέχθηκε τα νέα ο νεοκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Μπάιντεν. Σε ανακοίνωσή του έκανε λόγο για υπέροχα νέα, αλλά προειδοποίησε ότι θα πρέπει να περάσουν μήνες ακόμη για να φτάσουμε στον μαζικό εμβολιασμό και για αυτό οι Αμερικανοί θα πρέπει να συνεχίσουν να φορούν μάσκα και να τηρούν τις αποστάσεις.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό του και έγραψε στο Twitter: «Το χρηματιστήριο ανεβαίνει πολύ, το εμβόλιο έρχεται σύντομα. Αναφέρεται ως 90% αποτελεσματικό. Τόσο υπέροχα νέα!».
Ωστόσο δεν έλειψε και η καχυποψία με το χρονοδιάγραμμα της ανακοίνωσης, με τους υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ να πιστεύουν ότι επίτηδες καθυστέρησε – κάτι που η εταιρεία αρνείται. Η εταιρεία είχε αρχικά δηλώσει ότι αναμένεται να γνωρίζει τα αποτελέσματα τον Οκτώβριο.
Την ικανοποίησή της για τα ενθαρρυντικά νέα που προήλθαν από τις εταιρείες Pfizer και BioNTech όσον αφορά στην ανάπτυξη και διανομή του εμβολίου κατά του κορωνοϊού εξέφρασε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα η ΕΕ θα πάρει 300 εκατ. δόσεις, η Ιαπωνία 120 εκατ. δόσεις, οι ΗΠΑ 100 εκατ. δόσεις (με οψιόν γαι 500 εκατ.) και το Ηνωμένο Βασίλειο 30 εκατ. δόσεις.
Μια υπέροχή μέρα για την επιστήμη
Ο πρόεδρος της Pfizer χαιρέτισε την ανακάλυψη ως μια «υπέροχη μέρα για την επιστήμη και την ανθρωπότητα», ενώ ανεξάρτητοι ειδικοί , μεταξύ των οποίων και ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νόσων των ΗΠΑ, Δρ. Άντονι Φάουτσι, δήλωσαν ότι τα αποτελέσματα ήταν «εξαιρετικά» και «πραγματικά εντυπωσιακά».
«Περισσότερο από οκτώ μήνες μετά την έναρξη της χειρότερης πανδημίας εδώ και έναν αιώνα, θεωρούμε ότι αυτό το στάδιο αποτελεί ένα βήμα μπροστά σημαντικό για τον κόσμο στην μάχη μας κατά της Covid-19», δηλώνει στην ανακοίνωση ο διευθυντής της Pfizer Αλμπερτ Μπούρλα. «Το πρώτο σύνολο αποτελεσμάτων της δοκιμής της Φάσης 3 του εμβολίου κατά της Covid-19 παρέχει την αρχική απόδειξη για την ικανότητα του εμβολίου μας να προλάβει την Covid-19 » προσθέτει.
Η Pfizer και ο Γερμανός συνεργάτης BioNTech είναι οι πρώτες φαρμακευτικές εταιρείες που παρουσίασαν επιτυχημένα δεδομένα από μια μεγάλης κλίμακας κλινική δοκιμή ενός εμβολίου κατά του κορωνοϊου.
Πότε θα ξεκινήσει η διάθεση;
Η Pfizer σκοπεύει να ζητήσει από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ την επείγουσα έγκριση του εμβολίου αργότερα αυτό το μήνα, αφού έχει συγκεντρώσει τα απαραίτητα δεδομένα ασφαλείας δύο μηνών. Μέχρι το τέλος του έτους θα έχει κατασκευάσει αρκετές δόσεις για να εμβολιαστούν 15 έως 20 εκατομμύρια άνθρωποι.. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τις υλικοτεχνικές προκλήσεις της διανομής τεράστιων αριθμών δόσεων, οι οποίες πρέπει να αποθηκευτούν σε περίπου μείον 70 βαθμούς Κελσίου.
Το εμβόλιο είναι ένα από τα τουλάχιστον επτά που έχουν ήδη προ-παραγγελθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο εμβολιασμός πρέπει να γίνει σε δύο δόσεις, οπότε θεωρητικά τα 10 εκατομμύρια που είναι να λαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο πριν από τα Χριστούγεννα σημαίνει ότι θα χορηγηθούν σε πέντε εκατομμύρια άνθρωποι.
Πριν δοθεί το εμβόλιο σε εκατομμύρια Βρετανούς, πρέπει πρώτα να εγκριθεί από τον ρυθμιστικό φορέα – το MHRA, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει μια κυλιόμενη ανασκόπηση όλων των υπαρχόντων δεδομένων, ώστε να μπορεί να παρακολουθείται γρήγορα μέσω της διαδικασίας όταν τελικά η Pfizer το υποβάλλει για έγκριση.
Οι επικεφαλής της υγείας έχουν επανειλημμένα παραδεχτεί ότι είναι πιθανό το Ηνωμένο Βασίλειο να πάρει τα εμβόλια πριν από τα Χριστούγεννα και η απόδειξη ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές παραμένει το μόνο εμπόδιο. Οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να έχουν δεδομένα αξίας δύο μηνών από χιλιάδες εθελοντές.
