Μάνα, μια λέξη που μας γεμίζει με χαρά, ασφάλεια και θαλπωρή. Είναι ο στυλοβάτης της οικογένειας, η πύλη της ζωής. Αφού μαζί με τον άνδρα και σύζυγο, κτίζουν τη φωλιά τους και μεγαλώνουν τους νεοσσούς, τα παιδιά τους. Ο Βίκτωρ Ουγκώ έγραφε. ‘Φωλιά που χαλάει, τα χελιδόνια πέφτουν και χάνονται’, σκιαγραφώντας την διαλυμένη οικογένεια, το βασικό κύτταρο της ανθρώπινης κοινωνίας.
Την αγωνίστρια της ζωής την αγρότισσα μητέρα, την συνάντησα εκεί στο μικρό Εξωκλήσι της Παναγιάς. Γονατιστή να προσεύχεται για τα παιδιά της. Από την μια πλευρά η εικόνα της Μητέρας Παναγιάς, που κρατούσε γεμάτη χαρά τον νεογέννητο Χριστό και στον απέναντι τοίχο, ξανά η Παναγιά βαθιά λυπημένη, έσκυβε πάνω από τον μονογενή νεκρό Υιό της, την στιγμή της Αποκαθήλωσης. Η Μητέρα η Παναγία, σε όλο της το μεγαλείο να γεννάει, να δίνει ζωή στον μικρό Ιησού, να τον μεγαλώνει και να συμπάσχει στο μαρτύριο Του. Ήταν πάντα δίπλα του ως το τέλος, μέχρι την Ανάσταση του Υιού της. Έτσι όπως και κάθε μητέρα, είτε αυτή είναι πλούσια ή φτωχή, είτε είναι διανοούμενη, είτε εργάτρια, είτε αγρότισσα.
Η αγρότισσα μητέρα, βρισκόταν εκεί στο Εξωκλήσι, για το καθημερινό θυμίαμα των εικόνων και το άναμμα των κανδήλων.
Προσεύχεται πάντα για να είναι καλά τα παιδιά της, ικετεύει για αυτά.
Δεν την νοιάζει για εκείνη, αν εργάζεται σκληρά, νοιάζεται μόνο για τα παιδιά της. Ντυμένη με τα φθαρμένα ρούχα της δουλειάς, με τις λαστιχένιες μπότες, μέσα στην λάσπη και το ηλιοκαμένο της πρόσωπο, κρυμμένο πίσω από την υφαντή άσπρη μαντίλα, ακουμπά την αγωνία και τους κόπους της, για την επιβίωση και για το μέλλον των παιδιών της.
Η κλαδωτή ποδιά της, έκρυβε τον ερχομό ενός ακόμη παιδιού, ενώ ο μικρότερος γιος, την τραβούσε από το μακρύ φόρεμα. Παράλληλα ο μεγαλύτερος, προσπαθούσε να τιθασεύσει τα ζώα στο κτήμα, μαζί με τον ακούραστο πατέρα του.
-Έλα μου είπε να σε φιλέψω, εδώ πιο δίπλα μένω και έτσι δουλεύουμε όλοι μαζί στο χωράφι μας.
Η φιλόξενη αθώα, μάνα, που αγκαλιάζει εκτός από τα παιδιά της και όλο τον κόσμο, χωρίς καχυποψία, μου άνοιξε την πόρτα του νοικοκυρεμένου, χαμηλοτάβανου και φρέσκο ασπρισμένου σπιτιού της.
Με φανερό ενθουσιασμό, ετοιμάζει το ζεστό καφεδάκι και μου λέει ενώ μου το προσφέρει μαζί με το ζυμωτό ψωμί και το κρασσοτύρι, στην ανθισμένη με γεράνια και τριαντάφυλλα αυλή.
-Βλέπεις οι κάμποι αυτοί πρέπει να καλλιεργηθούν, να πρασινίσουν και να γεμίσουν ξανά με κατακόκκινες ντομάτες, με φρέσκα λαχανικά και πολλά κηπευτικά. Πότε θα τα προλάβουμε; Αναρωτήθηκε.
Την ρώτησα πόσα παιδιά έχει.
-Έχω έξι μου είπε και ένα που έπεσε στο πηγάδι, την Ροδούλα μου, που την χάσαμε δώδεκα χρονών. Βέβαια την αντικατέστησα αλλά εκείνο το παιδί ήταν μοναδικό. Την ξανά ρώτησα αν έχει ελεύθερο χρόνο.
-Ούτε που ξέρω τι εννοείς, με κοίταξε απορημένη η αγρότισσα μάνα. Είμαι στο πόδι από το έβγα του ήλιου, δηλ την Ανατολή, μέχρι το έβγα του φεγγαριού μου απάντησε. Ξυπνώ με τον κόκορα και κοιμάμαι με τις κότες.
Προσπάθησα να μπω στον τρόπο ζωής της και εκείνη μου συμπλήρωσε.
-Όλη μου η ζωή είναι τα παιδιά, ο σύζυγος μου, το σπίτι μου και αυτό εδώ το χωράφι που μας δίνει τα απαραίτητα για να ζήσουμε.
Κατάλαβα, ότι το κέντρο της Γης για αυτή την αγνή μητέρα, είναι μόνο η οικογένεια της. Αλήθεια από τι είναι φτιαγμένη η γυναίκα και Μάνα της υπαίθρου; Πότε προλαβαίνει να ταΐσει τα λίγα ζώα και τα υποζύγια, να φροντίσει τις φλύαρες κότες, τα περιστέρια, τους κυνηγετικούς σκύλους, τις αμέτρητες γάτες, αλλά και τα κάτασπρα κουνέλια;
Να θρέψει τον χοίρο στην χοιρόβουα ή στον χοιρόλακκο;
Πότε προλαβαίνει να φυτέψει, να ποτίσει, να ξεχορταριάσει και να συλλέξει τους καρπούς της γης; Πως προλαβαίνει και νταντεύει τα μικρά της, να γηροκομεί τα πεθερικά της, να καθαρίζει το σπιτικό της και συνάμα να φτιάχνει ζεστό σπιτικό ψωμί ή χορτόπιτες για τα παιδιά της; Αναρωτήθηκα αν πότε αυτή η μάννα και συνάμα γυναίκα, φροντίζει τον εαυτό της.
-Πέρα από το καθημερινό μπάνιο, μου λέει ότι δεν έχει δει ξανά ούτε κομμωτήριο, ούτε καλλυντικά, εκτός από εκείνη την ημέρα του αρραβώνα και του γάμου της.
Αυτή η Μάνα, έβαλε στην άκρη το εγώ της, τις προσωπικές της ανάγκες, τα θέλω της. Έθεσε σε προτεραιότητα τα παιδιά, τον άντρα και το σπιτικό της.
-Πριν την αποχαιρετήσω την ρωτάω αν είναι ευτυχισμένη από την ζωή της.
-Μου φτάνει που έχω τα απαραίτητα και το καθημερινό ψωμί, για τα παιδιά μου, απαντάει με περηφάνια και με αποστομώνει.
Με ένα καλαθάκι στο χέρι, με αυγά, λίγα καρύδια και πολλή αγάπη την αποχαιρετώ και την ευχαριστώ για τα πεσκέσια της.
Μια βιαστική κλώσα με τα τρυφερά κίτρινα μικρά της, τρέχει και μου θυμίζει πως η Μητρότητα βρίσκεται παντού σε όλη τη φύση, σε όλο της το στοργικό μεγαλείο. Η μορφή της μητέρας, δύναμη ζωής για όλο τον κόσμο.
Όμως ανάμεσα σε όλες τις Μάνες που γιορτάζουν σήμερα, ξεχωρίζει η εργάτρια, η αγωνίστρια, η αγρότισσα, η Ελληνίδα Μάνα.
Μεγαλόκαρδη, φιλόξενη, στήριγμα στην οικογένεια της, είναι η αστείρευτη πηγή ζωής, για το σύζυγο και για τα παιδιά της. Είναι ο ακλόνητος μαχητής στον σκληρό αγώνα επιβίωσης στην ύπαιθρο, πάντα δίπλα στον σύντροφο της. Είναι η μια, από τις δυο σταθερές κολώνες που στηρίζουν το σπιτικό της, μαζί με τον πατέρα στις δυσκολίες της ζωής.
Σε αυτή την απλοϊκή, αλλά σημαντική και ακούραστη μητέρα, με πολύ ευγνωμοσύνη εκτός από αυτά τα λόγια αγάπης, ας της προσφέρουμε στην γιορτή της και λίγα ευωδιαστά αγριολούλουδα του αγρού.
Χρόνια Πολλά, σε όλες τις στοργικές Μητέρες, στην επιστήμονα, στην εκπαιδευτικό, στη γιατρό, στην εργάτρια, στην αγρότισσα, στην αναντικατάστατη Μητέρα, διότι Μάννα είναι μόνο Μια, πολύτιμη και ανεκτίμητη. Ευτυχισμένοι όσοι έχουν την αγάπη της μέχρι τα γεράματα, δυστυχείς όσοι έχασαν νωρίς το στήριγμα και λιμάνι της ζωής τους.
Χρόνια Πολλά, στις Μητέρες όλου του κόσμου.
Ξανθίππη Αγρέλλη
