Φωτογραφίες από ΠΑΛΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΚΩ στο facebook
Μια γενναία ηρωική πράξη των Δωδεκανησίων της Κω, μετά την Ενσωμάτωση
(Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη 12/3/2022)
Το γεγονός της κατεδάφισης του Ιταλικού καμπαναριού, στην Καθολική Εκκλησία του Ευαγγελισμού της Παναγίας, μετά την απελευθέρωση και την Ενσωμάτωση του 1947, το ενθυμούνται οι παλιοί κάτοικοι της Κω, όπως το έζησαν. Ο αξέχαστος Ιάσωνας Παρβέρης, ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Ζέφυρος, που έφυγε πλήρης ημερών, μας διηγήθηκε πως οι γενναίοι Δωδεκανήσιοι, κατεδάφισαν το Ιταλικό καμπαναριό, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ζοφερή περίοδο της Ιταλοκρατίας του νησιού μας. Αλλά και η αείμνηστη αρχόντισσα, η λαογράφος, Περσεφόνη Κουτσουράδη, πριν φύγει πλήρης ημερών για το αιώνιο ταξίδι της, άφησε ζωντανή την ιστορία στα άξια παιδιά της. Ο γιατρός και συγγραφέας, κ. Τίμος Κουτσουράδης, έχει κάνει συχνές αναφορές, σχετικά με αυτό το γεγονός, τόλμης και ανδρείας, των κατοίκων της Κω.
Για την Ιστορία, τα Δωδεκάνησα, ήταν σκλαβωμένα για πάρα πολλά χρόνια. Κοιτάζοντας τις ημερομηνίες που ξεδιπλώνει η μακραίωνη ιστορία, βλέπουμε ότι 1480 τα είχαν κατακτήσει οι Ενετοί, γεμίζοντας τα με πελώρια πέτρινα αμυντικά κάστρα. Το 1522 τα νησιά περνούν στην Οθωμανική κυριαρχία, μέχρι το 1912. Έπειτα τα κατέλαβαν οι Ιταλοί και τα κράτησαν μέχρι το 1943, στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Το 1943 οι σκληροτράχηλοι Γερμανοί κατακτητές μαζί με τους Ιταλούς φασίστες, φεύγοντας τα άφησαν στους Άγγλους αποικιοκράτες, μέχρι το 1945. Το στις 7 Μαρτίου 1946, ξεκινούν οι συνομιλίες για την Ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων και στις 10 Φεβρουαρίου του 1947, υπογράφηκε στο Παρίσι, η Συνθήκη της ειρήνης των Παρισίων, με εγγυήτριες τις συμμαχικές μεγάλες δυνάμεις. Στις 31 Μαρτίου του 1947, υψώνεται σε όλα τα Δημόσια κτήρια, η Ελληνική σημαία και υποστέλλεται η Αγγλική και η Ιταλική. Έτσι τα Δωδεκάνησα, ενώθηκαν με την Μητέρα Ελλάδα. Ήταν ένας διακαής πόθος ελευθερίας, που έγινε πραγματικότητα.
Οι σκλαβωμένοι Δωδεκανήσιοι, δεινοπάθησαν, βασανίστηκαν, εκδιώχτηκαν, αλλά και αγωνίστηκαν γενναία ως Ιερολοχίτες και ως Αντιστασιακοί. Μια σημαντική πράξη, από τις πολλές που έδειξαν την απέχθεια τους στον ξένο Ιταλικό ζυγό, ήταν και η ανατίναξη του καμπαναριού της Καθολικής Εκκλησίας, του Ευαγγελισμού της Παναγίας, δίπλα στην σημερινή Ιερά Μητρόπολη. Πρωταγωνιστής του γεγονότος αυτού, ήταν ο ναύαρχος Κουρούκλης, ο οποίος αρχικά ανατίναξε από το πολεμικό του πλοίο με οβίδα το καμπαναριό. Τότε τοποθετήθηκαν σκαλωσιές, δίνοντας την εντύπωση, όπως τα θυμούνται οι γιαγιάδες και οι παππούδες μας, ότι θα το αναστηλώσουν. Αντίθετα το κατεδάφισαν τελείως, υψώνοντας στη θέση του την δοξασμένη Ελληνική σημαία της Ελευθερίας. Ανάμεσα στις δεκάδες, Ορθόδοξες Χριστιανικές Εκκλησίες και Εξωκλήσια στην Κω, υπήρχαν μια Εβραϊκή Συναγωγή και περίπου έξι Μωαμεθανικά Τεμένη. Επίσης, στο νησί μας υπήρχαν και τρεις Καθολικές Εκκλησιές. Η μια είναι αφιερωμένη, στην Χάρη του Χριστού και βρίσκεται στο Καθολικό κοιμητήριο. Δίπλα υπάρχει το κοιμητήριο των Ορθόδοξων, με την παλαιοχριστιανική Εκκλησία, Βυζαντινή βασιλική μετά τρούλου, του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου. Άλλη μια Καθολική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, βρίσκεται στη θέση Λινοπότης, πρώην Στρατόπεδο και πρώην Ιταλική Γεωπονική Σχολή, μαζί με την Παιδούπολη. Αυτή μετατράπηκε σε χώρο λατρείας, των Ορθοδόξων Χριστιανών.
Φυσικά υπήρχε και η Καθολική Εκκλησία, στην Ιερά Μητρόπολη, που ήταν αφιερωμένη στο Χριστό, με την ονομασία ‘Ο Αμνός Του Κυρίου, είχε ένα καμπαναριό πανύψηλο, με επτά καμπάνες. Η Εκκλησία αυτή κτίστηκε μαζί με τα επισκοπικά κτήρια το 1930, επί Ιταλοκρατίας. Μετά την Ενσωμάτωση το 1952, έχει μετατραπεί σε Ορθόδοξου Ιερό Ναό και είναι αφιερωμένη, στον Ευαγγελισμό της Παναγίας. Εντός του Ιερού Ναού, συμπεριλαμβάνεται και ένα παρεκκλήσιο της Αγίας Ειρήνης. Είναι αυτή με το πανύψηλο Ιταλικό καμπαναριό, το οποίο κατέστρεψαν οι γενναίοι νησιώτες μας, για να μην τους θυμίζει τα 31 χρόνια της ζοφερής Ιταλοκρατίας. Επίσης επί του αειμνήστου μακαριστού Μητροπολίτη Ναθαναήλ Α’ Δικαίου, συγκεντρωθήκαν ανεκτίμητες εικόνες, ιερά σκεύη και άλλα πολύτιμα Εκκλησιαστικά είδη. Διασώθηκαν και φυλάσσονται σε προθήκες, σε ένα τυπικό Μουσειακό χώρο, εντός της Εκκλησίας. Να σημειώσουμε δε, ότι οι Καθολικές Εκκλησίες, έχουν το Ιερό Βήμα στα Νοτιοδυτικά, ενώ οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, έχουν το Ιερό Βήμα στα Βορειοανατολικά.
Χρόνια πολλά στα τιμημένα Δωδεκάνησα.
Ξανθίππη Αγρέλλη
Πράγματι είναι μια πραγματική ιστορία ανδρείας στις δοξασμένες σελίδες των Δωδεκανήσων
Ενδιαφέρον θα είχε να ακούγαμε αυτούς που υπέφεραν και όχι αυτούς που πλούτισαν επι Ιταλοκρατιας…
Μια απορια κ. Ξανθιππη Αφου ο ηρωικος ναυαρχος εβαλε στοχο,απο πολεμικο πλοιο, το καμπαναριο της εκκλησιάς και το μισογκρεμισε, και αφου το αποτελειωσαν μερικοι γενναιοι νησιωτες,για να μην τους θυμιζει τα 31 χρόνια της ζοφερή ς Ίταλοκρατιας, αναρωτιεμαι , τα υπολοιπα κτηρια *Επαρχειο -Ακταιον -Σχολεια-Ορφεας-Αγορα-Δημαρχειο και τοσα αλλα δεν τους θυμιζουν αραγε τα 31χρονια της ζοφερης Ιταλοκρατιας; Γιατι δεν τα γκρεμισαν και αυτα οπως το καμπαναριο της εκκλησιας; Μηπως τα υπολοιπα κτηρια ειχαν ασυλια; .
Δηλαδή οι γενναίοι κωοι δεν ενοχλειθηκαν από τα τζάμια τον αλλόθρησκων και τους ενοχλεισε το καμπαναριό? Γελοιοτιτες το απωθημένο ενός ατόμου ήταν η αιτία της κατεδάφισης. Ο Κουρούκλης ήταν ο κύριος υπεύθυνος με την εμμονή του. Τα τζάμια στέκουν και τα χριστιανικά καμπαναριά πέφτουν. Ευτυχώς που ο σεισμός έριξε το μιναρέ στην κεντρική πλατεία του νησιού κρίμα που δεν έπεσε και το άλλο στο κάστρο. Στην Τουρκία κάνουν τζαμιά της εκκλησίες και εδώ τα αναστήλωνουν.
Έχουν ανατινάξει ένα τζαμί . Ήταν στο λιμάνι ανάμεσα στα δύο περίπτερα.
Ξανθίππη, ευχαριστούμε για τα ιστορικά γεγονότα που κατέθεσες στο έγκυρο άρθρο σου.
Προς εκλεκτό φίλο Δημήτρη Καλούδη. Ευχαριστώ. Είναι υποχρέωση μας να κάνουμε γνωστά στους νέους τα ιστορικά γεγονότα που είναι οι βάσεις για το μέλλον του τόπου μας. Ευχαριστώ και τους αγαπητούς αναγνώστες.