Την εικόνα του απόλυτου διχασμού της κοινωνίας με εμφανή τη διαφορά στις προτεραιότητες μεταξύ Αλβανών και Σκοπιανών, «καθρεφτίζει» δημοσκόπηση στα Σκόπια, ενόψει του κρίσιμου δημοψηφίσματος για την «επικύρωση» ή όχι της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Στη δημοσκόπηση για το δημοψήφισμα που θα κρίνει το μέλλον της χώρας σχετικά με την αλλαγή του ονόματος, αλλά και του Συντάγματος, το «όχι» στη Συμφωνία προηγείται με 8 και πλέον ποσοστιαίες μονάδες, συγκεντρώνοντας ποσοστό 54,1% έναντι 45,9% που στηρίζουν το «ναι» και τη συμφωνία την οποία υπέγραψαν ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, με τον Έλληνα ομόλογό του, Αλέξη Τσίπρα.
Υπενθυμίζεται ότι το ερώτημα που θα τεθεί στους πολίτες, όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ στη συνάντηση που είχε με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, θα είναι το εξής: «Επιθυμείτε την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ με την στήριξη της συμφωνίας ανάμεσα στη “Μακεδονία” και την Ελλάδα;».
Ένα ερώτημα διπλής φύσεως, τόσο για την ένταξη στους δύο μεγάλους θεσμούς, όσο και για την «επικύρωση» της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Αυτό ωστόσο που προκαλεί ενδιαφέρον είναι ότι οι μεν Αλβανοί έχουν ως προτεραιότητα την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ αδιαφορώντας για την ονομασία, ενώ αντίθετα οι Σκοπιανοί θεωρούν το όνομα μέρος της ταυτότητάς τους, ενώ ταυτόχρονα είναι επιφυλακτικοί για το αν η συμφωνία των Πρεσπών όντως θα οδηγήσει τη χώρα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Το «ναι» στηρίζουν έτσι οι αλβανόφωνοι Σκοπιανοί, σε αντίθεση με τους σλαβόφωνους, οι οποίοι ψηφίζουν σε υψηλά ποσοστά «όχι».
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, από την εταιρεία MRCETE Vision για λογαριασμό της ιστοσελίδας mkd.mk, πριν γίνει γνωστό το προσχέδιο της διατύπωσης του ερωτήματος.
Από την έρευνα που έγινε από τις 9 έως τις 15 Ιουλίου, τηλεφωνικά, σε 1.200 άτομα προέκυψε ότι το 54,1% των πολιτών δεν υποστηρίζουν τη συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος των Σκοπίων. Αντίθετα, υπέρ τάσσεται το 45,9%.
Στο ερώτημα αν συμφωνούν ή όχι με τη συμφωνία των Πρεσπών που προβλέπει την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος των Σκοπίων, το 74,5% των Σκοπιανών απαντά αρνητικά και μόλις το 25,5% θετικά.
Οι Αλβανοί, δε, που συμμετείχαν στην έρευνα (το 25% από τους 1.200 ερωτηθέντες) θεωρούν ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι καλή σε ποσοστό 94,7%.
Για το αν θέλουν η χώρα τους να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. με νέο όνομα, το 52,1% δηλώνει «όχι», ενώ το 47,9% «ναι».
Και στο συγκεκριμένο ερώτημα οι Σκοπιανοί απαντούν αρνητικά σε ποσοστό 71,7% και 28,3% θετικά, ενώ το 94,7% των Αλβανών είναι υπέρ της ένταξης σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. με άλλο όμως όνομα. Στο ίδιο ερώτημα, άλλες εθνικότητες απαντούν αρνητικά σε ποσοστό 55,5% και θετικά σε ποσοστό 44,5%.
Το 49,6% των ερωτηθέντων πιστεύει επίσης ότι η ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρει ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα τους, ενώ το 41,5% πιστεύει το αντίθετο, με το 8,9% να επιλέγει το «δεν ξέρω / δεν απαντώ».
Από τους Σκοπιανούς που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, το 56,4% δεν πιστεύει ότι η ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρει αλλαγή προς το καλύτερο, ενώ το αντίθετο θεωρεί το 34%.
Μεταξύ των Αλβανών ερωτηθέντων, το 85,8%, πιστεύει ότι ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρουν ένα καλύτερο «αύριο» στα Σκόπια, με το μόλις 6,6% των Αλβανών ερωτηθέντων να διαφωνεί. Μεταξύ των άλλων εθνικοτήτων των Σκοπίων, το 57,8% θεωρεί ότι η ένταξη θα φέρει καλύτερες μέρες, σε αντίθεση με το 34,4%.
Όσον φορά στο αν θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα, το 27,5% φαίνεται πως επιλέγει την αποχή, το 47,8% τη… συμμετοχή και ένα ποσοστό άνω του 24% δεν έχει αποφασίσει ακόμα.
Μοιρασμένοι πάντως για το αν θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα εμφανίζονται οι Σκοπιανοί. Το 41,9% δηλώνει ότι θα ψηφίσει, το 35,8% ότι θα απέχει και το 22,2% είναι αναποφάσιστο.
Οι Αλβανοί των Σκοπίων αντίθετα απαντούν πως θα συμμετάσχουν σε ποσοστό 61% και πως θα μποϊκοτάρουν σε ποσοστό 31,8%.
Στο σύνολο των ερωτηθέντων, το 44,6% πιστεύει ότι αν τα Σκόπια αλλάξουν το συνταγματικό τους όνομα, θα γίνουν δεκτά από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Το αντίθετο πιστεύει το 43,1%, ενώ «δεν ξέρω» απάντησε το 12,3%.
Οι Σκοπιανοί που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, απάντησαν σε ποσοστό 53,9% ότι δεν πιστεύουν πως η συνταγματική αλλαγή θα ανοίξει την πόρτα της ένταξης σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ. Αντίθετη άποψη διατύπωσε το 32,9%.
Και εδώ οι Αλβανοί πάντως διαφωνούν, αφού το 72,8% πιστεύει ότι η αλλαγή του ονόματος θα φέρει ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε., ενώ το 17,5% δεν πιστεύει κάτι τέτοιο.
Ας ακούσουμε λίγο τον Νίκο Λυγερό που έχει ασχοληθεί με το θέμα.
Πρώτον δεν είναι συμφωνία αλλά ένα προσύμφωνο που αν δεν επικυρωθεί και από τις δύο χώρες δεν ισχύει. Και δεύτερον δεν το υπέγραψαν οι πρωθυπουργοί αλλά οι υπουργοί εξωτερικών. Και τα δύο σημεία που αναφέρονται λανθασμένα στο άρθρο έχουν το δικό τους ειδικό βάρος.