Ο πρώτος καγκελάριος της ενωμένης Γερμανίας και πολιτικός «πατέρας» της Άνγκελα Μέρκελ πέθανε στο σπίτι του στο Λουντβιγκσχάφεν – Η πολυτάραχη διαδρομή του κορυφαίου χριστιανοδημοκράτη πολιτικού
Απεβίωσε σε ηλικία 87 ετών ο άλλοτε καγκελάριος της Γερμανίας και πολιτικός πατέρας της σημερινής καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, όπως μετέδωσε την Παρασκευή η ηλεκτρονική έκδοση της BILD. Ο πρώην καγκελάριος, σύμφωνα με τα γερμανικά μέσα, πέθανε στο σπίτι του στο Λούντβιγκσχάφεν.
Τα χρόνια πριν την πολιτική
Στις 3 Απριλίου του 1930, ο Κολ γεννιέται ως το νεότερο από τα τρία παιδιά του Χανς Κολ, βετεράνου στρατιωτικού της αυτοκρατορίας του Κάιζερ, Γουλιέλμου 2ου, και της γυναίκας του Σεσίλια. Ο πρώην καγκελάριος μεγάλωσε σε περιβάλλον συντηρητικό με την οικογένειά του πιστούς Ρωμαιοκαθολικούς. Ατύχησε να θρηνήσει το χαμό του μεγάλου του αδερφού, ο οποίος έπεσε μαχόμενος κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπως κάθε παιδί, πολίτης του Τρίτου Ράιχ, ο Κολ αναγκάστηκε σε ηλικία 10 ετών να εισχωρήσει στη Deutsches Jungfolk, κομμάτι της νεολαίας των Ναζί. Σε ηλικία 15 ετών, ανήμερα των γενεθλίων του Αδόλφου Χίτλερ, ο Κολ ορκίζεται επίσημα στη νεολαία των Ναζί, από τον επικεφαλής Άρτουρ Άξμαν, λίγες μέρες πριν το τέλος του πολέμου. Η ορκωμοσία του σήμαινε ότι θα έπρεπε να φορέσει τη στολή και να πάει στο μέτωπο, όμως τη γλίτωσε καθώς τον πρόλαβε η νίκη των συμμάχων. Αργότερα θα χαρακτήριζε αυτή του την τύχη ως την «τύχη του να γεννιέσαι αργοπορημένα». Το 1950 τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Από το 1950 ως το 1958 σπούδασε νομικά, κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες και ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης και της Χαϊδελβέργης.
Η πολιτική του σταδιοδρομία
Για πρώτη φορά μπήκε στο χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CDU) το 1947. Ο πρώην καγκελάριος, την περίοδο 1959-1976 υπήρξε μέλος της Βουλής του Παλατινάτου της Ρηνανίας. Από το 1960 ως το 1967 διατέλεσε Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στο Συμβούλιο της Λουντβιχσχάφεν. Από το 1961 ως το 1963 διετέλεσε Αναπληρωτής Πρόεδρος και από το 1963 ως το 1969 Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή του Παλατινάτου της Ρηνανίας.
Από το 1964 είναι μέλος της Ομοσπονδιακής Προεδρίας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος. Από το 1966 ως το 1973 χρημάτισε Πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) στο Παλατινάτο της Ρηνανίας. Από το 1969 ως το 1973 διατέλεσε Αναπληρωτής Πρόεδρος της Ομοσπονδίας του χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU). Από το 1969 ως το 1976 διατέλεσε Πρωθυπουργός του κρατιδίου Ρηνανία-Παλατινάτο.
Από το 1973 ήταν Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Χριστιανοδημοκρατικής παράταξης (CDU) και από το 1976 μέλος της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας. Από το 1976 ως το 1982 διατέλεσε Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του Χριστιανοδημοκρατικού (CDU) και Χριστιανοκοινωνικού (CSU) κόμματος στην ομοσπονδία της Γερμανίας.
Ο πρώτος καγκελάριος της Ενωμένης Γερμανίας
Από το 1982 ήταν καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας και μετά την ενοποίησή της με την Ανατολική, Καγκελάριος της ενιαίας Γερμανίας μέχρι το 1998. Ήταν ο μακροβιότερος Καγκελάριος της Γερμανίας.
Μετά την αποχώρησή του από την πολιτική η υστεροφημία του αμαυρώθηκε με την εμπλοκή του σε σκάνδαλο παράνομης χρηματοδότησης του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.
Η σχέση με την Άνγκελα Μέρκελ
Ο Χέλμουτ Κολ ήταν ο μέντορας της Μέρκελ, καθώς την ξεχώρισε από την πρώτη στιγμή που τη γνώρισε. Οι δυο τους μάλιστα απέκτησαν μία ιδιαίτερα στενή σχέση. Ο Κολ έφτασε σε σημείο να τη φωνάζει «το κορίτσι μου», μέχρι που εκείνο το κορίτσι τον πρόδωσε, όπως πολύ συχνά συμβαίνει στις ιστορίες πολιτικής και εξουσίας.
Η κάποτε θερμή σχέση μεταξύ του Κολ και της Μέρκελ μεταλλάχθηκε σε αντιπαλότητα, όταν η σημερινή καγκελάριος αποστασιοποιήθηκε από τον Κολ, την περίοδο που εκείνος αποχωρούσε ταπεινωμένος από τους Χριστιανοδημοκράτες εξαιτίας ενός σκανδάλου χρηματοδότησης του κόμματος.
Πολλοί έσπευσαν τότε να πουν ότι η Μέρκελ ήταν ένας από τους ανθρώπους που κατέστρεψαν τον Κολ.
Αυτές είναι μερικές από τις σημαντικότερες ημερομηνίες στην ζωή και την καριέρα του πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας, του αρχιτέκτονα της ενοποίησης της Γερμανίας, που απεβίωσε σήμερα σε ηλικία 87 ετών:
– 3 Απριλίου 1930: Γεννήθηκε στο Λουντβιχσχάφεν (νοτιοδυτική Γερμανία) σε μια οικογένεια συντηρητικών καθολικών.
– 1959: Έπειτα από σπουδές στην ιστορία και τις πολιτικές επιστήμες, εξελέγη στο τοπικό κοινοβούλιο του κρατιδίου της Ρηνανίας- Παλατινάτου, με το κόμμα της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), στους κόλπους του οποίου εντάχθηκε πρακτικά από την ίδρυσή του, μετά τον πόλεμο.
– 12 Ιουνίου του 1973: Σε συνέδριο στη Βόννη, ο Κολ εκλέγεται αρχηγός του CDU.
– 1η Οκτωβρίου του 1982: Εκλέγεται 6ος καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας έπειτα από πρόταση μομφής στη Μπούντεσταγκ κατά του Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Χέλμουτ Σμιτ. Ο Κολ θα επανεκλεγεί το 1983, 1987, 1990 και 1994 κι είναι ο μακροβιότερος καγκελάριος στη Γερμανία μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
– 22 Σεπτεμβρίου 1984: Ο Χέλμουτ Κολ και ο Φρανσουά Μιτεράν επισκέπτονται το Βερντέν κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου, με αφορμή την 70η επέτειο από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
– 1986: Υπογραφή της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την οποία προώθησαν με σθένος ο Κολ και ο Μιτεράν, μαζί με τον Ζακ Ντελόρ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
– 9 Νοεμβρίου 1989: Πτώση του Τείχους του Βερολίνου
– 28 Νοεμβρίου 1989: Ο καγκελάριος παρουσιάζει ένα σχέδιο 10 σημείων για την ολοκλήρωση της ενοποίησης των δύο Γερμανιών.
– 3 Οκτωβρίου 1990: η χώρα που παρέμενε διχασμένη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ενώνεται και ο Κολ γίνεται ο πρώτος καγκελάριος αυτής της νέας Γερμανίας έπειτα από τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών που ακολουθούν τον Δεκέμβριο.
– 7 Φεβρουαρίου 1992: Υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ για την ίδρυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
– 27 Σεπτεμβρίου 1998: Αποτυχία στις βουλευτικές εκλογές. Ο Κολ αποχωρεί από την εξουσία έπειτα από 16 χρόνια στην καγκελαρία και αποχωρεί και από την ηγεσία του κόμματός του.
– Νοέμβριος 1999: Ξεσπά το σκάνδαλο με τα μαύρα ταμεία του CDU.
– 16 Ιουνίου 2017: Θάνατος του Χέλμουτ Κολ στο Λουντβιχσχάφεν.
Deutsche Welle: Η πολυτάραχη πολιτική διαδρομή του καγκελάριου της επανένωσης
Όταν ο Χέλμουτ Κολ περνούσε το κατώφλι της καγκελαρίας στην τότε πρωτεύουσα Βόννη ουδείς φανταζόταν ότι θα έμενε στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας ως ο καγκελάριος της επανένωσης και ότι θα διατηρούσε το αξίωμά του για 16 χρόνια. Το αποκορύφωμα της πολιτικής σταδιοδρομίας του, μεταδίδει η Deutsche Welle, ήρθε την 3η Οκτωβρίου του 1990, τη μέρα επανένωσης της τότε Δυτικής με την Ανατολική Γερμανία. Παρά τις αντιρρήσεις ή ακόμα και τους φόβους που προκαλούσε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η επανενωμένη Γερμανία, ο Χέλμουτ Κολ έλαβε τελικά τη συγκατάθεση του τότε ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ για τη γερμανική επανένωση και την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων από το έδαφος της Ανατολικής Γερμανίας.
Ο Χέλμουτ Κολ, ο οποίος γεννήθηκε στην πόλη Λούτβιχσχαφεν το 1930 έζησε ως έφηβος τη φρίκη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Από πολύ νωρίς στη ζωή του πίστευε στο όραμα της ενωμένης Ευρώπης. Στις ομιλίες του έλεγε συχνά:
«Για εμάς τους Γερμανούς η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι συνδεδεμένη τη μοίρα της χώρας. Δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική από εκείνη της ευρωπαϊκής ενοποίησης».
16 χρόνια στο τιμόνι της Γερμανίας
Helmut Kohl auf der Frankfurter Buchmesse 2010
«Δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική από εκείνη της ευρωπαϊκής ενοποίησης».
Έγινε βουλευτής του κοινοβουλίου του κρατιδίου Ρηνανίας-Παλατινάτου σε ηλικία 29 ετών, ενώ στα 39 ήταν ήδη πρωθυπουργός του κρατιδίου. Το 1973 εξελέγη πρόεδρος των χριστιανοδημοκρατών, θέση στην οποία παρέμεινε για 25 χρόνια. Το 1982 επί καγκελαρίας του σοσιαλδημοκράτη Χέλμουτ Σμιτ, ο Κολ κατάφερε να αποσπάσει την στήριξη του μικρότερου κυβερνητικού εταίρου, των Φιλελευθέρων. Και έτσι τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς έγινε καγκελάριος αφού προηγουμένως αναδείχθηκε νικητής σε πρόταση μομφής στο κοινοβούλιο εις βάρος του καγκελάριου Χέλμουτ Σμιτ. Στην πρώτη του ομιλία αναφέρθηκε στις βασικές συντεταγμένες της πολιτικής του:
«Είμαστε πεπεισμένοι ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία ωφελεί περισσότερο το σύνολο από τις αποφάσεις του δημοσίου. Εμπιστευόμαστε τον πολίτη, που παίρνει στα χέρια του το μέλλον».
1998 το τέλος της εποχής Κολ
Helmut Kohl zur CDU-Spendenaffäre
Ο Χέλμουτ Κολ αναγκάστηκε να παραιτηθεί και από την επίτημη προεδρία των Χριστιανοδημοκρατών
Ο Χέλμουτ Κολ διετέλεσε καγκελάριος για 16 χρόνια. Η επανένωση των δύο Γερμανιών του διασφάλισε στις εκλογές του 1990 τη νίκη, ενώ 4 χρόνια αργότερα επικράτησε οριακά των σοσιαλδημοκρατών λόγω έλλειψης ικανού αντιπάλου. Το 1998 όμως η Γερμανία επέλεξε να αφήσει πίσω της την εποχή Κολ και να ανοίξει το κεφάλαιο της συγκυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων με καγκελάριο τον Γκέρχαρντ Σρέντερ.
Ένα χρόνο μετά την εκλογική ήττα του Χέλμουτ Κολ αποκαλύπτεται το σκάνδαλο παράνομης χρηματοδότησης των Χριστιανοδημοκρατών. Ο πρώην καγκελάριος αρνήθηκε να αποκαλύψει τα ονόματα των χρηματοδοτών, κι έτσι αναγκάστηκε να παραιτηθεί και από την επίτιμη προεδρία του κόμματος. Ήταν μια από τις πιο πικρές αποφάσεις στην πολυετή σταδιοδρομία του Χέλμουτ Κολ.
