Είναι ανακουφιστικό και καθησυχαστικό να έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι τους ανθρώπους της ζωής μας έχουμε το προνόμιο να τους διαλέγουμε εμείς.
Σ’ αυτόν τον άτυπο «κανόνα» που διέπει τις ανθρώπινες σχέσεις υπάρχει, όμως, και μια εξαίρεση: η συναναστροφή με ανθρώπους που δεν μας γεννούν ευχάριστα συναισθήματα με την συμπεριφορά τους, αλλά πρέπει για κάποιους συγκεκριμένους λόγους να μοιραζόμαστε μαζί τους τον ίδιο χώρο και χρόνο.
Ισως να έχετε ακούσει κι εσείς την φράση: «Τους φίλους τους διαλέγουμε, τους συγγενείς μας, όχι».
Αυτή η φράση κρύβει μέσα της μια μεγάλη αλήθεια που λίγο πολύ, αρκετοί από εσάς θα έχετε διαπιστώσει: ότι άνθρωποι που μας ξέρουν από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας, από τα παιδικά μας χρόνια, μπορεί να μας νιώθουν πολύ λιγότερο από κάποιους άλλους που γνωρίζουμε στη μετέπειτα ζωή μας.
Με τους συγγενείς μας, μπορεί να μας ενώνουν δεσμοί αίματος, αλλά αυτό τελικά δεν έχει τόση σημασία όταν αποδεικνύεται ότι δεν μπορούμε να μοιραστούμε μαζί τους θετικά συναισθήματα και να είμαστε ο πραγματικός εαυτός μας.
Οταν διαπιστώνουμε ότι δεν μπορούμε να εκφραστούμε ελεύθερα γιατί οι απόψεις μας θα γίνουν αντικείμενο σκληρής κριτικής, όταν λέμε ένα καλό αλλά ακούμε 10 αρνητικά, όταν η σύγκριση, ο φόβος, ο ανταγωνισμός, η περιέργεια, η αδιακρισία είναι αναπόσπαστο κομμάτι κάθε συζήτησης, τότε ναι: μιλάμε για μια τοξική σχέση. Και ναι, μπορεί να υπάρχει έντονα στην οικογενειακή ζωή.
Τις ημέρες των γιορτών, ίσως, να έχετε να διαχειριστείτε τέτοιου είδους τοξικές συμπεριφορές γύρω από το γιορτινό τραπέζι (σσ. που για κάποιους από εσάς, ξέρουμε ότι στην πραγματικότητα, δεν είναι καθόλου «γιορτινό»).
Ψυχραιμία! Μην αφήσετε κανέναν να σας χαλάσει την διάθεση με την συμπεριφορά του.
Τα πάντα είναι διαχειρίσιμα. Ακολουθούν 7 συμβουλές από ειδικούς σε θέματα ψυχολογίας για να τα βγάλετε πέρα με τοξικούς συγγενείς…
1) Αν ξέρεις ότι θα ακούσεις κάτι συγκεκριμένο που δεν σου κάνει καλό, προετοιμάσου κατάλληλα: Ο ψυχίατρος, Vinay Saranga, -όπως διαβάζουμε στο Apartment Therapy-, σας συμβουλεύει να πείτε κάτι πολύ απλό αν σας φέρουν σε αμήχανη θέση: «Δεν πιστεύω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να συζητήσουμε κάτι τέτοιο». Συμπληρώστε την φράση με κάτι θετικό όπως: «Ας πιούμε ή ας απολαύσουμε το φαγητό»!. Λήξη διαλόγου.
2) Η «γιορτινή χαρά» δεν είναι κάτι δεδομένο, ούτε κάτι επιβεβλημένο -Καιρός να ξεφύγεις από το καταπιεστικό pattern της «οικογενειακής ευτυχίας»: Ο κλινικός ψυχολόγος John Mayer αναφέρει ότι το μοντέλο της «οικογενειακής γιορτινής χαράς» όταν αυτή δεν υπάρχει πραγματικά, προκαλεί αρνητικά συναισθήματα -στρες και καταπίεση. Απογοήτευση φέρνει η ματαίωση των προσδοκιών, όχι η ίδια η πραγματικότητα.
Αποδέξου την κατάσταση -όποια κι αν είναι- και σκέψου ότι αυτοί οι άνθρωποι θα επηρεάσουν τον ψυχικό σου κόσμο, μόνο αν εσύ το επιτρέψεις.
3) Απόλαυσε στιγμές μόνη σου -Αν νιώσεις την ανάγκη να απομονωθείς για λίγο μην διστάσεις να το κάνεις: Η απόλαυση της γιορτινής ατμόσφαιρας μπορεί να γίνει πολύ προσωπική υπόθεση αν το θελήσεις.
Είναι εξοντωτικό να συμμετέχεις σε συζητήσεις για πράγματα που δεν σε ενδιαφέρουν τόσο πολύ. Δεν είναι απαραίτητο να μιλάς συνεχώς -μπορείς να κρατήσεις απόσταση από την «φασαρία».
4) Συμπεριφέρσου ως… ενήλικας: Πολλές φορές, όταν ένα άτομο βρίσκεται με την οικογένειά του- ιδίως όταν είναι παρόντες οι γονείς του-, έχει την τάση να επιστρέφει σε συμπεριφορές της παιδικής του ηλικίας και να αφήνει τον εαυτό του «έρμαιο» της συμπεριφοράς των «μεγάλων». Βάλε όρια και θυμήσου τι έχεις καταφέρει μόνη σου, τι καταστάσεις έχεις διαχειριστεί. Kάνε αυτό που επιθυμεί ο πραγματικός σου εαυτός και όχι αυτό που περιμένουν οι άλλοι από εσένα. Eπίσης, μπορείς να παραμείνεις στην οικογενειακή συγκέντρωση όσο εσύ επιθυμείς: έχεις κι… άλλη ζωή πέρα από τα πλαίσια της οικογένειας.
5) Ουδετερότητα: Σκέψου ευχάριστες ιστορίες και «ουδέτερα» θέματα συζήτησης που μπορείς να επιστρατεύσεις την κατάλληλη στιγμή. Είναι στο χέρι σου να μην προκαλέσεις αμήχανες στιγμές.
6) Mην παίρνεις τα πράγματα προσωπικά: Υπάρχει μια φράση που λέει «Δεν μπορείς να ξέρεις τι περνά ο άλλος. Να είσαι ευγενικός». Ο καθένας έχει τα δικά του προβλήματα -δεν μπορείς να ξέρεις τι περνά. Ετσι αν αντιληφθείς αρνητική συμπεριφορά, μπορείς να την παρακάμψεις «χωρίς θυμό αλλά με ενσυναίσθηση» αναφέρει η ψυχοθεραπεύτρια, Κathryn Smerling.
7) Να λες «όχι» όπου χρειαστεί: H οικογενειακή σύμβουλος, Εmily Cosgrove, αναφέρει ότι το «ναι» δεν είναι αυτονόητο στα οικογενειακά καλέσματα. Αν πιστεύεις ότι θα βρεθείς σε χώρο με άτομα που έχουν τοξική συμπεριφορά (ως στάση ζωής), μπορείς να διαφυλάξεις την ψυχική σου ηρεμία αποφεύγοντας ευγενικά την πρόσκληση. Μπορείς επίσης, να μείνεις για λίγο και να αποχωρίσεις με χαμόγελο.
Ότι να ναι – Οικογενειακα τραπέζια Χριστουγέννων – κορυφαίος ο παππούς σωστός μπαρμπασουλης