Σε συναγερμό τίθεται η διεθνής κοινότητα, εξαιτίας των εκρήξεων που σημειώθηκαν στην Πολωνία, στα σύνορα με την Ουκρανία, με αποτέλεσμα τον θάνατο δύο ανθρώπων. Παράλληλα, έπειτα από αίτημα της πολωνικής κυβέρνησης, ενεργοποιείται το άρθρο 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ.
Συναγερμός σήμανε σε όλο τον πλανήτη από την είδηση ότι πύραυλοι χτύπησαν σε έδαφος της Πολωνίας, κοντά στην περιοχή των συνόρων με την Ουκρανία, την Τρίτη (15/11). Από την έκρηξη υπάρχουν αναφορές για 2 νεκρούς, ενώ η Ρωσία αρνείται κατηγορηματικά την εμπλοκή της στο συμβάν και κάνει λόγο για «προβοκάτσια».
Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η διεθνής κοινότητα εκφράζουν την έντονη ανησυχία τους, καθώς για πρώτη φορά υπάρχουν θύματα εκτός του εδάφους των εμπόλεμων χωρών, Ρωσίας και Ουκρανίας.
Η κυβέρνηση της Πολωνίας, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αργά το βράδυ της Τρίτης ζήτησε την ενεργοποίηση του μηχανισμού διαβούλευσης δυνάμει του άρθρου 4 της ιδρυτικής συνθήκης της Συμμαχίας.
Όπως προβλέπει το άρθρο, όταν ένα κράτος μέλος της Συμμαχίας θεωρεί ότι απειλείται μπορεί να ζητήσει από τους εταίρους του να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις για να εξεταστεί η σοβαρότητα της απειλής και το πώς αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί. Οι αποφάσεις λαμβάνονται ομόφωνα.
Ως εκ τούτου, οι πρεσβευτές του ΝΑΤΟ θα συνεδριάσουν σήμερα κατόπιν του αιτήματος της Πολωνίας.
Διπλωμάτης δήλωσε στο Ρόιτερς πως η Βορειοατλαντική Συμμαχία θα ενεργήσει με προσοχή, υπογραμμίζοντας ότι χρειάζεται χρόνος για να αποσαφηνιστεί τι ακριβώς συνέβη στο χωριό Σεβόντοφ της ανατολικής Πολωνίας, κοντά στα ουκρανικά σύνορα, όπου δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν από έκρηξη το απόγευμα της Τρίτης.
Σαφώς, αυτό φαίνεται να ενέχει έναν πολύ μικρότερο κίνδυνο σημαντικής κλιμάκωσης και διεύρυνσης της σύγκρουσης της Ρωσίας με την Ουκρανία- κάτι για το οποίο οι τελευταίες εξελίξεις ευνόητα έχουν προκαλέσει φόβους.
Παράλληλα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ανακοίνωσε ότι θα προτείνει «συνάντηση συντονισμού σήμερα Τετάρτη με τους ηγέτες της ΕΕ» που συμμετέχουν στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Μπαλί, έπειτα από τηλεφωνική συνδιάλεξή του με τον πολωνό πρωθυπουργό Ματέους Μοραβιέτσκι.
Ο Μισέλ διαβεβαίωσε τον Μοραβιέτσκι για την «πλήρη ενότητα και αλληλεγγύη της ΕΕ» και την «υποστήριξη» της στη Βαρσοβία μετά τις πληροφορίες —που είναι ακόμη ανεπιβεβαίωτες— για θανάτους στην πολωνική επικράτεια μετά τις εκρήξεις «αδέσποτων» ρωσικών πυραύλων.
Επίσης, γαλλικές διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν ότι στη σημερινή συνεδρίαση της G20 στο Μπαλί θα δοθεί η ευκαιρία να συζητηθεί το θέμα των εκρήξεων στην Πολωνία σε ανώτατο επίπεδο.
Διαβουλεύσεις της πολωνικής κυβέρνησης
Ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης Πιοτρ Μίλερ νωρίτερα δήλωσε ότι εξετάζεται κατά πόσο είναι αναγκαίο ένα αίτημα της Βαρσοβίας για διαβουλεύσεις με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, βάσει του μηχανισμού που προβλέπει το άρθρο 4, στον απόηχο της φονικής έκρηξης σε χωριό κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι τμήμα των ενόπ
Νωρίτερα επίσης, με τον πρόεδρο της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα επικοινώνησε ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Μίλησα με τον Πρόεδρο της Πολωνίας, για την έκρηξη στην Πολωνία. Εξέφρασα τα συλλυπητήριά μου για την απώλεια ζωών. Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί την κατάσταση και οι Σύμμαχοι βρίσκονται σε στενή διαβούλευση. Το σημαντικό είναι να τεκμηριώνονται όλα τα γεγονότα», αναφέρει σε ανάρτηση που έκανε στο Twitter ο κ. Στόλτενμπεργκ.
Ο πρόεδρος της Πολωνίας επικοινώνησε τηλεφωνικά και με τους ομολόγους του των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπως έγινε γνωστό από το γραφείο της πολωνικής προεδρίας.
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι συγκάλεσε έκτακτο κυβερνητικό συμβούλιο, στον απόηχο της φονικής έκρηξης στο χωριό Przewodow κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, την οποία πολωνικά μέσα ενημέρωσης αποδίδουν σε ρωσικούς πυραύλους.
Τέλος, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν επικοινώνησε με τις πολωνικές αρχές και ενημερώνεται για την κατάσταση, ανέφερε απόψε το Ελιζέ.
Γαλλικές διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν ότι στην αυριανή συνεδρίαση της G20 στο Μπαλί θα δοθεί η ευκαιρία να συζητηθεί το θέμα των εκρήξεων στην Πολωνία σε ανώτατο επίπεδο.
Πιθανότατα πρόκειται για θραύσματα ρουκετών
Πάντως, ο δημοσιογράφος που πρώτος έγραψε για το χτύπημα από τους πυραύλους, έδωσε διευκρινίσεις για το τι ήταν τελικά αυτό που προκάλεσε την καταστροφή στην περιοχή της Πολωνίας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Μάριουζ Γκιερζέφσκι, του Radia ZET, πηγές από τις πολωνικές Αρχές αναφέρουν ότι πιθανότατα επρόκειτο για θραύσματα ρουκετών τις οποίες είχαν εξουδετερώσει οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας.
Την ίδια ώρα, το Κρεμλίνο είχε ήδη σπεύσει να αρνηθεί οποιοδήποτε χτύπημα σε βάρος της Πολωνίας. Το ρώσικο υπουργείο Άμυνας στην πρώτη του αντίδραση μετά τα ρεπορτάζ για πυραύλους σε χωριό της Πολωνίας, χαρακτηρίζει τις αναφορές «προβοκάτσια».
«Οι αναφορές πολωνικών Μέσων και αξιωματούχων για «ρωσικούς» πυραύλους στην περιοχή Przewoduv είναι μια επί τούτου προβοκάτσια ώστε να κλιμακωθεί η κατάσταση. Καμία επίθεση δεν έγινε σε στόχο κοντά στα ουκρανο-πολωνικά σύνορα από ρωσικούς πυραύλους. Τα χαλάσματα που δημοσιεύουν τα πολωνικά Μέσα από το χωριό αυτό δεν έχουν σε τίποτα να κάνουν με ρωσικά όπλα».
Eπιπλέον, το Πεντάγωνο ανέφερε ότι δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει ότι επρόκειτο για επίθεση της Μόσχας σε βάρος της Βαρσοβίας. «Εξετάζουμε περαιτέρω το θέμα», ανέφερε αξιωματούχος των ΗΠΑ για το συμβάν.
Πρώτο σύντομο σχόλιο και από το ΝΑΤΟ μετά τις αναφορές ότι ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν την Πολωνία. Σύμφωνα με δήλωση αξιωματούχου του ΝΑΤΟ, η Συμμαχία εξετάζει αυτές τις αναφορές και συνεργάζεται στενά με τη Βαρσοβία. «Εξετάζουμε αυτές τις αναφορές και συνεργαζόμαστε στενά με τη σύμμαχό μας την Πολωνία».
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Mατέους Μοραβιέτσκι, συγκάλεσε εκτάκτως Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, όπως επιβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πιότρ Μίλερ.
Δείτε σε χάρτη το σημείο που αναφέρθηκε ότι έπεσαν οι πύραυλοι:
Ένα από τα πρώτα βίντεο από το σημείο
ΗΠΑ: «Απίστευτα ανησυχητικές» οι αναφορές από την Πολωνία
Οι αναφορές ότι ρωσικοί πύραυλοι έπεσαν στο έδαφος της Πολωνίας κοντά στα ουκρανικά σύνορα είναι «απίστευτα ανησυχητικές», δήλωσε απόψε ο Βεντάντ Πατέλ, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, συμπληρώνοντας ότι η Ουάσινγκτον προσπαθεί να αποσαφηνίσει τι ακριβώς συνέβη προτού εξετάσει τις επόμενες ενέργειές της. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ βρίσκεται σε επαφές με τα υπουργεία Εξωτερικών συμμαχικών χωρών και συνεργάζεται στενά με την πολωνική κυβέρνηση, είπε ο Πατέλ σε συνέντευξη Τύπου.
Ο Λευκός Οίκος δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει τις αναφορές πολωνικών μέσων ενημέρωσης και συνεργάζεται με την πολωνική κυβέρνηση για να συγκεντρώσει περισσότερες πληροφορίες, δήλωσε η εκπρόσωπος Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Αντριέν Γουάτσον, ερωτηθείσα από δημοσιογράφους σχετικά με το ενδεχόμενο ρωσικοί πύραυλοι να έπεσαν σε χωριό της ανατολικής Πολωνίας, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν νωρίτερα και οι δηλώσεις εκπροσώπου του Πενταγώνου. «Γνωρίζουμε τα δημοσιεύματα του Τύπου που αναφέρουν ότι δύο ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν μια τοποθεσία στην Πολωνία, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Μπορώ να σας πω ότι επί του παρόντος δεν έχουμε καμιά πληροφορία που να επιβεβαιώνει αυτές τις αναφορές και εξετάζουμε περαιτέρω το θέμα», δήλωσε ο Πάτρικ Ράιντερ.
Ζελένσκι: Ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν έδαφος του ΝΑΤΟ
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σήμερα ότι ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν την Πολωνία, έδαφος (χώρας μέλους) του ΝΑΤΟ, ενέργεια που συνιστά «σημαντική κλιμάκωση» της σύγκρουσης.
«Ρωσικοί πύραυλοι πλήττουν την Πολωνία», δήλωσε ο Ζελένσκι, σύμφωνα με το κείμενο που συνοδεύει τη βραδινή βιντεοσκοπημένη ομιλία του. Δεν έδωσε αποδεικτικά στοιχεία για τα πλήγματα αυτά.
Έχουμε προειδοποιήσει εδώ και πολύ καιρό ότι οι ρωσικές ενέργειες δεν περιορίζονται στην Ουκρανία, τόνισε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι η χώρα του θα υποστηρίζει πάντα την Πολωνία.
«Όσο περισσότερο η Ρωσία αισθάνεται την ατιμωρησία, τόσο περισσότερες απειλές θα υπάρχουν για όποιον βρίσκεται εντός της εμβέλειας των ρωσικών πυραύλων. Να εκτοξεύονται πύραυλοι σε έδαφος (χώρας μέλους) του ΝΑΤΟ! Αυτή είναι μια ρωσική πυραυλική επίθεση στη συλλογική ασφάλεια! Είναι μια πολύ σημαντική κλιμάκωση. Πρέπει να αναληφθεί δράση», δήλωσε ο Ζελένσκι.
ΥΠΕΞ: Πολύ ανησυχητικές εξελίξεις στην Πολωνία
Τις αναφορές σχολίασε με ανάρτησή του το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Παρακολουθούμε στενά τις πολύ ανησυχητικές εξελίξεις στην Πολωνία μετά την πυραυλική επίθεση στο έδαφός της.
Θερμά συλλυπητήρια στην πολωνική κυβέρνηση και τον λαό της.
Στεκόμαστε σε πλήρη αλληλεγγύη με τον εταίρο μας στην ΕΕ και σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Πολωνία».
Τι ορίζει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ
Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα του ΝΑΤΟ, το άρθρο 4 σημαίνει ότι «τα μέρη θα διαβουλεύονται μαζί» εάν αποφασιστεί ότι απειλείται η «εδαφική τους ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλειά τους».
Σαφώς, αυτό φαίνεται να ενέχει έναν πολύ μικρότερο κίνδυνο σημαντικής κλιμάκωσης και διεύρυνσης της σύγκρουσης της Ρωσίας με την Ουκρανία- κάτι για το οποίο οι τελευταίες εξελίξεις ευνόητα έχουν προκαλέσει φόβους.
Τι ορίζει το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ
Κάθε χώρα που ανήκει στη Βορειοατλαντική Συμμαχία έχει συμφωνήσει ότι αυτή η μορφή αλληλεγγύης βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της Συνθήκης, καθιστώντας ουσιαστικά το άρθρο 5 για τη συλλογική άμυνα βασικό στοιχείο της Συμμαχίας.
Το άρθρο 5 προβλέπει ότι εάν ένας σύμμαχος του ΝΑΤΟ πέσει θύμα ένοπλης επίθεσης, κάθε άλλο μέλος της Συμμαχίας θα θεωρήσει αυτή την πράξη βίας ως ένοπλη επίθεση εναντίον όλων των μελών και θα λάβει τις ενέργειες που κρίνει απαραίτητες για να βοηθήσει τον Σύμμαχο που υπέστη την επίθεση.
«Τα μέρη συμφωνούν ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσοτέρων από αυτά στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική θα θεωρείται επίθεση εναντίον όλων τους και κατά συνέπεια συμφωνούν ότι, εάν συμβεί μια τέτοια ένοπλη επίθεση, καθένα από αυτά, κατά την άσκηση του δικαιώματος για ατομική ή συλλογική αυτοάμυνα που αναγνωρίζεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, θα βοηθήσει το μέρος ή τα μέρη που δέχονται τέτοια επίθεση προχωρώντας άμεσα, μεμονωμένα και σε συνεννόηση με τα άλλα μέρη, τις ενέργειες που κρίνει αναγκαίες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης δύναμης, για την αποκατάσταση και διατήρηση της ασφάλειας της περιοχής του Βόρειου Ατλαντικού.
Κάθε τέτοια ένοπλη επίθεση και όλα τα μέτρα που λαμβάνονται ως αποτέλεσμα αυτής θα αναφέρονται αμέσως στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Τα μέτρα αυτά τερματίζονται όταν το Συμβούλιο Ασφαλείας λάβει τα αναγκαία μέτρα για την αποκατάσταση και διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη συνθήκη του ΝΑΤΟ.
Πότε έχει επικληθεί το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ
Η πρώτη και μοναδική φορά κατά την οποία έχει επικληθεί το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ ήταν οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Στρατηγική Αντίληψη της Συμμαχίας το 1999 είχε ήδη προσδιορίσει την τρομοκρατία ως έναν από τους κινδύνους που επηρεάζουν την ασφάλεια του ΝΑΤΟ. Η απάντηση της Συμμαχίας στην 11η Σεπτεμβρίου, ωστόσο, περιελάμβανε την ενεργή συμμετοχή του ΝΑΤΟ στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, το οποίο ξεκίνησε τις πρώτες του επιχειρήσεις εκτός του ευρωατλαντικού χώρου, καθώς και έναν εκτεταμένο μετασχηματισμό των δυνατοτήτων του. Επιπλέον, οδήγησε το ΝΑΤΟ να επικαλεστεί το Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον για πρώτη φορά στην ιστορία του.