Θέμα: σεισμός 21 Ιουλίου 2017 και η ανάγκη αντισεισμικού εκσυγχρονισμού των κατασκευών, δικτύων και των υποδομών μας.
Α. Στην μνήμη των Κώων και στην ιστορία της Κω ζει η μνήμη του σεισμού του 1933. H επανάληψη του 84 χρόνια μετά, 21-07-2017 θα μείνει ως μέρα σεισμού του 21ου αιώνα.
B. Το χαρακτηριστικό εκείνης της μέρας με τις συνεχείς σεισμικές δονήσεις ήταν ο φόβος και η σιωπή. Οι 2 νεκροί, οι τραυματίες, οι σεισμικές βλάβες, τα κλειστά καταστήματα στην άδεια πόλη και ο γκρίζος ουρανός συμπλήρωναν την γενικευμένη κατάθλιψη. Η σιωπή και η έλλειψη κίνησης θύμιζε μεγάλη Παρασκευή. Μας θύμισε εκείνες τις μέρες του διάχυτου φόβου του Ιούλη του 1974 με τα γεγονότα της εισβολής στην Κύπρο και τον αναμενόμενο πόλεμο. Την διαφορά των στιγμών και των συμπεριφορών μας την έκανε η ροή της πληροφόρησης και η τεχνολογική εξέλιξη. Σε κάθε δόνηση βλέπαμε στο κινητό μας την ένταση και το επίκεντρο του σεισμού. Οι σεισμολόγοι μας καθησύχαζαν αλλά όλοι γνωρίζαμε ότι ένας ισχυρός μετασεισμός που θα είχε απόκλιση ένα βαθμό από το 6,7 που έδωσαν οι μετρήσεις της 21-07-2017 ήταν απόλυτα αναμενόμενη φυσιολογική εξέλιξη. Τα σπίτια άδειασαν και για μέρες. Τα αυτοκίνητα, οι πλατείες της πόλης και τα σπίτια φίλων και συγγενών στα χωριά, παρείχαν το αναγκαίο καταφύγιο.
Γ. Πρώτο γεγονός: την μέρα του σεισμού ο αυτόματος ανιχνευτής ειδήσεων του κινητού τηλέφωνου μας καλεί να διαβάζουμε: ‘’Τα κύματα του σεισμού της Κω έφτασαν μέχρι το κέντρο των … Χανίων!’’. Να τι κατέγραψε το Εργαστήριο Γεωφυσικής και Σεισμολογίας του ΤΕΙ Κρήτης διεύθυνση https://youtu.be/SIb8DAlMTnQ: Η ισχύς του φονικού σεισμού των 6,6 Ρίχτερ στην Κω ήταν τόση που τα σεισμική κύματα έφτασαν μέχρι τα Χανιά δηλώνει ο καθηγητής Φ. Βαλλιανάτος: το εργαστήριο του ιδρύματος μας προχώρησε σε «χωρική κατανομή της ισχυρής εδαφικής κίνησης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο» πράγμα που κατέδειξε ότι υπήρξε σεισμική επιτάχυνση του εδάφους και στο αστικό συγκρότημα των Χανίων και δημιουργήσαμε χάρτες που υπεδείκνυαν τις βλάβες ανά περιοχή και ιεραρχούσαν τα μέτρα αντιμετώπισης παρέχοντας στην υπηρεσία αντισεισμικής προστασίας του Δήμου μαθηματικό μοντέλο παρεμβάσεων! Τα στοιχεία υπολογίστηκαν από τους σταθμούς καταγραφής τις Ισχυρής Εδαφικής κίνησης που λειτουργεί εντός της πόλης των Χανιών το Εργαστήριο Γεωφυσικής και Σεισμολογίας και η Έδρα UNESCO για την μελέτη της Φυσικής της Γης και την Μείωση των Γεωκαταστροφών του ΤΕΙ Κρήτης.
—Βρήκαμε στο internet την διεύθυνση του κ. Βαλλιανάτου και γράφουμε στο e mail του: Διαβάσαμε την ανακοίνωση σας ‘’Τα κύματα του σεισμού της Κω και τις συνέπειες τους στην πόλη των Χανιών’’. Πως μπορούμε να έχουμε μια ανάλογη μελέτη για την σχέση των σεισμικών κυμάτων και του χώρου της πόλης μας; Η απάντηση ήρθε αυθημερόν: Η Δημιουργία ενός shake map-χάρτη δονήσεων απαιτεί την ανάπτυξη ενός δικτύου επιταχυνσιογράφων στον αστικό ιστό. Αντίθετα στα Χανιά έχουμε εγκαταστήσει ένα υβριδικό δίκτυο από επιταχυνσιογράφους 24 και 16 bit. Αυτό δεν υπάρχει στη Κω. Το κόστος ΔΕΝ είναι μεγάλο. Επίσης έχει διενεργηθεί μια εκτεταμένη διερεύνηση υπεδάφους με την μέθοδο του μικροθορύβου, και σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο – και πιο πυκνά- γνωρίζουμε την εδαφική απόκριση (συντελεστή ενίσχυσης και ιδιοσυχνότητα του εδάφους). Παράλληλα η Έδρα UNESCO on Solid Earth Physics & Geohazards Risk Reduction αυτή την εποχή διενεργεί εκτεταμένη διερεύνηση της σεισμικής απόκρισης σε μνημεία πολιτιστικής κληρονομίας σε Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο με την μέθοδο του μικροθορύβου. Έτσι έχοντας τις πραγματικές εδαφικές και κτηριακές αποκρίσεις (και όχι με προσομοίωση σε Ηλεκτρονικό Υπολογιστή) μπορούμε να έχουμε σε συνεργασία με Πολιτικούς Μηχανικούς τα σχετικά συμπεράσματα. Αυτές οι μελέτες για την Κω θα σας έδινε την δυνατότητα οργάνωσης της προσεισμικής δραστηριότητας με βελτιστοποίηση α. των κατασκευών β. της μετασεισμικής επέμβασης με αυτοματοποιημένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Και συμπλήρωσε: Για ενημέρωση σας στο νησί της Κω ο σεισμολογικός σταθμός που λειτουργεί και προσφέρει τα σεισμολογικά δεδομένα σε όλη την επιστημονική κοινότητα (και λειτουργεί με μεγάλο κόπο ….. αφού πολλές φορές έχουμε τηλεπικοινωνιακά προβλήματα στη μεταφορά δεδομένων που δεν αποκαθίστανται άμεσα !! ) είναι του Εργαστηρίου Γεωφυσικής & Σεισμολογίας του ΤΕΙ Κρήτης.
Δ. Δεύτερο γεγονός της ίδιας μέρας. Ο καθηγητής διαχείρισης φυσικών καταστροφών και επικεφαλής του εργαστηρίου τσουνάμι – φυσικών καταστροφών Κ. Συνολάκης μιλώντας στο Ράδιο 9,84 https://youtu.be/zZuqA4NMDPw είπε ότι ο κυματισμός παλιρροϊκού κύματος ήταν ύψους 70 εκατοστών στο θαλάσσιο χώρο της Κω. Μίκρο-Μίκρο Τσουνάμι, δημιουργούν ισχυρά θαλάσσια ρεύματα που για ένα μέτριο κολυμβητή είναι επικίνδυνα! Συνέστησε στην εκδήλωση ισχυρών σεισμών προληπτικά οι πολίτες να απομακρύνονται από τις ακτογραμμές για τουλάχιστον μισή ώρα ενώ τόνισε ότι είναι επιτακτικής σημασίας η ανάπτυξη παλιρροιογράφων στα νησιά του Αιγαίου αφού στο νότιο Αιγαίο διαθέτει μόλις τρείς (από ένας σε νότια Ρόδο, Κρήτη, Σύρο). Την πληροφορία τσουνάμι στην Κω την έδωσαν οι παλιρροιογράφοι από το Πετρούμι! Η πολιτική προστασία για να πάρει απόφαση άμεσης ενημέρωσης και απομάκρυνσης από τις παραλίες χρειάζεται την πληροφορία από το Κέντρο προειδοποίησης του Αστεροσκοπείου το όποιο έχει ανάγκη ενός δικτύου παλιρροιογράφων που πρέπει να εγκατασταθεί στον νησιωτικό χώρο.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ: Ο σεισμός βρήκε το νησί μας ανέτοιμο στην αντιμετώπιση του και διάχυτη είναι η άποψη: ’’φτηνά την γλυτώσαμε!’’. Ένας σταθμός καταγραφής σε βλάβη, κανένας παλιρροιογράφος, με εμπειρικό σχέδιο δράσης πέρα από κάθε τεχνολογική εξέλιξη! Το μόνο που βοήθησε ήταν οι νεώτερες κατασκευαστικές μέθοδοι και οι κανονισμοί των κατασκευών που περιόρισαν τις καταστροφές σε σχέση με τον ομοειδή σεισμό του 1933 που κατέστρεψε την πόλη και τα 167 θύματα, όπως μα λέει το πολύ ενδιαφέρον κείμενο αποτίμησης του σεισμού της 21-7-2017 στο νησί μας του ΙΤΣΑΚ:
itsak EQ_COS_20170721_M6.6.pdf
Ν. Μυλωνάς
επισυναπτόμενα: στοιχεία ITSAK
ΣΕΙΣΜΟΣ ΚΩ 6,6 ΡΙΧΤΕΡ ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
