Τις τραγικές μνήμες του εφιάλτη της 23ης Ιουλίου του 2018 στο Μάτι με τους 102 νεκρούς συνανθρώπους μας, ξυπνούν τα ηχητικά ντοκουμέντα που φέρνει στο φως της δημοσιότητας η έρευνα του Αλέξη Παπαχελά που προβλήθηκε την Πέμπτη 2 Μαΐου από την συχνότητα του ΣΚΑΙ στις 8:50.
Στην εκπομπή που προβλήθηκε παρουσιάστηκαν ηχητικά ντοκουμέντα από την Πυροσβεστική, αλλά και τους κατοίκους, οι οποίοι εκλιπαρούσαν για βοήθεια λέγοντας: «γιατί μας έχετε ξεχάσει;». Σε άλλο σημείο ακούγεται αστυνομικός να λέει: «Καλησπέρα έχει πάρει φωτιά το σπίτι του κ. Ψινάκη του δήμαρχου Μαραθώνα», με αποτέλεσμα να σταλεί βοήθεια στην κατοικία. αφού όπως συμπληρώνει ο συνομιλητής του αστυνομικού «αυτός τα έχει καλά με τα κανάλια».
Δείτε απόσπασμα από την εκπομπή:
Οι κραυγές αγωνίας των κατοίκων της περιοχής, άλλα και η απόγνωση αστυνομικών και πυροσβεστών τις ώρες που διαπίστωναν την πλήρη κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού επαναφέρουν, 10 μήνες μετά, τα ίδια ερωτήματα για το τι συνέβη τις ώρες της τραγωδίας άλλα και κατά πόσο έχουν διορθωθεί οι αδυναμίες για να μην επαναληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα στο μέλλον.
Ο επιχειρησιακός υπάλληλος Πολιτικής Προστασίας Μάνος Τσαλιαγκός διηγείται τις εμπειρίες του για τις πρώτες στιγμές της φωτιάς. «Παίρνουμε τα κιάλια και βλέπουμε φωτιά προς Άγιο Σπυρίδωνα ή Νταού Πεντέλη». Όπως αναφέρει ειδοποιεί το κέντρο της Πυροσβεστικής αλλά, δεν παίρνει απαντήσεις, καθώς βρισκόταν σε εξέλιξη και η φωτιά στην Κινέττα.
Αναρωτιούνται μετά από ένα λεπτό αν ο καπνός έρχεται από την Κινέτα. Στο Συντονιστικό Κέντρο δυσκολεύονται να βρουν οχήματα ή εναέριο μέσο για να συνδράμει. «Είμαστε ντιπ ξεβράκωτοι», παραδέχεται ένας από τους υπεύθυνους, «δεν έχουμε μέσα να στείλουμε», αναφέρει άλλος.
«Αυτή η φωτιά δεν τελειώνει σήμερα», δηλώνει στην κάμερα ο κ. Τσαλιαγκός. Από τα επτά οχήματα που καταφθάνουν τελικά μόνο τρία έχουν κατασβεστική ικανότητα.
Τα περισσότερα είναι εθελοντικά κλιμάκια. Το πρώτο εναέριο μέσο που παίρνει εντολή για τη φωτιά, δεν βλέπει φλόγες και ζητά συντεταγμένες από το Συντονιστικό για να ρίξει νερό.
«Αν δεν κάνετε ένα θαύμα θα καούν δύο πόλεις», σπαράζουν οι κάτοικοι που ξέρουν την περιοχή.
Την ίδια ώρα το γραφείο της ΓΓ. Πολιτικής Προστασίας δεν παίρνει στα σοβαρά τους κατοίκους. «Έχουμε 25 χρόνια στο Σώμα δεν θα το μάθουμε τώρα…», λέει ένας εκ των στελεχών της Γ.Γ θεωρώντας ότι τα τηλεφωνήματα των κατοίκων είναι υπερβολικά.
Όταν στις 17.30 η Πυροσβεστική διατάσσει γενική επιφυλακή η φωτιά έχει προχωρήσει. «Χάνεται η μπάλα» λέει μάλιστα ένας εκ των πυροσβεστών που αναφέρεται στις λάθος εκτιμήσεις για κίνδυνο –πυρκαγιάς- στον οικισμό της Καλλιτεχνούπολης, τη στιγμή που ένα από τα επικίνδυνα μέτωπα κατευθύνεται στο Νέο Βουτζά.
Οι πυροσβέστες δίνουν απεγνωσμένα μάχη για να μην περάσει η πυρκαγιά τη Λεωφόρο Μαραθώνος. «Αν η φωτιά περάσει τη χαράδρα δεν μπορούμε να την κρατήσουμε με τίποτα», ακούγεται να λέει ένας πυροσβέστης.
Την ίδια ώρα κάποια από τα εναέρια στα οποία δίνεται εντολή να επιχειρήσουν δεν πετούν ποτέ. Το ένα έχει βλάβη, το άλλο δεν μπορεί να απογειωθεί λόγω των ισχυρών ανέμων. Σαν να μην έφθανε αυτό, στην Κόρινθο παρουσιάζεται νέα εστία στα διυλιστήρια. Από τη διοίκηση των διυλιστηρίων ζητούν επίγεια εναέρια μέσα. Ο διοικητής αποφασίζει το δεύτερο εναέριο να κάνει μόνο μια ρίψη στις πύρινες εστίες της Ανατολικής Αττικής και μετά να κατευθυνθεί προς Κόρινθο. Στο πεδίο των πύρινων εστιών επικρατεί χάος όσον αφορά τις επικοινωνίες. Αλλά και στο Συντονιστικό Κέντρο τα υποσυστήματα που υποστηρίζουν την επιχείρηση κατάσβεσης μοιάζουν να μη λειτουργούν.
Η μάχη που χάθηκε στο Κόκκινο Λιμανάκι
Οι κάτοικοι στο Κόκκινο Λιμανάκι και στο Μάτι είναι ακόμα ανυποψίαστοι.Η φωτιά εξαπλώνεται γρήγορα. Στις 6.32 περνάει τη Λεωφόρο Μαραθώνος, τη «γραμμή άμυνας» της πυροσβεστικής. «Η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου» παραδέχεται ένας εκ των υπευθύνων. «Χαμός γίνεται… Δεν ξέρει το δεξί χέρι τι κάνει το αριστερό», παραδέχεται συνομιλητής του.
Η κατάσταση είναι ιδιαιτέρως κρίσιμη, καθώς η πυροσβεστική έχει έλλειμμα συντονισμού και πρόβλημα επικοινωνίας με τις συναρμόδιες υπηρεσίες. Ξαφνικά όλοι συνειδητοποιούν ότι πρέπει να γίνουν εκκενώσεις κατασκηνώσεων και οικισμών.
Ο δήμος Αθηναίων εκκενώνει μόνος του τις κατασκηνώσεις του Άγιου Ανδρέα. Στέλεχος της πυροσβεστικής που είχε νωρίτερα πετάξει πάνω από τη φωτιά ενημερώνει τον τότε επιχειρησιακό υπαρχηγό της πυροσβεστικής και σημερινό αρχηγό της πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλο για την ένταση της φωτιάς και την εκτίμησή του για την ύπαρξη νεκρών. «Έχει καεί πολύς κόσμος να ξέρεις. Έχει καεί κόσμος». «Ό,τι δυνάμεις έχουμε, εκεί. Στείλε Χρήστο… Κοίτα τα εναέρια» απαντά ο κ. Ματθαιόπουλος.
Tην ίδια στιγμή εκατοντάδες έχουν εγκλωβιστεί και καλούν απεγνωσμένα σε βοήθεια: «Δεν μπορώ να φύγω… Καίγεται όλος ο κήπος γύρω – γύρω (…) το συντομότερο, παρακαλώ» αναφέρει η γυναίκα. «Δεν είναι ταξί να το παραγγείλουμε» απαντούν από το πυροσβεστική. «Μα και εγώ κινδυνεύω κύριε, κινδυνεύω σας λέω!» απαντά η γυναίκα.
«Καίγεται ο κήπος του Ψινάκη, στείλτε κάποιον, τα έχει καλά με τα κανάλια»
Αίσθηση προκαλεί και το ότι ανάμεσα στα τηλεφωνήματα των απεγνωσμένων κατοίκων που ζητούσαν βοήθεια, υπήρχαν και τηλεφωνήματα για σπίτια επωνύμων, όπως του δημάρχου Μαραθώνα, Ηλία Ψινάκη.
Συγκεκριμένα ακούγεται ο αστυνομικός του, να καλεί και να λέει πως έχει πάρει φωτιά ο κήπος. Από το τηλεφωνικό κέντρο τον ρωτούν αν υπάρχουν λάστιχα κι αν η φωτιά είναι μεγάλη. «Επειδή κινδυνεύει κόσμος, τώρα μην έρθουμε για δύο δέντρα και τον κήπο», λένε συγκεκριμένα, ενώ στην συνέχεια ακούγεται συνομιλία και με τον ίδιο τον Ηλία Ψινάκη.
«Μας πήρε τηλέφωνο αστυνομικός έχει πιάσει φωτιά το σπίτι του Δημάρχου, του Ψινάκη, στείλτε κάποιον, τα έχει καλά με τα κανάλια», ακούγεται να λέει αρμόδιος του Συντονιστικού στην Πυροσβεστική.
Δείτε το απόσπασμα:
Πηγή: ΣΚΑΪ
Τραγωδία στο Μάτι: Ήξεραν για τους νεκρούς όταν έστηναν το σόου στο Συντονιστικό
Συγκλονιστικά στοιχεία από το ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΪ – Ηχητικά ντοκουμέντα: « Έχει νεκρούς, αλλά δεν τους ανακοινώνουν» – Απίστευτο αλαλούμ την ώρα της φωτιάς ανάμεσα σε πυροσβεστική, αστυνομία και εθελοντές
Τα ντοκουμέντα από το κέντρο επιχειρήσεων, αλλά και τους ασυρμάτους εθελοντών και πυροσβεστών, επιβεβαιώνουν απόλυτα την καθυστέρηση στον εντοπισμό της φονικής πυρκαγιάς στο Νταού Πεντέλης και τους τραγικούς χειρισμούς που ακολούθησαν έως ότου η φωτιά έφτασε στο μαρτυρικό Μάτι, αλλά και μετά, όταν έκαιγε τα πάντα στο πέρασμά της.
Η Πυροσβεστική φαίνεται να έχει καταρρεύσει, με το Κέντρο Επιχειρήσεων να αδυνατεί να αποκτήσει εικόνα και να δώσει σωστές οδηγίες εμπλοκής στις δυνάμεις που κάλεσε για να επιχειρήσουν.
Το δράμα πραγματικά ξεπερνά κάθε φαντασία και κάνει και τους πιο δυνατούς να λυγίζουν όταν ακούγονται οι φωνές εθελοντών και πυροσβεστών να ανακοινώνουν τους νεκρούς. Ο ένας μετά τον άλλον: Τέσσερις νεκροί στην Πανός, έξι απανθρακωμένοι στο Κόκκινο Λιμανάκι!
Και στο τέλος μια σβησμένη φωνή: Έχει νεκρούς, αλλά δεν τους ανακοινώνουν…
Δείτε ΕΔΩ το σχετικό απόσπασμα:
Οι ηχογραφημένες συνομιλίες καταγράφουν το λάθος με τα οχήματα που είχαν μεταφερθεί στην Κινέτα, αλλά και το χάος στη διαχείριση των εναέριων μέσων. Οι εθελοντές που μιλούν στη τηλεόραση του ΣΚΑΪ και στον Αλέξη Παπαχελά περιγράφουν λεπτό προς λεπτό την πρώτη κρίσιμη ώρα.
Στο Νταού Πεντέλης έφθασαν κυρίως εθελοντικά οχήματα, που δεν είχαν δυνατότητες πυρόσβεσης. Αποτέλεσμα ήταν η φωτιά να ξεφύγει προς τον Νέο Βουτζά, ενώ στο Κέντρο Επιχειρήσεων είχαν την εικόνα πως πήγαινε για Καλλιτεχνούπολη.
Η εκπομπή φιλοξενεί τη μαρτυρία του εθελοντή που εντόπισε πρώτος τους καπνούς στην Πεντέλη. Ο Μάνος Τσαλιαγκός προσφέρει κρίσιμα στοιχεία, τόσο για τα πρώτα λεπτά, αλλά και για τα όσα ακολούθησαν στο Μάτι, όπου οι κύριες πυροσβεστικές δυνάμεις έφθασαν όταν όλα είχαν τελειώσει.
Ανατριχιαστικές είναι και οι φωνές των πολιτών που αναζητούν απεγνωσμένα βοήθεια. Οι χειριστές του 199 αδυνατούν να δώσουν οδηγίες ενώ υπάρχει κενό και στην επικοινωνία τους με την ΕΛ.ΑΣ. Κάπως έτσι έμεινε αφύλαχτη η πρόσβαση στο Μάτι την οποία αξιοποίησαν όσοι πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να περάσουν για τη Νέα Μάκρη. Τελικά εγκλωβίστηκαν και εγκλώβισαν όσους προσπαθούσαν να διαφύγουν.
Δείτε ΕΔΩ την εκπομπή του Αλέξη Παπαχελά:
