Στην Κω όπως παλιά (Του Γ. Παπαδημητρίου στην “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ”)

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Αναδημοσίευση από “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ”

Aυτή τη σεζόν έρχεται στο προσκήνιο η γοητευτική απλότητα ενός νησιού συνώνυμου με το ελληνικό καλοκαίρι.

Στην Κω δεν χρειάζεσαι ρεζερβέ ξαπλώστρα, ούτε χαλάς τον ύπνο σου για να μη χάσεις την κράτηση. Ανοίγεις τον χάρτη όποτε θες και επιλέγεις σε ποια παραλία θα απλώσεις την πετσέτα σου. Στην πόλη δεν αγχώνεσαι για πάρκινγκ, αφού παντού φτάνεις ασφαλής με το ποδήλατο. Στην Κω απελευθερώνεσαι και ακολουθείς τις επιθυμίες σου χωρίς δισταγμό. Την ώρα που πίνεις μπίρες δίπλα στη Δημοτική Αγορά, θα σηκωθείς για ποδόσφαιρο με τα παιδιά που βάζουν γκολ στα κολονάκια της πλατείας Ελευθερίας και πανηγυρίζουν σαν να κατέκτησαν το Μουντιάλ. Εδώ δεν ανησυχείς αν λερώθηκε το πουκάμισο με αντηλιακό ή αν οι σαγιονάρες έχουν ξεχασμένη άμμο, καθώς είναι κεκτημένο σου δικαίωμα το να κυκλοφορείς «με την αρμύρα πάνω σου». Από τη θάλασσα θα πηγαίνεις απευθείας στον θερινό κινηματογράφο «Ορφέας» και μετά καρφί στον «Μύλο» για χορό μέχρι την ανατολή.

Η Λεωφόρος των Φοινίκων σού κλέβει την καρδιά, είτε κάνεις ποδήλατο είτε όχι. (Φωτογραφία: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΟΥΡΗΣ)

Στην Κω δίνεις καλοκαιρινά ραντεβού με το κορίτσι σου σε αρχαία μνημεία και προετοιμάζεσαι διαβάζοντας τον οδηγό με τα αξιοθέατα του νησιού. Πηγαίνετε βράδυ στη γέφυρα της Νεραντζιάς, ως άλλος Ιωαννίτης ιππότης τής προσφέρεις μια γρανίτα-φράουλα και ανυπομονείς να της κλέψεις τη γεύση από τα χείλη. Την ξεναγείς στην Αρχαία Αγορά, της λες ψιθυριστά ότι ο Ιπποκράτης πίστευε πως «το φαγητό είναι το καλύτερο φάρμακο» και της κάνεις το τραπέζι στη γειτονιά των ψαροφαγάδων, λίγο πιο πέρα από τη ΔΕΗ στο λιμάνι. Αν έχει κέφι για δημιουργικές λιχουδιές από εκλεκτά τοπικά προϊόντα και ψάρια της ευρύτερης περιοχής, κοκτέιλ και μπόλικο κοσμοπολιτισμό, θα φάτε στο «Μπαρμπούνι» της σαλονικιώτικης οικογένειας Εδιάρογλου. Αν πάλι θέλει όστρακα και ψάρια στη σχάρα, θα κατευθυνθείτε απέναντι, σε μία από τις καλύτερες ψαροταβέρνες των Δωδεκανήσων, στον «Νικόλα τον ψαρά». Το επόμενο πρωινό, με μια μπουγάτσα στο χέρι από το «Άριστον» θα διαλέγετε εκδήλωση από τα «Ιπποκράτεια», που φέτος θα πραγματοποιηθούν με τη συμμετοχή τοπικών καλλιτεχνών, και θα συζητάτε πόσο γρήγορα πέρασε το χθεσινό βράδυ.

Η πόλη της Κω προσφέρεται για ατελείωτο σουλατσάρισμα. Εδώ, στα πλακόστρωτα γύρω από τον πλάτανο του Ιπποκράτη. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Αυτή ακριβώς η μαγευτική απλότητα, που σου επιτρέπει να περνάς ωραία χωρίς κουραστικά κανονίσματα, είναι που «συρρικνώνει» τον χρόνο στην Κω και αποκαλύπτει το πραγματικό νόημα του ελληνικού καλοκαιριού: τη λυτρωτική ανεμελιά. Την τελευταία πενταετία, παρά το σύνθετο ζήτημα των αυξημένων μεταναστευτικών ροών και τις πληγές που κληρονόμησε από τον σεισμό του 2017, το νησί του Ιπποκράτη σταδιακά απομακρύνεται από τη μονοκαλλιέργεια του «all-inclusive», η οποία λειτουργούσε αποτρεπτικά για το ελληνικό κοινό, και προσπαθεί να δημιουργήσει μια καινούργια τουριστική ταυτότητα. Βασικά στοιχεία του νέου προφίλ αποτελούν η γαστρονομία, που βρισκόταν εν υπνώσει για πολλές δεκαετίες, η αγροτική παραγωγή-μεταποίηση, η οποία εμπλουτίζει τα πρωινά των ξενοδοχείων και τα ράφια της Δημοτικής Αγοράς, και η επιστροφή στις ρίζες, δηλαδή η γενικότερη ανάδειξη της «ιπποκρατικής κουλτούρας» πέραν του Ασκληπιείου. Φυσικά, οι μυθικές παραλίες παραμένουν το μεγάλο της ατού.

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΧΡΥΣΟΣΚΟΝΗ

Γύρω στις δύο μετά τα μεσάνυχτα, με οδηγό το φεγγάρι, προχωράμε ανάμεσα σε ηφαιστειογενείς βράχους για να φτάσουμε σε μια παραλία με μαύρα βότσαλα. Τοπίο άγριο, μα και συναρπαστικό. Υπάρχει ένα ξεχωριστό σημείο μέσα στη θάλασσα που νομίζεις ότι στην επιφάνεια του νερού εμφανίζεται χρυσόσκονη. Η οφθαλμαπάτη οφείλεται στο θειάφι που λαμπυρίζει στο σκοτάδι, το οποίο προέρχεται από τις θερμές πηγές της περιοχής. Στα Θερμά λοιπόν, 13 χλμ. νοτιοανατολικά της πόλης της Κω, μπορείτε να απολαύσετε ένα μοναδικό φυσικό σπα, ιδανικό για να ανακουφίσετε το σώμα σας και να αποκτήσετε –έστω προσωρινά– αλαβάστρινο δέρμα. Για περισσότερη ιδιωτικότητα, ελάτε νωρίς το πρωί ή πολύ αργά το βράδυ.

Στο νησάκι «Καστρί», με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, πας κολυμπώντας από την παραλία του Αγίου Στεφάνου. © ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

Εκτός από την ασυνήθιστη εμπειρία των Θερμών, η Κως έχει μια συγκλονιστική ακτογραμμή που περιλαμβάνει παραλίες για όλα τα γούστα, από απέραντες χρυσαφένιες αμμουδιές μέχρι καλά κρυμμένους κόλπους για μακροβούτια χωρίς μαγιό. Στις Αλυκές, στο Τιγκάκι, θα είστε ξαπλωμένοι στην άμμο, με τα πόδια μέσα στη ζεστή θάλασσα, και από πάνω σας ο ήλιος θα γίνεται κόκκινος εωσότου σβήσει πίσω από την Κάλυμνο. Στο Cavo Paradiso, μετά την Κέφαλο, θα παίξετε με τα κύματα και θα «χαθείτε» στα γαλαζοπράσινα νερά, στην παραλία του Αγίου Στεφάνου θα κολυμπήσετε μέχρι το Καστρί, το απέναντι νησάκι για εξερεύνηση, και θα περιηγηθείτε στα ερείπια του παλαιοχριστιανικού ναού, ενώ στο Πολέμι θα νιώσετε πως είστε ένας κόκκος άμμου. Η ακτή με τη λευκή άμμο είναι κυριολεκτικά απέραντη, τόσο μεγάλη σε μήκος και πλάτος, θαρρείς και φτιάχτηκε για την εποχή του κορωνοϊού.

ΑΝΟΙΧΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Με πέντε χιλιάδες χρόνια καταγεγραμμένης ιστορίας και πολυάριθμους κατακτητές, η Κως μπορεί να καμαρώνει ότι στην επιφάνειά της «ενώνονται» αρμονικά διαφορετικοί πολιτισμοί. Και αυτή η συνθετική της δύναμη, αναπόσπαστο κομμάτι του DNA της, προσδίδει στις διακοπές σου μια ανείπωτη αίσθηση διαρκούς εξερεύνησης. Στην πρωτεύουσα, σε έκταση μικρότερη του τετραγωνικού χιλιομέτρου, συναντάς το Ρωμαϊκό Ωδείο, τη Ρωμαϊκή Οικία, γνωστή ως Casa Romana, τον βωμό του Διονύσου, τη Δημοτική Αγορά με το εντυπωσιακό αίθριο στο κέντρο, η οποία χτίστηκε από τους Ιταλούς το 1933, όπως και το παραθαλάσσιο κτίριο του Διοικητηρίου με τους χαρακτηριστικούς πύργους, το τζαμί Defterdar, που στέκει αγέρωχο από το 1780, και το κουκλίστικο «Kos Aktis», το παλιό Ξενία που άνοιξε τις πύλες του το 1960 και ανακαινίστηκε πλήρως το 2005.

Η παλαιοχριστιανική εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στην ομώνυμη παραλία στην Κέφαλο. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Στα μπαλκόνια των δωματίων του βρίσκω συχνά καταφύγιο όταν θέλω να σχεδιάσω τις διαδρομές μου με τα πόδια ή το ποδήλατο ανάμεσα στα αξιοθέατα της πόλης, που όλα μαζί συνθέτουν ένα υπαίθριο «ανοιχτό» μουσείο, ή τις εξορμήσεις μου στις γύρω περιοχές. Αφού απαντήσω στο μόνιμο δίλημμα «Ασύρτικο» Χατζηεμμανουήλ ή «Chardonnay» Tριανταφυλλοπούλου ‒(και τα δύο οινοποιεία είναι επισκέψιμα και προσφέρουν οινογευσίες), θα χαζέψω για λίγο απέναντι τη φωτισμένη Αλικαρνασσό και τα κότερα που μπαινοβγαίνουν στη μαρίνα, και έπειτα θα κλείσω τα μάτια και θα καρφώσω το μολύβι πάνω στον χάρτη. Όπου και να προσγειωθεί η μύτη του, ξέρω ότι θα αξίζει τον κόπο. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές «κλέβω» και με μισάνοιχτα μάτια επιλέγω το ορεινό χωριό Ασώματος στην περιοχή του Ασφεντιού. Διότι έχω εθιστεί να αράζω στην αυλή του «Καζίνο», να πίνω δροσερό κρασί και το απόγευμα να παρακολουθώ πώς λαμπαδιάζει ο ουρανός μέσα από την πέτρινη πόρτα της ομώνυμης εκκλησίας.Πρώτη δημοσίευση: “Greece Is Νησιά”. Μπορείτε να παραγγείλετε το τεύχος εδώ: https://subscription.kathimerini.gr/greece-i