Αφιέρωμα στους παλιούς ποδηλατάδες της Κω | Γράφει η Ξανθίππη Αγρέλλη

Όπως σας υποσχέθηκα αγαπητοί αναγνώστες, θα αφιερώσω δυο λόγια στους παλιούς και αξέχαστους ποδηλατάδες του νησιού μας .

Το Φθινοπωρινό,  Κυριακάτικο ηλιόλουστο  απόγευμα, με καλούσε για μια ξεχωριστή βόλτα με το ποδήλατο. Περνώντας τους φροντισμένους ποδηλατόδρομους, που όσο μπορούν κάνουν ευκολότερη την διέλευση των ποδηλάτων (αν βέβαια δεν μπερδεύονται πεζοί και μηχανάκια) στο δρόμο τους, σταμάτησα για να θυμηθώ τους πρώτους παλιούς ποδηλατάδες της Κω.

Εκεί στην Ακτή Κουντουριώτη, απέναντι από την παλιά πιάτσα των Ταξί και  δίπλα στο παράρτημα κρασιών του Οινοποιείου της Κω, υπήρχε το πρώτο μαγαζί εμπορίας και αργότερα ενοικιάσεως ποδηλάτων των αδελφών Νίκου και Κώστα Χατζηπαναγιώτη.   Υπήρχε άλλο ένα κάτω από το Τζαμί, στην Πλατεία Ελευθερίας  που το είχαν οι ίδιοι .

Ήταν από τους πρωτοπόρους στο είδος που εισήγαγαν τα φημισμένα  Ιταλικά LEGNIANO και  BIANGHI,  ανδρικά με διπλό τούμπα και γυναικεία, πολύ ανθεκτικά ποδήλατα,  που ίσως ακόμα να βρίσκονται κάπου στην αποθήκη μας.

Ύστερα με την τουριστική ανάπτυξη της   Κω, εξαπλώθηκε όχι μόνο η εμπορία, αλλά και η ενοικίαση, καθώς και η εκπαίδευση του ποδηλάτου.

Όταν την δεκαετία του 60- 70, επρόκειτο να αγοράσεις ποδήλατο, έπρεπε ενώπιον εκπροσώπου της Τροχαίας,  να κανείς μερικά ‘οχτάρια’ στην Πλατεία του Ξενοδοχείου ‘Κως’, κάτι ανάλογο με τις σημερινές εξετάσεις των μηχανακιών. Ύστερα σου παραχωρούσε η Τροχαία, την  άδεια και τον αριθμό κυκλοφορίας ποδηλάτου.

Θυμάμαι τους δρόμους που είχαν ποδηλατάδικα,  όπου κυρίως οι Αθηναίοι, οι πρώτοι εσωτερικοί τουρίστες, μάθαιναν  να διαφεντεύουν και να ισορροπούν  το δίτροχο ποδήλατο. Με  μια θρυλική  Δραχμή, την μια ώρα, ο εκπαιδευτής ποδηλάτων, βοηθούσε τον εκπαιδευόμενο, να χρησιμοποιεί το ποδήλατο σωστά και με  ασφάλεια. Ύστερα  από ένα δυο μαθήματα και άλλο ένα Δίφραγκο, για ενοικίαση με την ώρα, ο εγχώριος και αργότερα ο  ξένος τουρίστας, απολάμβανε τις μοναδικές ομορφιές της Κω.

Συνήθως η βόλτα του τουρίστα, άρχιζε από το ιστορικό Ασκληπιείο και  κατέληγε ως την αμμουδερή παραλία του Φάρου ή  την πιο μακρινή του Αγίου Φωκά, αλλά  και γιατί όχι στο Τιγκάκι και στο Μαρμάρι, στις πιο μαγευτικές παραλίες, για δροσερό μπάνιο και ατέλειωτη ηλιοθεραπεία στην ζαχαρένια άμμο.

Ο ποδηλάτης περνούσε από πανέμορφες γειτονίες, με τα χαμηλά φιλόξενα σπίτια (πριν οι μονοκατοικίες γίνουν πολυκατοικίες), με τις ανθισμένες αυλές,   φορτωμένες με λουλουδιασμένες γλάστρες, να τις σκιάζουν οι κληματαριές και το αγιόκλημα να ευωδιάζει. Τα ήρεμα θερινά έναστρα βραδάκια, το νυχτολούλουδο  συναγωνίζονταν το γιασεμί, στα πιο  μεθυστικά αρώματα. Οι ζεστές νυχτερινές αποσπερίδες στις γειτονιές, κατέληγαν σε ολονύκτιο ύπνο στις βεράντες, στα μπαλκόνια και στις αυλές. Με μοναδικό ‘σεκιουριτά’ και προστάτη, την εμπιστοσύνη μεταξύ των αγνών και τόσο φιλικών γειτόνων.

Στην οδό Κανάρη, συναντάμε  τον πρώτο ενοικιαστή αλλά και επισκευαστή ποδηλάτων, τον αξέχαστο Δημήτρη τον Χατζηχριστοφή, που αργότερα παρέλαβε το κατάστημα του ο γαμπρός του ο Λευτέρης  ο Λούκαινας.

Είχαμε τον Πενταφούντη στην πάροδο Κανάρη, που μαζί με ποδήλατα, επεκτάθηκε και σε επιχειρήσεις με μηχανάκια και   Ιταλικές βέσπες.

Πιο κάτω άνοιξαν  ποδηλατάδικο και οι αδέλφι Σταμόγλου, η οικογένεια των οποίων συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία στα ποδήλατα και στα μηχανάκια, από την Κανάρη μέχρι την οδό προς στο Ασκληπιείο, αλλά και στην οδό Μακρυγιάννη.

Στην οδό Αβέρωφ, οι   αδελφοί Παζίνα  πήραν το ποδηλατάδικο από τον πατέρα τους  και το κράτησαν σαν εκπαιδευτές,  ενοικιαστές, αλλά και επισκευαστές δικύκλων.

Επίσης ο αξέχαστος ο Γιάννης  Λαουμζής, ξεκίνησε με ένα ποδηλατάδικο που το κράτησε για αρκετά χρόνια, μέχρι που αργότερα το μετέτρεψε σε τουριστικό μαγαζί. Στον ίδιο δρόμο,  τα αδέλφια Κουβά,   διέθεταν ποδηλατάδικο καθώς και ο Ολυμπίτης στην πάροδο της  Κανάρη, νοίκιαζε ποδήλατα  και εκπαίδευε  ποδηλάτες.

Στην οδό Μητροπόλεως ο Βασίλης  ο Πης και  στην Βενιζέλου  ο Σουρασής, νοίκιαζαν και επισκεύαζαν ποδήλατα, τον παλιό καλό καιρό του ποδηλάτου.

Ο Σερνικός άφησε την επιτυχημένη επιχείρηση ποδηλάτων και μηχανακιών, στους υιούς του που βρίσκεται σήμερα στην περιοχή στο Πλατάνι τη Κω.

Φυσικά τα Ξενοδοχεία σχεδόν όλα, σήμερα διαθέτουν ποδήλατα και μηχανάκια προς ενοικίαση, στον προαύλιο χώρο τους,  για καλλίτερη εξυπηρέτηση των πελατών τους.

Σε όλη την Κω, κυκλοφορούσαν τα συμπαθέστατα ποδήλατα που τότε ξεχώριζαν σε ανδρικά μαύρα, με μονό ή  διπλό  τούμπο και σιδερένια  σκάρα πίσω για μικρότερο επιβάτη.

Σε γυναικεία με συρμάτινο καλαθάκι και σε διπλά με διπλούς τροχούς, ένα τιμόνι και διπλή σέλλα.  Φυσικά υπήρχαν και τα παιδικά, πότε με τρεις τροχούς και πότε με δυο βοηθητικούς ή και  μικρά  σκέτα με  δυο τροχούς.

Η Κως άφησε εποχή  με το ποδήλατο,  στην  τουριστική της εξέλιξη. Το επίπεδο του εδάφους της, πλην  δυο ανηφόρων  από το λιμάνι ως την Πλατεία Ελευθερίας  και από το λιμάνι ως την οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, ευνοούσε την ευρέως διαδεδομένη χρήση του ποδηλάτου. Από μικρά ξένοιαστα παιδιά, μαθαίναμε την χρήση του ποδηλάτου και με αυτό πηγαίναμε στα  Σχολεία και στα Φροντιστήρια. Στο  παλιό Ιστορικό, Ιπποκράτειο Γυμνάσιο- Λύκειο,   ήταν πλημμυρισμένο,  η  αυλή  και το πεζοδρόμιο του, από κάθε λογής ποδήλατα μαθητών και μαθητριών.

Αξέχαστες θα  μείνουν οι ταινίες που γυρίστηκαν στο νησί του ποδηλάτου, στην Κω, η μια με πρωταγωνιστή τον Κώστα Βουτσά  και η άλλη με την Τζένη Καρέζη, να απολαμβάνουν δίπλα στο Ενετικό Κάστρο, την ομορφιά της Γέφυρας και της Λεωφόρου Φοινίκων. Μέσα σε αυτά τα ασπρόμαυρα φιλμ, βρίσκεται το μεγαλείο  του νησιού μας και η όμορφες αγνές  εποχές,  που αμέριμνα απολάμβαναν τουρίστες και ντόπιοι.

Δικαίως λοιπόν  έγιναν οι ποδηλατόδρομοι, που εξυπηρετούν δεκάδες ποδηλάτες, ντόπιους και ξένους.  Γιατί το ποδήλατο εκτός από την απολαυστική βόλτα που προσφέρει, κάνει και    ασύγκριτα ωφέλιμη γυμναστική, κάτι που δεν μας το προσφέρει το αυτοκίνητο.

Παράλληλα  εκτός από οικονομικό, το ποδήλατο είναι πολύ  φιλικό προς το περιβάλλον αφού δεν χρειάζεται να  το ρυπαίνει με καύσιμα. Το μόνο καύσιμο που καίει, είναι το παραπανίσιο βάρος που χάνει ο ποδηλάτης, αφού το κινεί με την δική του ενέργεια. Ας μην ‘κάνουμε λοιπον τη ζωή μας ποδήλατο’ με την εξάρτηση μας από την  ευκολία του αυτοκινήτου και ας στραφούμε σε ό,τι ποιο υγιεινό υπάρχει.  Το  ποδήλατο που τόσο απλόχερα μπορούμε να απολαύσουμε, στην βολική ρυμοτομία του πανέμορφου νησιού μας. Ακόμη καλλίτερα, να το κάνουμε σημείο αναφοράς και επιλογής στους τουρίστες, μια και διαθέτουμε ένα καλό δίχτυο  ποδηλατόδρομων, κάτι που άλλα μέρη το στερούνται. Πρέπει να τονίσουμε,  ότι ο φοβερός σεισμός του Ιουλίου του 2017, κατέστρεψε την ομαλή  ροη μερικών ποδηλατοδρόμων και δυσκόλεψε πολύ  τους ποδηλάτες

Ξανθίππη Αγρέλλη    (24/11/2021)