Γεννήθηκε στο Κιροβαγκάν – σημερινό Βανατζόρ – της Αρμενίας το 1953 και γρήγορα έγινε γνωστός για την αθλητική του δεινότητα. Δεκαεπτά φορές παγκόσμιος πρωταθλητής τεχνικής κολύμβησης, δεκατρείς φορές πανευρωπαϊκός πρωταθλητής και επτά φορές Σοβιετικός πρωταθλητής. Έχει σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ 11 φορές.
Αυτός ο αξιοθαύμαστος άνθρωπος κρύβει μια συναρπαστική ιστορία, γεμάτη από διασώσεις συνανθρώπων του με διακινδύνευση της ίδιας του της ζωής, μια ιστορία που τον καθηλώνει ψηλά στη μνήμη όλων, πολύ περισσότερο από τις αθλητικές του διακρίσεις, και επαναπροσδιορίζει την έννοια του «υπερήρωα».
Στα 15 του, σε έναν καβγά που είχε με μια συμμορία, τον χτύπησαν, τον έδεσαν από το λαιμό σε μια βαριά πέτρα και τον έριξαν σε μια λίμνη. Κατάφερε να απελευθερωθεί από τα σχοινιά και να γλυτώσει κολυμπώντας μέχρι την όχθη.
Η εμπειρία αυτή τον προέτρεψε να αρχίσει μαθήματα κολύμβησης. Αν και αυτοδίδακτος, το ταλέντο του τον οδήγησε σε επιδόσεις επαγγελματικού επιπέδου, και στα 17 του ήταν ήδη πρωταθλητής Αρμενίας. Ωστόσο, πολιτικές ίντριγκες τον απέκλεισαν από την εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης, ίσως λόγω της επιθυμίας των υψηλά ιστάμενων στη Μόσχα να διευρύνουν τα αποθέματα αθλητών υψηλών επιδόσεων επιλέγοντας νεότερους κολυμβητές, ίσως πάλι λόγω της ζηλοφθονίας των προπονητών και των υπευθύνων για τις άριστες επιδόσεις του Καραπετιάν, επειδή ήταν αρμενικής καταγωγής. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει ακριβώς γιατί τον άφησαν έξω, ωστόσο αυτό δεν του ανέκοψε το πάθος για το νερό.
Μεταπήδησε στην τεχνική κολύμβηση, και μέσα σε 6 μήνες κατέκτησε τον τίτλο «Αθλητική Αυθεντία» της Ρωσίας, σε 8 μήνες έγινε πρωταθλητής Σοβιετικής Ένωσης και μέσα σε μόλις 14 μήνες ανακηρύχθηκε Πανευρωπαϊκός πρωταθλητής.
Βίωσε την πρώτη του δοκιμασία στην αθλητική ζωή στο Κίεβο, όπου, στη διάρκεια των αγώνων, ένας συναθλητής του προσπάθησε να τον σαμποτάρει αδειάζοντας μέρος του οξυγόνου από τον εξοπλισμό του. Παρόλα αυτά, ο Καραπετιάν συνέχισε τον αγώνα χωρίς οξυγόνο για τα τελευταία 75 μέτρα και έχασε τις αισθήσεις του αμέσως μετά τον τερματισμό. Πληροφορήθηκε για τη νίκη του στο νοσοκομείο.
Μια δεύτερη δοκιμασία εκτός νερού ήρθε το 1974, όταν ο οδηγός του πρωινού λεωφορείου που τον πήγαινε στην πισίνα έχασε τον έλεγχο του οχήματος και κόντεψε να το ρίξει στον γκρεμό. Ο Σαβάρς απέτρεψε το ατύχημα, σώζοντας 30 ζωές μαζί με τη δική του.
Η μοίρα, όμως, χτύπησε ξανά μετά από δύο χρόνια, όταν ένα κρύο πρωινό του Σεπτεμβρίου του 1976 και ενώ προπονούταν τρέχοντας πάνω από το φράγμα της λίμνης Γερεβάν στην Αρμενία, ένα τρόλεϊ με 92 επιβάτες έπεσε στο νερό. Ο 23χρονος Σαβάρς βούτηξε αμέσως, και αφού έσπασε με τα πόδια του το πίσω παράθυρο του οχήματος, άρχισε τη διάσωση των λιπόθυμων επιβατών σε βάθος σχεδόν 10 μέτρων. Μέσα σε περίπου είκοσι λεπτά και μετά από 30 καταδύσεις στα παγωμένα νερά, ανέσυρε πολλούς επιβάτες, που δέχτηκαν τη φροντίδα του αδερφού του, Καμό Καραπετιάν, ο οποίος ήταν εκεί μαζί του. Τελικά επιβίωσαν οι είκοσι. Τα παγωμένα και μολυσμένα νερά του κόστισαν αμφοτερόπλευρη πνευμονία και μολύνσεις στο αίμα λόγω των τραυμάτων του από τα τζάμια του τρόλεϊ. Μετά από 46 ημέρες σε κώμα, κατάφερε να ανακάμψει, αποχαιρετώντας, όμως, την κολυμβητική του καριέρα.
Αργότερα, όταν ερωτήθηκε ποια ήταν η χειρότερη στιγμή αυτού του περιστατικού, έδωσε την εξής απάντηση:
«Ήξερα ότι έπρεπε να σώσω αυτές τις ζωές και δε μου επιτρεπόταν κανένα λάθος, αλλά ήταν τόσο σκοτεινά εκεί κάτω που σε μια μου βουτιά άρπαξα ένα κάθισμα… Θα μπορούσα να είχα σώσει ακόμα μία ζωή. Αυτό το κάθισμα ακόμα στοιχειώνει τους εφιάλτες μου».
Παρά την κακή ψυχοσωματική του κατάσταση, αποφάσισε να συμμετάσχει για τελευταία φορά σε αγώνες, όπου και έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ για 11η φορά. Ύστερα από αυτό, ανέπτυξε μια ισχυρή απέχθεια για το νερό.
Όπως συνηθιζόταν στη Σοβιετική Ένωση με μεγάλα δυστυχήματα σαν κι αυτό, το συμβάν αποσιωπήθηκε, και μαζί με αυτό και η ηρωική πράξη του Καραπετιάν. Η αναγνώριση του Καραπετιάν ήρθε σχεδόν έξι χρόνια μετά, όταν, τον Οκτώβρη του 1982, η «Κομσομόλσκαγια Πράβντα» δημοσίευσε το άρθρο «Η υποβρύχια μάχη του Πρωταθλητή», μετατρέποντας τον Καραπετιάν σε εθνικό ήρωα και επιφυλάσσοντάς του τη δημόσια αναγνώριση.
Ακόμα και μακριά από το νερό, η μοίρα επέλεξε να τον εμπλέξει σε ακόμα μια επιχείρηση διάσωσης το 1985, στο φλεγόμενο αθλητικό κέντρο της σοβιετικής Αρμενίας «Χαμαλίρ». Ακόμα μια φορά όρμηξε μέσα και άρχισε να βγάζει τον κόσμο που ήταν παγιδευμένος στις φλόγες, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί ξανά στο νοσοκομείο με σοβαρά εγκαύματα, όπου νοσηλεύτηκε επί μακρόν.
Ο Καραπετιάν τιμήθηκε με μετάλλιο για τη διάσωση των είκοσι στη λίμνη Γερεβάν, με το Παράσημο Τιμής της Σοβιετικής Ένωσης και το βραβείο «ευ αγωνίζεσθαι» της UNESCO για την ηρωισμό του.
Το όνομά του πήρε κι ένας αστεροειδής της κύριας ζώνης, ο «3027 Σαβάρς», που ανακάλυψε ο Νικολάι Τσερνίχ το 1978.
Στους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 έλαβε την τιμή να γίνει λαμπαδηδρόμος για τη μεταφορά της φλόγας από τη Μόσχα προς το Κράσνογκορσκ. Στη Μόσχα, όμως, η δάδα έσβησε, γεγονός που τροφοδότησε τη λίβελο των δυτικών μέσων εναντίον της διοργάνωσης της Ρωσίας.
Την επομένη, του επιτράπηκε να μεταφέρει τη δάδα για δεύτερη φορά, με αποτέλεσμα ο Καραπετιάν να είναι ο μόνος άνθρωπος στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που μετέφερε τη φλόγα δύο φορές στην ίδια διοργάνωση. Σε μια συνέντευξη είχε δηλώσει: «Μετέφερα τη φλόγα και για τη Ρωσία και για την Αρμενία».
Από το 1993 ο Καραπετιάν ζει μια απλή ζωή. Έχει ένα κατάστημα υποδημάτων στη Μόσχα, που ονομάζεται «Δεύτερη Ανάσα». Επισκέπτεται συχνά την Αρμενία και το Αρτσάχ.
Πηγή: armenika.gr
