ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το ΣΑΒΒΑΤΟ 15 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017 θα γίνει παρουσίαση του νέου βιβλίου του Κώστα Κογιόπουλου με τίτλο «Πληροφορίες για τα Δωδεκάνησα στο τέλος του 19ου αιώνα. Το Οθωμανικό Ημερολόγιο Αρχιπελάγους (1885-1886)» στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Κω (πρώην Χάνι) από τον καθηγητή κ. Παναγιώτη Νούτσο. Θα συντονίσει ο πρόεδρος του «ΦΙΛΗΤΑ» κ. Κώστας Ιωάννου. Αποσπάσματα θα διαβάσουν η κ. Ξανθίππη Αγρέλλη και ο κ. Θεοδόσης Διακογιάννης.
Συνδιοργάνωση: Π.Ο. Κώων ο «ΦΙΛΗΤΑΣ» & Δ.Ο.Π.Α.Β.Σ. Δήμου Κω.
Ώρα έναρξης: 21:00
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ.
ΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΥΣ (1303)
1885-1886
Εφέτος γιορτάζουμε τα 70 χρόνια από την ύψωση της ελληνικής σημαίας στα Δωδεκάνησα. Μία αναδρομή στον 19ο αι. που καταγράφει τα τελευταία χρόνια της Οθωμανοκρατίας. Αναφέρονται όλες οι συνθήκες και οι συμφωνίες μέχρι την Ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα.
Το τέλος του 19ου αι. είναι ο σημαντικότερος για την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα Δωδεκάνησα είναι τμήμα της νησιωτικής επαρχίας του Βιλαετιού του Αρχιπελάγους και ακολουθεί τη μοίρα του οθωμανικού κράτους.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατείχε μία έκταση που σήμερα κατέχουν περισσότερες από τριάντα χώρες. Υπήρξε μία από τις μεσογειακές Αυτοκρατορίες που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία μεταξύ του 13ου και του 20ού αιώνα οπότε και διαλύθηκε. Το Οθωμανικό κράτος από τρόμος της Ευρώπης κατάντησε ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης. Η παρακμή άρχισε να διαφαίνεται από τον 17ο αιώνα μετά την ήττα των Οθωμανών το 1683 στη Βιέννη. Από τον 19ο αιώνα τα αποτελέσματα έγιναν εμφανή και οδήγησαν στο διαμελισμό της.
Μία σειρά από ήττες και αποτυχίες των Οθωμανών υποβάθμισαν την Αυτοκρατορία σε προτεκτοράτο παρά σε κυρίαρχο κράτος.
Το διάστημα 1839-1876 αποτέλεσε μια περίοδο μεταρρυθμίσεων (Τανζιμάτ). Είναι η περίοδος κατά την οποία οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Το Τανζιμάτ ολοκληρώθηκε με την ψήφιση του Συντάγματος (1876), το οποίο όμως δεν εφαρμόσθηκε ποτέ.
Η Αυτοκρατορία διστακτικά δέχθηκε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις που ήταν αναγκαίες για τον εκσυγχρονισμό και την επιβίωσή της.
Οι μεταρρυθμίσεις σταμάτησαν το 1876 με την άνοδο στο θρόνο του αυταρχικού σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ (περίοδος εξουσίας 1876-1909). Άνοιξε όμως έτσι ο ασκός των αλυτρωτισμών, των εθνικισμών, των συγκρούσεων και των αιματηρών αντιποίνων από τους Οθωμανούς.
Το 1883, επί Πατριάρχη Ιωακείμ του Γ΄, ξεκίνησε και εμφανώς πλέον η αμφισβήτηση και ο περιορισμός των προνομίων που είχαν οι Χριστιανοί. Στα Δωδεκάνησα το τέλος του 19ου αιώνα είναι μια περίοδος αστάθειας. Μέχρι το 1865 οι Οθωμανοί σεβάστηκαν εν πολλοίς τα προνόμια των νησιωτών. Στη συνέχεια άρχισε μία περίοδος συνεχών επεμβάσεων και προσπαθειών τροποποίησης των προνομίων. Η επανάσταση των Νεοτούρκων απείλησε το καθεστώς των προνομίων στα Δωδεκάνησα. Η πραγματική κατάργησή τους, καθώς και η διοικητική και φορολογική εξίσωση των νησιών με τις άλλες Επαρχίες, έγινε τον Ιούλιο του 1909.
Στην παρούσα εργασία μου παρουσιάζεται η κατάσταση στα Δωδεκάνησα τον 19ο αιώνα μέχρι την ιταλική κατάληψη. Το Ημερολόγιο του Αρχιπελάγους (Σαλναμές) είναι σαν μια χρονοκάψουλα του 1303 (1885-1886) που περιέχει πληροφορίες για την οθωμανική διοίκηση των νησιών και διάφορα γεωγραφικά και οικονομικά στοιχεία. Για πρώτη φορά υπάρχει αυτούσιο το τμήμα του Ημερολογίου που αφορά σε όλα τα Δωδεκάνησα. Με τις διεθνείς συγκρούσεις και τους ανταγωνισμούς δημιουργήθηκε το «Ανατολικό Ζήτημα» και τελικά ακολούθησε η πτώση της Αυτοκρατορίας. Οι Οθωμανοί εφάρμοσαν τη βαθμιαία κατάργηση των προνομίων τους, την αύξηση της φορολογίας, τη συνεχή παρέμβαση του Κράτους σε όλες τις λειτουργίες της ορθόδοξης Κοινότητας. Το 1912 τελείωσε η Οθωμανοκρατία σε όλο το Αιγαίο, εκτός από τα Δωδεκάνησα που καταλήφθηκαν από τους Ιταλούς. Θα έμεναν εκτός Ελλάδας μέχρι το 1947 που υψώθηκε η ελληνική σημαία στα νησιά. Ακριβώς πριν 70 χρόνια.
