Του Αργύρη Αργυριάδη*
Πριν ένα ακριβώς χρόνο, η κυβέρνηση γνώριζε απίστευτη λαϊκή αποδοχή και συσπείρωση. Τούτο όσο ένα βαθμό ήταν εύλογο. Σε κάθε κρίση, ο λαός συσπειρώνεται γύρω από την ηγεσία του. Σε αυτήν προσβλέπει για λύσεις. Ωστόσο, τούτη τη φορά ήταν διαφορετικά. Η κυβέρνηση είχε καταφέρει να αντιμετωπίσει με επιτυχία ταυτόχρονες ασύμμετρες απειλές. Η εργαλειοποίηση του προσφυγικού από τη γείτονα χώρα, η προσπάθεια κατάλυσης των συνόρων και η πανδημική κρίση δημιουργούσαν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ… Προς διάψευση των ποικιλώνυμων Κασσανδρών (ημεδαπών και αλλοδαπών) τα πήγε περίφημα.
Τέτοιες ημέρες, μάλιστα, βιώναμε ένα πρωτόφαντο lockdown. Πραγματική απαγόρευση κυκλοφορίας και όχι ψευδεπίγραφη. Και κυρίως φόβος. Φόβος για το άγνωστο. Για τον ύπουλο και άγνωστο κορωνοϊό (Covid 19). Αντίστοιχες στιγμές είχε ζήσει η ανθρωπότητα, τελευταία φορά, πριν από έναν αιώνα. Και ο λαός, όμως, τα πήγε περίφημα. Είτε από φόβο είτε από γνώση, η συντριπτική πλειοψηφία επέδειξε αξιοζήλευτη πειθαρχία, κατανόηση και αλληλεγγύη.
Τέτοια εποχή, λοιπόν, πριν ένα χρόνο, γκουβέρνο και λαός κάναμε μια νέα κοινωνική συμφωνία. Στην κρίση μπήκαμε – προφανώς χωρίς τη θέλησή μας – μαζί και θα βγούμε από αυτήν πάλι όλοι μαζί. Αυτή τη φορά με τη θέλησή μας και όσο το δυνατόν αλώβητοι…
Ένα χρόνο μετά τούτο δεν φαίνεται να επαληθεύεται από την πραγματικότητα. Για τον ίδιο λόγο η κυβέρνηση άρχισε να φυλλοροεί εξόχως επικίνδυνα και στις δημοσκοπήσεις, μολονότι τα μέσα ενημέρωσης αποδείχθηκαν ιδιαίτερα «προστατευτικά» την πρόσφατη περίοδο.
Πώς θα μπορούσε να επαληθευθεί, άλλωστε, όταν η ίδια η κυβέρνηση στέλνει διαρκώς αντιφατικά μηνύματα; Τα κρούσματα επιτυγχάνουν καθημερινά νέα ρεκόρ, αλλά οι «(ανα)αρμόδιοι ταγοί» ομιλούν (ακατάπαυστα και σε διαδοχικά διαστήματα) για άνοιγμα της αγοράς και των δραστηριοτήτων. Ο απλός κόσμος, εύλογα, σκέπτεται. Εάν τούτο δεν ενέχει κινδύνους, για ποιο λόγο τόσο καιρό ήμασταν «κλειστοί»; Για ποιο λόγο νέκρωσε για τόσο διάστημα το λιανεμπόριο, τη στιγμή που είχαμε πολύ λιγότερα κρούσματα, διασωληνωμένους ή/ και νεκρούς;
Πώς βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση, τη στιγμή της υγειονομικής κορύφωσής της; Και πως γίνεται, τώρα ξαφνικά, να «κατανοούμε» τα «ψυχικά όρια των συμπολιτών μας» όταν σε πολύ καλύτερες συνθήκες ουδέν καταλαβαίναμε;
Πώς βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση όταν μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής, ουκ ολίγες φορές χρηματοδοτούνται εταιρίες – ζόμπι και όχι όσες απαιτείται να παραμείνουν όρθιες;
Πώς βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση όταν επιδοτούνται τόκοι δανείων και επιμηκύνονται οι χρόνοι αποπληρωμής κάποιων δανείων και όχι όλων; Πώς για παράδειγμα «ξεχάσαμε» να βοηθήσουμε επιχειρήσεις που έχουν αγοράσει επαγγελματικά ακίνητα (ξενοδοχεία κλπ) μέσω του θεσμού της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και όχι με απλό τοκοχρεωλυτικό δάνειο; Είπαμε όλοι μαζί και όχι επιλεκτικά;
Πως βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση όταν από τη μια ευλόγως απαγορεύτηκαν οι πλειστηριασμοί αλλά παραδόξως εξαιρέθηκαν εκείνοι που έχουν σχέση με εταιρίες που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης; Από πότε το «όλοι μαζί» συνεξαρτήθηκε από μεμονωμένα συμφέροντα πιστωτών;
Πώς βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση όταν δεν υπάρχει συνεκτικό σχέδιο επανεκκίνησης της οικονομίας ούτε διασφαλισμένοι πόροι; Πώς θα τροφοδοτηθούν τα καταστήματα που δεν ανήκουν σε πολυεθνικούς ομίλους με νέο εμπόρευμα; Πώς θα πληρωθούν οι επιταγές που όλο αυτό το διάστημα τελούσαν σε αναστολή είσπραξης; Πώς θα συντηρούν τους εργαζόμενους οι επιχειρήσεις μετά τη λήξη των αναστολών συμβάσεων εργασίας όταν οι πωλήσεις θα παραμένουν με το σταγονόμετρο και η «ζήτηση θα απέχει σημαντικά της προσφοράς»;
Πώς βγαίνουμε όλοι μαζί από την κρίση όταν κανένας σχεδιασμός δεν ανακοινώθηκε, καμία νομοθετική πρωτοβουλία αποτροπής νέας γενιάς κόκκινων δανείων δεν ελήφθη μέχρι σήμερα;
Κάθε κυβερνητικό αφήγημα δοκιμάζεται σε κρίσιμες στιγμές. Η πιο κρίσιμη είναι η παρούσα. Εάν συνεχίσει αφιονισμένο και επαναπαυμένο στις περυσινές δάφνες θα χαθεί κάθε επαφή με τη ζώσα πραγματικότητα. Και το σημαντικότερο: θα χαθεί κάθε δυνατότητα των μικρών και μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων για γρήγορη επάνοδο στην κανονικότητα.
Θα έχουμε βγει και από τούτη την κρίση. Αλλά, δυστυχώς, όχι όλοι μαζί…
* Δικηγόρου – Φορολογικού Συμβούλου
