Το πιναύλι και οι πιναυλαδόροι της Κω (ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ)

3
2130

Το πιναύλι και οι πιναυλαδόροι της Κω.
Το «πιναύλι» είναι ένα πνευστό μουσικό όργανο (χειροποίητος ποιμενικός αυλός) φτιαγμένο από καλάμι και πικροδάφνη στην οπή. Συνήθως ο πιστικός το έμπηγε στο πόδημα του ή στην βρακοζώνη το κρατούσε συντροφιά στην μοναξιά του (Γιωργαλλής, Καταγραφές).
Κατά τον Αναστάση Καραναστάση(Ποιμενικά), πη(ν)ιαύλι από το πηνίον+αυλός , κατά τον Κώστα Μηνά από ανομοίωση λ-λ>ν-λ της λ. πλαγίαυλος>πλαγιαύλι>πιλαγιαύλι>πιναγιαύλι>πινιγααύλι>πινιααύλι>πιν(ι)αύλι.
Άλλες εκδοχές: α) αυλός και Πάνας, πάναυλος πιναύλι ή β) ποιμήν και αυλός, ποίναυλος, πιναύλι. Είναι διαδομένο σε όλο τον Ελλαδικό χώρο ως αυλός, φλογέρα, σουραύλι, θιαμπόλι, πιναύλι.
Στην περιοχή της Κω βρίσκεται δυστυχώς υπό εξαφάνιση γιατί δεν υπάρχει πλέον κανένας νέος σήμερα στο νησί που να παίζει ή να μαθαίνει. Το πιναύλι το έπαιζαν σχεδόν αποκλειστικά οι πιστικοί (βοσκοί) οι οποίοι είχαν άφθονο χρόνο τις ώρες της βοσκής αλλά και εύκολη πρόσβαση στις πρώτες ύλες που χρειάζονταν για να το κατασκευάσουν. Στην Κω και στην Νίσυρο φαίνεται να υπερισχύει το πιναύλι έναντι της τσαμπούνας που κυριαρχεί σχεδόν σε όλα τα άλλα νησιά στον χώρο των βοσκών.
Πολλοί ήταν οι καλοί πιναυλαδόροι του προηγούμενου αιώνα που μαζεύονταν για ποσπερίδες στις γειτονικές μάντρες και γλεντούσαν με το πιναύλι τους τις παρέες τους, κυρίως τις νύχτες του χειμώνα σύμφωνα με περιγραφές που έχουμε. Τις καλοκαιρινές βραδιές πάλι, έπαιζαν κατά την διάρκεια της βοσκής και δεν έχαναν ευκαιρία οι νεαροί πιστικοί να σμίξουν σε παρέες και να εξασκηθούν τόσο στο παίξιμο όσο και στον χορό. Ωστόσο παρά τον κίνδυνο εξαφάνισης του οργάνου είναι ακόμα αρκετοί οι εν ζωή πιναυλαδόροι της Κω. Θα σας αναφέρουμε όσους καταφέραμε να εντοπίσουμε και να καταγράψουμε, στα πλαίσια μιας ευρύτερης έρευνας που κάνουμε γύρω από την μουσική μας παράδοση. Στέλιος Κώστογλου, Γιάννης Μάμμης, Παναγιώτης Μαντούκος, Γιάννης Φώτης, Γιάννης Νικολένδρης, Πέτρος Φώτης, Στεφανής Χανδακάρος, Σάββας Στούππος, Νικήτας Παππούλης. Στα βίντεο που ακολουθούν παίζουν οι Γιάννης Μάμμης από το Ασφενδιού, Νικήτας Παππούλης από την Αντιμάχεια και Στέλιος Κώστογλου από την Κω.

Μπροβάλετε μπροβάλετε ΄΄Δράσεις΄΄
Γιάννης Μαστόρος-Κυριάκος Παππούλης

 

Φωτογραφία του χρήστη Μπροβάλετε - Μπροβάλετε "Δράσεις".
Φωτογραφία του χρήστη Μπροβάλετε - Μπροβάλετε "Δράσεις".
Φωτογραφία του χρήστη Μπροβάλετε - Μπροβάλετε "Δράσεις".

3 ΣΧΟΛΙΑ

  1. ΜΕΛΩΔΙΚΟ ΠΙΝΙΑΥΛΙ Η ΦΛΟΓΕΡΑ ΤΟΥ ΒΟΣΚΟΥ ΕΠΑΙΖΑΝ ΚΑΙ ΞΕΣΗΚΩΝΑΝ ΤΟΥΣ ΣΚΟΡΔΑΛΟΥΣ ΔΗΛ ΤΟΥ ΚΟΡΥΔΑΛΟΥΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑΣ ΟΙ ΠΙΣΤΙΚΟΙ ΔΗΛ ΟΙ ΒΟΣΚΟΙ Ο ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΣΑΤΣΑΚΛΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΞΕΧΑΣΤΟΣ ΠΕΘΕΡΟΣ ΜΟΥ Ο ΓΙΩΡΓΗΣ Ο ΑΓΡΕΛΛΗΣ.

  2. θειε μου εισαι υπεροχοσ !!!!!!νᨻρθεισ και στην αντιμαχεια να σε ακουσουμε απο κοντα!!!!!!

  3. Δημ.Καραματζιάνης, Καθηγητής Φυσικής - Πληροφορικής, Πρόεδρος Εν Κω Πελοποννησίων

    Ενθαρρυντικό το γεγονός της ύπαρξης ακόμα πιναυλοπαιχτών.
    Σαν και τοπικό όργανο – πανελληνίου ενδιαφέροντος – θα μπορούσαν να καθιερωθούν ίσως 1-2 ώρες την εβδομάδα, στις φιλαρμονικές του νησιού μας, αλλά και στις μουσικές σχολές, η διδασκαλία του, στα πλαίσια της εκπαίδευσης ανάλογων πνευστών, και να γινόντουσαν αφιερώματα στα πλαίσια εκδηλώσεων π.χ «ποιμενική βραδυά», στο όργανο αυτό με τον χαρακτηριστικό ήχο. Μπράβο και καλή δύναμη στους συνεχιστές της παράδοσης.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΑΝΩΝΥΜΑ Ή ΕΠΩΝΥΜΑ