Του Σταύρου Μαρμαρινού στον «Εθνικό Κήρυκα»
Μικρό κοριτσάκι όταν ήταν στην Ελλάδα, την έπαιρνε μαζί του σε γιορτές ο πατέρας της για να τραγουδά κοντά του και την καμάρωνε. Στο σχολείο την έβαζαν να τραγουδήσει στις γιορτές. Στη χορωδία της εκκλησίας της πάντα πρώτη. Πριν τελειώσει το σχολείο μεταδίδονταν τραγούδια της από τα ραδιόφωνα της Ρόδου.
Και στη συνέχεια έγινε ανάρπαστη από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Αθήνας. Μεγαλώνοντας, βρέθηκε στην Αμερική, όπου οι ομογενειακοί σύλλογοι την αναζητούσαν για τις χοροεσπερίδες τους. Το όνομά της είναι ξακουστό. Είναι το «αηδόνι της Δωδεκανήσου», όπως την έλεγαν από τότε. Είναι η μεγάλη ερμηνεύτρια των νησιώτικων, κυρίως, τραγουδιών. Είναι η Αμαλία Παπαστεφάνου, που την ακούγαμε από τα νεανικά μας χρόνια.
Την γνώρισα πριν από πολλά χρόνια στη Νέα Υόρκη. Την θυμάμαι με πόση απλότητα μου μίλησε για τον εαυτό τους και με πόση απλότητα εμφανιζόταν στις εκδηλώσεις των οργανώσεών μας, όταν όλοι παραληρούσαν ενθουσιασμένοι από την εκφραστικότητα των νησιώτικων και άλλων παραδοσιακών τραγουδιών της. Ησουν εκεί, στο νησί σου, στην πατρίδα, όταν τραγουδούσε το «Ξενιτεμένο μου πουλί», ή το «Ο μισεμός είναι καημός», ή το «Κόρη που ‘φαίνεις τ’ αργαλειό». Οσο για το «Τζιβαέρι», ε, εκεί, όλοι ήθελαν, αν ήταν δυνατόν να της… φιλήσουν τη φωνή. Τόση εκφραστικότητα είχε.
Θυμάμαι την ιστορία της από τα παιδικά της βήματα, όπως μου την είχε διηγηθεί. Η οικογένειά της είχε παράδοση στο τραγούδι. Η μητέρα της Αμαλίας Παπαστεφάνου είχε ωραία φωνή και έπαιζε μάλιστα και μπάντζο. Αλλά, απλώς τραγουδούσε μέσα στο σπίτι. Καταγόταν από τη Μικρά Ασία και της άρεσαν τα νησιώτικα τραγούδια και, βεβαίως, τα Σμυρνέικα.
Ο αδελφός της μητέρας της, επίσης, τραγουδούσε με ωραία φωνή, μέχρι τα γεράματά του αμανέδες.
Η Αμαλία Παπαστεφάνου έμενε με τους γονείς της στη Ρόδο. Ο πατέρας της ήταν από το Καστελλόριζο και η μητέρα της από τη Μικρά Ασία.
Θυμάμαι ότι μου είχε πει πως άρχισε να τραγουδά, ενώ ήταν ακόμη μικρή μαθήτρια.
Ο πατέρας της ήταν άνθρωπος που του άρεσε πολύ το τραγούδι. Γι’ αυτό και έπαιρνε μαζί του τη μικρή Αμαλία σε ονομαστικές γιορτές κ.λπ. σε φιλικά σπίτια. Την ήθελε πάντα κοντά του για να τραγουδάει και την καμάρωνε.
Επειδή είχε καλή φωνή, στο σχολείο της την έβαζαν πάντα να τραγουδήσει. Ηταν πρώτη και στα τραγούδια και στην απαγγελία ποιημάτων κατά τις διάφορες σχολικές γιορτές και άλλες εκδηλώσεις.
Αλλά και στη χορωδία της εκκλησίας, ήταν πάντα πρώτη.
Θυμάμαι ότι η Αμαλία Παπαστεφάνου, μου είχε πει ότι είχε συμπεριληφθεί στα πρώτα προγράμματα του ραδιοφωνικού σταθμού της Ρόδου, όταν είχε αρχίσει τη λειτουργία του. Ηταν τότε 15 χρονών. Της ζήτησαν να ηχογραφήσουν νησιώτικα τραγούδια που επρόκειτο να μεταδοθούν, όπως και έγινε. Αυτή ήταν το επίσημο καλλιτεχνικό της ξεκίνημα.
Η ίδια με είχε βεβαιώσει ότι της άρεσαν και τα ρεμπέτικα τραγούδια της εποχής εκείνης, όπως του Τσιτσάνη και άλλων, αλλά ήταν απαγορευμένα αυτού του είδους τα τραγούδια τότε στους ραδιοφωνικούς σταθμούς και δεν μεταδίδονταν. Αρεσαν πολύ τα παραδοσιακά τραγούδια.
Η πρώτη παρουσίαση της Αμαλίας Παπαστεφάνου από το ραδιοφωνικό σταθμό της Ρόδου, ενθουσίασε τον κόσμο. Αυτό ήταν. Οι ηχογραφήσεις για διάφορες εκπομπές του Σταθμού ακολουθούσαν η μία μετά την άλλη για τέσσερα-πέντε περίπου ολόκληρα χρόνια. Η Αμαλία Παπαστεφάνου ήταν πια πολύ γνωστή για τα νησιώτικα τραγούδια της.
Τότε, έφτασε δεύτερη πρόσκληση, αυτή τη φορά από το ραδιοφωνικό σταθμό της Αθήνας. Η αρμόδια επιτροπή ήταν κατενθουσιασμένη με την ερμηνεία της στα τραγούδια. Νέες ηχογραφήσεις και νέες εκπομπές ακολούθησαν. Η φήμη της είχε απλωθεί πια σε όλη την Ελλάδα. Ηταν από τα νέα αστέρια στα νησιώτικα τραγούδια.
Η καταπληκτική φωνή της Αμαλίας Παπαστεφάνου εντυπωσίασε τη διάσημη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό λαογράφο Δόμνα Σαμίου, που ήταν γνωστή για την προσήλωσή της στην αυθεντική ερμηνεία των παραδοσιακών μας τραγουδιών, του χορού και της μουσικής. Η Αμαλία Παπαστεφάνου τραγούδησε σε μεγάλο δίσκο που επιμελήθηκε η Δόμνα Σαμίου, με γενικό τίτλο: «Τραγούδια του Αιγαίου».
Στην Αμερική ήλθε το 1967 με τον σύζυγό της, Παναγιώτη, και τα δύο της παιδιά, τον Κώστα και τον Χρήστο. Αργότερα, εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες, απέκτησε και το τρίτο της παιδί, τον Γιάννη, που έχει ασχοληθεί κι αυτός με το τραγούδι και τη μουσική στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις.
Τα σωματεία της Ομογένειας και ιδιαίτερα τα νησιώτικα, όχι μόνο στη Νέα Υόρκη, αλλά σ’ όλη την Αμερική, μόλις πληροφορήθηκαν ότι η Αμαλία Παπαστεφάνου βρισκόταν στις ΗΠΑ, άρχισαν να τη συμπεριλαμβάνουν στα προγράμματα των εκδηλώσεών τους. Ηταν η γνήσια τραγουδίστρια των νησιών μας!