Οι δυο βασικές θεωρίες για την ανθρωποκτονία στη συντροφική σχέση
Γράφει η Ιωάννα Σκουφεζή, απόφοιτος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης – με πιστοποιητικό παρακολούθησης στην εγκληματολογική ψυχολογία
Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι φόνοι γίνονται μεταξύ ανθρώπων που έχουν σχέση μεταξύ τους και ένα μεγάλο μέρος αυτού του τύπου φονικής βίας οφείλεται στην ίδια τη φύση της συνύπαρξης με τους άλλους. Το γεγονός ότι η διάπραξη φόνου μέσα σε μια συντροφική σχέση δεν είναι μέσο για την πραγματοποίηση ενός δευτερεύοντα στόχου, αλλά είναι μάλλον ένα μέσο για την επίλυση μιας σύγκρουσης ή / και τιμωρίας του θύματος μέσω της βίας όταν οι σχέσεις τους βρίσκονται σε ένταση, αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της. Οι διαπροσωπικές συγκρούσεις διακρίνονται από τη φύση της σχέσης μεταξύ δράστη και θύματος.
Οι συγκρούσεις και η βία ανάμεσα στα ζευγάρια συμβάλουν σημαντικά στη διαμόρφωση συνθηκών για την ανθρωποκτονία. Ένα μεγάλο ποσοστό των γνωστών ανθρωποκτονιών είναι αυτού του τύπου, λαμβάνοντας υπόψη την οικεία φύση των εν λόγω σχέσεων, την καθημερινή αλληλεπίδραση, το στρες και τους περίπλοκους συναισθηματικούς, οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς.
Μια από τις βασικές αιτίες για την διάπραξη φόνου μέσα στην συντροφική σχέση είναι η ζήλια η οποία συνήθως, προέρχεται από την γνώση ή την υποψία απιστίας του συντρόφου ή την διακοπή της σχέσης από τον ένα σύντροφο. Ωστόσο, η ζήλια δεν
φαίνεται να είναι μια αρκετά ισχυρή λέξη ώστε να περιγράψει το είδος της εμμονικής
κτητικότητας η οποία συναντάται σε τέτοιες περιπτώσεις. Είναι μια αιτία η οποία είναι πιο
κοινή σε ανθρωποκτονίες που διαπράττονται από άνδρες παρά από γυναίκες. Σύμφωνα με την θεωρία της αρσενικής σεξουαλικής κτητικότητας (Male Sexual
Proprietariness Theory) των Wilson και Daly, ορισμένοι άνδρες θεωρούν τις συζύγους τους ιδιοκτησία τους και συνεπώς ότι έχουν εξουσία πάνω τους. Για αυτούς η απειλή ότι θα τις σκοτώσουν καθώς και η χρήση βίας θεωρείται ως μια τακτική εκφοβισμού ώστε
οι γυναίκες να μην φύγουν από την σχέση και να τις έχουν υπό τον έλεγχο τους.
Η απόπειρα της γυναίκας να φύγει από τη σχέση, μπορεί να απειλήσει την εικόνα του άνδρα που είναι βασισμένη στα κοινωνικά πρότυπα που τον θέλουν δυνατό, κυρίαρχο, σκληρό και με έλεγχο και εξουσία πάνω στη γυναίκα και να τον οδηγήσει σε φόνο.
Όταν η γυναίκα διαπράξει φόνο μέσα στη σχέση, τα αίτια του αδικήματος αποδίδονται στην προσπάθεια της γυναίκας να υπερασπιστεί και να προστατέψει τον εαυτό της. Σύμφωνα με την θεωρία της αυτοάμυνας (Self-DefenseTheory) η γυναίκα που βρίσκεται μέσα σε μια κακοποιητική σχέση μπορεί να οδηγηθεί
στον φόνο σε μια προσπάθεια να φύγει από την σχέση αυτή και να προστατέψει τον εαυτό της.
Τέλος, σύμφωνα με έρευνες, στις περισσότερες περιπτώσεις ανθρωποκτονίας στη συντροφική σχέση, το θύμα είναι η γυναίκα και ο δράστης ο άντρας. Μάλιστα, σύμφωνα με μια εκτενής αναφορά που δημοσιεύτηκε το 2011 από το United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) ,σ το 35% των υποθέσεων ανθρωποκτονίας γυναικών, ο δράστης ήταν ο νυν ή ο πρώην σύζυγος του θύματος.
