Πρέπει να τιμωρούν οι γονείς τα παιδιά τους και με ποιο τρόπο; Η πειθαρχία είναι φυσικό επακόλουθο της τιμωρίας και αν όχι, πώς πρέπει να παραδειγματίσουν και να νουθετήσουν οι γονείς το παιδί τους;
Αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα απασχολούν όλους τους γονείς, είτε είναι υπέρ της τιμωρίας είτε όχι. Παρότι η πλειοψηφία γνωρίζει ότι η κλασσική τιμωρία επιφέρει συνήθως παροδικά και όχι μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, οι γονείς, είτε γιατί έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα της υπομονής τους είτε γιατί αδυνατούν να χειριστούν με άλλο τρόπο τη συμπεριφορά του παιδιού τους, φωνάζουν, απειλούν και ενίοτε χειροδικούν.
«Το παιδί μαθαίνει καλύτερα όταν το βοηθάς να θέλει να φτάσει τα δικά σου υψηλά κριτήρια και όταν το καθοδηγείς ώστε να αναπτύξει τις δεξιότητες για να τα φτάσει. Όταν προσπαθείς να φέρεις τον εαυτό σου στην θέση του και να το καταλάβεις, να συνδεθείς μαζί του και να το βοηθήσεις στα δύσκολα συναισθήματά του. Όταν αντιστέκεσαι να το ελέγξεις και δεν μπαίνεις μπροστά να το σώσεις από τις φυσικές συνέπειες των πράξεών του, ώστε να πάρει μαθήματα ζωής μέσα από τις δικές του εμπειρίες», εξηγεί η Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc Συμβουλευτικός ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.
Σύμφωνα με την ίδια, τα παιδιά έχουν ανάγκη την πειθαρχία. Αλλά πειθαρχία σημαίνει καθοδήγηση. Και δεν υπάρχει κανένας λόγος να είναι τιμωρητική η καθοδήγησή μας. Στην ουσία, η τιμωρία γυρίζει boomerang. Δεν μπορεί κανείς να ελέγξει τον άλλον. Αυτό που πρέπει οι γονείς να δουλέψουν είναι την επιρροή τους. Η τιμωρία διαβρώνει αυτή την επιρροή.
«Αν θέλεις το παιδί σου να δεχτεί την καθοδήγησή σου, πρέπει να διατηρήσεις μια θετική σχέση μαζί του. Σε κάποιους ακούγεται δύσκολο μέχρι εδώ, αλλά δεν είναι ανέφικτο.Πολλοί γονείς τα καταφέρνουν και δεν χρησιμοποιούν ποτέ την τιμωρία και τα παιδιά τους εξελίσσονται σε υπέροχους έφηβους και ενήλικες. Όχι γιατί ήταν εκ φύσεως «εύκολα» παιδιά. Σας προλαβαίνω! Δεν χρειάστηκε να τα απειλήσουν για να συμμορφωθούν. Γιατί; Γιατί αυτά τα παιδιά θέλουν να κάνουν καλές επιλογές, επιλογές προς τις οποίες τους καθοδηγήσαμε στο πέρασμα των χρόνων. Με πολλά όρια τα οποία όμως θέσαμε με ενσυναίσθηση και κατανόηση των συναισθημάτων του παιδιού», τονίζει η κυρία Θεοδωρακόπουλου.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η επίδραση που έχει η τιμωρία πάνω σε ένα παιδί, είναι τελείως διαφορετική από αυτή που νομίζαμε. Καταδεικνύουν δηλαδή, ότι η τιμωρία μπορεί να οδηγήσει σε υπακοή και συμμόρφωση, αλλά δεν διαμορφώνει μια ηθική συνείδηση. Επιπλέον, καλλιεργείται ο φόβος του παιδιού απέναντί μας ο οποίος είναι εμφανής κάθε φορά που φωνάζουμε και εκείνο μαζεύεται, γουρλώνει τα μάτια του, ή ενστικτωδώς προσπαθεί να καλύψει το πρόσωπό του.
«Δεν μπορείτε να ζητάτε από ένα παιδί να μην φωνάζει, όταν εσείς φωνάζετε, να μιλά ευγενικά όταν εσείς δεν το πράττετε, να συγκρατεί τα νεύρα του όταν εσείς βγαίνετε εκτός εαυτού. Και φυσικά άλλο πράγμα η πειθαρχία, κι άλλο η τιμωρία. Ένας πετυχημένος γονιός δεν είναι αυτός που επιβάλει συμπεριφορές, αλλά αυτός που τις εμπνέει. Και τα παιδιά μας έχουν πραγματική ανάγκη να νιώθουν ότι τα καταλαβαίνουμε, προκειμένου να αρχίσουν να καταλαβαίνουν… και χωρίς αυτό το κομμάτι, δεν θα έχουν ποτέ την ευκαιρία να μάθουν από τα λάθη τους.Εξάλλου, η ίδια η ετυμολογία της λέξης τιμωρία, απέχει πολύ από τη σημερινή της τιμωρία. Το αρχαίο τιμωρέω-ώ σημαίνει «φρουρώ την τιμή», και ουδεμία σχέση έχει με την εκδίκηση», λέει χαρακτηριστικά η Ναταλία Δανδόλου Empathy Coach- Σύμβουλος Σχέσεων, Γονεϊκότητας και Εναλλακτικών Θεραπειών Διαχείριση Πένθους, Απώλειας και Διαζυγίου.
Διαβάστε επίσης
Πειθαρχία και παιδί: Πώς θα μάθει να πειθαρχεί χωρίς να το τιμωρώ;
